؛اوج و حضيض شعر خراسان شمالي

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ؛اوج و حضيض شعر خراسان شمالي
؛مرتضوي -خراسان شمالي از ديرباز مهد شاعران خوش ذوق و شيرين سخني بوده است كه نامشان بر تارك فرهنگ و ادب استان مي درخشد. به بهانه روز شعر و ادب فارسي، نگاهي به شعر امروز خراسان شمالي داشته ايم؛ اين كه جايگاه آن اكنون كجاست و به كدامين سمت و سوحركت مي كند؟ آيا مي توان به آينده شعري اين استان اميدوار بود يا مي توان اين گونه عنوان كرد كه شعر امروز استان از دوران اوج خود فاصله گرفته است؟يكي از شاعران بجنورد در خصوص جايگاه شعر امروز خراسان شمالي مي گويد: شعر استان به ٣ جريان سنت گرا، نو سنت گرا و مدرن پس از انحلال انجمن ادبي عارف تقسيم شده است كه جريان شعري نوسنت گرا به طور نسبي فعاليت بيشتري نسبت به ساير جريان هاي موجود داشته است.«ميثم مهرنيا» مي افزايد: پس از مدتي جريان شعري مدرن بود كه با خط مشي خاص و مشخص تبديل به جرياني قاطع و تأثيرگذار در شعر شد.وي با اظهار تأسف از اين كه شعر مدرن تنها جريان شعري پويا و فعال در استان است اظهار اميدواري مي كند: از آن جايي كه در حوزه شعر كلاسيك نيز شاعران اديب و برجسته اي در استان وجود دارد شاهد حضور و وجود انجمن هاي ديگري در استان باشيم.وي با بيان اين كه از نظر بسياري از كارشناسان جريان شعر مدرن جرياني بسيار قدرتمند و در روند تكوين شعر تأثيرگذار است مي گويد: اما آن چه در فضاي عمومي شاهد آن هستيم آگاهي و شناخت نداشتن نسبت به اين جريان و شاعران آن است.«مهرنيا» بخشي از اين نبود شناخت و آگاهي را به دليل فضاي رسانه اي موجود در كشور مي داند و مي افزايد: شاعران به دليل وجود پاره اي محدوديت ها در فضاهاي فرهنگي هيچ گاه نتوانسته اند آينه خوبي براي بيان واقعيت هاي استان باشند.وي اظهار مي دارد: به دليل آشنايي با جريان هاي مختلف شعري در كشور و حضور در محافل آن ها جمع شاعران جوان استان به ويژه بجنورد يكي از قدرتمندترين كانون هاي شعري كشور است.وي با اشاره به اين كه انجمن ادبي آويشن تنها انجمن فعال شعري در شهرستان است مي گويد: حضور فعال نداشتن اين انجمن در مجالس رسمي و شب شعرها به دليل استقبال كارگزاران فرهنگي از شاعران سنتي، پاره اي مقررات دست و پا گير اداري و بي توجهي كه هميشه نسبت به جريان هاي نوآور و شكوفا وجود داشته است موجب شده است تا اين انجمن نتواند جايگاه واقعي خود را به دست آورد و به يك جريان قدرتمند و پويا در كشور تبديل شود.

