كمبودهاى آب و برق امسال تجربه اى گرانقدر براى وزارت نيرو

واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: كمبودهاى آب و برق امسال تجربه اى گرانقدر براى وزارت نيرو
مسوولان وزارت نيرو بارها علت اصلى خاموشى هاى امسال را خشكسالى عنوان كرده اند. اين در حالى است كه امروزه توسعه دانش و تكنولوژى به حدى است كه مى توان خشكسالى را خيلى قبل تر از آنكه رخ دهد پيش بينى و كنترل كرد.حال اگر اين پيش بينى به درستى صورت مى گرفت و به درستى هم مديريت مى شد اكنون با مشكل كمبود برق روبه رو نبوديم البته اين در صورتى است كه بپذيريم عامل اصلى خاموشى ها كمبود در نيروگاه هاى برق - آبى است. به گزارش ايسنا با اين وجود اولين سوالى كه به اذهان متبادر مى شود و بايد به آن توجه ويژه داشت اين است كه چرا اين خشكسالى و درنتيجه كمبود در نيروگاه هاى برق آبى پيش بينى نشد و يا اگر پيش بينى شد چرا به درستى مديريت نشد تا اكنون با اين مشكل روبه رو نباشيم.ايمان بابائيان مسوول بخش پيش بينى مركز ملى هواشناسى در اين باره مى گويد: مركز ملى هواشناسى خشكسالى امسال را پيش بينى كرده بود كه البته ۷۵ تا ۸۰ درصد اين پيش بينى درست از آب درآمد. اسناد اين پيش بينى هم در سايت هواشناسى موجود است. از سوى ديگر رسول زرگر معاون سابق وزير نيرو در امور آب و آبفا هم در حاشيه يكى از نشست هاى خبرى اش اذعان كرده بود كه اداره هواشناسى پيش بينى اش درست بود. با اين شرايط آيا گرماى زودرس نمى تواند از شاخصه هاى خشكسالى باشد پرويز فتاح وزير نيرو ارديبهشت امسال در مورد علت خاموشى ها به خبرنگاران گفته بود: ما در چند روز اخير شاهد گرماى زيادى بوديم. شايد بتوان گفت گرماى بى سابقه ارديبهشت ماه كه معمولا در نيمه اول خرداد ماه با آن روبه رو مى شديم به يك باره افزايش يافت كه قابل پيش بينى نبود. اين در حالى است كه طبق گفته كارشناسان هواشناسى گرماى زودرس لازمه خشكسالى است و اگر خشكسالى پيش بينى شده لذا گرماى زودرس هم براى آن پيش بينى مى شود. جالب تر اينكه زرگر در آخرين نشست خبرى اش به نقل از اداره هواشناسى گفته كه امسال با خشكسالى مواجه نخواهيم شد زيرا سازمان هواشناسى ميزان بارش را نرمال پيش بينى كرده چراكه پديده Elnino (پديده اى كه در سواحل آمريكاى جنوبى رخ مى دهد و باعث افزايش بارش در كشور مى شود) پيش بينى شده است. وى افزوده كه مشكلى كه در سال آينده با آن مواجه خواهيم بود خشكسالى سال آبى گذشته (امسال) است چراكه ۳۰ تا ۴۰ درصد از روان آب ها كاهش پيدا مى كند. در همين حال مسوول بخش پيش بينى مركز ملى هواشناسى معتقد است كه پديده اى Elnino امسال پيش بينى نشده و در نتيجه طى پاييز و زمستان پيش رو بارش خوبى نخواهيم داشت. مى توان گفت اكنون چيز مهمى كه براى وزارت نيرو بايد به دست آمده باشد تجربه است و اينكه با سازمان هواشناسى هماهنگى بيشترى داشته باشد تا در سال هاى آينده تجربه تلخ امسال تكرار نشود. اما ساير علل كمبود ايجاد شده در حوزه برق به چه مسايلى مربوط مى شود؟مشكل مديريت و وارد نكردن به موقع نيروگاه ها برخى از كارشناسان معتقدند كه علت اصلى خاموشى ها نه خشكسالى بلكه طرح هاى به بهره بردارى نرسيده نيروگاهى است. نمايندگان كميسيون انرژى مجلس هم به مشكل مديريتى در اين زمينه اشاره مى كنند.عسگر جلاليان عضو كميسيون انرژى مجلس در اين رابطه معتقد است كه ميزان برق توليدى توسط نيروگاه هاى برق آبى كشور كم است: حتى اگر هم نيروگاه هاى برق آبى ازمدار خارج شوند نبايد در ميزان برق توليدى تاثير چندانى داشته باشند. وى با بيان اينكه عدم آينده نگرى وزارت نيرو و عدم مديريت صحيح در اين بخش از عوامل عمده قطعى هاى برق امروز است اظهار مى كند: در دنيا ۱۵ تا ۲۵ درصد برق توليدى ذخيره مى شود تا در مواقعى كه مشكلى بروز مى كند از آن استفاده شود در حالى كه ميزان ذخيره برق در كشور ما صفر است.