گزارش پشت صحنه شبانه‌روز- 2/فيلمنامه خوب و شرايط حرفه‌اي عوامل حضور در شبانه‌روز

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش پشت صحنه "شبانه‌روز"- 2/فيلمنامه خوب و شرايط حرفه‌اي عوامل حضور در "شبانه‌روز"
ويژگي‌هاي خاص فيلمنامه "شبانه‌روز"، شرايط حرفه‌اي حاكم بر كار، نگاه جسورانه و سليقه ويژه اميد بنكدار و كيوان عليمحمدي مهمترين عواملي هستند كه اين گروه حرفه‌اي را گرد هم جمع كرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، پايان گپ من با مرتضي پورصمدي مصادف مي‌شود با پيوستن پارسا پيروزفر به گروه توليد. اين بازيگر با گريمي متفاوت كه سنش را كمي بالا برده و تداعي‌كننده شخصيت براد پيت در فيلم سينمايي "بابل" آلخاندور ايناريتو است وارد گالري مي‌شود.

با ديدن او ياد خاطره‌اي مي‌افتم كه عليمحمدي از اولين حضور اين بازيگر در پشت صحنه كار تعريف كرد كه يكي از بازيگران حرفه‌اي او را نشناخته و پيروزفر خودش را معرفي كرده است. حضور اين بازيگر در "شبانه‌روز" را مي‌توان بازگشت او به سينما پس از چند سال وقفه دانست كه سر پروژه تلويزيوني "در چشم باد" مسعود جعفري جوزاني بوده و البته همچنان هم هست.

موجي كه از حضور پيروزفر وارد فضاي پشت صحنه شده تنها نويد نزديك شدن به زمان آغاز فيلمبرداري را مي‌دهد. چرا كه اين بازيگر هم كه روزهاي پاياني نقش‌آفريني در "شبانه‌روز" را مي‌گذراند اهل گپ و گفتگو نيست و البته به سبك و سياق همه سال‌هاي بازيگري‌اش رفتار مي‌كند كه تا به حال يك گفتگو هم از وي منتشر نشده است.

نيكي كريمي، پارسا پيروزفر و آرش زاهدي در نماي دوم از سكانس 41

همه چيز آماده است تا سكانس 41 از فيلم "شبانه‌روز" با حضور نيكي كريمي و پارسا پيروزفر كليد بخورد و وقتي به ساعتم نگاه مي‌كنم 11 شب را نشان مي‌دهد.

سكانس 41، پلان 2

صدا. دوربين. حركت

در اين پلان كه مرجان (كريمي) و فرخ (پيروزفر) براي بازديد به نمايشگاه نقاشي آمده‌اند، قرار است با رد و بدل شدن چند ديالوگ كوتاه به جنس خاص رابطه اين دو شخصيت پرداخته شود كه در ادامه ت‍أثيرگذار و تعيين‌كننده است. ريل تراولينگ به گونه‌اي چيده شده كه دوربين حركتي بر سمت جلو داشته و سه شخصيت را به گونه‌اي متناوب در يك نما بگيرد.

كنش اين پلان هم با حركت آرش زاهدي آغاز مي‌شود كه در ظاهري شبيه بازيگران تئاتر كابوكي، لباسي سفيد به تن كرده و با به سر گذاشتن يك كلاه ايمني قرمز، نيمي از چهره‌اش مانند ماسك رنگاميزي شده است. در فاصله پشت سر وي كريمي قرار گرفته و پيروزفر نيز با فاصله‌اي كمتر پشت سر كريمي ايستاده است.

در تمرين براي گرفتن اين نما چهار نفر مأمور مي‌شوند با حركت دست‌هايشان مقابل پروژكتورها مانع تمركز كامل نور شوند و سايه متناوب ايجاد كنند. اين هماهنگي بخشي از انرژي است كه بايد متمركز بر گرفتن يك نماي تمام و كمال شود. اما كنش اصلي با حركت زاهدي آغاز مي‌شود كه با خروج از سمت چپ پيروزفر را به حركت وامي‌دارد تا از پشت سر به كريمي نزديك شود.

فرخ (پيروزفر): برگرديم؟
مرجان (كريمي): به اين زودي؟
فرخ: حوصله اين مسخره بازي‌ها رو ندارم.
مرجان: بيا، مي‌خوام يه چيزي بهت بگم.

