پيچيدگي هاي يك جنگ بي‌قاعده

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: پيچيدگي هاي يك جنگ بي‌قاعده

اشاره:

يك مقام امنيتي پاكستان معتقد است كه مبارزه بي‌نتيجه آمريكا با القاعده، اثري جز بي‌تبات كردن پاكستان نداشته و اسلام آباد خود در اين خصوص مقصر است، چرا كه پاكستان مسئوليتي را برعهده گرفت كه توانايي انجام آن را نداشت، اين تنها بخشي از كلاف سردرگم بحران در روابط نظامي آمريكا و پاكستان است، بحراني كه مقاله حاضر سعي در بررسي اجمالي آن دارد:

***

بر اساس اين توافق؛ نيروهاي بيت الله محسود پذيرفتند كه از حمله به مواضع دولتي و همچنين تشكيل دولت موازي، خودداري كنند. آنها پذيرفتند كه به حاكميت قانون وفادار باشند، اما مشكل فرستادن جنگجو به داخل افغانستان چه مي‌شود؟ در موافقتنامه، هيچ اشاره‌اي به اين موضوع نشده است. ‌

نيويورك تايمز مي‌گويد؛ اين موضوع، ماهيت بازي جديد دولت پاكستان را آشكار مي‌كند: تا زماني كه ستيزه‌جويان به نيروهاي دولتي پاكستان حمله نكنند، آزاد هستند هر كاري در داخل مناطق قبايلي و آن سوي مرز در خاك افغانستان انجام دهند. ‌

* از زمان به دست آمدن اين توافق، فعاليت‌هاي طالبان در داخل افغانستان به‌طور چشمگيري افزايش يافته است. به عبارت كوتاه‌تر، اكنون فقط ناآرامي‌ها تغيير مسير داده است. ‌

* ارتش و طالبان باهم دوست هستند. وقتي يك عضو طالبان كشته مي‌شود، ارتشي‌ها در مراسم تدفين او شركت مي‌كنند و براي خانواده اش پول مي‌فرستند. ‌

* در ماه جولاي گذشته، مقام‌هاي آمريكايي گفته بودند كه پاكستان، به گروه جلال‌الدين حقاني در حمله به سفارت هند در كابل كه 54 كشته برجاي گذاشت، كمك كرده است.

‌ ديدگاه تحليلگران ‌

وزارت دفاع پاكستان اظهارات ضدونقيضي درباره عمليات نظامي آمريكا در خاك پاكستان داشته است. به نظر مي‌‌رسد اسلام آباد با عمليات نظاميان آمريكايي در خاك كشورش مخالفتي ندارد، اما فرمانده ارتش پاكستان به اين ابهامات پاسخ داد و گفت: هيچ معامله مخفيانه‌‌‌اي ميان آمريكا و پاكستان وجود ندارد و اسلام آباد از تماميت ارضي خود دفاع خواهد كرد. ‌

آصف علي زرداري با آنكه گفته است با آمريكا در مبارزه با تروريسم همكاري خواهد داشت، بايد به خاطر داشته باشد كه مردم كشورش بدان خاطر به وي راي داده‌‌اند كه مي‌‌خواهند او رهبري قدرتمند باشد، نه اينكه بدون لحاظ منافع مردم پاكستان، دنباله رو واشنگتن باشد. ‌

مبارزه با تروريسم در پاكستان هزينه‌‌هاي انساني داشته است و پاكستاني‌‌ها به اين مي‌‌انديشند كه آيا اين جنگ داخلي است يا جنگي كه از خارج بر پاكستان تحميل مي‌‌شود؟

آصف علي زرداري نيز طي سخناني در پارلمان، مواضع خود را در خصوص مخالفت با حملات آمريكا به خاك پاكستان و كشتار غيرنظاميان اعلام كرد. ‌

تحليلگران مي‌‌گويند؛ تعهد پاكستان و افغانستان به همكاري با يكديگر در مقابله با شبه نظاميان مي‌‌تواند به اعتماد بين اين دو متحد آمريكا كه با بي‌ثباتي روبرو هستند كمك كند، اما اختلاف‌‌ها برسر راهبردهاي امنيتي ممكن است منجر به تضعيف تلاش‌‌هاي آنها شود . ‌

