10 راز ذهن انسان

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: 1- خواب ديدن
اگر از 10 نفر بپرسيد که خواب*ها و روياهاى انسان از چه تشکيل شده*اند، احتمالاً 10 پاسخ متفاوت دريافت مي*کنيد. علتش اين است که دانشمندان هنوز سرگرم کشف اين معما هستند. يک احتمال: خواب ديدن از طريق تحريک حرکت سناپس*ها بين سلول*هاى مغز، به تمرين دادن مغز مي*پردازد. يک نظريه ديگر اين است که خواب*هاى افراد درباره وظايف و هيجاناتى است که در طول روز به آن پرداخته و اين فرايند مي*تواند به استحکام افکار و خاطرات کمک کند. به طول کلّى، دانشمندان توافق دارند که خواب ديدن در خلال عميق*ترين بخش خواب که حرکات سريع چشم (REM) خوانده مي*شود اتفاق مي*افتد.

2- خوابيدن
مي*خواهيم درباره چيزى صحبت کنيم که بيش از يک چهارم عمر هر انسان صرف آن مي*شود. هنوز دليل به خواب رفتن به صورت معما باقى مانده است. چيزى که دانشمندان مي*دانند اين است که: خوابيدن براى بقاى پستانداران جنبه حياتى دارد. بي*خوابى فزاينده مي*تواند به تغيير خلق و خو، توهّم*زدگى و در حالت*هاى خاص، حتى به مرگ منجر شود. خواب داراى دو وضعيت است: حرکات غيرسيريع چشم (NREM) که در خلال آن، مغز فعاليت کم سوخت و سازى انجام مي*دهد و حرکات سريع چشم (REM) که در خلال آن، مغز بسيار فعّال است. برخى دانشمندان فکر مي*کنند که خواب NREM به بدن استراحت مي*دهد و شبيه خواب زمستانى باعث ذخيره انرژى مي*گردد و خواب REM مي*تواند به سازماندهى خاطرات کمک کند. البته اين ايده هنوز اثبات نشده است و روياهايى که در خلال خواب REM به وقوع مي*پيوندد هميشه ارتباطى به خاطرات ندارد.

3- احساسات خيالى
تخيمن زده مي*شود که در حدود 80 درصد حس*هايى که در ناحيه اندام*هاى قطع شده بدن وجود دارد مانند گرما، خارش، فشار و درد، برآمده از «اندام*هاى گمشده» هستند. افرادى که اين پديده «اندام خيالي» را تجربه مي*کنند، حسى که دارند درست مانند اين است که آن اندام جزئى از بدن آن*هاست. يک توضيحى که در اين مورد وجود دارد اين است که عصب*هاى ناحيه عضو قطع شده، ارتباط جديدى با نخاع برقرار مي*کنند و به فرستادن علائم (سيگنال) به مغز ادامه مي*دهند، درست مانند هنگامى که عضو قطع شده سرجايش وجود داشت. احتمال ديگرى که داده مي*شود اين است که مغز طورى برنامه*ريزى شده است با بدن کامل کار کند. به عبارت ديگر، احتمال داده مي*شود که مغز، الگويى از يک بدن کامل با تمام اجزاء و اندام*ها را در خود نگهدارى مي*کند.

4- کنترل مأموريت
ساعت بيولوژيک بدن که در هيپوتالاموس مغز قرار دارد، برنامه*ريزى فعاليت*هاى بدن براى يک ريتم 24 ساعته را بر عهده دارد. واضح*ترين اثر اين ريتم، چرخه خواب- بيدارى است امّا ساعت بيولوژيک بر روى دستگاه گوارش، دماى بدن، فشار خون و توليد هورمون*هاى نيز تأثير دارد. پژوهشگران دريافته*اند که شدّت نور مي*تواند از طريق تنظيم هورمون ملاتونين، اين ساعت را عق يا جلو ببرد. تحقيقات بر روى اين که آيا مکمل*هاى غذايى حاوى ملاتونين مي*توانند از خستگى پرواز ناشى از اختلاف ساعت جلوگيرى کنند يا نه ادامه دارد.

5- خاطرات
انسان*ها معمولاً برخى اتفاقات را به سختى فراموش مي*کنند، مثل اولين روز مدرسه يا نخستين ملاقات با همسر. سوال اين است که اين فيلم*هاى سينمايى چگونه در ذهن انسان نگهدارى مي*شود؟ دانشمندان با استفاده از تکنيک*هاى تصويربردارى از مغز در حال کشف سازو کار مسئول ايجاد و ذخيره*سازى خاطرات هستند. يافته*هاى کنونى نشان مي*دهد که ناحيه هيپوکامپوس که درون غشاء خاکسترى مغز قرار دارد مي*تواند به صورت جعبه خاطرات عمل کند.

