نويسنده:علي معروفي مسيحيت پروتستانيسم

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نويسنده:علي معروفي مسيحيت پروتستانيسم
خبرگزاري فارس: واژه انگليسي پروتستان به معني معترض و مخالف سرسخت است و اين دليل به پيروان مكتب ديني پروتستانيسم اطلاق مي‌شود كه آنها در مقابل شماري از قوانين كليساي كاتوليك روم ايستادند.
مذهب پروتستان شاخه‌اي از مسيحيت است كه مباني آن نخستين بار توسط مارتين لوتر مطرح شد. پروتستان‌ها امروز در بسياري از كشورها از جمله در آلمان، فرانسه، آمريكا، "افريقاي جنوبي"، "عربستان سعودي"، "ايران"، و... سكونت دارند.
واژه انگليسي پروتستان به معني معترض و مخالف سرسخت است و اين دليل به پيروان مكتب ديني پروتستانيسم اطلاق مي‌شود كه آنها در مقابل شماري از قوانين كليساي كاتوليك روم ايستادند.

تاريخچه

در سال 1529 ميلادي، شاهزادهاي آلماني طرفدار دو مكتب كليساي روم و كليساي لوتران در دومين جلسه معروف به "Diet of Speyer" گرد هم آمدند. فرديناند شاهزاده اتريش با كمك اكثريت كاتوليك موفق به اجراي طرحي شد كه براساس آن هرگونه تغييرات "ديگر" در قانون اساسي ديني ايالات ممنوع شد. همچنين طبق اين طرح تمامي حقوق ملكي و امور عبادي در مناطق پروتستان به كاتوليك‌ها واگذار مي‌شد، درحالي كه پروتستانها در ايالات كاتوليك از چنين حقي محروم بودند.

شاهزاده‌هاي شش ايالت و چهارده شهر آزاد طرفدار كليساي لوتران كه توان وتو كردن اين تصميم را نداشتند، "اعتراض نامه" معروف خود را تدوين كردند. آنها در يي آوريل اين اعتراض نامه را به امپراتور چارلز پنجم، برادر فرديناند، تقديم كرند و با اين اقدام لقب برجسته پروتستان را براي خود به ارمغان آوردند كه از آن زمان تاكنون بخش عمده‌اي از عالم مسيحيت را به خود جذب كرده‌است. در اوايل قرن يي حدود شمار پيروان مكتب پروتستانيسم به ييي ميليون نفر مي‌رسيد.

شعبه ها - شاخه‌هاي اصلي پروتستانتيسم
پروتستانتيسم يكي از سه شاخه اصلي مسيحيت است، كه ريشه در اصلاحگرايي (رفورميسم) قرن يي دارد و پيروان آن از كليساي كاتوليك روم يا اورتدوكس شرقي پيروي نمي‌كنند. اصلاحگرايي پايه شاخه‌هاي متعددي از مذاهب پروتستان بود.
هواداران مارتين لوتر كيساهاي پروتستان آلمان و اسكانديناوي را تأسيس كردند؛ ژان كالون و اصلاحگرايان راديكالتر نظير هولدريخ زوينگلي كليساهاي اصلاحگرا را در سويس تأسيس كردند، جان ناخ كه از شاگردان كالوين بود كليسايي از اين دست را دراسكاتلند تأسيس كرد.
شاخه مهم ديگري از مكتب ديني پروتستانيسم كه كليساي انگليس و كليساي اسقفي نمونه بارز آن هستند، در قرن يي در انگلستان ظهور كرد. اين فرقه اكنون از نظر الهيات و اركان پرستش بيش از ساير فرق پروتستانيسم به كليساي كاتوليك روم نزديك است. اصول اعتقادي فرقه‌هاي مذهبي پروتستان به طور قابل توجهي باهم متفاوت است، اما همه آنها بر اين تأكيد دارند كه در توضيح مسايل اعتقادي و دستورات ديني رهنمودهاي انجيل در اولويت قرار دارد؛ رحمت الهي از طريق ايمان و نه از طريق اعمال توجيه مي‌شود؛ و همينطور همه مؤمنان در مقام كشيش هستند.

