داستان دنباله‌دار راه‌اندازي فاز دوم بورس نفت تشكيل جلسه كارگروه بورس نفت به 7 سال زمان نياز دارد؟

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: داستان دنباله‌دار راه‌اندازي فاز دوم بورس نفت تشكيل جلسه كارگروه بورس نفت به 7 سال زمان نياز دارد؟

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: بورس

بعد از اينكه سرانجام بعد از هفت سال انتظارو وعده‌هاي مختلف مسوولان، مرحله اول بورس نفت در قالب بورس فرآورده‌هاي نفت و پتروشيمي در 28 بهمن سال گذشته در بورس كالا افتتاح شد، در همان زمان اعلام شد تا بعد از راه اندازي فاز اول و معامله محصولات پتروشيمي در بورس، فاز دوم طرح و معامله نفت خام سال آينده (امسال) راه اندازي مي شود.

به گزارش خبرنگار بورس خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، بعد از گذشت هفت سال از اختلاف وزارت نفت واقتصاد در راه‌اندازي بورس نفت، سرانجام در 28 بهمن سال گذشته كليد معامله محصولات پتروشيمي با عنوان فاز اول بورس نفت در بورس كالاي ايران زده شد و مرحله اول تشكيل بورس نفت با معامله محصول پلي اتيلن براي اولين بار در كشور آغاز شد.

در مراسم افتتاح فاز اول بورس نفت كه با حضور وزراي امور اقتصادي و دارايي و نفت، رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار، مديرعامل شركت بورس كالا و رئيس هيات رييسه صندوق بازنشستگي نفت به صورت آن لاين از طريق بورس كيش و ويدئو كنفرانس در تهران آغاز به كار كرد، رئيس سازمان بورس و اوراق بهادارو وزير وقت اقتصاد با اشاره به فراهم شدن مقدمات فاز دوم بورس نفت اظهار كردند، بعد از راه‌اندازي فاز اول، در سال آينده شاهد راه‌اندازي فاز دوم بورس نفت و معامله نفت خام خواهيم بود.

كه براي اين منظورطبق مصوبه هيات وزيران كارگروهي متشكل از وزارتخانه‌هاي اقتصاد، نفت و وزارت امور خارجه و بانك مركزي با مسووليت وزارت امور اقتصادي و دارايي تشكيل شد تا مطالعات وامكان سنجي مناسب جهت راه اندازي فاز دوم بورس نفت را انجام دهند.

صالح آبادي با اشاره به اينكه راه‌اندازي فازهاي اول و دوم بورس نفت، نقش بسزايي در تحقق ايده بورس بين‌المللي نفت خواهد داشت عنوان كرده بود بورس بين‌المللي نفت خام امسال بر اساس مطالعات اين كار گروه در كشور راه‌اندازي خواهد شد.

اين در حالي است كه به دليل تغييرات پياپي در وزارت اقتصاد كه متولي اصلي راه‌اندازي بورس نفت است اين كارگروه نتوانست به منظور بررسي ايجاد فازدوم بورس نفت تشكيل جلسه داده واقدامات لازم را انجام دهد ولي با گذشت دو ماه از تعيين وزير جديد اقتصاد، تشكيل كارگروه همواره با مشكل مواجه بوده و تاكنون اعضاي مورد نظر به درستي معين نشدند، در صورتيكه متصدي جديد وزارتخانه اقتصاد از اعضاي سابق شوراي عالي بورس بوده و ضمن آشنايي با نيازهاي بازار سرمايه همواره به لزوم توجه به بازار تاكيد كرده است.

سيد علي اكبر هاشميان ـ مديرعامل بورس كالا ـ تغييرات وزارت اقتصاد راعامل اصلي تاخير دربرگزاري جلسات كارگروه عنوان كرد و به ايسنا گفت: تاكنون جلسه‌اي از كارگروه مورد نظر به منظور بررسي تشكيل فاز دوم بورس نفت برگزار نشده است.

پيش از اين رييس سازمان بورس علت تاخير راه‌اندازي بورس نفت را وجود مشكلات اجرايي فراواني در اين زمينه دانست و اعلام كرد: با سرعتي كه درمجموعه بازار سرمايه، وزارت نفت و وزارت اقتصاد وجود دارد تاخيرهاي گذشته با سرعت ترميم و برطرف مي شود زيرا اين امر كمك بسيار زيادي به اجراي اصل 44 و فرامين مقام معظم رهبري براي واگذاري سهام است.