با گفتن اين ديالوگ كريمي از سمت چپ و پيروزفر از سمت راست كادر خارج مي‌شوند. در حين حرف زدن مرجان و فرخ دو نفر در كناره‌هاي كادر حركت كرده و بيشتر سايه‌هاي آنها محسوس است. اين نما با چند بار تمرين و هماهنگ شدن كنش‌هاي همزمان گرفته مي‌شود.

آنچه بيش از هر چيز به نظر مي‌آيد وسواس، دقت نظر و تسلطي است كه عليمحمدي و بنكدار بر جزئي‌ترين كنش در پلان مورد نظر دارند و هيچ چيز از توجه آنها دور نمي‌ماند. همه منتظر هستند تا حرف آخر را فيلمسازان جوان بزنند كه در مونيتور نما را كنترل مي‌كنند و ... بالاخره خسته نباشيد عليمحمدي حكم رضايت آنها از پلان گرفته شده را دارد.

در فاصله چيده شدن صحنه و دوربين براي پلان بعد فرصتي پيدا مي‌كنم تا با تهيه‌كننده خوشروي "شبانه‌روز" كه در كنار گروه توليد است، گپي بزنم و برخي از پرسش‌هايي را كه از ابتداي كليد خوردن اين فيلم در ذهنم شكل گرفته با وي مطرح كنم. گفتگوي ما چند بار با فرمان صدا، دوربين، حركت متوقف مي‌شود و هر بار هم ما آخرين افرادي هستيم كه سكوت اختيار مي‌كنيم!

سيدجمال ساداتيان درباره چگونگي آشنايي با بنكدار و عليمحمدي مي‌گويد: از اين دو فيلمساز جوان چند مستند ديده بودم و آنها را به عنوان آثار فاخر دوست داشتم. هميشه دوست دارم كارهايي كه تهيه مي‌كنم حرفي براي گفتن داشته و عامه‌پسند هم باشند. برخي وقتي به ديدن فيلم مي‌روند از لايه اول آن خوششان مي‌آيد و برخي هم دوست دارند فيلم آنها را درگير كند.

تهيه‌كننده "شبانه‌روز" در حالي كه اين فيلم را اثري زنانه مي‌داند تأكيد دارد: اين فيلم مضموني دارد كه فكر مي‌كنم جايش در سينماي ما خالي است و مي‌تواند توجه قشري عظيم از خانم‌ها را جلب كند. در واقع از جنس قصه‌هايي است كه هر كس از زاويه نگاه خودش مي‌تواند آن را تعريف كند. از همين رو به نظرم كاري متفاوت و در عين حال براي عامه مردم هم قابل درك است.

وي با اشاره به ويژگي‌هاي فيلمنامه "شبانه‌روز" مي‌گويد: همين ويژگي فيلمنامه باعث شد اين تعداد بازيگران جذب فيلم شوند. اين استقبال مرا بيشتر اميدوار كرد كه داستاني درست را براي كار انتخاب كرده‌ايم. ما حتي براي نقش‌هاي كوتاه هم با اعلام آمادگي بازيگران حرفه‌اي مواجه شديم. تا اين مرحله همه چيز درست بوده و اميدواريم كار به اتمام برسد و انتظار ما را برآورده كند.

ساداتيان با اشاره به علاقه خود به فيلم‌هاي اجتماعي اضافه مي‌كند: حوزه فيلم‌هاي اجتماعي را كارآمدتر مي‌بينم و فكر مي‌كنم اين حوزه حرف‌هايي بسيار براي طرح كردن داشته باشد. كشور ما در حال نيمه صنعتي شدن است و كلانشهر تهران مسائل خاص اجتماعي خودش را دارد. به اين ترتيب از طريق سينما مي‌توان بخشي از مسائل مبتلا‌ به جامعه را به تصوير كشيد.

تهيه‌كننده فيلم ديدگاه خود را درباره حضور بازيگران حرفه‌اي در "شبانه‌روز" چنين تشريح مي‌كند: در مورد بازيگران حرفه‌اي بيشتر به وجه حرفه‌اي بودن آنها و برآمدن از پس نقش توجه دارم تا استفاده از چهره آنها براي جذب مخاطب. وقتي بازيگري ستاره مي‌شود، قطعاً توانايي و برجستگي در نقش آفريني او وجود دارد كه توانسته اين جايگاه را پيدا كند.

