راز‌هاي زندگي: آب گرم زودتر از آب سرد منجمد مي‌شود؟

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: راز‌هاي زندگي: آب گرم زودتر از آب سرد منجمد مي‌شود؟
دانش- همشهري آنلاين:
شك كردن در مورد اينكه آب گرم زودتر منجمد مي‌شود يا آب سرد، ممكن است ساده به نظر برسد

ولي دلايل تقريباً محكم علمي ممكن است شما را به فكر كردن دوباره در اين مورد وادار كند.

اين اتفاق طبيعي «اثر امپمبا» نام دارد. اين نام را به افتخار «اراستو امپمبا» دانش آموز دبيرستاني تانزانيايي كه در سال 1963 اين اثر را مشاهده و ثبت كرد، انتخاب كرده‌اند.

اثر امپمبا زماني رخ مي‌دهد كه دو مقدار مساوي آب با دما‌هاي متفاوت را در معرض منبع سردي قرار مي‌دهند و آبي كه دماي بالاتري دارد زودتر منجمد مي‌شود.

مشاهده اين نوجوان شك‌هاي دانشمندان و متفكراني مانند ارستو و دكارت را به يقين تبديل كرد.

براي توضيح اين اثر اولين عاملي كه به بحث گذاشته مي‌شود، تبخير سطحي مايع است. مولكول‌هاي سطحي مايعات همواره در حال جدا شدن از سطح مايع هستند. به همين دليل است كه ليوان آب در دماي معمولي پس از چند روز كاملاً خالي مي‌شود و هر قدر كه دماي آب بالاتر باشد متعاقباً تبخير سطحي زودتر رخ مي‌دهد.

به اين ترتيب در اثر امپمبا، تا زماني كه هر دو مقدار آب منجمد شوند، تبخير سطحي زودتر در سطح آب با دماي بالاتر انجام مي‌شود و با داشتن مقدار كمتري آب براي منجمد شدن، آب با دماي بالاتر زودتر منجمد مي‌شود.

ايرادي كه به اين قسمت وارد است اين است كه اين توضيح براي حالتي درست است كه سطح مايع باز باشد و در حالتي كه سطح مايع بسته است معني ندارد و اثر امپمبا در محفظه‌هاي بسته نيز انجام مي‌شود.

توضيح ديگري كه براي اين اثر مي‌دهند، اين است كه مقدار گاز‌هاي حل شده در آب گرم كمتر است و به همين دليل آب گرم زودتر منجمد مي‌شود.

دليل ديگري كه ارائه مي‌شود اين است كه در زمان منجمد شدن، آب از پايين به بالا يخ مي‌زند و با دارا بودن اختلاف جريان حركت گرما سريع‌تر انجام مي‌شود. به اين معني كه هر قدر اختلاف دماي سطح و كف آب در حال انجماد بيشتر باشد، حركت گرما سريع‌تر انجام مي‌شود و به همين دليل هم آب با دماي بالاتر زودتر منجمد مي‌شود.

پس دفعه بعدي كه آب را براي يخ زدن در فريزر قرار مي‌دهد، سعي كنيد از آب گرم استفاده كنيد تا زودتر يخ در دسترستان باشد.
يکشنبه 7 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 172]