تحليلي بر تازه ترين گزارش آژانس درباره پرونده اتمي ايران گزارش البرادعي كمافي السابق؛ سياه، سفيد و خاكستري

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تحليلي بر تازه ترين گزارش آژانس درباره پرونده اتمي ايران گزارش البرادعي كمافي السابق؛ سياه، سفيد و خاكستري
خبرگزاري جمهوري اسلامي(ايرنا)- گروه تحقيق و تفسير خبر- عليرضا عبدالله:هرچند گزارش جديد البرادعي از آخرين وضعيت فني پرونده هسته اي جمهوري اسلامي داراي بار مثبت فراواني است اما همانند دفعات پيشين مي توان جملاتي "دوپهلو"، "مبهم " و بندهاي بعضا "منفي " را عليه منافع حقوقي و فني ايران در سبك نوشتاري او به روشني مشاهده كرد؛ بندها و واژه هايي كه در قاموس آمريكا و متحدانش بسيار با ارزش تر از لحن در مجموع "مثبت " مديركل آژانس از همكاري هاي گسترده و شفاف ايران با اين نهاد بين المللي است.

محمد البرادعي، مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي عصر دوشنبه، آخرين وضعيت همكاري هاي جمهوري اسلامي ايران با اين نهاد بين المللي را در قالب گزارشي شش صفحه اي منتشر كرد.
البرادعي در اين گزارش كه در آستانه نشست دوره اي شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي منتشر شد، براي سيزدهمين بار "عدم انحراف مواد و برنامه هسته اي اعلام شده در ايران به سوي مقاصد نظامي" را تاييد كرد اما همچون گزارش پيشين بر اين مدعا نيز اصرار ورزيد كه " آژانس درباره مطالعات ادعايي و برخي مسائل كه مايه نگراني بوده، نتوانسته پيشرفتي كافي داشته باشد". مديركل آژانس در اين گزارش هم به سياق گذشته اش رفتار كرد و نوشتاري پر از نكات مبهم، دوپهلو و نسبتا منفي را عليه ايران به رشته تحرير در آورد.
اين درحاليست كه به گواه بسياري از تحليلگران، جمهوري اسلامي ايران بسيار فراتر از تعهدات خود در چارچوب "ان.پي.تي" با اين نهاد بين المللي همكاري كرده است.
* نقاط "سفيد" در گزارش مديركل
نگاهي گذرا به گزارش جديد آژانس نشان مي دهد كه همانند گذشته، البرادعي بخش نخستين گزارش خود را به تاييد همكاري هاي گسترده ايران با نهاد عالي بين المللي در امور هسته اي اختصاص داده و تقريبا در 10 پاراگراف اول متن اين گزارش، جنبه هاي مثبت روند پرونده هسته اي ايران را مورد اشاره قرار داده است.
از جمله مهمترين بند مثبت تازه ترين گزارش البرادعي به پاراگراف (23) مربوط مي شود كه در آن تاكيد شده است: " آژانس قادر بوده به راستي آزمايي عدم انحراف مواد هسته اي اعلام شده در ايران ادامه دهد. ايران به آژانس دسترسي به مواد هسته اي اعلام شده و دسترسي به گزارش هاي لازم مربوطه درباره مواد هسته اي در ارتباط با مواد و فعاليتهاي هسته اي اعلام شده را داده است."
همچنين در پاراگراف هاي (2 و 3 ) تاكيد شده كه "تمامي مواد هسته ‌اي در نيروگاه غني‌سازي سوخت همچنين تمامي آبشارهاي نصب‌ شده تحت بررسي ، نظارت و احاطه آژانس قرار دارند."
در پاراگراف (4 ) نيز آمده است: "نتايج نمونه‌هاي محيطي در نيروگاه غني‌سازي سوخت و نيروگاه آزمايشي غني‌سازي سوخت تا اين تاريخ گرفته شدند و مقادير فعاليت نيروگاه غني‌سازي سوخت از آخرين گزارش البرادعي نشان مي‌دهد كه اين نيروگاه‌ها بر اساس شرايط اعلام شده فعاليت مي‌كرده‌اند. از مارس 2007 نيز 17 بازرسي بدون اطلاع قبلي در نيروگاه غني‌سازي سوخت انجام شد. "
پاراگراف(5 ) گزارش البرادعي اذعان داشته: "آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت اتاقك‌هاي داغ در رآكتور تحقيقاتي تهران، همچنين تأسيسات توليد راديواكتيو فلز ديرگداز، يد و گاز گزنون، و رآكتور تحقيقات هسته‌اي ايران از طريق راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي و بازرسي‌هاي خود ادامه مي‌دهد. هيچ نشانه‌اي از پردازش مجدد در حال انجام مرتبط با فعاليت‌هاي مرتبط در اين تأسيسات وجود ندارد. "
در پاراگراف (8) از راستاي آزمايي اطلاعات طراحي در IR- 40 سخن به ميان آمده و پاراگراف بعد از آن نيز تاكيد كرده "جمع كل اورانيوم توليد شده به صورت UF6 در تاسيسات تبديل اورانيوم از مارس 2004 تاكنون به 342 تن رسيده كه همه آنها تحت نظارت و محدويت آژانس قرار دارند."