6- معما
خنده يکى از رفتارهاى انسان است که درک بسيار اندکى از آن وجود دارد. دانشمندان دريافته*اند که در خلال يک خنده از ته دل، سه قسمت از مغز فعّال مي*شود: بخش تفکّر که به شما کمک مي*کند معنى شوخى يا جوک را درک کنيد، بخش حرکت که به عضلاتتان دستور حرکت مي*دهد و ناحيه هيجانات که حس «شادي» را بيرون مي*کشد. امّا چيزى که هنوز ناشناخته مانده اين است که چرا يک نفر به يک جوک احمقانه مي*خندد در حالى که فرد ديگرى موقع تماشاى يک فيلم ترسناک خنده*اش مي*گيرد. به گفته يکى از پژوهشگران، خنده واکنشي است به ناهمخوانى و ناسازگارى (داستان*هايى که از انتظارات متعارف پيروى نمي*کنند). تنها چيزى که مشخص است اين است که خنده حال ما را بهتر مي*کند.

7- طبيعت درمقابل تربيت
در جدال ديرپاى مربوط به اين که آيا افکار و شخصيت، توسط ژن*ها کنترل مي*شود يا محيط، دانشمندان به شواهدى دست يافته*اند که نشان مي*دهد پاسخ اين سوال يکى يا هر دوى آن*هاست! قابليت مطالعه ژن*هاى يک فرد، بسيارى از خصوصيات و ويژگي*هاى انسان را نشان داده است که ما کنترل اندکى بر روى آن*ها داريم و در عين حال، در بسيارى از زمينه*ها، نشان داده شده است که تربيت، تأثيرى قوى بر اين که ما که هستيم و چه مي*کنيم داشته است.

8- ميرائى
زندگى جاويد فقط در هاليوود وجود دارد ! امّا سوال اين است که چرا انسان پير مي*شود؟ همه ما با يک جعبه ابزار عالى به دنيا مي*آئيم که پر است از سازوکارهاى مقابله با بيماري*ها، به نحوى که ممکن است فکر کنيم مي*تواند ما را در مقابل انواع بيماري*ها محافظت کند. امّا با افزايش سن، سازوکار ترميمى بدن از فرم خارج مي*شود. در واقع، مقاومت ما در برابر صدمات جسمى و استرس کاهش مي*يابد. نظريه*هايى که در مورد علّت سالخوردگى انسان وجود دارد را مي*توان به دو دسته تقسيم کرد: 1) پا به سن گذاشتن مانند ساير ويژگي*هاى انسان، ممکن است بخشى از ژنتيک انسان باشد که طبق برنامه*ريزى خاصى اتفاق مي*افتد و 2) در يک ديدگاه کمتر خوش*بينانه، پا به سن گذاشتن، علّت خاصى ندارد و در نتيجه صدمات سلّولى که در طول زندگى به وقوع مي*پيوندد، پيش مي*آيد. تعداد زيادى از دانشمندان فکر مي*کنند که علم نهايتاً پا به سن گذاشتن را به تأخير خواهد انداخت و حداقل طول عمر را به دو برابر طول عمر فعلى خواهد رساند.

9- انجماد
زندگى جاويد ممکن است واقعيت نداشته باشد امّا يک رشته جديد به نام کرايونيکس (Ceyonics) مي*تواند به برخى از انسان*ها دو بار حيات اعطاء کند. در مراکز کرايونيکس، بدن انسان*ها را پس از مرگ در خمره*هايى پر از نيتروژن مايع در دماى منهاى 78 درجه سانتيگراد قرار مي*دهند. ايده*اى که وجود دارد اين است که فردى که بر اثر يک بيمارى که فعلاً لاعلاج است فوت شده مي*تواند در آينده هنگامى که درمان آن بيمارى کشف شد، يخ*گشايى و احياء شود. هم اکنون بدن تد ويليامز، بازيکن شاخص و معروف بيس*بال در يکى از مراکز کرايونيکس در آريزونا منجمد شده است. البته فعلاً هيچيک از بدن*هايى که بدين ترتيب منجمد شده*اند احياء نشده*اند زيرا اين فناورى هنوز به وجود نيامده است ولى دانشمندانى که در اين زمينه کار مي*کنند اميدوارند در آينده به اين فناورى دست يابند.

10- هشيارى و آگاهى
هنگامى که صبح از خواب برمي*خيزيد، متوجه مي*شويد که خورشيد طلوع کرده است، صداى پرندگان را مي*شنويد و هواى تازه را برروى پوست صورت خود حس مي*کنيد. به عبارت ديگر، هوشيار هستيد. اين موضوع پيچيده از ديرباز در جوامع علمى مطرح بوده است. اخيراً دانشمندان علم اعصاب، هشيارى را به عنوان يک موضوع پژوهشى واقعى مورد توجه قرار داده*اند. بزرگترين معما در اين حوزه توضيح اين مسأله بوده است که چگونه فرايندها در مغز به تجربيات ذهنى مي*انجامند. تا کنون دانشمندان توانسته*اند ليست بالا بلندى از سؤالات را تهيه کنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 208]