نگاهي به آداب و رسوم ماه رمضان در جهان‌ سفره‌هاي آسماني در ماه‌ترينِ ماه‌ها

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: نگاهي به آداب و رسوم ماه رمضان در جهان‌ سفره‌هاي آسماني در ماه‌ترينِ ماه‌ها
جام جم آنلاين: در ماه مبارك رمضان، مسلمانان سراسر جهان، آداب اين ماه پربركت را با خلوص‌نيت و با شكوه خاصي اجرا مي‌كنند كه حتي جوامع غير مسلمان را به تحسين و گاه تعجب وامي‌دارند. آداب و سنت‌هاي ماه رمضان در كشورهاي مختلف شباهت‌هاي زيادي به هم دارند، اما برخي ملت‌ها با توجه به فرهنگ، تاريخ و باورهاي خود، سنت‌هاي ويژه خود را هم در شب‌هاي رمضان اجرا مي‌كنند.

نكته مهم اين‌كه مهاجران مسلمان به هر سرزميني كه مهاجرت كرده‌اند، در ماه رمضان آداب و رسوم سنتي خود را بدون توجه به كشوري كه به آن آمده‌اند، بجا مي‌آورند. رمضان ماه نزديكي و وحدت مسلمانان در جاي جاي جهان است. نگاهي مي‌اندازيم به آداب و رسوم برخي از مسلمانان.

مسلمانان فرانسه آداب ماه مبارك رمضان را با دقت و نظم خاصي بجا مي‌آورند. فرانسه بيش از 5 ميليون مسلمان دارد كه شماري از آنها از كشورهاي مختلف به اين كشور مهاجرت كرده‌اند و درصد بالايي نيز فرانسوي هستند.

به گزارش رويترز، امسال با آغاز ماه رمضان در نزديكي سايت معروف ادموند ميشله پاريس آشپزخانه‌اي بسيار بزرگ بر پا كرده‌اند كه هنگام افطار به روزه‌داران سوپ و آش مي‌دهد.

در اين آشپزخانه غذاهاي ديگر نيز به روزه‌داران عرضه مي‌شود. اين آشپزخانه كه با چادر عظيمي درست شده، كنار يك مجتمع آپارتماني بزرگ قرار دارد و داوطلبان به مسلمانان غذا مي‌دهند. در ديگر شهرهاي فرانسه نيز هنگام افطار چنين صحنه‌هايي ديده مي‌شود.

مراسم «رب من» در تاجيكستان

مردم تاجيكستان ماه رمضان را به عنوان عزيزترين ماه خداوند گرامي مي‌دارند و بااخلاص تمام در اين ماه به عبادت پروردگار يكتا مي‌پردازند. يكي از مراسم تاجيك‌ها در ماه رمضان «رب من»‌ نام دارد. مراسم «رب من» در گذشته در همه مناطق فارسي زبان آسياي مركزي نظير بخارا، سمرقند، درياسرخان و ديگر جاها با تفاوت لهجه‌ها وجود داشته است. امروزه نيز در روستاها و مناطق كوهستاني تاجيكستان‌ همچنان پا برجاست.

مراسم رب‌من خواني پس از ضيافت افطار برگزار مي‌شود و كودكان در گروه‌هاي چند نفره با يك سر گروه كه صداي بهتري دارد، در كوچه‌ها به راه مي‌افتند و به در خانه‌ها مي‌روند. كودكان پس از تبريك ماه رمضان به صاحب خانه، آيات و روايات را نيز با صداي خوش مي‌خوانند.

سنت‌هاي ماه رمضان‌ در ميانمار

مسلمانان ميانمار ماه رمضان را با احترام و شادي آغاز مي‌كنند. مشاهده هلال ماه به قدري براي آنان اهميت دارد كه همه در شب آغاز ماه رمضان به جاي بلندي مي‌روند و ماه را تماشا مي‌كنند. جمع شدن در مساجد براي خواندن قرآن و نماز شب بسيار اهميت دارد. بسياري از مردم 10 شب آخر ماه رمضان را در مسجد مي‌مانند و آن را اعتكاف مي‌نامند.

در شب تمام مكان‌هاي تجاري مسلمانان تعطيل است؛ زيرا مردم به عبادت مشغولند. آنان پس از اقامه نماز شب مي‌خوابند و تا هنگام سحر بيدار نمي‌شوند و بلافاصله پس از نماز صبح سركار مي‌روند. آنان روزه‌ خود را با خرما و آب باز و افطار را با مراسمي زيبا مانند خواندن اشعار مناسب آغاز مي‌كنند. غذاي افطار آنها مفصل است و شامل غذايي از نان، برنج و مرغ مي‌شود كه «سوري‌فرا» نام دارد.

