تشريح اقدامات دولت نهم در امور مناطق آزاد و ويژه اقتصادي

واضح آرشیو وب فارسی:سازمان خبری اقتصاد ایران: تشريح اقدامات دولت نهم در امور مناطق آزاد و ويژه اقتصادي
اقدامات دولت نهم؛تهران - خبرگزاري اقتصادي ايراناكونيوز: دولت نهم افزايش مزيت هاي قانوني، تمركز مديريت و ايجاد زيرساخت ها را در حوزه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي سرلوحه اقدامات خود قرار داده است.

به گزارش خبرگزاري اقتصادي ايران، بررسي عملكرد سه ساله دولت نهم در حوزه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي حاكي از توجه اساسي به افزايش مزيت هاي قانوني اين مناطق، تمركز مديريت در حوزه مناطق آزاد و افزايش هماهنگي مديريت مناطق ويژه با اين دبيرخانه است. اين در حالي است كه ايجاد و تكميل زيرساخت هاي مناطق به عنوان ضروريترين اقداماتي كه لازمه جذب سرمايه گذاري است در دولت نهم از اولويت ويژه اي برخوردار شده است.

مناطق آزاد و ويژه اقتصادي در راستاي اهداف قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور به ‌عنوان راهكاري براي تعامل با اقتصاد و بازارهاي هدف بين‌المللي تعريف و با تغيير استراتژي تجاري كشور از استراتژي جايگزين واردات به استراتژي تشويق و توسعه صادرات، توليد، صادرات و صادرات مجدد از اين مناطق از اولويت خاصي برخوردار شد.

هر چند تاسيس مناطق آزاد با تعريف امروزي به آغاز دهه ۱۹۶۰ در بندر شانون ايرلند بازگشته و تاكنون بيش از ۸۵۰ منطقه آزاد و ويژه اقتصادي با اهداف اقتصادي خاصي در اكثر كشورهاي دنيا و به ويژه كشورهاي در حال توسعه بوجود آمده‌اند. اما در ايران سال ۱۳۶۸ براساس قانون برنامه اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور به دولت اجازه داده شد تا سه منطقه آزاد را در سه نقطه از نقاط مرزي كشور تعيين نمايد. در سال۱۳۷۲ مجلس شوراي اسلامي قانون چگونگي اداره مناطق آزاد را به تصويب رساند . از سال ۱۳۸۲ نيز مجلس شوراي اسلامي براساس تبصره ۳ ماده يك همين قانون، سه منطقه آزاد ديگر را در محدوده‌هايي از شهرستان‌هاي آبادان و خرمشهر(اروند)، جلفا و بندر انزلي به تصويب رساند.

تسريع در انجام امور زيربنايي، عمران وآباداني، رشد و توسعه اقتصادي، سرمايه‌گذاري و افزايش درآمد عمومي، ايجاد اشتغال سالم و مولد، تنظيم بازار كار و كالا، حضور فعال در بازارهاي جهاني و منطقه‌اي، توليد و صادرات كالاهاي صنعتي و تبديل و ارائه خدمات عمومي ماموريت هاي متعدد مناطق آزاد است كه در قانون چگونگي اداره مناطق آزاد تجاري- صنعتي بر آنها تاكيد شده است. محروميت‌زدايي منطقه‌اي و استفاده از انواع پيوندها و ارتباط‌هاي مفيد با اقتصاد ملي مهم‌ترين نقشي كه است كه اين مناطق بر عهده دارند. ارتباط پس‌رو(Backward Linkage) شامل استفاده از مواد اوليه داخلي و همكاري با بنگاه‌هاي اقتصادي داخلي و ارتباط پيش‌رو(Forward Linkage) در قالب فروش بخشي از توليدات مناطق آزاد تحت عنوان ارزش افزوده در بازار داخلي است.