ساداتيان ضمن اينكه "شبانه‌روز" را فيلمي مشكل مي‌داند معتقد است: حس مي‌كنم با موفقيت اين دو كارگردان جوان آينده‌اي روشن در انتظارشان باشد. چون فيلمنامه را بسيار خوب نوشته‌اند و برجستگي‌هاي فيلمنامه باعث شد عوامل حرفه‌اي براي حضور در اين تجربه علاقه و اشتياق نشان دهند.

وي كه به تازگي تجربه‌اي مشابه را در "دايره زنگي" پشت سر گذاشته، مي‌گويد: در فيلم "دايره زنگي" هم چنين تجربه‌اي داشتم. اين فيلم هم به قدري برجستگي داشت كه هر بازيگري كه نامزد شده و فيلمنامه را مي‌خواند، رضايت خود را براي حضور در نقش‌هاي كوچك اعلام مي‌كرد. همين شرايط براي "شبانه‌روز" هم پيش آمد.

ساداتيان در ادامه از تلاش براي رساندن "شبانه‌روز" به جشنواره فجر و اكران فيلم مي‌گويد: اكران عمومي فيلم بستگي به شرايط فيلم‌هاي ديگر و توافقي دارد كه با سينمادار خواهد شد. بر اساس انتظار ما از "شبانه‌روز"، اميدواريم اين فيلم شرايطي خوب براي اكران داشته باشد و سينماها از نمايش آن استقبال كنند چون فيلمي پرفروش و مخاطب‌پسند خواهد شد.

تهيه‌كننده "شبانه‌روز" در انتها با اميد به قابل قبول بودن واكنش‌هاي جشنواره‌اي فيلم مي‌گويد: اميدواريم با توجه به اين واكنش‌ها شرايط براي اكران نوروزي "شبانه‌روز" به شكل هر چه بهتر فراهم شود و اين فيلم تجربه اكران موفق "چهارشنبه‌سوري" و "دايره زنگي" را تكرار كند.

سكانس 41، پلان 6

صدا. دوربين. حركت

در اين نما كه ادامه سكانس 41 است، مرجان و فرخ با همان شمايل حضور دارند، با اين تفاوت كه بارداري مرجان گذر يك فاصله زماني را بين اين دو نما متذكر مي‌شود و البته تغيير كيفيت رابطه اين زوج. در ضلع سمت راست نگارخانه چند صندلي با روكش قرمز در انتظار ثبت شدن در زمينه كنش و واكنش‌هاي بازيگران هستند.

در زاويه مقابل گروهي حركات ريتميك انجام مي‌دهند و انعكاس حركات آنها در شيشه‌هاي قدي مقابل ديده مي‌شود. در فاصله بين اين گروه و مسير حركت دو بازيگر، نواري از شمع‌هاي روشن روي زمين قرار گرفته كه فضا و حال و هوايي خاص به اين نما مي‌دهند.

قرار است فرخ با حركت به سوي مرجان كه روي صندلي نشسته، از كنار او عبور كند و روي يك صندلي بنشيند و مرجان كه باردار است از روي صندلي خود بلند شود و به سوي او برود و اين ديالوگ‌هاي نمادين بين آنها رد و بدل شود.

مرجان: وقتي بداخلاقي نمي‌شناسمت انگار.

مرجان: الان دكتر جكيلي يا مستر هايد؟
فرخ: هر كدوم كه تو بخواي.

رسيدن به برداشت مطلوب كارگردانان، اين بار كمتر وقت مي‌برد هر چند كنش‌هاي پسزمينه در اين نما بيشتر و هماهنگي بين آنها مشكلتر به نظر مي‌رسد. باز همه منتظر شنيدن آن جمله طلايي از زبان يكي از كارگردانان هستند و باز هم عليمحمدي با خسته نباشيد خيال همه را راحت مي‌كند.