همچنين در ادامه گزارش جديد مديركل آژانس از روند همكاري هاي جمهوري اسلامي با اين نهاد بين المللي، به مساله ارسال سوخت نيروگاه اتمي بوشهر از روسيه در پاراگراف (13) اشاره شده است: "همه قطعات سوختي كه از سوي فدراسيون روسيه براي استفاده در نيروگاه ارايه شده همچنان تحت مهر و موم آژانس قرار دارد."
* سياه و خاكستري هاي گزارش مديركل
مروري بر تازه ترين گزارش البرادعي همچنين نشان مي دهد كه مديركل آژانس به سياق سبك نوشتاري پيشين خود با بكارگيري مهارتي ويژه در نگارش اين متن، ضمن اشاره اي گذرا به برخي جنبه هاي مثبت همكاري هاي گسترده و شفاف جمهوري اسلامي با آژانس، در بيش از 16 پاراگراف از مجموع 26 پاراگراف متن گزارش، جملاتي مبهم و منفي عليه ايران مطرح كرده است.
در اين پاراگراف ها، براي نمونه بندهايي همچون "عدم پيشرفت كافي درباره مطالعات ادعايي و برخي مسائل نگران كننده" (پاراگراف 23 گزارش) ، "امتناع ايران از تعليق فعاليت هاي مرتبط با غني سازي اورانيوم برخلاف تصميمات شوراي امنيت" و "نصب آبشارهاي تازه و بكارگيري نسل جديدي از سانتريفيوژها با اهداف آزمايشي" (پاراگراف 24) ، فراهم نكردن امكان دسترسي بازرسان آژانس به ديگر اماكن، اشخاص و اسناد مرتبط با ساخت سانتريفيوژها ، تحقيق و توسعه درباره غني‌سازي اورانيوم و استخراج و آسياب اورانيوم" (پاراگراف هاي 14 و 18) ، "لزوم شفاف ‌سازي بيشتر" و "تصويب سريع و اجراي كامل پروتكل الحاقي معاهده منع گسترش تسليحات هسته اي (ان.پي.تي) از سوي ايران" (پاراگراف 21) به چشم مي خورد كه در واقع ترجيع بند گزارش تازه البرادعي از آخرين وضعيت پرونده هسته اي ايران را تشكيل مي دهد.
در پاراگراف (16) گزارش البرادعي نيز آمده است: "آژانس ضمن ابراز تاسف درباره اين كه در موقعيتي نبوده كه بتواند نسخه اي از سند مربوط به مطالعات ادعايي را در اختيار تهران قرار دهد، بر اين امر تاكيد كرد كه سند به اندازه كافي جامع و مفصل بود و بايد جدي گرفته شود بخصوص با توجه به اين واقعيت كه ايران اعتراف كرده است برخي از اطلاعات مندرج در آن صحيح است. آژانس همچنين خواستار مباحثات فوري با ايران شد كه در نتيجه آن اين آژانس به اين جمع‌بندي رسيد كه ايران ممكن است اطلاعات اضافي بخصوص در زمينه آزمايش مواد با قابليت انفجاري زياد و فعاليت‌هاي مربوط به موشكي داشته باشد و مي‌تواند ماهيت مطالعات ادعايي را بيش از پيش روشن كند.
البرادعي در گزارش خردادماه خود نيز مطالعات ادعايي در خصوص «نمك سبز، آزمايش با قدرت انفجاري بالا، و پروژه موشك با قابليت بازگشت را موجب نگراني جدي» خوانده بود.
* جمعبندي و ارزيابي:
1) مساله هسته اي ايران يك پرونده صرفا حقوقي و فني نيست، بلكه پرونده اي است كاملا سياسي كه با روابط قدرت در سيستم بين المللي ارتباطي مستقيم دارد. از اين رو، به خاطر چالش هايي كه ايران با نظام بين الملل دارد، اين پرونده به عنوان نمادي از اين چالش مورد استفاده قرار گرفته است.
