نقش دستگاه هاى فرهنگى در تبيين ارزش هاى رمضان

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: نقش دستگاه هاى فرهنگى در تبيين ارزش هاى رمضان
يكى از استفاده هايى كه مى توان از معنويت ماه مبارك رمضان داشت، تقويت ابعاد معرفتى و دينى افراد جامعه است، دستگاه هاى مرتبط با مسائل فرهنگى به خوبى مى توانند با آگاهى از اين ويژگى، از فرصت ايجاد شده براى فعاليت در زمينه تببين و ترويج مبانى دينى و اخلاقى استفاده كنند. ماه مبارك رمضان ماه رحمت ، بهار قرآن و بهار خودسازى است. رمضان، ماهى است كه تمام زمينه هاى معنوى به منظور گرايش به ارزشهاى متعالى، براى اقشار مختلف جامعه فراهم است. ويژگى خاص اين ماه به منظور بهره بردارى فرهنگى ، دينى و قرآنى، در تاريخ مسلمانان آمده و در اين مورد همواره اتفاق نظر وجود داشته است. ماه مبارك رمضان ماه خداست و انسانها در اين ماه ، ميهمان خداوند متعال هستند. در واقع در اين ماه ، انسانها به ميهمانى خداوند دعوت شده اند و خداى حكيم و كريم نيز ميزبان است و مى داند كه چگونه از ميهمانان خود پذيرايى كند. بى ترديد اگر بتوانيم در اين ماه پرفيض ، اعتماد به نفس خود را تقويت كرده و اخلاص متزلزل خود را پايدار و دائمى كنيم ، بهترين بهره بردارى را از اين ماه داشته ايم .نهايت لطف خداوند در اين ماه شامل انسانها مى شود، در اين لطف همين بس كه خداوند متعال در ماه رمضان يك شب را به انسانها داده كه برتر از هزار ماه است ، در شب قدر درهاى آسمان بيش از هر زمان ديگرى به روى انسانها باز است و باران رحمت خداوند بر انسانها نازل مى شود. ويژگى ديگر اين ماه اين است كه قرآن در همين ماه پرفيض نازل شده است. ماه رمضان با ايجاد فضايى معنوى و سرشار از روحانيت ، زمينه اى را فراهم مى كند كه انسان خداجو، با تمرين، آمادگى و تقويت اراده، در برابر خواهشهاى نفس اماره، حريم شخصيت و كرامت الهى خود را بازسازى و مصون دارد. هديه ارزشمند خالق هستى به انسان ماه مبارك رمضان يكى از هداياى ارزشمند خداوند متعال به انسانها است كه با بهره گيرى مناسب و سنجيده از فضايل و بركات آن مى توان درهاى سعادت را گشود. روزه يكى از اعمال پرفيض اين ماه است، روزه علاوه بر اينكه براى سلامتى انسان بسيار مفيد و موثر است، نقش ارزنده اى نيز در تقويت اراده و مقاومت انسان در برابر سختى ها دارد. به واسطه اين عمل عبادى پرفيض ، استقامت انسانها در برابر سختى ها افزايش يافته و در نتيجه، فراز و نشيب هاى زندگى را ساده تر پشت سر خواهند گذاشت. وقتى انسان با گرسنگى و تشنگى مواجه شود، موقعيت گرسنگان، تشنگان و نيازمندان را بهتر درك كرده، براى كمك به آنها به منظور رفع مشكلات موجود، بيش از گذشته اقدام مى كند. در نتيجه روزه ، ايستادگى در مقابل نفس انسانها تقويت شده، محرمات را بهتر شناخته و به خوبى از آنها دورى مى كنند، بدين ترتيب و به دليل دورى از گناهان كوچك و بزرگ و همچنين تلاش براى انجام اعمال خير و ثواب، انسانهاى روزه دار بيش از پيش به خدا نزديك خواهند شد. در اين ماه معنوى، اغلب مردم به لحاظ روانى در موقعيت روحانى خاصى قرار مى گيرند كه آمادگى پذيرش بسيارى از احكام دينى و طى مسير الهى را دارند، به همين دليل چنانچه مسئولان و دستگاه هاى فرهنگى با برنامه ريزيهاى صحيح و كارشناسى شده، در راستاى فرهنگ سازى دينى و ملى فعاليت