علوي‌تبار در مراسم شب احيا در جبهه مشاركت: مفهوم عدالت بايد بر اساس مقتضيات زمان تفسير و فهميده شود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: علوي‌تبار در مراسم شب احيا در جبهه مشاركت: مفهوم عدالت بايد بر اساس مقتضيات زمان تفسير و فهميده شود

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

عليرضا علوي‌تبار با بيان اين ‌كه زندگي‌كردن ديني در هر عصر و مكاني مستلزم تفسيري از دين متناسب با زمان و مكان است، تصريح كرد: تفسير عصري از دين شرط لازم زندگي ديني در هر عصري است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) عليرضا علوي‌تبار جمعه‌شب همزمان با ليالي قدر در مراسم احياي جبهه مشاركت ايران اسلامي طي سخناني با عنوان «عدالت و برابري»، هم‌چنين با بيان اين‌كه علي (ع) شهيد عدالت بود و اگر قرار باشد نامي بر جهت‌گيري اجتماعي علي (ع) بگذاريم، بهتر از نام عدالت نمي‌توان پيدا كرد، افزود: عدالت همانند ساير مفاهيم ديگر اگر در دست افراد و حكومت‌هاي منحط قرار گيرد، به انحطاط كشيده مي‌شود و به ضد خودش تبديل مي‌شود.

اين پژوهشگر خاطرنشان كرد: ما از وضعي صحبت مي‌كنيم كه علي (ع) از آن به عنوان جامعه‌ي عادلانه ياد مي‌كردند.

وي با اشاره به اين‌كه پيام دين و مفسران دين، فرازمان و فرامكان است، گفت: همه‌ي انسان‌ها در همه‌ي زمان‌ها مخاطب خداوند هستند و اگرچه عدالت رهنموني براي همه‌ي انسان‌ها در همه‌ي زمان‌ها و مكان‌هاست، اگر بخواهيم اين مفهوم را در عصر و نسل خود به كار بريم، بايد اين مفهوم لامكان و لازمان را با توجه به مقتضيات زمان تعريف كنيم.

علوي‌تبار هم‌چنين با اشاره به اين‌كه بايد مفهوم عدالت نيز بر اساس مقتضيات زمان تفسير و فهميده شود، افزود: در اين حالت جهت‌گيري عمومي، تفسير به چيزي معطوف به اين‌جا و اكنون مي‌شود تا بتواند مبنا و ملاك عمل قرار گيرد.

اين پژوهشگر خاطرنشان كرد: تفسير عصري از دين چند ويژگي دارد كه اولا بايد پاسخگو به مشكلات نظري در آن عصر باشد و بتواند براي حل مشكلات عملي عصر خود كمك كند و در مرحله‌ي بعد نبايد با دانش‌هاي معتبر زمان تعارض داشته باشد؛ زيرا دانش معتبر زمانه به فهم مفاهيم لامكان و لازمان ديني كمك مي‌كند.

وي با تاكيد بر اين‌كه بايد عدالت را از شكل كلي آن خارج كرد و در قالب سرمشق‌هاي عملي و نظري معتبر در زمان خود مورد شناسايي قرار داد، اظهار كرد:‌ دو تلقي تاريخي سنتي و مدرن از عدالت وجود داشته است كه هر دو داراي چند مبنا هستند.

علوي‌تبار اضافه كرد: يك مبنا در تلقي سنتي از عدالت، جايگاه طبيعي است؛ زيرا در نگاه سنتي هر چيزي جايگاه طبيعي دارد و هر چه در جايگاه خود قرار مي‌گرفت عدالت محقق مي‌شد و موقعيت افراد حاصل نظام و پرورش اجتماعي نبود، بلكه به ذات افراد برمي‌گشت.

وي ادامه داد: مبناي ديگر تصور سنتي از عدالت، نابرابري بود كه نقش محوري داشت؛ يعني نابرابري بود كه نسبت به برابري، عادلانه‌تر مي‌نمود.