مكتب پروتستان دستور العمل‌هاي خود را مستقيما از كلام خدا استخراج مي‌كند، و در عبادت نيز رابط آنها با خدا، كه كمال خشوع است، تنها مسيح است؛ در حالي كه پيروان كليساي كاتوليك روم از تعاليم كليساي خود پيروي مي‌كنند، و در عبادت نيز از طريق توسل به مريم عذرا و قديسان به راز و نياز با مسيح مي‌پردازند (در اينجا بايد به اين نكته توجه داشت كه بر اساس تعاليم انجيل مرده چيزي نمي‌داند و ارتباط با مردگان، از طريق حرف زدن يا رازونياز با شخص مرده، مكروه‌است).

سه اصل اساسي پروتستانيسم از اين اصل كلي آزادي اوانجليكال، و رابطه مستقيم فرد مؤمن با مسيح سرچشمه مي‌گيرد: ي.) تنها انجيل سرچشمه تعاليم است ي.) تنها از طريق رحمت مسيح رستگاري حاصل مي‌شود ي.) همه مؤمنان در مقام كشيش هستند.

منظور از اينكه تنها انجيل سرچشمه تعاليم است، اين است كه مؤمنان هيچ نيازي به وحي تو الهام اضافي و اصول اعتقادي جديد كه مغاير "كلام مقدس خدا"باشد ندارند.

مارتين لوتر
متولد يييي، آيلبرن، ساكسوني آلمان، از شخصيت‌هاي كليدي مكتب پروتستانيزم بود و امروزه پروتستانها بر اين باورند كه لوتر آنها را از اسارت كليساي روم رهاند. با اين حال لوتر تنها نصف راه را رفت. همكار وي فيليپ ملانگتون و مربي وي فون كارل استات از كساني بودن كه فعالانه راه لوتر را ادامه مي‌دادند. آنها در اثر تهديدات موجود مجبور شدند به سوئيس فرار كنند و در آنجا آثاري را منتشر كردند كه به نوشته‌هاي اورلاموند معروف شد. آنها در اين آثار مباحثي را ترويج كردند كه به گفته آنها مارتين لوتر در انتشار آن كوتاهي كرده بود. مارتين لوتر بيشتر به اين خاطر مشهور است كه انجيل را از دست كليساي روم نجات داد. او تا جايي كه امكان داشت تعليمات انجيل را از تصرفات آنهايي كه خود را مظهر تقوي مي‌دانستند پاك كرد. گفتني است لوتر دشمن سرسخت يهوديان بود.

ديگر اصلاحگران پروتستان:
جان هاس
اهل پراگ، متولد يييي، او در دانشگاه به مطالعه آثار وايكليف (Wycliffe) پرداخت، و با آنكه همه تفكرات ديني وي را قبول نداشت، هر دوي آنها از اين اين اقدام كليسا كه خود را به تعاليم كتب مقدس منسوب مي‌كرد سخت برآشفته بودند وبه همين خاطر به مخالف سرسخت قدرت پاپ مبدل شدند. (2)

جروم
اهل پراگ، متولد يييي ميلادي، كه عليه فساد اخلاقي كشيش‌ها جنگيد. توماس بيلني. بيلني متولد يييي در نورويچ انگلستان، كه يك اصلاحگر نه چندان نامدار انگليسي است. او از كالج ترينيتي دكتراي حقوق گرفت و در سال يييي به عنوان كشيش فعاليت مدهبي خود را رسما آغاز كرد. او نيز همانند لوتر بر اين باور بود كه اعمال نيك به تنهايي كسي رانجات نخواهد داد.
توماس كارترايت
رهبر فرقه پاكدينان(پيوريتان) بود. اين فرقه از پروتستانهاي انگلستان بودند كه زمان ملكه اليزابت عليه سنن مذهبي قيام نمودند وطرفدار سادگي در نيايش بودند. فرقه پاكدينان از وضعيت آن زمان اور در كليساي انگلستان راضي نبود؛ آنها مشتاقانه در صدد اين بودند كه اصلاحات پروتستاني را در سطح وسيعتري اجرا كنند. در سال يييي، كرسي الهايات دانشگاه كمبريج را به دست آورد. هنگامي كه ملكه انگلستان به عنوان رئيس كليساي انگليس انتخاب شد، شكل عبادت را اصلاح كرد كه اجازه مي‌داد واعظان تنها كلاه چهارگوش، خرقه، گردن پوش، يا رداي كتاني بپوشند. در مارس يييي علماي ديني لندن مجبور شدند كه لباس اجباري را بپوشند. از تعداد ييي كشيش، يي نفر اعتراض كرند، و همين باعث شد بسياري از كليساها خالي بماند.