عليرضا كدخدايى مدير عامل و رييس هيات مديره شركت سانرژى نيز در اين باره مى گويد: از عوامل كمبود برق غير از خشكسالى طرح هاى توسعه نيروگاهى است كه به موقع به بهره بردارى نرسيده اند. همچنين احمد سالم نيا رييس دانشكده ى برق دانشگاه صنعت آب و برق علت كمبود برق را غير از خشكسالى مى داند و معتقد است كه طرح هاى توسعه اى وزارت نيرو رشد مناسبى نداشته و يا سرمايه گذارى در اين زمينه ها به اندازه كافى نبوده است. ناگفته نماند كه وزير نيرو نيز چندى پيش در برنامه ويژه خبرى شبكه يك سيماى جمهورى اسلامى ايران غير از خشكسالى بالاخره عواملى همچون تاخير در ساخت نيروگاه هاى جديد ،عدم تكميل طرح هاى نيمه تمام و نيروگاه هاى در دست احداث و تلفات شبكه را نيز از موارد خاموشى ها بيان كرد. بيان ظرفيت نصب شده نيروگاهى چاره كار نيستمسوولان وزارت نيرو بارها به ظرفيت نصب شده نيروگاهى در چند سال اخير اشاره كرده اند ولى نكته مهم اين است كه در بحث خاموشى ها بايد به برق وارد شده در اين ظرفيت نصب شده اشاره كرد نه خود ظرفيت ها. در يك مثال ساده بحث در مورد رشد ظرفيت نصب شده نيروگاهى در اين وضعيت مانند اين است كه همه تشنه باشند و ما از ساخت ليوان پارچ و بشكه صحبت كنيم و توجهى نكنيم كه ليوان پارچ و بشكه به تنهايى دردى از لب تشنه دوا نمى كند. كارشناسان هم بر اين عقيده اند به جاى اين كه عنوان شود طى سال هاى ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ ظرفيت نيروگاهى ۱۱ درصد رشد كرده بايد گفته شود كه چه مقدار از اين ۱۱ درصد از برق پرشده است و اين ۱۱ درصد چقدر از برق كشور را تامين مى كند .اگر چه بانك مركزى اين مسووليت را از دوش مسوولان برداشت و طى اطلاعيه اى رشد منفى در نيروگاه هاى گازى و بخارى را اعلام و علت اصلى بروز خشكسالى را همين رشد منفى عنوان كرد.در اين باره كاتوزيان رييس كميسيون انرژى مجلس شوراى اسلامى معتقد است كه وزارت نيرو براى افزايش بهره ورى در بخش توليد و توزيع و بالا بردن راندمان نيروگاه حرارتى در شرايط فعلى تلاش و كوشش لازم را انجام نداده است.اتلاف زياد برق در شبكه سراسرى ايرانمدت زمان زيادى از آمار بانك جهانى مبنى بر اتلاف ۱۹درصدى در شبكه سراسرى كشورمان نگذشته كه مركز پژوهش هاى مجلس شوراى اسلامى در بررسى هاى خود اين مقدار را ۵/۲۳ درصد اعلام مى كند. بانك جهانى ايران را با هدررفت ۳۳گيگاوات ساعت در سال بزرگ ترين اتلاف دهنده انرژى برق در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا معرفى كرده بود. در اين اطلاعيه ايران با توليد ۱۷۰ گيگاوات ساعت در سال اولين توليدكننده برق نيز معرفى شده است كه البته مسوولان وزارت نيرو فقط به اين بخش تاكيد دارند. جالب اينكه با يك جمع و تفريق ساده اگر بخواهيم توليد مفيد انرژى برق كشورها را محاسبه كنيم ايران در رتبه دوم منطقه خاورميانه و شمال آفريقا پس از مصر قرار مى گيرد چرا كه ايران سالانه ۱۷۰ گيگاوات ساعت برق توليد و بيش از ۳۳ گيگاوات ساعت برق اتلاف مى كند. مصر نيز ۱۶۵ گيگاوات ساعت توليد دارد و ۱۸ گيگاوات ساعت اتلاف بنابراين مصر با توليد مفيد حدود ۱۴۷ گيگاوات ساعت در رتبه اول و ايران با توليد مفيد ۱۳۷ گيگاوات ساعت در رتبه دوم قرار دارد.محمد احمديان معاون سابق وزير نيرو در امور برق و انرژى قبلا در اين باره گفته بود: اتلاف در شبكه برق ايران ۵/۱۸ درصد است كه با كمك توليد مى خواهيم اين مقدار را به ۱۲ درصد كاهش دهيم.مسوولان اين وزارتخانه گفته اند براى كاهش فقط يك درصد از اين اتلاف به ۱۰۰ ميليارد تومان بودجه نياز است. نكته اينجاست كه چندى پيش هيات وزيران وزارت نيرو را موظف كرد كه به منظور كاهش انشعابات غير مجاز - كه آن هم يكى از موانع مهم بر سر راه مديريت و برنامه ريزى براى پيشبرد امور برق است - از محل منابع داخلى وزارتخانه اين اقدام را انجام دهد و حتى وزير نيز وعده داد كه انشعابات غيرمجاز تا دو سال آينده جمع آورى خواهد شد.