گپي با سيدمهدي فهيمي، گردآورنده مجموعه فرهنگ جبهه؛دغدغه‌هاي يك رزمنده فرهنگي - سهام‌الدين بورقاني

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: گپي با سيدمهدي فهيمي، گردآورنده مجموعه فرهنگ جبهه؛دغدغه‌هاي يك رزمنده فرهنگي - سهام‌الدين بورقاني
سخن از جنگ در جامعه ما كه 8 سال درگير پيكار با عراق بوده، بسيار رفته است. جنگ همواره امري مذموم و خانمان‌برانداز محسوب شده اما اين همه ماجرا نيست.

همه جنگ‌ها در خود هيجان دارند و شتاب و همين نكته سبب مي‌شود تا بسياري از توانايي‌هاي انسان‌ها در جنگ شكل واقعيت بگيرند و هزاران مساله و موضوع جديد متولد شوند.

آنجايي كه جنگ معناي دفاع به خود مي‌گيرد، ارزش‌هاي انساني رشد و تعالي پيدا مي‌كند و ميدان نبرد به عرصه رقابت و تركتازي پيكارگران براي نماياندن اين ويژگي‌هاي مثبت اخلا‌قي تبديل مي‌شود. در اين ميان متولد مي‌شود.

8 سال نبرد يعني، 8 سال ايثار، يعني شهادت، زندگي، عشق، پاكي، رشادت، ايمان، مهرباني و اين همه يعني فرهنگ. هشت سال زمان كمي نيست براي رخ نماياندن اين فرهنگ به ما و براي ديدن اين همه صفات نيكو. ‌

اما جنگ بالا‌خره روزي تمام مي‌شود و آتش‌بس اعلا‌م مي‌شود. آتش رزم فروكش مي‌كند و زندگي از سر مي‌گيرد. پايان جنگ اما به معناي زوال اين فرهنگ نيست. اينجا تازه ‌كار متوليان فرهنگي آغاز مي‌شود. فرهنگ جبهه بايد معرفي شود، اشاعه پيدا كند و حفظ شود. ‌

مجموعه فاخر و گرانسنگ فرهنگ جبهه همين اهتمام شايسته است براي حفظ و انتقال اين ميراث ارزشمند. سنگ‌بناي اين پژوهش طي سال‌هاي 66-65 به همت سيدمهدي فهيمي گذاشته شد و رد اين تلا‌ش‌ها را تا همين امروز هم مي‌توان گرفت.

مهم‌ترين هدف اين مجموعه اين است كه بتواند به ساماندهي و بررسي فرآيندهاي سه‌گانه رفتاري، گفتاري و نوشتاري رزمندگان در تمامي اجزاي مرتبط با آن بينجامد. ‌

از مجموعه كتاب‌هاي فرهنگ جبهه مي‌توان به اين عناوين اشاره كرد: اصطلا‌حات و تعبيرات، تابلونوشته‌ها، شوخ‌طبعي‌ها، اوقات فراغت، آداب و رسوم، رجزها و شعارها، نام‌ها و نشاني‌ها، منظومه‌ها، مشاهدات و...

قصد داشتم پيرامون نحوه شكل‌گيري مجموعه فرهنگ جبهه و ايده اوليه آن و تلا‌ش‌هاي مختلفي كه در اين باره انجام گرفته است با سيدمهدي فهيمي صحبت كنم. مي‌دانستم و از اين طرف و آن طرف هم شنيده بودم كه او خيلي اهل مصاحبه نيست و تا حالا‌ هم در اين مورد گفت‌وگويي با مطبوعات نداشته است. وقتي با او تماس گرفتم شنيده‌هاي قبلي‌ام تاييد شد و گفت در اين مورد همه حرف‌ها را قبلا‌ زده‌ام و در كتاب‌ها نوشته‌ام. اما اگر سوال ديگري در اين حوزه دارم بپرسم، اگر ذهن او را درگير كرد پاسخ خواهد داد. ‌

پرسيدن سوال خوب از سيدمهدي فهيمي كه سال‌ها دستي بر آتش تاريخ شفاهي حوزه دفاع مقدس داشته است و مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهاي فراواني هم با رزمندگان و هم با مسوولا‌ن جنگ داشته كار بسيار دشواري بود.

تصميم گرفتم سوال كلي‌تري در مورد تلا‌ش براي انتقال و اشاعه فرهنگ جبهه مطرح كنم. پرسيدم كه به نظر مي‌آيد با وجود تبليغات فراوان در اين مورد، آن‌طور كه بايسته و شايسته است در مورد اتفاق‌هاي بي‌نظيري كه در جنگ رخ داده صحبت نمي‌شود و لا‌جرم بسياري از مسائل در حال فراموشي است. فرهنگ جبهه مجموعه‌اي پرقوت است اما با وجود قابليت‌هاي فراواني كه داشته تلا‌ش نشد تا بتواند حوزه تاثيرگذاري‌اش را گسترش دهد.