علوي‌تبار با اشاره به اين‌كه از زماني كه بحث حقوق بشر مطرح شده، دوره‌هاي خاصي را كه متناسب با آن شكل‌ها و تعاريف خاصي از حقوق مي‌بينيم، ديده مي‌شود، يادآور شد: اولين حقوقي كه براي بشر به رسميت شناخته شد، حقوق مدني بود و پس از مدتي حقوق سياسي به رسميت شناخته شد كه بر مبناي آن افراد يك كشور نسبت به آن كشور ذي‌حق بودند و در مديريت آن نقش ايفا مي‌كردند. هم‌چنين پس از مدتي حقوق اجتماعي، اقتصادي و حتي اخيرا حقوق فرهنگي نيز براي بشر تعريف مي‌شود كه طبق آن هر انساني حق دستيابي به علم جديد و حق متفاوت بودن و متفاوت زيستن را دارد.

وي معتقد است در ساده‌ترين تعريف، عدالت، اعطاي حق هر ذي‌حقي به اوست و بسته به اين‌كه چه بخشي از حقوق را براي شخص به رسميت بشناسيم، مفهوم عدالت نيز فرق مي‌كند.

علوي‌تبار ركن ديگر عدالت در تلقي مدرن را بحث برابري دانست و گفت: همه‌ي مكاتب مدرن در دنيا برابري را قبول دارند اما اين‌كه كدام نوع از آن را قبول داشته باشند مورد اختلاف است.

اين فعال سياسي با اشاره به معيارهاي دسته‌بندي برابري خاطرنشان كرد: بحث بر سر منابع، فرصت و نتايج آن، برخورداري از رفاه، برخورداري از منابع، هم‌چنين برابري در فرصت يا امكان دستيابي به رفاه از معيارهاي دسته‌بندي برابري هستند.

به اعتقاد اين پژوهشگر، براي فهم عدالت امام علي (ع) در ذيل سرمشق مدرن بايد به سراغ دو مفهوم حقوق و برابري بياييم و جايگاه خود را در نقشه‌ي فكري كه جريان‌هاي مختلف مدرن را مشخص مي‌كند، تعيين كنيم و بر اساس آن به فهم مجدد پيام امام علي (ع) بپردازيم.

علوي‌تبار تاكيد كرد: بايد پيام امام علي (ع) را در گفت‌وگوي ميان كلام و عمل ايشان با دانش‌هاي معتبر زمانه پيدا كنيم.

علوي‌تبار در ادامه‌ي سخنانش به مفهوم ديني مواسات در متون ديني كه يك نظام توزيع قابل قبول مبتني بر عدالت است، اظهار كرد: در اين نظام، توزيع آرماني كه چيزي بيشتر از عدالت است در بين مومنان محقق مي‌شود كه آن نوعي شريك كردن ديگران در زندگي و اموال است و مواسات تحقق پيدا نمي‌كند، مگر اين‌كه انسان آرماني تحقق پيدا كند.

وي با بيان اين‌كه اگر بشود در جامعه‌ي ديني عدالت را تحقق داد نظام توزيع قابل قبول ديني تحقق يافته است، گفت: يك نظام ديني آرماني بايد به سمت مواسات برود كه مردم، پايين‌تر از خود را شريك در اموال خود بدانند و جامعه‌اي كه ايثار، از خود گذشتگي و همراه كردن ديگران در آن وجود داشته باشد.

علوي‌تبار خاطرنشان كرد: در سخنان امام علي (ع) و ساير ائمه حرف از مواسات و جامعه‌ي آرماني كه يك نظام توزيع آرماني مبتني بر عدالت است بسيار ديده مي‌شود.

اين فعال سياسي در بخش پاياني سخنانش در پاسخ به اين پرسش كه در جامعه‌ي ديني مثل ايران چرا جريان اصلاح‌طلب كمتر به مباني ديني مي‌پردازد، گفت: در اصل مبناي اصلي اصلاح‌طلبان در ايران يك جريان ديني بود كه در عمل، رفتار و نظر نيز ديني بود، اما اين جريان سعي مي‌كرد براي دوري از شائبه‌ي ريا كردن و عدم استفاده‌ي ابزاري از دين كمتر از آن سخن بگويد.

علوي‌تبار خاطرنشان كرد: مشهورترين اصلاح‌طلبان ايران هم در مقايسه با برخي در طرف مقابل، ديني‌تر و انقلابي‌تر هستند. شما عملكردها و حرفها را مقايسه كنيد.

وي با بيان اين‌كه شايد وقت آن رسيده است كه اصلاح‌طلبان درباره‌ي مباني ديني بيشتر صحبت كنند، هم‌چنين گفت: رانت‌ها در دست اصلاح‌طلبان نيست.

انتهاي پيام
شنبه 30 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]