● ۸۰۰ واحد توليدي و صنعتي فعال در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي

درحال حاضر بيش از ۸۰۰ واحد توليدي و صنعتي در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كشور فعاليت مي‌كنند كه كارنامه توليد تعداد زيادي از آنها براي دريافت درصد ارزش افزوده به‌عنوان شاخص سنجش توليد به تائيد كميسيون ارزش افزوده كالاهاي ساخته شده رسيده و عاملي براي رشد توليد در مناطق است. حجم و جذب سرمايه‌گذاري خارجي و داخلي در اين مناطق براساس آمارهاي اعلام شده تا سال ۸۵ به‌ترتيب جمعاَ ۲۸۵۱ ميليون دلار و مبلغ ۳۳۰۰۱ ميليارد ريال بوده است.

همچنين آمار عملكرد مناطق آزاد كشور در سه ماهه اول سال ۱۳۸۷ شامل؛ ۱۱/۱۲,۲۷۰,۳۶۰ ميليون ريال، معادل ۰۴/۱,۲۰۷ ميليون دلار واردات ، ۹/۲۷,۳۴۸ ميليون ريال، معادل ۶۳/۱۷,۸۳۶ ميليون دلار صادرات ، ۸۰/۳۷۱,۴۹۷ ميليون ريال سرمايه‌گذاري داخلي، ۲۹۱ هزار دلار سرمايه‌گذاري خارجي و ۱۰۳,۷۹۷ميليون دلار ترانزيت اعلام شده است.

● تصويب ايجاد هشت منطقه ويژه اقتصادي جديد

تعداد مناطق ويژه اقتصادي كه قبلاً منطقه ويژه حراست شده (بندري و غيربندري) ناميده مي‌شدند در حال حاضر ۱۶ منطقه است. مناطق ويژه اقتصادي سرخس، سيرجان، ارگ جديد، سلفچگان، پتروشيمي بندرامام، بوشهر، صنايع معدني و فلزي خليج فارس، انرژي پارس، لرستان، شيراز، يزد، كشتي‌سازي خليج فارس، پيام، بندر اميرآباد بهشهر، بندر بوشهر و بندر شهيد رجايي در كشور از جمله مناطقي هستند كه قانون، اهداف آنها را پشتيباني از فعاليت‌هاي اقتصادي و برقراري ارتباط تجاري بين‌المللي و تحرك در اقتصاد منطقه‌اي و توليد و پردازش كالا، انتقال فن‌آوري، صادرات غيرنفتي، ايجاد اشتغال مولد و جلب و تشويق سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي، صادرات مجدد، عبور خارجي (ترانزيت) و انتقال كالا (ترانس شيپمنت) تعيين كرده است.

دولت نهم در سفرهاي استاني خود تاسيس ۸ منطقه ويژه اقتصادي ديگر را در نمين اردبيل، اسلام‌آباد غرب در كرمانشاه، سمنان در استان سمنان، مهران در ايلام، بندر امام در خوزستان، نوشهر در مازندران، جازموريان و رفسنجان در استان كرمان در راستاي محروميت‌زدايي و توسعه منطقه‌اي به‌تصويب رسانده است. ضمن آنكه با ايجاد مناطق ويژه ديگري مانند سلماس، هيرمند در زابل، كاشان، سمنان و ري موافقت اوليه صورت گرفته است. اين درحالي است كه ۱۹ پيشنهاد ديگر براي ايجاد مناطق ويژه اقتصادي در سطح كشور در دست بررسي است.

دولت نهم به مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به‌عنوان ابزارهاي مهم اقتصادي براي تعامل و پيوند با اقتصاد و بازار جهاني ياد كرده و معتقد است اين مناطق بايد بتوانند ضمن افزايش توليد، تحرك در صادرات و رونق گردشگري به كانون فعال اقتصادي كشور تبديل شوند.

● انعقاد قرارداد احداث پل خليج‌فارس در قشم

پي‌گيري‌هاي لازم براي انعقاد قرارداد احداث پل خليج‌فارس در قشم و اتصال آن به سرزمين اصلي با توجه به اهميت استراتژيك آن در پروژه عظيم و ملي شبكه جامع ارتباطي خليج‌فارس كه تاثير مهمي بر زندگي مردم سواحل، بنادر و جزاير جنوب كشور خواهد داشت.