وي استقبال از شاعران سنتي را مغاير با روح فرهنگ و هنر مي داند. «معصومه وحداني» از ديگر شاعراني است كه مي گويد: شعر خراسان شمالي دچار ركود شده و هيچ گونه تحول و پيشرفتي در آن ديده نمي شود.وي منحل شدن انجمن ادبي كلاسيك سرايان را از دلايل ركود شعر امروز استان ذكر مي كند و مي افزايد: بي توجهي ارگان ها به شعر و نبود كانون شعر در استان از ديگر دلايل ركود شعري است.وي اظهار مي دارد: جوانان و شاعران تازه وارد به دليل اين كه مكاني براي بحث، بررسي و نقد اشعارشان وجود ندارد به تدريج از شعر و شاعري فاصله مي گيرند.يكي ديگر از شاعران با بيان اين كه در سال هاي اخير شعر به لحاظ نظريه پردازي و اجراي آثار متفاوت شده و به نوعي خود بسندگي دست يافته است مي گويد: در حال حاضر دوران تأثيرپذيري از شعر معاصر پايان يافته و دوران تأثيرگذاري شعر آغاز شده است.«آرش قرباني» با اشاره به اين كه شعر بجنورد از نظر تنوع فرمي و لحني به سمت نوعي شعر منثور در حركت است مي افزايد: شعر منثور ادامه حركت شعر نو است كه اين شعر اساس شعر را بر منطق هاي شعري استوار مي كند نه ابزارهاي شعري همچون وزن و صناعات ادبي.وي ادامه مي دهد: وزن و صناعات ادبي در حقيقت مؤلفه ها و تزئينات جانبي شعر هستند كه به عنوان نوعي چاشني براي مخاطب به مصرف مي رسند.قرباني با بيان اين كه در شعر خراسان شمالي حركت هاي خوبي صورت گرفته است اظهار مي دارد: شعر شيروان و اسفراين به لحاظ فرم و زبان پيشرفت خوبي داشته اما از يك انديشه جهاني و عنصر نظريه پردازي بي بهره است و از جريان هاي روز شعر تأثير مي گيرد.اين شاعر درخصوص مقايسه شعر خراسان شمالي با ساير استان ها مي گويد: در ايران هميشه كارگاه توليد كننده شعر و نظريه پردازي در تهران متمركز بوده و اكثر جريان هاي شعري و نظريه ها نيز در تهران صورت مي گرفت اما در سال هاي اخير تمركزگرايي به تمركززدايي تبديل شده است.وي خاطر نشان مي كند: در جاي جاي كشور شاعران مستعدي وجود دارد كه به واسطه تريبون هايي كه از طريق فضاهاي مجازي موجود همچون وبلاگ و سايت ها به صورت قطب هاي محلي و منطقه اي فعاليت مي كنند و بجنورد نيز از اين قاعده مستثني نيست.وي اظهار مي دارد: در حال حاضر مازندران، جنوب كشور و خراسان در كشور به لحاظ شعر حرف اول را مي زنند.وي مي افزايد: امروز جوانان بايد شعر را به صورت تفنني كنار گذاشته و به عنوان يك شاعر كه حرفي براي گفتن دارد در جامعه حضور يابند.«احسان رضواني» از ديگر شاعراني است كه در اين باره مي گويد: در حال حاضر شعر مدرن در خراسان شمالي در كشور مي درخشد و جوانان در انجمن هاي ادبي حضور چشمگيري دارند.وي اظهار دارد: شعر خراسان شمالي به ويژه بجنورد حركت روايي داشته و زباني ساده و نثرگونه پيدا كرده است و پيچيدگي شعر ساير استان هاي ديگر را ندارد.وي با بيان اين كه در عصر امروز زبان الفبايي در مقابل زبان تصوير سر تعظيم فرود آورده و به انزوا فرو رفته است مي افزايد: در حال حاضر شعر جايگاهي در اذهان عمومي مردم ندارد و اين امري جهاني است و مختص به خراسان شمالي نمي شود.يكي ديگر از شاعران با اشاره به اين كه شعر امروز خراسان شمالي با وجود نوپايي در سطح بالايي قرار دارد مي گويد: امروز جوانان به نوگرايي و استفاده از استعاره هاي زيبا در اشعار خود دست يافته اند.