كنند، نتايج مثبت بسيارى كسب خواهد شد. شبهاى قدر نيز موقعيتى ارزشمند براى كسب معرفت الهى و دستيابى به سعادت دنيوى و اخروى است، از حضور عمومى اقشار مختلف مردم در مراسم شبهاى قدر مى توان براى طرح موضوعات مرتبط با دين و معرفت استفاده كرده و نتايج مثبتى به دست آورد. بهره مندى از اين فرصت ارزشمند معنوى، براى فرهنگ سازى دينى و تبيين و ترويج مبانى دينى بسيار مناسب است، تمام دستگاه هاى مرتبط با اين موضوع، مى بايست پيش از آغاز ماه مبارك رمضان برنامه ريزى هاى خود را انجام داده و در طول اين ماه، با ارائه برنامه هاى متنوع، جذاب، تاثيرگذار و سازنده، در راستاى اين امر مهم فعاليت كنند. گشايش درهاى رحمت الهى ماه رمضان فرصت مغتنمى است كه خداوند براى بندگان در نظر گرفته تا انسانهاى فراموشكارى كه از پروردگار فاصله گرفته اند به سوى او باز گردند. خداوند همواره براى بندگان فرصت هايى تعيين كرده تا آنان از اين فرصت ها با آگاهى بهره مند شوند. ماه رمضان از جمله اين فرصت ها است. رمضان، ماه خودسازى و اصلاح نفس است، در اين ماه انسان خالق و خلق را در كنار هم مورد توجه قرار خواهد داد و با محرومان و مستضعفان احساس همدردى كرده و در جهت رفع مشكلات جامعه تلاش مى كند. رمضان، ماه عابدان و زاهدانى است كه مى خواهند به قرب الهى برسند و از اين ماه بهترين بهره ها را خواهند برد. در اسلام توصيه شده كه در ماه مبارك رمضان به جاى آنكه خود را از مردم جدا كنيم، مى توانيم روز و شب با مردمى از اقشار مختلف جامعه در ارتباط باشيم و به دردهاى اجتماعى رسيدگى كنيم. از آنجا كه قرآن كريم در اين ماه نازل شده، تلاوت قرآن در اين ماه بسيار شايسته است، علاوه بر اين، ايثار، همدردى با محرومان، كمك به فقرا و نيازمندان نيز در اين ماه توصيه شده است، در ماه مبارك رمضان مى توانيم خود را از فرش به عرش برسانيم. وقتى يك ماه تمرين دعا وعبادت وخودسازى كنيم به طور حتم روح و جان ما آمادگى تداوم اين رفتار معنوى را در طول سال پيدا خواهد كرد و در حقيقت مى توانيم با اين شيوه خود را براى بقيه سال بيمه كنيم. اين سير معنوى از رجب و شعبان شروع مى شود، در رمضان به اوج خود مى رسد و استفاده از اين اوج، موج حركت در مسير تعالى واقعى را موجب مى شود. درك نيازهاى جوانان؛ ضرورت ارتقاى معرفت دينى معنويت رمضان بستر مناسبى براى فعاليت به منظور ارتقاى معرفت دينى در ميان اقشار مختلف است، درك نيازها و ايجاد فضاى مطلوب براى جذب اقشار مختلف جامعه و به ويژه جوانان ضرورى ترين امر براى دستيابى به اين مهم است. بى ترديد رمضان ماه رحمت و بخشش و فرصتى براى كسب ذخاير معنوى است. رمضان ، ماه عبادت ، نيايش ، تقرب به خداوند متعال، ماه بالندگى و تربيت انسانها و هدايت آنها به ارزشها و فضيلت است. در اين ميان روزه، مهمترين عمل عبادى ماه مبارك رمضان است، روزه در مرحله اول عامل ترقى، تكامل، صعود و كسب درجات عاليه است و در مرحله بعد نيز روزه مى تواند عاملى براى بخشش گناهان و جبران خطاهاى گذشته انسانها باشد. بنا بر روايات ، روزه داران به سه دسته تقسيم مى شوند، برخى تنها گرسنگى و تشنگى را تحمل مى كنند كه نوعى روزه درمانى است و هيچ ارزش ديگرى ندارد، دسته دوم كسانى هستند كه از باطل كننده هاى روزه نيز دورى و تلاش مى كنند روزه اى واقعى داشته باشند و دسته سوم با همه وجود و تمام