کویر میقان اراك

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: کویر میقان به وسعت ۱۲۰ کیلومترمربع در شمال شرقی اراک واقع است و در سالهای اخیر گسترش زیادی داشته است که در بخشهای شرقی آن اقداماتی در جهت جلوگیری از پیشروی کویر به عمل امده است و اکنون از بخشهای مرکزی آن سولفات سدیم استخراج میگردد .

زمین شناسی حوضه میقان اراک :

حوضه رسوبی میقان متشکل از دریاچه فصلی توزلوگل ،دشت های آبرفتی فراهان و اراک،مخروط افکنه ها و کوهپایه ها است این حوضه متعلق به کمربند ولکانیکی ارومیه - دختر بوده و بخش وسیعتر آن در زون سنندج- سیرجان قرار دارد که با رویدادهای تکنونیکی مزوزوئیک متحمل چین خوردگی ، گسل خوردگی ، ماگماتیزم گردیده است .کهن ترین ته نشست منطقه متعلق به پرمین است که در جنوب خاوری هفتاد قله است .بخش شمالشرقی حوضه در کمربند ولکانیکی ارومیه - دختر در دوره کواتر نر فعال تر بوده است .

نهشته های کواتر نر سطح حوضه میقان را پوشانده و ضخامت این رسوبات به حدود 500تا 700 متر تخمین زده شده است سرعت رسوبگذاری در کویر میقان در حدود5/2 متر در هزار سال بوده. در حوضه میقان رویداد تکتونیکی با شدتهای متفاوت عمل نموده است در شمال و شمالشرقی نهشته های ابرفتی ولکانیکی ضمن چین خوردگی خفیف با رویداد پاسادتین به میزان 200متر افزایش یافته است و ارتفاع این تراست ها 5/3 تا 4 متر است و در حوالی داود اباد ارتفاع تراسها به 5/1 متر می رسد .

حوضه رسوبی میقان به احتمال فراوان در ابتدای کرومرین به وجود آمده است و علت ایجاد آن تشكيلات نهشته های آبرفتی - ولکانیکی شمال شرق حوضه است که این نهشته ها با حرکات تکتونیکی انتهای کرومرین حدود 200 متر بالا آمده اند قبل از تشکیل این رسوبها و فرایش تکتونیکی آنها آبهای دشت اراک به سمت شمال شرق حرکت کرده و از طریق تنگه راهجرد به شمال ارتفاعات این محل تخلیه شده و به رودخانه قمرود پیوسته اند اما تشکیل این رسوبات و فرایش تکتونیکی آنها سدی در راه عبور این جریان ایجاد نموده است و حوضه بسته میقان را بوجود آورده است .

کویر میقان:

یکی از اشکال ژئومورفولوژیکی در حوضه میقان کویر میقان است که دارای سطح نمکی بوده و در آب و هوای مرطوب تشکیل شده است 94 درصد از سطح ان را دریاچه فصلی توزلوگل از قشر نمک پوشانده و محل اختتام آبهای حوضه می باشد رسوبات این پلایا عموما از جنس رس و سیلیت بوده و در حاشیه ان رسوبهای تبخیری ناشی از جریان آبهای سطحی برجامانده اند .

بخشهای جنوبی کویر رسوب های رس و سیلیت و نمک سدیم سطح سخت و متراکم را بوجود آورده است وبر اثر فرایند تبخیر حرکت اب از پایین به بالا اشکال چند ضلعی تشکیل گردیده در شمال غربی کویر بر اثر فعالیت باد تپه های ماسه ای ایجاد گردیده است در کویر میقان تبخیر کمتر از میزان آبی است که به منطقه وارد می شود و در نتیجه باعث تشکیل دریاچه موقتی میگردد .

سطح کویر صاف و هموار است و از رسوبهای نرم و ریز تشکیل شده است و بیشترین آن رسوب رس می باشد و این بیانگر اقلیم مرطوب در گذشته می باشد که تخریب مکانیکی و شیمیایی در حوضه باعث حمل موار رسی به ان گردیده است و قسمت جنوبی به علت وجود سولفات سدیم بسیار سخت و غیر قابل نفوذ است .کویر میقان دارای تغییرات فصلی و سالان می باشد در زمستان و بهار که میزان بارنگی زیاد است سطح ان را آب گرفته و به دریاچه تبدیل می شود و در تابستان به علت تبخیر شدید قشر نمکی سخت آن را می می پوشاند و اشکال مختلف نمک را در سطح کویر بوجود می اورد در اثر گسترش کویر میقان زمینهای زراعتی روستاهای ویسمه و داود اباد و مبارک اباد و میقان در حال تبدیل شدن به بیابان و کویر می باشند در سال 1361 ایستگاه تثبیت شن توسط اداره کل منایع طبیعی در نزدیکی کویر ایجاد شد و چند سالی است که با پیشروی کویر با کاشت گونه گیاهی قره داغ آتریپلکس موجب کند شدن پیشروی کویر شده اند.

پوشش گیاهی در حاشیه کویر ضعیف است و تنها در شمال غرب و جزایر میانی که سفره آب زیر زمینی بالاست گونه های گیاهی Frankenia salsola Atriplezx دیده می شود که به علت تبخیر و تعرق این گیاهان سطح ایستابی در فصل تابستان پایین می رود و گونه ها برای دستیابی به ریشه های خود پایین میروند و همزمان با رشد کردن از حرکت ذرات ماسه ها جلوگیری نموده و باعث تشکیل نبکا در حوالی داود آباد میگردند ارتفاع این نبکاها به 5/2 تا 5/1 متر می رسد و بصورت چتری روی تپه را می پوشانند .
منبع:بيابان ها

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 231]