مسموميت‌هاي دارويي را جدي بگيريد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: مسموميت‌هاي دارويي را جدي بگيريد
جام جم آنلاين: آمار مصدوميت‌هاي ناشي از مسموميت‌ها در كشور ما آنقدر زياد هست كه در كشور ما هفته‌اي با عنوان هفته پيشگيري از مسموميت‌ها نامگذاري شود و از 25 تا 31 شهريور ادامه داشته باشد.

آمار‌هاي سازمان پزشكي قانوني كشور در 9 ماهه اول سال 86 نشان مي‌دهد كه آمار موارد مسموميت منجر به فوت ناشي از دارو‌ها 383‌مورد و آمار مسموميت منجر به فوت ناشي از مواد شيميايي و سموم 602 مورد بوده است.

در واقع به‌طور كلي عمده‌ترين عوامل مسموميت‌زا در كشور عبارتند از داروها، گاز منوكسيدكربن و ديگر گازهاي سمي، سموم دفع آفات، مواد شيميايي، محصولات بهداشتي، شوينده و آرايش موجود در منزل، گياهان سمي، فلزات سنگين، گزيدگي‌ها و غذاي آلوده به سموم.

مسموميت دارويي‌

در حال حاضر شايع‌ترين مسموميت از لحاظ تركيبي، مسموميت دارويي است. داروهايي كه سيستم اعصاب مركزي را متاثر مي‌كند و از بين آنها خواب‌آورها، مسكن‌ها و داروهاي ضدافسردگي رتبه اول را در رابطه با ايجاد مسموميت‌هاي دارويي دارند.

سالانه حدود 30 هزار نفر در تهران به علت مصرف دارو و مواد شيميايي مسموم مي‌شوند، 12 هزار نفر از اين بيماران بستري مي‌شوند، 1200 نفر آنها به بخش ICU ارجاع مي‌شوند و حداقل120 نفر آنها مي‌ميرند.

طلعت قانع، كارشناس داروسازي و سم‌شناسي در اين خصوص مي‌گويد: متاسفانه به علت پراكندگي مراكز درمان مسموميت‌ها در كشور آمار كشوري نداريم و فقط در تهران چون مركز درمان مسموميت‌ها در بيمارستان لقمان متمركز است، آمار وجود دارد.

به گفته او، تنها اطلاعاتي كه از وضعيت مسموميت‌ها در كشور مي‌توانيم به طور متمركز به دست آوريم بر اساس تلفن‌هايي است كه مردم به خط 09646 كه مركز اطلاع‌رساني دارو و مسموميت‌هاست مي‌زنند، سال گذشته حدود 3500 تلفن به اين مركز شد.

اين تلفن در بيشتر استان‌ها پاسخگوي سوالات مردم به خصوص در زمان بروز مسموميت‌هاست و اگر در استاني اين خط فعال نباشد با تماس مردم بلافاصله به مركز تهران وصل مي‌شود.

بر اساس آمار موجود، در بيمارستان لقمان 80 درصد موارد مسموميت در تهران عمدي است اما اطلاعات به دست آمده از موارد تماس با تلفن 09646 از شهرستان‌ها بر عكس است و 80 درصد تماس‌گيرندگان بيماراني داشته‌اند كه به صورت غير‌عمدي مسموم شده‌اند.

بيشترين موارد مسموميت در تهران و كشور، مسموميت با داروي ترامادول است، اين دارو جزو خانواده مواد مخدر محسوب نمي‌شود و از خانواده ترياك نيست اما يك آرام‌بخش است كه آثار شبيه مواد مخدر دارد، بيشتر مسموميت‌ها با اين دارو عمدي است و به علت دوز بالاي مصرف به وجود مي‌آيد.

قانع مي‌گويد: ترامادول داروي بدون نسخه نيست و حتما با تجويز پزشك توزيع مي‌شود، اما به هر حال اين دارو نيز مانند هر دارو يا ماده مخدر ديگر از كانال‌هاي غير‌رسمي و روش‌هاي غير‌قانوني در اختيار مردم قرار مي‌گيرد و سوء‌مصرف مي‌شود.