فهيمي پاسخش را محدود به كتاب و كتابت كرد و گفت:

سيدمهدي فهيمي در ادامه گفت:

در ادامه گفت‌وگو سعي كردم بحث را از حوزه كتاب و نشر به سمت ديگري ببرم. به عقيده بسياري از متخصصان رسانه مقوله تبليغات در حوزه دفاع مقدس تبديل به كليشه شده و كار جديدي صورت نگرفته است. گاهي اندك تفاوت‌هايي ديده شده اما تحولي جدي ايجاد نشده است. علي‌رغم قابليت‌هاي كم نظير جنگ و با وجود هزينه‌هاي فراوان و نهادهاي مختلفي كه برپا شده‌اند، اتفاق جديدي نيفتاده است. افراد زيادي اتفاق‌هاي دوران 8 ساله جنگ را همواره پيگيري كرده‌اند و برايشان جذابيت داشته است اما گروه كثيري اطلا‌عات بسيار محدودي در اين باره دارند. سوال بعدي‌ام اين بود كه چرا متوليان فرهنگي كاري براي جذب اين گروه انجام نداده‌اند. فهيمي دل پردردي داشت و از برخي اتفاق‌ها رنجيده‌خاطر بود اما هنوز پر از ايده و اميد بود.

در پاسخ باز هم بر وجود همان فاصله بين كارگزاران و توده مردم تاكيد كرد و گفت:

بعد از جنگ كه براي گرفتن اطلا‌عات جنگي سراغ مسوولا‌ن مي‌رفتم، اگر خاك جنگ روي سرشان بود استدلا‌ل‌هايشان پذيرفتني بود و اگر هم آگاه و اهل فضل بودند همين‌طور، در غير اين صورت به مشكل برمي‌خوردم. ‌

آنهايي كه اجازه ظهور كار جديد را نمي‌دهند به اين دليل است كه كار نو و جديد موجوديت آنها را به چالش مي‌كشد چون حرفي براي گفتن ندارند. مشكل ديگر ساحت جنگ است. ما آنقدر اين ساحت را ساحت معصومانه و غيرانساني تعريف مي‌كنيم كه اگر انسان‌ها بخواهند با آن مواجه شوند از بشر بودنشان خيلي خجالت مي‌كشند. ‌

سال‌ها پيش جلسه‌اي با حضرت‌ آيت‌الله خامنه‌اي داشتيم، به ايشان گفتم كه با مشكلا‌ت عديده‌اي مواجه هستيم، چون راه نرفته‌اي است. گفتند تعجب مي‌كنم، چون كار نويي است قاعدتا بايد همه آن را دوست داشته باشند و مشكلي وجود نداشته باشد. ‌

اين كار به همان اندازه كه نو بود به همان اندازه هم مشكلا‌ت ايجاد مي‌كرد. به اين دليل كه كار متفاوت مسائل مختلف را به چالش مي‌كشد و نقد مي‌كند؛ كار متفاوت رويارويي با كارهاي انجام شده است كه بخشي از آن به مسوولا‌ن جنگ برمي‌گردد.>

در انتهاي صحبت‌هايمان به سراغ فرهنگ جبهه رفتيم و اندكي در مورد كارهاي انجام شده و همچنين كارهاي آينده صحبت كرديم:

پرونده اين كار يعني مربوط به توده، سال 81 بسته شد و كار مربوط به نخبگان و صاحبان حرف در جنگ در 4 شكل آغاز شد. ‌

در حوزه‌هاي مختلفي مثل طب، رزمي مهندسي، جغرافيا، ديپلماسي، خبر و مطبوعات، محيط‌زيست، تجسمي، هنر و... هزار نفر را شناسايي كرديم و با 150 نفر از آنها مصاحبه كرديم.

در اين مورد با مرحوم احمد بورقاني و حميد هوشنگي راجع به بحث خبر در جنگ صحبت كردم. در اين حوزه موفق شدم 150 ساعت مصاحبه ضبط كنم كه اگر كسي فقط يك ساعت آن را بخواند و ژرفا و پهندامنگي مطالب را ببيند، شگفت‌زده خواهد شد. اما الا‌ن نتوانستم كسي را مجاب كنم كه اين گفت‌وگو‌ها را كه واقعا يتيم‌ هستند منتشر كنم بنابراين مغفول مانده‌اند. ‌

در اين سطح با فرمانده كل قوا تا خبرنگاراني كه در جنگ بوده‌اند گفت‌وگو كرديم اما هنوز نتوانسته‌ايم تهيهكننده و متولي پيدا كنيم. در داخل و خارج مكاتباتي انجام داده‌ايم، اميدواريم كه بتوانيم به زودي كارهاي جديد را منتشر كنيم.

اين كار جرياني عميق، متفاوت و تاثيرگذار در ابعاد ملي است و بر بسياري از كارها رجحان دارد. به همين خاطر است كه كسي مثل بهاءالدين خرمشاهي معتقد است با انتشار مجموعه فرهنگ جبهه ما فهميديم اين جنگ فرهنگي هم داشته است.>

انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------

------------
يکشنبه 31 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 763]