‌ تحليلگر سياسي دراين باره گفت: شكست آمريكا در به دام‌‌انداختن اسامه بن لادن رهبر القاعده و افزايش روز افزون قدرت نيروهاي طالبان و القاعده در افغانستان، دولت كنوني آمريكا را بر آن داشته است تا اين حملات را انجام دهد و نتيجه و انعكاس آن را در نزد راي‌دهندگان آمريكايي در انتخابات آتي دريابد، اما در واقع اين حملات اوضاع را پيچيده خواهد كرد. ‌

افزايش حملات نيروهاي آمريكايي در حالي صورت مي‌‌گيرد كه نيروهاي ارتش پاكستان بيش از 10 هفته است كه در برخي مناطق قبيله‌‌‌اي و منطقه به عمليات نظامي خود ادامه مي‌‌دهند كه درنتيجه آن 900 شبه نظامي كشته شده و عليه شبه نظاميان طالبان پاكستان نيز به پيشرفتهايي دست يافته است. ‌

سردبير خبرگزاري پاكستاني نيز گفت :در صورتي كه حملات نيروهاي آمريكايي ادامه داشته باشد، نتايج معكوسي خواهد داشت و خشم قبايل را بر خواهد انگيخت و عمليات نظامي دولت پاكستان عليه شبه نظاميان را پس از موفقيتهاي اخير، با شكست مواجه خواهد كرد. ‌

افزايش تهديدات و حملات نيروهاي آمريكايي و همچنين افزايش قربانيان غيرنظامي آن از سوي محافل نظامي و سياسي پاكستان به شدت محكوم شد، اما از سوي ديگر تاخير واكنش دولت پاكستان نيز در اين باره، خشم بسياري از مردم اين كشور را بر انگيخت. ‌

از رهبران حزب مسلم ليگ شاخه قائد اعظم اعتقاد دارد كه سخنان مقامات آمريكا و وزارت دفاع اين كشور (پنتاگون) سبب نگراني است، اما آنچه كه سبب نگراني بيشتر است، موضع دولت پاكستان است كه شفاف نيست و لازم است تا براي رويارويي با اين موضع آمريكا، موضع راهبردي اتخاذ كند. ‌

با توجه به تهديدات آمريكا و محكوميت مردمي آن، دولت كنوني پاكستان از جمله آصف زرداري، رئيس جمهوري، در مقابل آزمايش سختي قرار گرفته است. ‌

ژنرال رئيس سابق دستگاه اطلاعاتي پاكستان گفت : مبارزه آمريكا با القاعده نه تنها نتيجه بخش نبوده، بلكه نتيجه معكوس نيز به همراه داشته است. مبارزه آمريكا با القاعده سبب بي ثبات شدن پاكستان شده است البته خود پاكستان نيز در اين خصوص مقصر است، زيرا اسلام آباد انجام كاري را برعهده گرفته است كه نمي تواند انجام بدهد. بايد با القاعده گفتگو شود. ‌

ژنرال نيز تاكيد دارد: بي ترديد، همكاري نظامي آمريكا و پاكستان به نفع هر دو كشور است. اين دو كشور هدف مشتركي دارند كه عبارت از ريشه كن كردن تروريسم و افراط‌گرايي در پاكستان و مناطق مرزي اين كشور است. ممكن است اين كشور در شرايط كنوني برضد نظاميان آمريكايي وارد عمل نشود، اما به اقدامات ديگري روي خواهد آورد . ‌

براي نمونه، اسلام آباد اطلاعاتي را كه آمريكايي‌‌ها به شدت به آن نياز دارند در اختيارشان قرار نخواهد داد. ‌

آمريكا و پاكستان به شدت به يكديگر نياز دارند. اميدواريم ماجرا به تقابل نظامي نيانجامد، زيرا در اين صورت، نيروهاي ناتو وآمريكا نيز به شدت متضرر خواهند شد. ‌

ارزيابي ‌

تجاوزهاي مكرر نظاميان آمريكايي به خاك پاكستان هرچند با واكنشهاي تند برخي مقام‌‌هاي پاكستاني مواجه شده اما بايد تاكيد كرد كه اين نوع حملات، پيشتر هم وجود داشته و مساله تازه‌‌‌اي نيست . ‌

اما اينكه در شرايط فعلي، چرا اين موضوع به محور بحث در محافل سياسي تبديل شده، به وضعيت جديد دولت غير نظامي پاكستان از يكسو و تحولات داخلي آمريكا از جمله مساله انتخابات آتي رياست جمهوري اين كشور از سوي ديگر، بازمي گردد. ‌

به عبارت ديگر، هم مقام‌‌هاي آمريكايي و هم پاكستاني به صورت جداگانه، بازي و منفعت خود را از طرح اين موضوع و يا آشكار كردن چنين اقدام‌‌هايي، پيگيري مي‌‌كنند. ‌