پروتستان‌هاي بنيادگرا
اين فرقه در فاصله يييي تا يييي شكل گرفت، اين گروه بر حقيقتي كه در معناي تحت الفظي انجيل وجود داشت تأكيد داشتند. بعد از محاكمه اسكوپز كه به محاكمه ميمون معروف شده‌است، پروتستانهاي بنيادگرا آشكارتر عقايد خود را ترويج كرند و خود را از مسيحيت ليبرال متمايز كردند. محاكه ميمون كه در سال يييي در ديتون در ايالت تنسي ايالات متحده آمريكا صورت گرفت، يك معلم به خاطر تدريس تئوري تكامل تدريجي داروين كه مغاير با قوانين ايالتي بود به پرداخت ييي دلار جريمه محكوم شد.(3)
مسيحيت به سه شاخه كاملا جدا و مخالف يكديگر يعني كليساي كاتوليك روم، ارتدكس و پروتستان تقسيم شده است. كشورهاي جنوب اروپا و آمريكاي لاتين عمدتا كاتوليك، كشورهاي شمال اروپا و ايالات متحده آمريكا پروتستان و پيروان كليساي ارتدكس در اروپاي شرقي هستند.
اين سه كليسا در اعتقادات ديني و مراسم عبادي كاملا ازيكديگر جدايند و مانند سه دين مختلف عمل مي كنند و حتي انجيل كليساي پروتستان با انجيل كليساي كاتوليك تفاوت زيادي دارد. كليساي كاتوليك و پروتستان از پنج قرن گذشته عليه يكديگر مبارزه كرده اند، به گونه اي كه بسياري از جنگ هاي قرن هاي هفدهم و هجدهم ميلادي برخاسته از اهداف و آرمان هاي كاتوليكي و پروتستاني بوده است كه نمونه زنده آن درجهان معاصر درگيري مسلحانه و دائمي بين پيروان كليساي كاتوليك و پروتستان درايرلندشمالي است.(1)

تاكنون بيش از يك هزار فرقه و كليساي مختلف در درون پروتستانيسم ظهوركرده و هنوز هم تعداد فرقه هاي جديد در پروتستانيسم روبه افزايش است و آمريكا مركز توليد فرقه هاي جديد در پروتستان مي باشد.
يكي از ويژگي هاي كليساي پروتستان رابطه بسيار نزديك آنها با دولت هاي اروپايي مي باشد و اين دولت ها براي ترويج مسيحيت پروتستان ازمبلغان خود دركشورهاي جهان سوم حمايت هاي گسترده مالي، تبليغاتي و سياسي مي كنند؛ به عنوان مثال در انگليس دولت و كليساي پروتستان ازهم جدا نيست و ملكه انگليس در رأس دولت و كليسا قراردارد.

مكتب نوظهور صهيونيسم مسيحي
اصول و مباني جريان مبلغان انجيل در آمريكا و انگليس حمايت همه جانبه عقيدتي و سياسي از صهيونيسم مي باشد و آنها اعتقاد دارند كه پيروان كليساي پروتستان براي ظهور دوباره مسيح بايد چند خواسته مسيح راكه در تفاسير انجيل در قرن بيستم به عنوان پيشگويي هاي انجيل بيان شده، عملي نمايند. اين جريان نوظهور در پروتستانيسم با عنوان "صهيونيسم مسيحي" (Christian Zionism) شهرت دارد. اين جريان صهيونيسم مسيحي يك پديده جديد ديني سياسي در مسيحيت است كه براي اولين بار توسط كليساي انگليس در اواخر قرن نوزدهم ميلادي به وجود آمد. پروتستان هاي مقيم آمريكا و انگليس اين جريان نوظهور را "عملي نمودن خواسته هاي مسيح" و "عملي نمودن پيشگويي هاي انجيل" نيز مي نامند.
در اين زمينه در اواخر قرن نوزدهم مطابق افكار جديد جان داربي انگليسي، يك مفسر معروف انجيل از آمريكا به نام سايرس اسكوفيلد (Cyrus Scofield) تفسير انجيل را تحرير كرد و تفسير انجيل وي امروزه معتبرترين تفسير انجيل براي پروتستان هاي سراسر جهان محسوب مي شود و بهترين مرجع براي انجيل شناخته شده است.

