گامي تعيين‌كننده براي درمان مبتلايان به آلزايمر

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: گامي تعيين‌كننده براي درمان مبتلايان به آلزايمر
دانشمندان مؤسسه پژوهش مغز دانشگاه شهر «لايپزيگ» آلمان، در راستاي توليد يك داروي جديد مقابله با آلزايمر گامي تعيين كننده و مهم برداشته‌اند.

اين پژوهشگران توانستند در آزمايش‌ها روي موش‌ها براي نخستين بار ثابت كنند كه جلوگيري از يك آنزيم مشخص، ايجاد رسوب‌هايي در مغز را كاهش مي‌دهد كه مختص آلزايمر هستند.
كاهش اين رسوب‌هاي «آميلوييدي» در مغز، به معناي كاهش چشمگير تأثيرات اين بيماري روي فرد است. اين نوع رسوب‌ها در اوايل قرن اخير از سوي «آلوئيس آلزايمر» كشف و تشريح شد.

«اشتفن روسنر» از مؤسسه پژوهش مغز دانشگاه لايپزيگ مي‌گويد: اما نخست در ده سال گذشته مشخص شده است كه شكل و نوع مشخصي از آلبومين‌هاي داراي زنجيره‌هاي كوتاه در مغز مبتلايان به آلزايمر رسوب مي‌كند. در اين نوع آلبومين‌هاي آميلوييدي، اسيد آمينه «گلوتامات» به يك «پيرو- گلوتامات» حلقه اي تبديل مي‌شود.

روسنر افزود: بدين ترتيب اين آلبومين‌ها در محاصره بوده و به سختي قابل تجزيه هستند. اين امر باعث مي‌شود كه اين آلبومين‌ها در مغز فرد مبتلا به آلزايمر گسترش يافته و به گلوله‌هايي تبديل شده و به اصطلاح اوليگومرها (پليمر كوتاهي از اسيدهاي آمينه، قندها يا نوكلئوتيدها) را بسازند. اين اوليگومرها مي‌توانند به سلول‌هاي عصبي آسيب رسانده و در مرحله پيشرفته بيماري آلزايمر نيز مي‌توانند باعث آسيب همه گروه‌هاي عصبي (نرون‌ها) شوند.

روسنر مي‌گويد: به علاوه، آلبومين‌هاي آميلوييدي داراي پيرو ـ گلوتامات، اين مشخصه نامطلوب را دارند كه آلبومين‌هاي آميلوييدي تغيير نيافته و در حقيقت به آساني آنها را به صورت گلوله به يكديگر چسبانده و بدين ترتيب از روند تجزيه‌اي جلوگيري مي‌كند كه همواره در سلول‌هاي عصبي سالم اتفاق مي‌افتد.

اين كارشناس افزود: اين روند شبيه به يك گلوله برف سفت و سخت است كه با حركت روي برف هر چه بيشتر بزرگ و بزرگتر مي‌شود، در حالي كه برفي كه در برابر نور خورشيد است، به سرعت تجزيه و ذوب مي‌شود، اما گلوله بزرگ برف مدت زيادي در برابر ذوب شدن مقاومت مي‌كند.

آلبومين‌هاي آميلوييدي داراي پيرو ـ گلوتامات در مغز مبتلايان به آلزايمر را مي‌توان با چنين گلوله برفي مقايسه كرد. كيفيت و چگونگي اين تغيير در آلبومين‌هاي آميلوييدي تاكنون نامشخص بوده، اما پژوهشگران توانستند در اين مطالعات جديد، ثابت كنند كه آنزيم «گلوتامينيل- سيكلاز» به نام «كو.سي» در تغيير آلبومين آميلوييدي نقش دارد كه ابتلاي به آلزايمر را تشديد مي‌كند.
پس از اين كشف، پژوهشگران توانستند راهبرد آزمايش‌هاي خود را بر جلوگيري از فعاليت آنزيم «كو.سي» متمركز كرده تا ايجاد رسوب در مغز را كاهش داده و يا در حالت ايده‌آل كلا از آن جلوگيري كنند.

روسنر مي‌گويد: ما توانستيم اين موضوع را در آزمايش‌ها بر روي حيوانات ثابت كنيم.
پژوهشگران به موش‌هايي كه ژن انساني داشتند و همين باعث نوعي از يك بيماري آلزايمري ارثي مي‌شود، ماده توقف كننده فعاليت آنزيم «گلوتامينيل سيكلاز» خوراندند. در اين آزمايش‌ها، يك گروه از موش‌ها، غذاي عادي، گروه دوم مقدار كمي از ماده توقف كننده فعاليت آنزيم و گروه سوم، مقدار بالايي از اين ماده را با غذاي خود دريافت كردند. بنا بر نتايج اين آزمايش‌ها، در گروه نخست موش‌ها، مقدار زيادي آلبومين‌هاي به هم چسبيده و گلوله شده تشخيص داده شد. رسوب‌هاي آلبوميني در گروه دوم نسبتا كمتر و اين رسوب‌ها در گروه سوم از موش‌ها بسيار كم و اندك بود و در اين گروه، تأثير قوي ماده توقف كننده آنزيم به روشني آشكار بود.

روسنر مي‌گويد: به علاوه ما توانستيم شاهد يك تأثير جالب ديگر نيز باشيم و آن اين كه با افزايش ميزان رسوب‌ها در موش‌هاي مورد درمان، تعداد سلول‌هاي دفاعي فعال در مغز آنها نيز كاهش مي‌يابد.
روسنر اين كشف را يكي از بالاترين پديده‌هاي جانبي اين آزمايش‌ها دانست و ادامه داد: مشخص است كه فعاليت سلول‌هاي دفاعي در مغز، باعث واكنش‌هاي عفونتي مي‌شود و همين مي‌تواند در نابودي سلول‌هاي عصبي نقش داشته باشد.

پژوهشگران دانشگاه لايپزيگ در اين مطالعات خود با چندين مؤسسه ديگر همكاري مي‌كنند. دانشمندان شهر ‌هاله در آلمان به عنوان نخستين محققان، مكانيسم آميلوييد داراي پيرو ـ گلوتامات را كشف و آنزيم «كو.سي» را به عنوان يك عامل مهم براي ساخت رسوب‌هاي آلبوميني در مغز مبتلايان به آلزايمر شناسايي كردند.

در كنار تيم پژوهشگران لايپزيگ، دانشمندان شهر گراس در اتريش نيز تأثيرات متوقف كننده‌هاي آنزيم «كو.سي» را بر موش‌ها آزمايش كردند و نتايج آنها نيز نشان مي‌دهد، موش‌هايي كه فعاليت آنزيم «كو.سي» در آنها متوقف شده است، به مراتب از توانايي فراگيري و حافظه‌اي بهتري برخوردارند، نسبت به موش‌هايي كه مورد درمان قرار نگرفته‌اند.

دانشمندان شهر‌ هاله نيز با آزمايش و مطالعه بافت‌هاي مغز انسان، نتايج اين آزمايش‌ها را در يك سيستم و مدل آزمايشي ديگر روي حشره «دروزوفيلا ملانوگاستر» تأييد كردند.
به گفته روسنر، هم‌اكنون يك مرحله ديگر پژوهش و مطالعه روي متوقف كننده‌هاي آنزيم «كو.سي» آغاز شده است.
هم‌اكنون قرار است با آزمايش توقف كننده‌هاي آنزيم «كو.سي» شهر ‌هاله روي حيوانات، ماده‌هاي مؤثر براي مطالعات كلينيكي برگزيده شود.

مرتضي جواديان
منبع: سايت آلماني اسكاينكس
شنبه 13 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 149]