توانمندى ظاهرى و معنوى تسليم محض فرمان الهى مى شوند، اين مرحله درجه عاليه روزه است. در ماه مبارك رمضان بستر براى بهتر شدن و همچنين ذخيره معنوى براى ادامه سال به خوبى مهيا و فراهم است. بهره گيرى از فرصت هاى اين ماه مى تواند شرايطى فراهم كند تا انسان بقيه سال را با ذخاير معنوى كسب شده در طول يك ماه رمضان به خوبى سپرى كند. اقشار مختلف جامعه اسلامى ايران، به طور فطرى به دين و معنويت علاقه و گرايش دارند ، شبهاى قدر، عاشورا و مراسم اعتكاف و حضور چشمگير همگان، به ويژه جوانان، به خوبى گوياى دين باورى، گرايش و علاقه به معنويت در ميان ايرانيان است. چنانچه در مواردى با حضور كمرنگ مردم در صحنه هاى مختلف مواجه بوده ايم ، علت آن عدم ارائه برنامه هاى جذاب است. ارائه برنامه هاى جذاب از اولويت هايى است كه بايد مورد توجه برنامه ريزان قرار گيرد. اگر بستر مناسب را با جاذبه هاى بالا فراهم و موانع را رفع كنيم، مى توانيم در راستاى فرهنگ سازى دينى مناسب، در بين اقشار مختلف جامعه موفق عمل كنيم در واقع لازمه فعاليت مناسب در راستاى فرهنگ سازى دينى مطلوب ، شناخت و درك نيازها و همچنين رفع موانع است. يادآورى ارزش هاى رمضان ضرورتى براى دستگاه هاى فرهنگى استفاده از فرصت ارزشمند رمضان، براى فرهنگ سازى دينى و تبيين و ترويج مبانى دينى بسيار مناسب است، دستگاه هاى مرتبط با اين موضوع مى بايست پيش از آغاز ماه رمضان برنامه ريزى داشته و در طول اين ماه با ارائه برنامه هاى متنوع، جذاب، تاثيرگذار و سازنده در راستاى اين امر مهم فعاليت كنند. رمضان ماه عبادت و بندگى خداست، اين ماه فرصت بسيار مناسبى براى جبران گناهان گذشته و جمع آورى ذخاير نيك براى آينده است. در اين ماه اغلب مردم تشنه آموزش معارف دينى و مذهبى بوده و پذيرش بيشترى در قبال مباحث دينى و مذهبى دارند. ماه مبارك رمضان ، ماهى است كه به طور ناخودآگاه اغلب افراد جامعه دچار تحولات روحى و روانى عظيمى شده و توجه بيشترى به برنامه هاى دينى و قرآنى دارند. دستگاه ها و مراكز فرهنگى و آموزشى و همچنين ائمه جماعات و مبلغين مى بايست از اين موقعيت براى تحكيم مبانى دينى استفاده كرده و با ارائه برنامه هاى متنوع و جذاب ، در جلب و جذب مخاطب و تاثيرگذارى عميق در افكار عمومى با جديت فعاليت كنند. بهره گيرى از اين فرصت معنوى و بسيار مغتنم كه از سوى خالق هستى در اختيار انسان قرار گرفته، دستاوردهاى بسيار مثبتى را براى همگان به همراه خواهد داشت كه كم توجهى و يا بى توجهى به آن، از دست دادن فرصت ذى قيمت « رمضان المبارك» است. در اين ماه انسان به طور ناخودآگاه و فطرى ، دچار حال وهواى روحى بسيار خوشايندى مى شود ، در اين ماه انسان از گناه بيزار شده و دائم به دنبال فرصت هايى براى انجام كارهاى خير و ثواب است ، تمام اين تغييرات و حالات روحى و روانى ، حس خوشايندى را براى انسان به ارمغان دارد كه با پايان يافتن رمضان ، اين حس خوب نيز از بين مى رود و همين امر، غم پنهانى را در وجود افراد ايجاد مى كند. نكته قابل توجه و غير قابل انكار، ارزشمندى و سازنده بودن ماه مبارك رمضان است كه توجه ويژه اى را مى طلبد و لازم است اين ارزشها همواره در قالب فعاليتهاى مختلف، به ويژه از سوى رسانه ها، به عموم مردم يادآور شوند.
چهارشنبه 20 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 107]