بعد از ترامادول بيشترين مسموميت‌هاي دارويي بر اثر مصرف داروهاي ضد‌افسردگي 3حلقه‌اي است، همچنين مصرف داروهاي اعصاب هم سهم بالايي از بروز مسموميت‌هايي دارويي دارند و به طور كلي بخش عمده مسموميت‌هاي دارويي بر اثر مصرف عمدي آرام‌بخش‌ها به وجود مي‌آيد.

بعد از آن مصرف گياهان دارويي و مواد شوينده مانند جوهر نمك و وايتكس عامل بروز مسموميت‌ها در كشور است. مصرف انواع مسكن‌ها مانند استامينوفن كدئين و داروهاي بيماري‌هاي قلبي و عروقي نيز عامل مهم بروز مسموميت‌هاست. بخش قابل توجهي از مسموميت‌ها نيز بر اثر تنفس گاز مونوكسيد كربن به وجود مي‌آيد كه بخصوص در فصل سرما و استفاده غير ايمن از بخاري‌ها به وجود مي‌آيد.

او ادامه مي‌دهد:‌ برخي داروها مانند داروهاي ضدصرع يا داروهاي قلبي كه براي بيماران تجويز مي‌شود در حالت عادي هيچ مشكلي را ايجاد نمي‌كند، اما در مواردي بيماران ميزان بالايي دارو را ناگهان مصرف مي‌كنند و همين امر موجب بروز مسموميت مي‌شود.

مسموميت با گاز منواكسيدكربن‌

گاز منواكسيدكربن بي‌رنگ و بي‌بو بوده كه بر اثر احتراق ناقص توليد مي‌شود به طوري كه بخاري، آبگرمكن، شومينه و اجاق گازها به علت سيستم تهويه نامناسب (دودكش) عامل مسموميت با گاز CO مي‌شود.

كنترل و انسداد منافذ مسير دودكش قبل از راه‌اندازي بخاري بهترين راه پيشگيري از بروز حوادث مسموميت به شمار مي‌رود و دقت و توجه به داغ بودن دودكش نيز بهترين آزمايش سلامت دودكش است. همچنين داشتن كلاهك مخصوص براي دودكش در پشت بام‌ها براي جلوگيري از عدم بروز خاموشي بخاري و به دنبال آن انتشار گاز CO اهميت بالايي دارد.

فراموش نكنيد استفاده از وسايل گرمايشي استاندارد در پيشگيري از اين مسموميت از اهميت بالايي برخوردار است و بخاري‌هاي بدون دودكش به هيچ عنوان از توليد گاز CO جلوگيري نمي‌كند.پيشگيري از مسموميت با گاز CO بسيار ساده است.

كنترل و انسداد منافذ مسير دودكش قبل از راه‌اندازي بخاري بهترين راه پيشگيري از بروز حوادث مسموميت به شمار مي‌رود.

اگر لوله دودكش بخاري شما سرد است دليل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهاي سمي از دودكش است. در اين صورت بايد ضمن رفع نقص، به طور موقت با باز كردن قسمتي از دريا پنجره تهويه در محيط ايجاد كنيد.

رنگ شعله بخاري و وسايل پخت و پز بايد آبي باشد و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و يا نارنجي باشد، حتما نقص در سوخت‌رساني و كمبود اكسيژن در محيط است كه سريعا بايد تعمير و سوخت‌رساني شود. اگر رنگ شعله بخاري آبي نباشد ممكن است هواي كافي به بخاري نرسيده و توليد گاز منوكسيد كربن كند.

در صورت استفاده از وسايل گرمايشي مانند بخاري و شومينه، نبايد تمامي روزنه‌هاي جريان هوا در منزل و بويژه اتاق خواب مسدود شود.

از نصب آبگرمكن در حمام، روشن كردن شعله‌هاي اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محيط داخل خانه، بايد جدا خودداري كرد.
شنبه 30 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 150]