اين بار يك فرصت نيم ساعته براي صرف شام است كه گروه را از سالن دو طبقه نگارخانه به حياط آرام و خاموش فرهنگسرا مي‌كشاند و فرصتي براي گپ زدن با دو متخصص ديگر از عوامل پشت صحنه فيلم "شبانه‌روز" در اختيار من مي‌گذارد.

شب. خارجي. حياط فرهنگسرا:

روي چند تخت و سكوهاي محوطه فرهنگسرا اين بار عوامل صحنه و پشت صحنه كنار مجسمه‌هاي در حال مطالعه نشسته‌اند و ضمن گپ زدن و خستگي در كردن، غذايشان را صرف مي‌كنند.

آيدين ظريف طراح صحنه "شبانه‌روز" يكي ديگر از عوامل حرفه‌اي اين گروه جوان است كه از آشنايي و همكاري با بنكدار و عليمحمدي مي‌گويد: حدود 10 سال است با اين دو فيلمساز آشنا هستم و با هم كار مي‌كنيم. به سليقه هم آشنا هستيم و وقتي فيلمنامه آنها را مي‌خوانم، مي‌دانم نياز قصه چه چيز است.

او "شبانه‌روز" را واجد قصه‌اي متفاوت مي‌داند: هم به جهت نوع روايت داستان و هم كارگرداني. اين فيلم چهار اپيزود دارد كه هر كدام يك رنگ و فرم مختلف دارد. اين وجه فيلم برايم جذاب است كه مي‌توانم هر اپيزود را با يك حال و هوا و رنگ و لعاب كار كنم. كار اين حسن را هم دارد كه رج اپيزوديك مي‌زنيم و هر اپيزود را جدا مي‌گيريم كه اين به بهتر شدن كار ما كمك مي‌كند.

ظريف معتقد است كار طراحي صحنه به خودي خود نمي‌تواند متفاوت باشد يا نباشد: چون ما تابع فيلمنامه و نظر كارگردانيم. وقتي اين وجه به جهت ريتم، داستان و نوع نگاه و توانمندي كارگردان عوض مي‌شود، طبيعتاً فضاي كار براي من هم تغيير كرده و منجر به تجربه‌اي تازه‌تر مي‌شود. من به عنوان طراح صحنه بايد اين انعطاف را داشته باشم كه با اين تغيير همسو شوم.

وي كه طراحي صحنه "مكس"، "كافه ستاره"، "صد سال به اين سال‌ها" و "سربازهاي جمعه" را در كارنامه دارد، دغدغه حضور خود را در سينما تجربه كردن و آموختن مي‌داند: در كار با اين دو فيلمساز چه در "شبانه" چه "شبانه‌روز" نگاه و سليقه يكسان نداشتيم. اگر قرار باشد هر دو طرف نگاه مشابه داشته باشيم دليلي ندارد با هم كار كنيم.

طراح صحنه "شبانه‌روز" در حالي كه نوع نگاه خود و دو كارگردان فيلم را به سينما نزديك مي‌داند، اضافه مي‌كند: ولي به لحاظ صحنه‌پردازي در مواردي اختلاف نظر داريم و همينجاست كه چالش مي‌طلبد و حضور من ارزش پيدا مي‌كند. شانس بزرگ من اين است كه اين دو كارگردان منعطف هستند و بين ما اعتماد متقابل وجود دارد. در نهايت يكديگر را راضي مي‌كنيم.

ظريف در انتها يك پيش‌بيني براي مخاطب "شبانه‌روز" دارد: هر چند هنوز "شبانه" اكران نشده تا بازخوردهاي عمومي آن را داشته باشيم، اما "شبانه‌روز" تجربه‌اي متفاوت با "شبانه" خواهد شد. پيش‌بيني مي‌كنم كساني كه "شبانه" را ديده‌اند با ديدن "شبانه‌روز" غافلگير شوند.

آخرين عضو اين گروه كه فرصت گپ دوستانه را مي‌دهد بانوي طراح چهره‌پردازي است كه طبعاً با حضور اين تعداد بازيگر در فيلم تجربه‌اي خاص و جذاب را مي‌گذارند. سودابه خسروي مي‌گويد: اولين بار در فيلم كوتاه آنها حضور داشتم. پس از آن در "شبانه" بودم كه به جهت شرايط كار، برنامه‌ريزي و وجود استوري‌برد برايم تجربه‌اي بسيار خوب بود.