پيروان اين مكتب خود را از مبلغان انجيل مي دانند و اعتقاد دارند پيروان اين مكتب مسيحيان دوباره تولد يافته مي باشند كه فقط اينان اهل نجات خواهند بود و ديگران هلاك خواهند شد. از ويژگي هاي ممتاز پيروان اين مكتب اعتقاد راسخ و تعصب خاص به صهيونيسم مي باشد و تعصب اين مسيحيان به صهيونيسم بيش از صهيونيست هاي يهودي مقيم اسرائيل و آمريكا مي باشد.
رهبران مذهبي فرقه هاي پروتستان درايالات متحده و انگليس كه به اين مكتب نوظهور "خواسته هاي مسيح" اعتقاد دارند، دردهه 1990 م اعتقادات يادشده را بشدت درجامعه آمريكا و اروپا تبليغ كرده اند و در 10 سال گذشته در آمريكا دراين زمينه دهها كتاب منتشر شده و فيلم هاي گوناگوني به نمايش درآمده اند.

صهيونيسم مسيحي درآمريكا
رهبران ديني و سياسي پروتستان در انگليس و آمريكا درحقيقت بانيان اصلي صهيونيسم مي باشند. بعد ازاين كه "جان داربي" كشيش معروف كليساي انگليسي نظريه صهيونيسم مسيحي را براي اولين بار به عنوان "عملي نمودن خواسته هاي مسيح" و تحقق پيشگويي هاي انجيل ترويج كرد، دو نفر از كشيشان برجسته پروتستان مقيم آمريكا به نام هاي" دي. ال. مودي" و "ويليام بلاكستون". صهيونيسم مسيحي را دراين كشور تبليغ كردند.
بلاكستون دردهه 1880براي مهاجرت يهوديان از سراسر جهان به سرزمين فلسطين با رهبران سياسي و ديني و سرمايه داران بزرگ مسيحي درايالات متحده آمريكا ملاقات كرد و آنها را متقاعد نمود كه ازدولت واشنگتن بخواهند براي به وجود آوردن كشور اسرائيل درفلسطين كوشش نمايد.
درسال 1891 "ويليام بلاكستون" نامه اي را كه بعدا به "نامه بلاكستون" معروف گرديد تقديم رئيس جمهوري وقت آمريكا "بنجامين هاري سون" نمود. دراين نامه 413 نفر از رهبران ارشد سياسي و ديني و سرمايه داران بزرگ آن زمان درآمريكا از دولت خود درخواست كرده بودند كه دولت واشنگتن به وظيفه الهي و ملي خود عمل كند و درفلسطين كشوري براي يهوديان به وجود آورد و براي بازگشت يهوديان به فلسطين، بايد كمك هاي مالي، سياسي و نظامي خود را دراختيار نهضت صهيونيسم بگذارد. اين نامه را حتي اسقف اعظم آن زمان كاتوليك هاي ايالات متحده كاردينال گيبن امضاء كرده بود.(4)
در سال 1908م بلاكستون كتابي با عنوان "مسيح مي آيد" را تأليف كرد. در اين كتاب نويسنده به مسيحيان جهان وعده داده بود در سالي كه در فلسطين كشور صهيونيستي اسرائيل تأسيس گردد، مسيح دوباره ظهور خواهد كرد. براي رسيدن به اين هدف، دولت لندن با تهاجم هاي فرهنگي و نظامي خلافت عثماني تركيه را متلاشي نمود و در جنگ جهاني اول ارتش انگليس سرزمين فلسطين را تصرف كرد. در سال 1917 م هم "آرتوربالفور" وزير امور خارجه وقت انگليس در بيانيه اي تعهد نمود دولت لندن به يهوديان سراسر جهان براي مهاجرت به فلسطين كمك كند و در تشكيل كشور اسرائيل در فلسطين فعاليت نمايد