«داراب بدخشان» ادامه مي دهد: فعاليت انجمن هاي متعدد و برپايي جلسات نقد موجب شده تا شعر جوانان به سمت رشد و تعالي گام بردارد.«كيان رباني» از ديگر شاعراني است كه حضور جوانان در محافل ادبي و علاقه آن ها را به شعر و شاعري رو به افول مي داند و عنوان مي كند: امروز ديگر مانند گذشته از جلسات نقد به صورت هفتگي خبري نيست.وي با اشاره به اين كه خراسان شمالي جوانان مستعد فراواني در زمينه شعر و شاعري دارد و شاعران صاحب نامي نيز در اين خطه وجود دارند اظهار مي دارد: فراهم كردن زمينه براي حضور فعال جوانان در انجمن ها و برپايي جلسات نقد گام مؤثري در پيشرفت و توسعه شعر و ادب فارسي اين خطه خواهد بود.مدير كل فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان شمالي نيز با بيان اين كه يكي از ويژگي هاي مهم فرهنگ خراسان بر قبل و بعد از تقسيم حوزه ادبي آن است مي گويد: ادبيات در خراسان يك امر شناخته شده و فاخري بوده و از مزيت آن هاست.«محمد رضا سوقندي» با اشاره به اين كه حضور پيشكسوتان و بزرگان شعر و ادب فارسي همچون فردوسي در جاي جاي استان موجب شكوفايي و رونق و ماندگاري حوزه ادب فارسي شده است اظهار مي دارد: امروز با وجود تحولات و فراز و نشيب هاي به وجود آمده حتي بعد از تقسيم استان، خراسان شمالي كمترين آسيب را به دليل وجود دانشگاه هاي دولتي و غير دولتي، رشته ادبيات و حضور صاحب نظران در زمينه ادبيات همچون شاعران و ادبا، فرهنگيان و دانشجويان ديده است.وي ادامه مي دهد: حضور چنين شاعران و پيشكسوتاني در عرصه شعر و ادب فارسي باعث جذب جوانان به شعر و شاعري شده است به گونه اي كه در جاي جاي اين استان شاهد حلقه ها، جلسات و محافل ادبي به صورت هفتگي هستيم.وي خاطر نشان مي كند: اين رونق ادبي براي رسيدن به حد مطلوب فاصله دارد اما با وجود چشم انداز روشني كه در حوزه شعر و شاعري در استان وجود دارد رسيدن به اين امر دور از انتظار نخواهد بود.وي مي گويد: حضور شاعران در انجمن ها و حتي در محافل مختلفي كه ارتباط چنداني نيز با ادبيات ندارد نشان از توجه و اهميت مردم به شعر و ادب اين خطه است.

«سوقندي» درخصوص مقايسه شعر امروز خراسان شمالي با ساير استان اظهار مي دارد: مقايسه در حوزه نرم افزاري و حوزه هايي از اين دست نياز به پژوهش دارد اما چون تاكنون پژوهشي در اين زمينه صورت نگرفته است و در كشور هم نهادي براي اين امر وجود ندارد لذا نمي توان در مقام مقايسه در اين حوزه برآمد و جايگاه ادبي در اين رابطه مشخص كرد.وي بيان مي كند: با اين وجود پيشينه اين استان درخصوص حضور شاعران صاحب نام و معرفي درست و به هنگام جوانان به طور قطع ما را در رديف چند استان برتر قرار خواهد داد.وي مي افزايد: استفاده از فرصت هاي موجود همچون جشنواره شعر فجر استان موجب معرفي شاعران جوان و رونق و تعالي شعر و ادب خراسان شمالي خواهد شد.

امسال به مناسبت سي امين سالگرد انقلاب اسلامي از ٢ اثر ادبي در حوزه ادبيات و استاني براي انتشار حمايت كرده و طي فراخواني از علاقه مندان خواسته شده تا آثارشان را ارائه دهند.به مناسبت روز شعر و ادب فارسي نيز ادارات و انجمن هاي مختلف با برپايي محافل ادبي قصد دارند جريان ادبي را به سمت ارزش هاي ادبي، اسلامي و معنوي سوق دهند و اين روز را گرامي بدارند.وي درخصوص نبود كانون شعرا و نويسندگان در استان مي گويد: در خراسان شمالي انجمن هاي شعر وجود دارد اما انجمني كه اين تشكل ها را به يكديگر متصل كند وجود ندارد.در كميسيون تحول اداري فرهنگ و ارشاد اسلامي استان شيوه نامه تشكيل شوراي شعر و ادب استان به تصويب رسيده است كه هيئت مديره آن از ميان شاعران مختلف انتخاب مي شوند.البته اين شورا شامل ادبيات داستاني نيز مي شود و هر شهرستان زير نظر شوراي شعر و ادب استان فعاليت مي كند.
چهارشنبه 27 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 131]