هرچند در بعد فني ، گزارش هاي مختلف البرادعي بارها ادعاهاي ايران مبني بر صلح آميز بودن فعاليت هاي هسته اي اش را به درستي اثبات كرده اما در اثر فشارهاي سياسي قدرت هاي سلطه گر غربي به رهبري آمريكا، همواره بندهاي منفي در گزارش آژانس از وضعيت فعاليت هاي هسته اي ايران گنجانده شده تا زمينه هاي گسترش فشاربر ايران هميشه وجود داشته باشد. از اين منظر، به نظر مي رسد همچون گذشته، وجود بندهاي منفي فراوان در گزارش جديد مديركل آژانس از روند همكاري هاي ايران با اين مرجع بين المللي، مي تواند بهانه هاي لازم براي اعمال فشار عليه ايران را براي همكاري هاي گسترده و فراگيرتر نظير بازرسي ها و ارائه اسناد فراهم آورد.
همچنين اين موارد مي تواند بهانه اي براي آغاز گفت وگوها درباره اعمال دور تازه تحريم ها عليه ايران در چارچوب مذاكرات گروه "پنج بعلاوه يك " به شمار آيد.
2) با توجه به شرايط حاكم بر نظام بين الملل بويژه بحران گرجستان و تداوم تنش ها ميان آمريكا و روسيه به نظر نمي رسد، گزارش البرادعي بتواند چندان گره اي از كلاف سر در گم مساله هسته اي ايران بگشايد.
به عبارت ديگر، در پرتو بحران گرجستان و احياي جنگ سردي ديگر ميان مسكو و واشنگتن، در شرايط فعلي امكان دستيابي به اجماع ميان اعضاي دائم شوراي امنيت سازمان ملل بر سر اعمال دور تحريم هاي تازه عليه جمهوري اسلامي كمتر از دوره هاي قبلي است و از اين رو، اگر بر اثر فشارهاي آمريكا و عقب نشيني روسيه (استفاده از كارت ايران براي كاهش تنش با آمريكا) و عدم مخالفت چين در مقابل آن، قطعنامه چهارمي نيز عليه كشورمان تصويب شود، اين قطعنامه آنقدر دربردارنده نكات و موارد جديد تحريمي نيست كه بتوان آنرا بسته جديد تحريم ها ناميد.
مروري بر مواضع اخير رهبران روسيه و چين نيز بيانگر مخالفت آنها با تشديد تحريم ها عليه ايران - حداقل در شرايط كنوني و كوتاه مدت - هستند. هو جينتائو، رئيس جمهور چين در جريان سفر دو هفته گذشته رييس جمهوري اسلامي ايران به پكن، گفت: چين به حق برخورداري جمهوري اسلامي از انرژي هسته اي صلح آميز احترام مي گذارد و خواستار حل تنش هاي موجود از راه گفتگو است.
وي افزود: "در حال حاضر فرصت نادري براي از سرگيري گفتگوها درباره موضوع هسته اي ايران پيش آمده است و اميدواريم همه طرف ها از فرصت استفاده كنند، نرمش نشان دهند و براي پيدا كردن راه حلي صلح آميز براي اين موضوع تلاش كنند."
"جيانگ هو"، سخنگوي وزارت خارجه چين نيز در تازه ترين اظهارنظر پس از انتشار گزارش البرادعي و در واكنش به مواضع آمريكا و انگليس براي تشديد تحريم ها عليه ايران تاكيد كرد كه تصور نمي كند، مجازات ها كارساز باشند.
دميتري مدودف، رئيس جمهور روسيه نيز جمعه گذشته در حمايت از برنامه هاي صلح آميز هسته اي ايران اعلام كرد: افزايش تحريم ها عليه ايران مساله هسته اي اين كشور را حل نمي كند.
همچنين كنستانتين دالگوف قائم مقام سفير روسيه در سازمان ملل متحد هم در پاسخ به تلاش هاي ايالات متحده براي افزايش تحريم ها عليه ايران گفت: راه حل مساله هسته اي ايران ادامه روند ديپلماتيك و مذاكره در چهارچوب گروه 1+5 است . وي در پاسخ به درخواست زلماي خليل زاد سفير آمريكا در سازمان ملل متحد كه از اعضاي اين سازمان خواسته بود در افزايش تحريم ها عليه ايران با اين كشور همراه شوند، گفت: دولتها هركدام خود درباره مسائلشان تصميم مي گيرند و منتظر تعيين تكليف آمريكا نيستند.
3) با اين وجود بايد گفت، امكان تصويب قطعنامه ضدايراني ديگر در شوراي امنيت و گسترش دامنه تحريم ها عليه ايران به ترفند هاي سياسي و رواني آمريكا و متحدانش از يك سو و تلاش ديپلماتيك كشورمان براي مقابله با اين ترفندها از سوي ديگر بستگي دارد. از اين رو، مسوولان تصميم گير كشور در امور هسته اي بايد با تدوين تاكتيك هاي كارآمد و موثر(در ابعاد ديپلماتيك و تبليغاتي) در چارچوب راهبرد اصولي كشور در موضوع هسته اي از صدور قطعنامه جديدي عليه ايران جلوگيري كنند.
پايان. 9045

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر:161516
سه شنبه 26 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 257]