مراسم ماه رمضان در سوئد

اسلام دومين دين كشور سوئد محسوب مي‌شود. يكي از مشكلات مسلمانان سوئد، رويت هلال ماه است كه به علت وضعيت خاص جغرافيايي، در بيشتر اوقات ناممكن است. به همين علت، همه ساله بحث و اختلاف نظر فراواني در اين باب ايجاد مي‌شود و در نهايت بيشتر آنان زمان آغاز ماه رمضان و عيد فطر در مكه را انتخاب مي‌كنند.
يك تفاوت بزرگ در شيوه اجراي مراسم ماه مبارك رمضان در كشورهاي اسكانديناوي وجود دارد و آن كم بودن تعداد مسلمانان است.

با اين وجود، اين ماه با مراسمي روحاني همراه است كه مسلمانان همه ساله منتظر فرارسيدن آن هستند و آغاز آن را به يكديگر تبريك مي‌گويند و آماده رفتن به مساجد و اقامه نماز شب مي‌شوند. در شهرهايي كه فاقد مسجد هستند، مسلمانان مكان مناسبي را براي عبادات گروهي اين ماه اجازه مي‌كنند و در آن به برگزاري مراسم عبادي و آموزشي مي‌پردازند.

افطار دسته جمعي‌ در افغانستان

ماه رمضان هنگامي در افغانستان آغاز مي‌شود كه يكي از كشورهاي همسايه ديده شدن هلال ماه را اعلام كند؟ زيرا موقعيت جغرافيايي آن طوري است كه مشاهده هلال ماه نو را بسيار مشكل و گاهي ناممكن مي‌كند. افغان‌ها پيش از آغاز ماه رمضان، مواد غذايي لازم را تهيه مي‌كنند و افطار دسته جمعي از جمله رسوم اين ماه است.

انواع سرگرمي‌هاي مختلف در مكان‌هاي عمومي و مساجد برپاست و مردم افغانستان علاوه بر رسيدگي به امور روزانه‌ به عبادت و قرائت قرآن مي‌پردازند. كلاس‌‌ها و كنفرانس‌هاي ديني متعددي در اين ماه برگزار مي‌شود كه غالبا پس از نماز شب است.

غذا‌هاي معمول افطار شامل برنج، گوشت و شير است و آب انار از جمله نوشيدني‌هاي محبوب پس از غذا به شمار مي‌آيد. كار كشاورزي طي ماه رمضان تقريبا تعطيل مي‌شود. اما كارخانه‌ها و ادارات داير هستند و فقط ساعات كاري در آنها كاهش مي‌يابد.

سفره‌هاي ساده افطاري در فلسطين‌

با وجود رنج‌ها و مشقت‌هاي فراوان ملت فلسطين، ماه مبارك رمضان در اين سرزمين جلوه خاصي دارد و مساجد مملو از مردان و زنان و كودكان نمازگزار مي‌شود. در شهر نابلس 75 مسجد وجود دارد كه در ماه مبارك رمضان، جوانان با برنامه‌هاي ويژه قرآني در آنها به رقابت مي‌پردازند. همچنين برخي اوقات جمعيت نمازگزار آنقدر زياد است كه خارج از مسجد را فرش مي‌كنند و نماز جماعت برپا مي‌دارند.

ازجمله برنامه‌هاي جوانان، برگزاري مسابقه «الشكيل» است كه در ميان فلسطينيان رايج است. برپا كردن سفره‌هاي ساده افطاري هم جزو رسوم ماه مبارك رمضان در فلسطين است.

ضيافت افطار در نيجريه‌

در نيجريه، مسلمانان اين كشور كه بيشتر جمعيت آن را تشكيل مي‌دهند،‌ ماه مبارك رمضان را با دل‌هايي پاك گرامي مي‌دارند. در مناطق روستايي اعضاي چند خانواده در حالي كه لباس‌هاي محلي رنگارنگ به تن دارند، در ضيافت افطار شركت و در پخت و پز براي افطار به يكديگر كمك مي‌كنند.

به گزارش خبرگزاري فرانسه، محمدسعد ابوبكر رهبر روحاني مردم نيجريه است كه آغاز ماه مبارك رمضان را در اين كشور اعلام مي‌كند. او پس از دريافت گزارش رويت هلال ماه در مناطق مختلف نيجريه مي‌گويد: به اين وسيله آغاز ماه مبارك رمضان را اعلام مي‌كنم.

چراغاني خيابان‌ها در تانزانيا

مسلمانان تانزانيا با اهميت زيادي كه براي ماه مبارك رمضان قائل هستند، از نيمه ماه شعبان به استقبال آن مي‌روند. خيابان‌ها را چراغاني و تزيين و مساجد را تميز و آراسته مي‌كنند. سپس به ديدار اعضاي خانواده مي روند و براي يكديگر هديه مي‌برند. به منظور آماده شدن براي ماه رمضان، بيشتر مسلمانان تانزانيا روزهاي دوشنبه و چهارشنبه ماه‌شعبان را روزه مي‌گيرند.