اين پروژه در هشتمين جلسه كميسيون امور زيربنايي، صنعت و محيط زيست دولت در تاريخ ۱۲/۳/۸۷ به تصويب رسيده است و تاكنون سه جلسه با شركت‌هاي اتريشي براي شروع عمليات آن انجام گرفته است. طرح بزرگترين شبكه جامع ارتباطي خليج‌فارس شامل ۱۱۰ كيلومتر خطوط مواصلاتي ريلي و جاده‌اي از قشم به بندرعباس، توسعه و تجهيز اسكله كاوه و اتصال بزرگترين جزيره غيرمستقل جهان به سرزمين اصلي از طريق پل خليج‌فارس، به‌عنوان نمادي از عزم ملي ايرانيان براي توسعه، پيوند با اقتصاد جهاني و حضور فعال در بازارهاي هدف منطقه‌اي و بين‌المللي متجلي شده و بستر مناسبي را براي ظرفيت‌سازي اقتصادي و تثبيت بافت جمعيتي در جزيره قشم فراهم مي‌كند. عمليات اجرايي اين طرح با سرمايه‌گذاري خارجي از طريق برگزاري مناقصه بين‌المللي صورت خواهد گرفت.

شبكه جامع ارتباطي قشم با محوريت پل خليج‌فارس طرحي است كه با تكيه بر چهار پروژه بندر، پل، جاده و ريل، منطقه آزاد تجاري - صنعتي قشم را در كريدور بين‌المللي ترانزيت شمال- جنوب و همچنين احراز نقش انبار بزرگ تجاري منطقه مركزيت توزيع و پخش كالا را به‌عنوان جانشين امارات متحده عربي بر عهده خواهد گرفت.

● برگزاري همايش بين‌المللي چابهار

برگزاري همايش بين‌المللي چابهار، ترانزيت و توسعه محور شرق در تاريخ چهارم و پنجم خرداد ماه ۱۳۸۷ كه با حضور مقامات و مسئولين عالي‌رتبه كشورهاي ايران، افغانستان، تاجيكستان، قرقيزستان، سوريه، عمان، قزاقستان، قطر، آذربايجان، هيأت‌هايي از سازمان بين‌المللي همكاري راه‌آهن‌ها و نمايندگان شماري از سازمان‌هاي بين‌المللي مانند كنفرانس تجاري و توسعه سازمان ملل متحد (آنكتاد)، سازمان همكاري‌هاي اقتصادي اكو، فدراسيون بين‌المللي اتحاديه شركت‌هاي حمل و نقل بين‌المللي فورواردر (Fiata)، سازمان همكاري راه‌آهن‌ها، سازمان هواشناسي جهاني و شركت بين‌المللي حمل و نقل اينتر كانتينر برگزار شد.

در اين همايش، كه عرصه مناسبي براي تلاش در جهت بالندگي و شكوفايي هر چه بيشتر نيمه شرقي كشور ايران است، موضوع‌هاي زيادي از جمله توسعه زيرساخت‌هاي حمل و نقل، تقويت امنيت و مهيا نمودن زمينه‌هاي توسعه پايدار، به‌كارگيري فن‌آوري‌هاي نوين و بهبود ايمني، ارتقاء سطح خدمات و اثربخشي بازاريابي ترانزيت و تقويت توان مديريت و سازمان‌دهي قوانين و مقررات و همچنين جذب سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي و داخلي به اين مناطق با تكيه بر توان علمي، فني و تخصصي متخصصين داخلي و خارجي مرتبط با حمل و نقل و ترانزيت مطرح شد.