نمي توان قبول كرد كه مواضع ارتش پاكستان به تغيير راهبردي به سمت تضاد منافع با آمريكايي‌‌ها حركت مي‌‌كند. ‌

حداقل نمي توان پذيرفت كه ژنرال كياني تلاش دارد راهبرد ارتش پاكستان در جنگ عليه تروريسم را تغيير داده و در همكاري با ارتش پاكستان تجديد نظر كند، اما مي‌‌توان گفت كه درك ارتش و مقام‌‌هاي پاكستاني از وضعيت و تحولات اخير آمريكا باعث شده تا آنها تا حدودي به جنگ رواني عليه آمريكايي‌‌ها اقدام كنند؛ جنگي كه به قول زرداري با راهبرد سياسي حل و فصل خواهد شد. ‌

راهبرد سياسي، هرچند بر خلاف سياست اعلامي ارتش و شخص كياني هم باشد، در صدر برنامه‌‌هاي دولت غير نظامي پاكستان است . ‌

دولت گيلاني و حزب مردم به طور قطع، قصد رويارويي (آنچنان كه در هفته‌هاي گذشته با هدف فريب افكار عمومي مطرح شد) با نظاميان آمريكايي را ندارند، اما مايلند نقشي كه مشرف براي آمريكايي‌‌ها بازي مي‌‌كرد با تغييرات، در اختيار خود آنها قرار بگيرد. ‌

اين نقش شامل كمك‌‌هاي مالي و نظامي به اسلام آباد است ؛ نقشي كه مي‌‌تواند به زعم مقام‌‌هاي پاكستاني، تا حدودي متعادل كننده توان اين كشور در منطقه باشد. ‌

جنگ بعدي آمريكا‌

يك روزنامه انگليسي در گزارشي تحليلي افشا كرد كه جرج بوش با دادن دستوري مخفي به نيروهاي ويژه آمريكا مبني بر انجام عمليات‌هاي خودسرانه نظامي در پاكستان، اين نگراني را بوجود آورد كه جنگ بعدي آمريكا در اين كشور ادامه خواهد يافت.‌

‌ روزنامه انگليسي در گزارشي نوشت كه جرج بوش اخيرا در دستوري سري، به نيروهاي ويژه آمريكا اختيار تام داد تا بصورت آزادانه و خودسرانه در خاك پاكستان عمليات نظامي انجام دهند كه اين اقدام موجب شد تا اين نگراني بوجود آيد كه جنگ آمريكا در افغانستان، در حال تبديل شدن به جنگ آمريكا در پاكستان است. ‌

در ادامه اين گزارش آمده است كه اين دستور سري بوش، نظر كارشناسان مسائل سياسي را كه عقيده دارند جنگ افغانستان در حال منتقل شدن به پاكستان است، ثابت مي‌كند. ‌

گاردين در ادامه نوشت كه اين موضوع، نگراني‌هايي مبني بر روشن شدن شعله جنگ در منطقه را نيز تقويت مي‌كند. ‌

اين روزنامه انگليسي در ادامه افزود: اين دستور بي‌سابقه توسط جرج بوش در ماه جولاي و پس از بوجود آمدن چالش داخلي شديد در دولت آمريكا در مورد جنگ اين كشور عليه طالبان و حاميان القاعده آنها به امضا رسيد. اين افراد اكنون در مناطق قبيله‌اي غرب پاكستان مستقر هستند. ‌

در ادامه اين گزارش آمده است كه پس از اين تصميم بوش، كماندوهاي ويژه نيروي دريايي آمريكا با پشتيباني هلي‌كوپترهاي جنگنده، چندي پيش يك حمله زميني در پاكستان انجام دادند كه در آن حدود 20 تن از شبه‌نظاميان كشته شدند. ‌

اين در حالي است كه مقامات پاكستاني با اعلام اين كه اكثر كشته شدگان اين حمله غيرنظامي بودند اين حمله را محكوم و آن را دخالت مستقيم دولت آمريكا در امور داخلي كشورهاي ديگر قلمداد كردند. ‌

گاردين در ادامه نوشت كه عكس‌العمل اغلب فرماندهان در برابر اين دستور بوش منفي بود تا جايي كه فرماندهان سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) و آمريكا ابراز نگراني كرده و خواستار توقف عمليات‌هاي نفوذي در طول مرز افغانستان و پاكستان عليه شبه‌نظاميان و تاسيسات آنها شدند. ‌