هر كس به عبادت نپردازد، ‌از نظر آنان ملحد وكافر است. غذا خوردن و بخصوص تظاهر به روزه‌خواري در مكان‌هاي عمومي مجازات سختي در پي دارد.

تمام مغازه‌ها در طول روز تعطيل است. فضا طوري است كه غير مسلمانان نيز از غذا خوردن در اين ماه اجتناب مي‌كنند. شربت قند، قهوه، برنج،‌ ماهي و سبزيجات از غذاهاي اصلي افطار به شمار مي‌آيند.

چراغاني مناره‌ها در تركيه‌

مردم تركيه همچنان ماه رمضان را يكي از گرامي‌‌ترين ماه‌ها مي‌‌دانند و تغييرات فراوان فرهنگي و اجتماعي در اين كشور سبب نشده است كه مردم ماه مبارك رمضان را با شكوه آغاز نكنند. آنها ماه رمضان را با چراغاني كردن مناره‌ها و جشن و سرور آغاز مي‌كنند. چراغ مناره‌ها از نماز مغرب تا اولين ساعات صبح روشن است. در تركيه بيش از 70 هزار مسجد وجود دارد و در ماه رمضان جلوه بي‌نظيري پيدا مي‌كنند.

قرائت قرآن و برگزاري نمايشگاه كتاب‌هاي مذهبي در مسجد جامع آنكارا و مسجد سلطان احمد در استانبول از نشانه‌هاي رسيدن ماه رمضان است.

در اين ماه كودكاني كه در مراسم مذهبي شركت مي‌كنند، بسيار تشويق مي‌شوند و كانال‌هاي تلويزيوني نيز تعداد سريال‌هاي داستاني مناسبت‌دار و برنامه‌هاي آموزش مذهبي خود را افزايش مي‌دهند كه طرفداران فراواني هم دارد.

نماز شب در چين‌

با آغاز ماه مبارك رمضان، مقام‌هاي مذهبي هر محل، مسلمانان را آگاه و آموزش احكام رمضان را آغاز مي‌كنند. مسلمانان چين با تاكيد و وسواس زيادي به انجام فرايض ديني مي‌پردازند و نماز شبي كه مي‌خوانند، بسيار مفصل است. اين نماز شامل 20 ركعت است كه به طور جماعت خوانده مي‌شود و پس از هر ركعت دعاي يا مقلب القلوب را مي‌خوانند. قرائت قرآن و شب‌زنده‌داري در شب‌هاي قدر اهميت ويژه‌اي دارد. هنگام افطار چاي، شيريني و خرما خورده مي‌شود.

افطار گروهي مسلمانان در آلمان‌

در آلمان بيش از 5/3 ميليون مسلمان زندگي مي‌كنند. در ماه رمضان شركت‌ها و اداراتي كه كاركنان مسلمان زيادي دارند، برايشان تسهيلاتي قايل مي‌شوند كه شامل تغيير نوبت كاري در كارهاي دونوبتي و اختصاص دادن زماني براي نماز و افطار است. از آنجا كه شمار زيادي از مسلمانان آلمان را مهاجران تشكيل مي‌دهند، اين مهاجران در ماه رمضان به هنگام افطار سعي مي‌كنند در كنار هموطنان خود گرد آيند.

يكي از جوامع بزرگ مسلمان مهاجر در آلمان را ترك‌ها تشكيل مي‌دهند. دكتر اسماعيل آلتيناس، يكي از برجسته‌ترين رهبران مذهبي ترك در آلمان مي‌گويد: براي مسلمانان جامعه ترك در آلمان، رمضان مهم‌ترين ماه سال است.

ما پيش از فرا رسيدن ماه رمضان، از لحاظ روحي و جسمي خودمان را آماده استقبال از اين ماه مي‌كنيم. پس از افطار خيلي‌ها در جلسات حفظ و قرائت قرآن شركت مي‌كنند. دكتر آلتيناس انجمني را اداره مي‌كند كه 130 هزار عضو دارد و يكي از بزرگ‌ترين انجمن‌هاي اسلامي در اروپاست.

اين انجمن چادر بزرگي برپا مي‌كند كه بيش از 500 نفر را در خود جا مي‌دهد. داخل آن را با بادكنك‌هاي سياه، قرمز و طلايي آذين مي‌كنند و مسلمانان پس از نماز، آنجا افطار مي‌كنند. ضيافت افطار با حضور 500 نفر، در فضايي ساده و روحاني برگزار مي‌شود.

جهانگير چراتي
سه شنبه 26 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 235]