مناره قديمي مسجد تاريخانه دامغان كشف شد

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: مناره قديمي مسجد تاريخانه دامغان كشف شد
تهران / واحد مركزي خبر / فرهنگي 1387/06/20
هيات پژوهشي مستقر در مسجد تاريخانه دامغان موفق به كشف قديمي ترين مناره اين مسجد شد.
به گزارش واحد مركزي خبر ، روابط عمومي پژوهشگاه ميراث فرهنگي گردشگري و صنايع دستي اعلام كرد ، اين مناره در محلي متفاوت با آنچه اندره گدار به آن اشاره كرده ، كشف شده است. آندره گدار باستان شناس فرانسوي كه در اويل دهه 1930 مسجد را بررسي كرد از بقاياي مناره اي چهارگوش به عنوان مناره قديمي نام برده و موقعيت آن را در كنار منار آجري فعلي كه به اوايل سده پنجم هجري تعلق دارد روي نقشه نشان داده است.
به گفته زرين تاج شيباني مسئول پروژه پژوهشي مسجد تاريخانه ، اين مناره متعلق به قرن دوم هجري است و ورودي اين مناره از درون مسجد هنوز پابرجاست. وي افزود : محل برخورد ، شمال شرق و غرب باروي مسجد تا ارتفاعي بيش از سه متر قرار دارد و به لحاظ ساختماني با باروي مسجد پيوند داشته و مصالحي يكسان دارد.
مسئول پروژه پژوهشي مسجد تاريخانه اطلاعات بدست آمده از پژوهشهاي اخير را بي نظير دانست و گفت: بررسي ها نشانگر آن است كه اين مسجد ساختار يكپارچه نداشته و دست كم در سه دوره مورد مرمت اساسي قرار گرفته است.
وي گفت: با اطلاعات فعلي آثار چهار دوره تاريخي شامل دوره‌هاي نخستين اسلامي، آل زيار، قرون ميانه اسلام و قرن حاضر در اين مسجد شناسايي شده است.
شيباني افزود: با ايجاد گمانه هايي در شمال غرب و شمال شرق مسجد مشخص شد كه اين مسجد در دو دوره يكبار در اوايل حدود قرن پنجم هجري و بار ديگر در حدود سده هاي 7 و 8 هجري ، از دو محور شمال غربي و شمال شرقي به بيرون از محدوده اصلي گسترش يافته است. در اين دوره ها با شكافتن باروهاي مسجد، شبستان هايي در ادامه رواق مسجد و همچنين شمال شرق آن ساخته شده است.
شيباني با تاكيد بر اينكه ذهنيات قبلي در مورد مسجد تاريخانه با پژوهشهاي كنوني دگرگون شده است گفت: در بخش شمال شرق مسجد بقاياي دو ستون چهارگوش خشتي و كف گچي پيرامون آنها كشف شده كه بر اساس نشانه ها در زير خيابان روبروي مسجد نيز ادامه دارد و بايد زيرخيابان مقابل مسجد نيز مورد كاوش قرار گيرد كه در حال حاضر اين اقدام امكان پذير نيست.
شيباني مسجد تاريخانه دامغان را جزء معدود مساجد دوره‌هاي نخستين اسلامي دانست كه ساختار اوليه آن حفظ شده است و به عنوان مرجع در كتابهاي تاريخي معماري اسلامي از آن ياد مي‌شود.
مسئول پروژه پژوهشي مسجد تاريخانه همچنين از كشف كف آجري در بخش شمال غرب مسجد و حاشيه مناره قديمي خبر داد. اين معبر متعلق به گذرگاه سرپوشيده اي است كه يكي از محورهاي ارتباطي شهر با مسجد به شمار مي رفته است.
گفتني است مسجد تاريخانه واقع در جنوب شرقي شهر تاريخي دامغان يكي از نمونه هاي كهن مساجد اوليه در ايران است كه شيوه هاي معماري ساساني را در خود حفظ كرده است. اگرچه نوشته اي كه تعيين كننده تاريخ بناي آن باشد وجود ندارد ولي آندره گدار باستان شناس معروف فرانسوي به استناد مطالعات تطبيقي در زمينه سبك معماري و شيوه هاي ساختاري تاريخ ميانه سده دوم هجري را براي آن پيشنهاد كرده است. اهميت اين بنا به خاطر امتزاج سبك عربي، اسلامي و اسلوب و معماري عهد ساساني است.
طرح جامع پژوهش مسجد تاريخانه دامغان پس از كشف اتفاقي قسمت هايي از معماري اين مسجد تاريخي در هنگام بازسازي محوطه بيروني آن در سال 85 و بررسي كارشناسان معماري پژوهشكده ابنيه و بافت‏هاي تاريخي تدوين شده است. اين طرح داراي محورهايي همچون مطالعات باستان شناختي، معماري، شهر شناختي و حفاظت و مرمت است
چهارشنبه 20 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 126]