از نكات مهمي كه در طول برگزاري همايش بسيار جلب توجه كرد تاكيد و باور عمومي شركت‌كنندگان داخلي و خارجي بر لزوم تحقق فعال‌سازي و توسعه محور ترانزيت و حمل و نقل شرق كشور بود. به‌طوري كه شماري از شركت‌كنندگان اذعان داشتند كه توسعه چابهار نفع فراواني را بيش از آنكه نصيب كشور ايران كند، نصيب كشورهاي خارجي از جمله كشورهاي هم‌سودده CIS مي‌كند. يعني يك پيروزي بزرگ با حاصل جمع بردبرد. حتي پيشنهاد شد تا يك مركز دريايي در چابهار با مشاركت كشورهاي ايران، افغانستان و تاجيكستان ايجاد شود. امضاي تفاهم‌نامه مشترك بين ايران، افغانستان و تاجيكستان از جمله دستاوردهاي ديگر همايش توسعه محور شرق بود.

اهميت حضور بخش خصوصي در راستاي تحقق اهداف ابلاغي اصل ۴۴ قانون اساسي از جمله موارد مهم ديگري بود كه بر مشاركت هر چه بيشتر بخش خصوصي تاكيد شد.

● تمديد مهلت معافيت مالياتي

انجام تمهيدات لازم براي تمديد مهلت معافيت مالياتي انواع فعاليت‌هاي اقتصادي از مدت ۱۵ سال به ۳۰ سال كه طرح آن پس از پيشنهاد شورايعالي مناطق آزاد و تائيد رئيس‌جمهور به صورت لايحه به مجلس شوراي اسلامي ارائه شد. كليات اين لايحه نيز پس از تائيد كميسيون‌هاي اقتصادي و صنعت و معدن مجلس شوراي اسلامي، با بيش از ۱۷۰ راي به تصويب نمايندگان محترم رسيده و به‌زودي در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي مطرح خواهد شد .

● برگزاري پنجمين نمايشگاه دوسالانه مناطق آزاد تجاري

برگزاري پنجمين نمايشگاه دوسالانه مناطق آزاد تجاري وويژه اقتصادي در محل نمايشگاه‌هاي منطقه آزاد كيش در تاريخ ۱۱ تا ۱۴ دي ماه ۱۳۸۶ با هدف معرفي دستاوردهاي اين مناطق و ارائه گزارش عملكرد آنها كه با حضور گسترده مقامات ارشد دستگاه‌هاي مختلف انجام شد. در اين نمايشگاه علاوه بر ۶ منطقه آزاد و ۱۶ منطقه ويژه اقتصادي، بيش از يكصد شركت از شركت‌هاي فعال در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي حضور داشتند و آخرين دستاوردها وتوانمندي‌هاي خود را ارائه دادند.

در اين نمايشگاه علاوه بر معرفي قابليت‌ها ، دستاوردها، زيرساخت‌ها، جاذبه‌ها و پيشرفت‌هاي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي در زمينه فن‌آوري‌هاي مختلف فرصت مناسبي براي ارتباط و همكاري توليدكنندگان، بازرگانان، سرمايه‌گذاران، پيمانكاران، مهندسان مشاور و مديران سازمان‌ها و مناطق به شمار مي‌رفت. در اين نمايشگاه توانمندي‌هاي مناطق آزاد كشور در چهار زيرگروه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي، بنگاه‌هاي توليدي و صنعتي فعال در مناطق، بخش‌هاي خدمات و بازرگاني فعال در مناطق و همچنين پروژه‌ها و واحدهاي سرمايه‌گذاري فعال در اين مناطق به نمايش درآمد. اين نمايشگاه توسط دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد تجاري- صنعتي و سازمان منطقه آزاد كيش برگزار شد.

● انتشار مجدد فصل‌نامه آموزشي، پژوهشي و تحليلي آغاز

انتشار مجدد فصل‌نامه آموزشي، پژوهشي و تحليلي آغاز با زمينه تخصصي اقتصادي و ويژه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كه پس از دو شماره با توجه به نقش مناطق آزاد به‌عنوان پلي براي اتصال به WTO، براساس درخواست دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد از مردادماه سال ۱۳۸۷ به ماهنامه تغيير ماهيت داد.