با اين شرايط به نظر مى رسد كه برنامه هاى كاهش اتلاف برق در شبكه همچنان با اما و اگر روبه رو باشد. تاثير عوامل فنى در مشكلات به وجود آمده مسوولان همچنين علت قطعى هاى متوالى و خارج از برنامه اعلامى را غير از خشكسالى و كمبود در نيروگاه هاى برق آبى مشكلات موجود در شبكه سراسرى عوامل فنى و سقوط دكل هاى برق ومواردى از اين دست عنوان مى كنند. از ديگر مشكلات نيز افت ولتاژ در شبكه و در نتيجه اعمال خود به خودى خاموشى توسط شبكه بيان شده كه از نتايج مصرف زياد است. اين در حالى است كه شركت هاى توزيع برق بارها از مشاركت مردمى در كاهش مصرف برق از عموم شهروندان تشكر و قدردانى كرده اند فارغ از اينكه علت اصلى خاموشى ها چه چيزى است بايد توجه داشت كه هرچند مشكلات فنى و ديگر مشكلات مطرح شده ممكن است در هر كشورى رخ دهد ولى بروز پى در پى اين مشكلات در كشورمان آن هم در اين شرايط كمبود برق تامل برانگيز است. از اوايل تابستان امسال شركت توزيع نيروى برق تهران بزرگ اقدام به انتشار جدول هفتگى خاموشى ها كرد. اگر چه اين جدول با نام برنامه خاموشى هاى احتمالى به شهروندان اعلام شد ولى در عمل در بسيارى از مواقع نه تنها به طور كامل در اين ساعات خاموشى اعمال شد بلكه به ساعات خارج از اين برنامه نيز تسرى يافت به طورى كه گاهى تصور مى شد در اين جدول واژه برنامه معنى خود را از دست داده است.اين بى نظمى در اعمال خاموشى ها به جايى رسيد كه علاوه بر شهروندان نارضايتى صنف هاى مختلف را به دنبال داشت. اسفنديار حيدرى معاون عمران و محيط زيست سازمان صنايع كوچك عقيده دارد كه بى نظمى در اعمال خاموشى ها بر صنايع هم تاثير داشته است. مجيد نامجو رييس شركت مهندسى آب و فاضلاب كشور نيز مى گويد: قطع برق باعث شد كه تاسيسات برق بخوابد و توليد آب مختل و بعضى از مخازن خالى شود. اگرچه ما بلافاصله توانستيم با هماهنگى هايى كه با شركت هاى توزيع برق داشتيم يا ديزل ژنراتور نصب كنيم يا برق منطقه اى را قانع كنيم كه سيستم برق را مجزا كند و يا برق آن منطقه را قطع نكند كه اين موارد باعث برخى خسارات و نقص در شركت هاى آب شد ولى با به كارگيرى تدابير لازم مردم كمبود آب احساس نكردند. همان طور كه رسانه ها نيز اعلام كردند بى برنامگى در اين خاموشى ها حتى براى تئاترها و فرهنگسراها نيز مشكل آفرين شد به طورى كه صداى اعتراض استاد آواز ايران را نيز در پى قطع برق در كنسرت همايون شجريان درآورد.مدير يك آموزشگاه كامپيوتر در خيابان جلال آل احمد نيز درباره خاموشى ها اظهار مى كند: حتى روزهايى بود كه چهار بار خاموشى خارج از برنامه داشتيم و از آنجا كه كار ما با برق ارتباط دارد مشكلات فراوانى براى مان به وجود مى آورد. از سوى ديگر وعده وزير مبنى بر اعمال نشدن خاموشى در ساعات افطار و سحر ماه مبارك رمضان نيز گويا چندان محقق نشده زيرا گزارش هاى دريافتى حاكى از آن است كه برخى مناطق كشور در اين ساعات با خاموشى هاى چندساعته دست و پنجه نرم مى كنند. شايد تغيير معاونان آب و برق وزارت نيرو طى كم تر از يك ماه اخير نيز نشان از نارضايتى وزير از وضع موجود داشته باشد و شايد هم ايجاد شوك در اين بخش ها براى حصول نتايج عملكردى بهتر مدنظر بوده است. البته ناگفته نماند كه پس از وارد مدار شدن نيروگاه هاى شهيد منتظرى اصفهان، رامين اهواز و نكا كه اوايل شهريور به دليل تعميرات اساسى از مدار خارج شده بودند خاموشى ها كاهش محسوسى داشته است كه انتظار مى رود با كاهش دماى هوا باز هم كاهش يابد ولى به نظر مى رسد كه بهتر است اين تعميرات در فصول غير تابستان كه دماى هوا و مصرف كاهش مى يابد انجام شود. هماهنگى بيشتر با سازمان هواشناسى براى آمادگى در شرايط خشكسالى و گرم و همچنين مديريت بهينه در توليد برق و توسعه طرح هاى نيروگاهى مى توانند تجربه هاى گرانقدر به دست آمده امسال وزارت نيرو براى رويارويى با شرايط احتمالى سخت در سال هاى آينده است.
جمعه 22 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران اسپورت]

[مشاهده در: www.iransport.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]