اين روزنامه انگليسي ادامه داد كه دليل اين امر، تلفات بالاي نيروهاي ائتلافي بود كه شديدا مورد انتقاد قرار گرفت، زيرا با كشته شدن يكي ديگر از نيروهاي آمريكايي در شرق افغانستان، سال 2008 را به مرگبارترين سال براي دولت آمريكا پس از تجاوز سال 2001 اين كشور به افغانستان تبديل كرد. ‌

در بخش ديگري از اين گزارش آمده است كه يكي ديگر از اهداف آمريكا، دستگيري اسامه بن‌لادن رهبر القاعده است كه مسئوليت سازماندهي حمله 11 سپتامبر آمريكا را بر عهده گرفت، در حالي كه تاكنون نتوانسته است به اين هدف دست يابد. گفته مي‌شود كه بن‌لادن و معاون وي، در مناطق قبيله‌اي شمال وزيرستان جنوبي مخفي شده‌اند. ‌

در بخش ديگري از اين گزارش آمده است كه تصميم بوش براي گسترش جنگ، در پاكستان و اميد وي به پشتيباني انگليس از اين جنگ موجب شد تا رئيس جمهور آمريكا بصورت ويدئو كنفرانس با گوردون براون، نخست وزير اين كشور گفتگويي داشته باشد. براون قبل از اين كه با بوش شروع به گفتگو كند گفت: ‌

وي در ادامه گفت كه در مورد موضوع مرزهاي پاكستان با آصف علي زرداري، گفتگو كرده است.

از سوي ديگر، اقدام غيرمتعارف بوش در تماس شخصي با نخست وزير انگليس در مورد تشريح استراتژي افغانستان، اين نگراني را بوجود مي‌آورد كه رئيس جمهور آمريكا تلاش مي‌كند تا حمايت انگليس از سياست جديدش را جدي‌تر كند و احتمالا از نيروهاي ويژه اين كشور در عمليات‌ مرزي آينده، استفاه كند. ‌

گاردين ادامه داد؛ دستور اجرايي بوش، مطمئنا چالش‌هايي با برخي از همپيمانان ناتو بوجود خواهد آورد كه نگران هستند گسترش درگيري‌ها، موجب فروپاشي دولت غيرنظامي و ضعيف پاكستان شده و جنگ گسترده‌تري را در منطقه رقم بزند، تا جايي كه مخالفت‌هاي صريحي از سوي برخي از كشورهاي عضو اعلام شد. ‌‌ يكي از سخنگوهاي ناتو در اين زمينه گفت كه اين ائتلاف، از حملات نظامي در مناطق مرزي يا عمليات‌ در عمق بيشتر خاك پاكستان، پشتيباني نخواهد كرد. ‌

وي ادامه داد كه سياست ناتو كه جزو دستورالعمل اين ائتلاف است، روي مرز پايان مي‌يابد و هيچ عمليات زميني و هوايي توسط نيروهاي ناتو در خاك پاكستان صورت نخواهد گرفت. ‌گاردين در پايان با اشاره به اين كه اكثر كارشناسان مسائل نظامي و سياسي عقيده دارند جنگ افغانستان بزودي به پاكستان منتقل خواهد شد، نوشت؛ ناتو 53 هزار نيرو در خاك افغانستان دارد كه بخشي از آنها آمريكايي هستند، اما آمريكا نيروي نظامي جداگانه‌اي دارد كه به‌طور كلي ماموريتش جنگ با القاعده و عمليات‌هاي ضد‌تروريسم است. وزراي دفاع ناتو چندي پيش موضوع افغانستان را در لندن به بحث و بررسي گذاشتند. ‌

حمله‌هاي آمريكا به پاكستان، به‌ويژه حمله‌ موشكي به‌وسيله هواپيماهاي بدون سرنشين، موجب شد تا تظاهراتي در مناطق مرزي اين كشور به راه افتد. علاوه بر اين، سياستمداران برجسته پاكستاني به صورت آشكار اين اقدام را مورد انتقاد قرار دادند.

برخي از مقامات ارشد پاكستان، مقامات ارشد نيروهاي آمريكا، ناتو و اغلب كشورهاي منطقه، عقيده دارند كه آمريكا در حال انتقال دادن جنگ از عراق و افغانستان به پاكستان است و اين حركت به آرامي انجام مي‌شود.‌

منبع: ايرنا‌

دوشنبه 8 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 174]