مزيت‌هاي تشكيل بورس براي نفت

به گفته كارشناسان راه‌اندازي بورس نفت ايران كه بدون شك، بخش‌هاي مختلف اقتصادي كشور نظير مالي، بانكي، بازرگاني، فناوري ارتباطات و اطلاعات و غيره را تحت تاثير خود قرار مي دهد، تحول بزرگي در اقتصاد كشور و حتي در منطقه محسوب مي شود و راه اندازي بورس نفت كه تكليف قانوني ماده 95 برنامه سوم توسعه است را مي توان به منزله تجارت نفت از طريق بورس عنوان كرد.

با توجه به اينكه ايران از جمله كشورهاي بزرگ نفت خيز دنيا و از توليد كنندگان و صادركنندگان مهم آن در سطح جهاني به شمار مي رود، وجود يك بورس نفت براي عرضه محصولات نفتي و پتروشيمي حائز اهميت بوده و از ضروريات ملي كشور به شمار مي رود وتشكيل اين بورس با توجه به منابع عظيم نفتي ايران مي‌تواند به بازار مالي و پولي كشور كمك كند.

راه اندازي بورس نفت مزاياي متعددي از جمله شفاف سازي قيمتها، واقعي تر شدن قيمتها، افزايش درآمدهاي نفتي ايران، تاثير گذاري بر قيمت جهاني نفت، جذب سرمايه گذاري خارجي و غيره است و اين در حالي است كه برخي از كارشناسان اقتصادي معتقدند كه راه‌اندازي بورس نفت بايد با آزاد سازي محصولات پتروشيمي همراه باشد.

هرچند وجود يك بورس نفت در ايران مي‌تواند بر بنيان‌هاي اقتصادي كشور تاثيرات مثبت فراواني بگذارد و ايران را در مدار بورس‌هاي معتبر جهان قرار دهد اما تا زماني كه بورسي وجود نداشته باشد همه اين اظهارات جز آمال و آرزو چيز ديگري نخواهد بود.

موافقين و مخالفين چه مي گويند؟

تيمور ابوحمزه ـ كارگزار بورس اوراق بهادار تهران ـ در اين زمينه معتقد است: در صورتي‌ كه نفت منطقه در بورس نفت ايران مورد معامله قرار گيرد، شرايط مناسبي براي اقتصاد كشور ايجاد مي‌كند زيرا ايران به عنوان دومين صادركننده نفت اوپك مي‌تواند خريداران نفت را در اين بورس متمركز كرده و منابع مالي حاصل از آن را وارد بازار مالي كشور كند.

همچنين بدليل دارا بودن منابع عظيم نفت در كشور مشتقات اين محصول مي‌تواند در اين بازار مورد دادوستد قرار گرفته و به بازار مالي و پولي كشور كمك كند كه اين امر بستگي به ميزان استقبال كشورهاي منطقه و داخل اين بازار دارد.

ابوحمزه خاطرنشان كرد: در صورت وجود بازار قوي و منسجم و فعال مي‌توان مانند كشورهاي دبي و مالزي بورس نفت ايجاد كرد زيرا مزيت نسبي در منطقه و دارابودن منابع شركت نفت و گاز در كشور عوامل مثبتي و موثري است تا اين بازار در كشور توسعه يافته و گره‌هاي كور اقتصاد كشور را باز كند.

اين كارگزار بورس با بيان اين‌كه قوانين علمي و كاربردي مورد استفاده در بازار بورس نفت دنيا بايد در كشور اجرايي شود اظهار كرد: مشكلي از نظر راه‌اندازي اين بورس در كشور وجود ندارد زيرا علاوه بر استفاده از كارشناسان خبره در كشور مي‌توان از مدل كشورهاي صاحب تجربه در اين زمينه نيز استفاده و به راه‌اندازي بورس نفت اقدام كرد.

يكي از كارگزاران بورس نيز در اين زمينه معتقد است: چندين سال است كه راه‌اندازي بورس نفت توسط مسوولان وعده داده مي‌شود ولي زيرساخت‌ها و شرايط آن فراهم نبوده و اين بورس درست تعريف نشده است و تعريف درستي از كاركرد بازاري كه قرار است ايجاد شود، وجود ندارد.