مسيحيت صهيونيسم بر بقاء يهوديان خاصه يهوديان صهيونيست و بازگشت آنها به سرزمينهاي اشغالي فلسطين تاكيد مي ورزد. پيروزيهاي سربازان تا دندان مسلح يهودي - پيشرفت صنعتي اسرائيل حتي حاصلخيزي خاك و فراواني گل و ميوه - را در سرزمينهاي اشغالي مورد توجه قرار ميدهد. تا جائي كه همه اين موارد را معجزه الهي مي داند. مسيحيت صهيونيسم حمايت از اسرائيل را مستند به كلمات حضرت موسي و انبياء بني اسرائيل ميكند. و اعتقاد دارد كه ظهور دولت يهود در سرزمينهاي اشغالي به فرمان خدا صورت گرفته است. به اعتقاد اين گروه طرح و نقشه خدا بر اين تعلق گرفته است كه اسرائيل مايه بركت سائر ملل باشد. مسيحيت صهيونيسم از اسرائيل حمايت ميكند: چون اسرائيل را مهد دمكراسي و سرزمين آزاديهاي فردي و حاكميت قانون مي داند. اسرائيل را سرزميني با حاكميت مردم سالار ميشناسد. كه اطراف آن را حكومتهاي ديكتاتور كه مانع آزاديهاي فردي هستند در بر گرفته است. حكومتهائي كه تصميم دارند به نظام فئودالي و ملوك الطوائفي قرن هشتم عربستان بازگردند.
مسيحيان صهيونيست
تنهابخاطر موارد بالا از اسرائيل حمايت نمي كنند. بلكه آنان خدائي كه با موسي در سينا سخن گفته است را خداي خود مي دانند. ابراهيم اسحاق و يعقوب را روساي روحاني خود مي خوانند. ارمياي نبي حزقيل و دانيال را نيز پيامبران خود مي دانند. داوود را بعنوان پادشاه - قهرمان خود به حساب مي آورند. اورشليم را شهر مقدس و پايتخت معنوي خود قلمداد مي كنند. و استمرار حاكميت يهود بر سرزمينهاي اشغالي را دفاع از منافع خود مي دانند. (5)
مسيحيت صهيونيسم حزب الله و حماس را آدم كش و تروريست مي خواند و در مبارزه خود را طرف اسرائيل مي داند. مسيحيت صهيونيسم متعهد شدن اسرائيل به تعهدات الزام آور جهاني را خودكشي و انتحار مي نامد. و از دوستان اسرائيلي خود توقع دارد تن به هيچ تعهدي ندهند. به اعتقاد اين فرقه ياسر عرفات رهبر حكومت خودگردان - حزب الله و جهاد اسلامي - صلح نمي خواهند. آنها ويراني اسرائيل را خواستارند. به اعتقاد اينان اگر سرزمين فلسطيني با حاكميت مقتدر در قلب اسرائيل محقق شود راه ورود سلاحهاي مدرن با كمال رازپوشي و با پوشش ديپلماتيك هموار شده دفاع اسرائيل از خود بشدت بخطر خواهد افتاد. مسيحيت صهيونيسم شعار زمين در مقابل صلح را يك توهم ستمگرانه مي داند.

منابع كمكي در تدوين اين مقاله

(1)دكتر حيدررضا ضابط -نگاهي به پيوند پروتستان و صهيونيسم
2- قهرمانان اصلاحگري، يييي، ص يي)
(3)- دانشنامه بريتانيك
(4)- نگاهي به پيوند پروتستان و صهيونيسم
(5)- نگاهي به پيوند پروتستان و صهيونيسم
انتهاي پيام/
يکشنبه 7 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 245]