وي براي همكاري در "شبانه‌روز" از مصر آمده است: چون فضاي كار با آنها را دوست دارم و در هر بار همكاري به چيزهاي تازه رسيده‌ام مانند پلان‌ها و صحنه‌پردازي نو، دوست دارم در همه وجوه بيشتر ياد بگيرم كه در كار با اين دو فيلمساز فرصت براي آن هست. هميشه از آنها ايده خوب گرفته‌ام چون سليقه دارند و عشق و علاقه آنها به جزئيات ديگران را هم به وجد مي‌آورد.

كريمي و پيروزفر در نماي دوم از سكانس 41

خسروي فيلمنامه را ديگر عامل موثر در اين همكاري مي‌داند: علاوه بر دوستي و همكاري قبلي، قصه‌هاي خوب اين دوستان هم در همكاري با آنها موثر است. زن‌محور بودن قصه‌ها از نظر من اهميت دارد چون فكر مي‌كنم زنان حرف‌هاي بسيار دارند كه هنوز گفته نشده است. در اين فيلم زن‌ها نه بدبختند نه مشكل آنچناني دارند، بلكه مسائل احساسي آنها برجسته شده است.

اين طراح چهره‌پردازي با اشاره به اينكه فيلم‌هاي اين دو فيلمساز تاريخ مصرف ندارد، اضافه مي‌كند: چندان دوست ندارم سينما و فيلم محدود و تاريخ مصرفدار شود و اين نكته‌اي است كه در فيلم‌هاي اين دو كارگردان وجود دارد و به نظر من ماندگار و جهانشمول مي‌شود.

گفتگو با اين بانوي چهره‌پرداز را به عنوان حسن ختام حضورم در پشت صحنه "شبانه‌روز"، دومين فيلم بلند سينمايي اميد بنكدار و كيوان عليمحمدي انتخاب و با خداحافظي از گروه كه در حال آماده كردن صحنه براي گرفتن پلان بعد هستند، فرهنگسراي نياوران را در اولين ساعت‌هاي بامداد ترك مي‌كنم.

مؤخره

شايد بهترين ارزيابي و تحليل از اين گزارش پشت صحنه متعلق به خواننده اين مطلب باشد، اما اشاره به ترجيع‌بند مشترك حرف‌هاي اين افراد متخصص درباره "شبانه‌روز" به نظر لازم مي‌آيد. همه اين افراد بر وجه حرفه‌اي بودن، نگاه جسورانه و سليقه ويژه اين دو كارگردان جوان ت‍أكيد و متفق‌القول بر ويژگي‌هاي خاص فيلمنامه اشاره داشتند.

از متخصصان باتجربه چون پورصمدي و ساداتيان تا نسل جوانتر چون ظريف و خسروي. اگر الطاف دو بازيگر حرفه‌اي هم شامل حال اين گزارش مي‌شد، آنها هم بر اهميت فيلمنامه "شبانه روز" به عنوان اولين و مهمترين عامل حضور در اين پروژه و همچنين نوع نگاه و حرفه‌اي بودن اين دو كارگردان صحه مي‌گذاشتند.

كريمي، پيروزفر، حميدرضا پگاه، محمدرضا فروتن، حامد بهداد، مهناز افشار، مهتاب كرامتي، فرزان اطهري، ستاره اسكندري، شاهرخ فروتنيان، بهنوش بختياري، رويا جاويدنيا، فريبا جديكار، فلامك جنيدي، نگار جواهريان، آزاده صمدي، سپيده علايي، سعيد فروتن، بهروز قادري، ساعد هدايتي، خاطره اسدي، لادن طباطبايي و مريم بوباني بازيگران اين فيلم هستند.

عوامل توليد "شبانه‌روز" نيز عبارتند از نويسنده: بنكدار و عليمحمدي، مدير فيلمبرداري: مرتضي پورصمدي، مدير توليد: هايده قريشي، طراح صحنه: آيدين ظريف، طراح لباس: شيده محمودزاده، طراح گريم: سودابه خسروي، صدابردار: مهدي صالح كرماني، برنامه‌ريز و دستيار كارگردان: علي تيموري و عكاس: حافظ احمدي.
دوشنبه 8 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 136]