اين كارگزار تاكيد كرد: بورس‌ها در فضاي رقابتي و اقتصاد آزاد معنا پيدا كرده و اين موضوع ابتدا بايد توسط دولت تعيين تكليف شود كه آيا چنين اجازه‌اي داده مي‌شود كه نفت در يك فضاي رقابتي و آزاد مورد داد و ستد قرار گرفته و مشتريان در اين بورس نفت را عرضه كنند؟

بديهي است كه معاملات بين‌المللي نفت مستلزم به وجود آوردن مقدمات خاصي است ابتدا نفتي كه قرار است در اين بورس عرضه شود بايد به صورت بين‌المللي و شناخته شده باشد در واقع بايد تركيب آن در تمام دنيا به ثبت رسيده باشد. بنابراين بايد رابطه اين نفت با ساير نفت‌ها از نظر شيميايي مورد تجزبه و تحليل قرار گيرد.

علاوه بر آن بايد سازوكارهاي مناسب از نظر ارتباط با ساير كشورهاي منطقه فراهم شده و نيز سازوكارهاي معاملات به صورت ارزي و تبديل آن از ريال به ساير ارزها انجام شود كه اين موارد مستلزم مقدماتي است كه با برگزاري جلسات كارگروه مورد نظر مورد برسي قرار مي گيرد.

به گزارش ايسنا امكان‌سنجي اوليه براي راه‌اندازي بورس نفت در سه سال گذشته نشان داد كه در 25 گام مي‌توانيم به بورس نفتي دست يابيم كه نه تنها ايران بلكه كشور‌هاي منطقه و توليدكننده نفت نيز محصولات خود را در آن عرضه كرده و خريداران مختلف از اقصي نقاط جهان محصولات را خريداري كنند در صورتي كه اين امكان سنجي به دليل مطمئن نبودن مجريان طرح براي محقق شدن اين امر هيچ گاه اجرا نشد ولي در صورت تصميم درست مسوولان راه‌اندازي اين بورس در كشور امكان‌پذير است.

همانگونه كه راه اندازي بورس نفت توسط يك وزارتخانه و سازمان امكانپذير نبود، بدون شك به موفقيت رسيدن آن نيز نيازمند حمايت همه دستگاه‌هايي است كه به نحوي با آن در ارتباط هستند. بنابراين با توجه به مزيتهاي تشكيل بورس نفت و معامله نفت خام در كشور نياز است كه سازمان بورس، وزارت نفت، وزارت امور خارجه و وزارت اقتصاد همكاري‌هاي صميمانه اي انجام دهند تا راه‌اندازي فاز دوم بورس نفت نيز زودتر به نتيجه برسد.

پيشينه بورس نفت

راه اندازي بورس نفت در ايران، نخستين بار در مكاتبات وزيران نفت و اقتصاد و امور دارايي دولت هشتم در سال 1380 مورد توجه قرار گرفت و وزارت نفت با انتخاب مجري بورس نفت و تعيين شوراي راه اندازي اين بورس در سال 1382، مقدمات ايجاد اين بازار را در كشور فراهم كرد. تمام فعاليت‌ها و بررسي‌ها در اين دوره زماني، بر مبناي قانون پيشين بورس و اوراق بهادار كشور انجام شد و تغييرهايي كه پس از آن در اين قانون اعمال شد، تغيير در تركيب سهامداران و چگونگي راه‌اندازي بورس نفت را نيز ضروري كرد.

تصميم وزارت نفت براي تشكيل شركتي به منظور راه‌اندازي بورس نفت در نيمه دوم سال 1383 گرفته شد كه روند شكل گيري آن با توجه به تحولات وزارت نفت و سازمان بورس و اوراق بهادار كشور، با كندي پيش رفت. قرار بود صندوق بازنشستگي كاركنان صنعت نفت 70 درصد، سازمان منطقه آزاد كيش 10 درصد، بنياد مستضعفان 10 درصد و سازمان بورس و اوراق بهادار كشور 10 درصد در اين شركت سهم داشته باشند.

به دنبال صدور مجوز تاسيس و راه‌اندازي بورس نفت بر اساس قانون جديد بورس و اوراق بهادار در نشست شوراي عالي بورس ، شركت بين المللي بورس نفت ايران با 20 ميليارد ريال سرمايه در كيش به ثبت رسيد. در اين شركت، صندوق بازنشستگي كاركنان صنعت نفت و شركت‌هاي وابسته به آن80 درصد، بنياد مستضعفان 10 درصد و سازمان منطقه آزاد كيش10 درصد سهم دارند.

انتهاي پيام
شنبه 30 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]