اين ماهنامه كه فعاليت‌ها و تازه‌هاي ۶ منطقه آزاد و ۱۶ منطقه ويژه اقتصادي كشور را تحت پوشش دارد. علاوه بر مقاله‌هاي علمي و تحليلي، گزارش‌ها و خبرهاي اختصاصي از مناطق آزاد و ويژه اقتصادي، مصاحبه‌هايي را نيز با مديران، صاحب‌نظران و انديشمندان اقتصادي درباره نقش و ماهيت عملكرد مناطق آزاد ترتيب مي‌دهد و با واكاوي نقش اين مناطق با نگاهي توام با تحليل و انتقاد چشم‌اندازهاي نوي را به سوي مديران و انديشمندان اقتصادي حوزه مناطق آزاد و ويژه مي‌گشايد.

● آغاز عمليات اجرايي سرمايه‌گذاري ۲ ميليارد يورويي در كيش

آغاز عمليات اجرايي يكي از بزرگترين پروژه‌هاي منطقه آزاد كيش با سرمايه‌گذاري ۲ ميليارد يورو و فعال‌شدن و ارتقاء سطح كيفي كميسيون ارزش افزوده وتوجه به حل مشكلات توليد‌كنندگان در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كشور. به طوري كه تاكنون بالغ بر ۳۰۰۰ ارزش افزوده به كالاهاي توليدي و صنعتي در مناطق تعلق گرفته است.

● تصويب ايجاد ۸ منطقه ويژه اقتصادي

تصويب ايجاد ۸ منطقه ويژه اقتصادي در سفرهاي استاني رئيس جمهور در شهرهاي مختلف و برگزاري جلسات متعدد در خصوص مشكلات واحدهاي توليدي و صنعتي در مناطق توسط كميسيون ارزش افزوده و پيگيري آن و تمام وقت شدن جلسات كميسيون ارزش افزوده كالاهاي ساخته شده .

● افزايش ظرفيت‌هاي دانشگاهي در مناطق آزاد

توجه دولت نهم به افزايش ظرفيت‌هاي دانشگاهي در مناطق آزاد و تاسيس شعبه‌هاي دانشگاه‌هاي معتبر كشور در مناطق آزاد از جمله مي‌توان به ايجاد شعبات بين‌المللي دانشگاه‌هاي داخلي در مناطق آزاد براي جذب دانشجويان ايراني شاغل به تحصيل در خارج از كشور و افزايش ظرفيت دانشگاهي براي جذب دانشجويان داخل كشور اشاره كرد. همچنين ايجاد شعبه بين‌المللي پرديس، دانشگاه علوم پزشكي تهران و شيراز در منطقه آزاد كيش، ايجاد دانشگاه بين‌المللي پرديس ارس با حضور دانشگاه‌هاي تبريز، تهران، علوم پزشكي تبريز، پيام نور در منطقه آزاد ارس، تقويت دانشگاه‌هاي بين‌المللي چابهار براي جذب دانشجو و ايجاد دانشگاه جامع و كاربردي در مناطق ويژه اقتصادي از جمله اين برنامه‌ها است ايجاد دانشگاه جامع و كاربردي در مناطق ويژه اقتصادي.

● اتصال ريلي بندر چابهار به خطوط داخلي راه‌آهن

تصويب طرح اتصال ريلي بندر چابهار به خطوط داخلي راه‌آهن كشور و تصويب و آغاز عمليات اجرايي توسعه بنادر شهيد بهشتي و شهيد كلانتري در منطقه آزاد چابهار و تهيه لايحه مربوط به تامين زيرساخت‌هاي مناطق آزاد براي تصويب در هيأت‌دولت از جمله اقدامات دولت نهم در مورد مناطق آزاد و ويژه اقتصادي است.

گزارش: خبرگزارى فارس

انتهاي پيام//
سه شنبه 19 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سازمان خبری اقتصاد ایران]

[مشاهده در: www.econews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 209]