رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذيله نفساني غيبت

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذيله نفساني غيبت
ماه رمضان ماه ضيافت و ماه ميهماني خدا ناميده شده است، اين ماه فرصتي متعالي براي زدودن رذايل نفساني و جايگزيني خصايل انساني است،رمضان فرصتي براي نيايش و خودسازي و زماني براي دوري جستن از آفات نفس است.

به گزارش ايرنا استان فارس،از جمله رذايلي كه نفس انسان را مورد آسيب قرار مي دهد و موجب مي گردد كه بسياري از خصايل انساني در آدمي توان ظهور و بروز نيابد، غيبت شنيدن و غيبت كردن است.
اين صفت ناپسند در باطن و وجدان آدمي و همچنين درآموزه هاي ديني و سخن بزرگان و اولياي دين طرد شده و مورد نكوهش قرار گرفته است.
از نظر رفتارهاي اجتماعي از جمله اعمالي كه روابط انسان ها را سست و سرد مي كند و منشا گناهان ديگر مي گردد غيبت است.
غيبت عبارت است از ياد كردن ديگري به چيزي كه اگرباخبر شود خوش نمي دارد، يعني نقص كسي رانزدديگران به قصد نكوهش ذكر كردن،اين نقص ممكن است جسماني، اخلاقي يا رفتاري باشد، البته بايد در نزد عرف نقص قلمداد شود.
در روايات اسلامي همواره اولياي دين، ائمه اطهار و پيامبر مكرم اسلام در نكوهش اين صفت ناپسند گفتارهاي نيك داشته اند.
از پيامبر اكرم (ص ) روايت شده است كه آيا مي دانيد غيبت چيست ؟پاسخ دادند: خداو رسولش داناترند، فرمودند:ياد كردن برادرت (در نزد كسي يا كساني ) نسبت به چيزي كه اگر بفهمد ناراحت مي شود.
پرسيده شد: حتي اگر آن چه مي گويم در برادرم باشد باز هم غيبت است ؟ فرمودند: اگر آن چه مي گويي در او باشد غيبتش را كرده اي و اگر در او نباشد بهتان زده اي.
پيامبر(ص ) در روايتي ديگر فرمودند: هر كس زن يا مردي را غيبت كند، تا چهل روز نماز و روزه اش پذيرفته نمي شود.
امام صادق عليه السلام نيز فرمود: غيبت كننده اگر توبه كند، آخرين كسي است كه وارد بهشت مي شود و اگر توبه نكند، اولين كسي است كه به دوزخ برده مي شود.
خبرنگار ايرنا براي دانستن بيشتر درباره اين صفت ناپسند نظرات كارشناسي مدير كل تبليغات اسلامي استان فارس را جويا شده است.
مدير كل تبليغات اسلامي فارس در مورد اين صفت رذيله اخلاقي گفت: غيبت يكي از بزرگترين لغزش هاي زباني است كه در دروس پرهيزي ديني به شدت مورد توجه قرار گرفته است و به اصطلاح بزرگان اخلاق،ازگناهان كبيره وبزرگ محسوب مي شود.
حجت الاسلام عبدالرضا خوشنويس روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود:گناهان كبيره در تعريف ديني به گناهاني گفته مي شود كه وعده غذاب در قرآن براي مرتكب آن آمده است، قرآن غيبت را نوعي خوردن گوشت مرده هم كيش خود مي داند ومي گويدهمچنان كه دوست نداريد گوشت برادر خود را به صورت مرده مصرف كنيد و بخوريد پس از غيبت هم پرهيز كنيد زيرا غيبت هم چنين مشابهتي دارد.
وي ادامه داد: علت اينكه در قرآن غيبت شده،به منزله مرده تشبيه شده اين است كه هر دو قدرت دفاع از خود را ندارند و غيبت كنندگان شبيه درندگان به جان هم كيشان خود مي افتند كه هيچ قدرت دفاعي از خود ندارند.
وي اظهار داشت: در بيان پيشوايان ديني مااين نكته به صراحت آمده است كه غيبت از لغزش ناپاكدامني هم بدتر است، زيرا در غيبت آبرو و شخصيت و وجاهت مومنان به شدت مورد ستم قرار مي گيرد و وجاهت و شخصيت هر كس حق او است و خداوند در مرحله گذشت از حقوق مردم به شدت برخورد خواهد نمود.
حجت الاسلام خوشنويس با بيان اينكه سخنان زيادي از معصومان در رابطه با اين گناه رسيده است اضافه كرد: غيبت نشان عجز و ناتواني افراد است و يا به قول امروزي ها غيبت نشان كمبود و كاستي افراد است، افراد ترسو به غيبت روي مي آورند زيرا شجاعت و جسارت گفتن رو در رو را ندارند.
وي ادامه داد: گفتن رو در رو دل و جرات مي خواهد، داشتن چنين قلبي قوي از نعمت هاي خدا به مومنان است، نكته اي كه بايد مورد توجه قرار گيرد اين است كه غيبت از گفته هاي راست است و دروغ نيست، اما راستي كه حرام است.
مدير كل تبليغات اسلامي در مورد علت اين موضوع گفت:ما در غيبت عيب موجود و پنهان فردي را برملا مي كنيم و اگر عيب و كاستي در فرد نباشد و ما بگوييم تهمت محسوب مي شود و گناه تهمت از غيبت بيشتر است.
وي ادامه داد: با اين توضيح بايد اين چنين بگوييم كساني كه به اين گناه عادت نموده وآن را نوعي سرگرمي مي دانند بايد بدانند كه بريدن از اين گناه باپشيماني وندامت تحقق نمي يابد و توبه از گناه غيبت خيلي سخت است و فرايند بسيار پر تحولي را طي مي كند و مي توان چنين ادعا نمود كه اين گناه هم از جمله گناهان ريشه اي است كه شاخه و برگ هاي زيادي دارد.
مدير كل تبليغات اسلامي فارس در مورد ريشه غيبت گفت:ريشه خود غيبت حسادت است و قانع نبودن به سهم و بهره اي كه خداوند به ما مي دهد.
وي بااشاره به آموزه هاي ديني افزود: در آموزه هاي ديني و احكام اخلاقي بيان شده است كه غيبت روزه را پرپر مي كند و آثار روزه را از بين مي برد.
وي با تاكيد بر لزوم پرهيز از اين لغزش زباني گفت: مومناني كه بيش از 14 ساعت كام خود را از خوردن و آشاميدن بر مي بندند به هوش باشند كه اگر زبان در كام بچرخد و بر پيكر آبروي مومنان بخورد و غيبت مصداق يابد، زحمت آنهااز بين مي رود و روزه از جايگاه قبولي خواهد افتاد.
اما در برخي از مواقع غيبت كردن جايز شمرده شده است پايگاه اطلاع رساني درس هايي ازقرآني شرح مفصلي بر اين موارد آورده است كه در بخشي از آن آمده است: در مواردي غيبت كردن جايز است: 1- در مقام مشورت: يعني اگر شخصي درباره ديگري مشورت خواست،ما مي توانيم عيب هاي كسي كه مورد مشورت است را به مشورت كننده بگوييم.
2- براي رد حرف، عقيده باطل و اشخاصي كه داراي چنين اعتقاداتي هستند، تا مبادا مردم دنباله رو آنها شوند.
3- براي گواهي دادن بر ضد خلافكار نزد قاضي همان گونه كه براي رد ادعاهاي نابجا بايد حقيقت را گفت.
4- براي رد گواهي شاهدي كه مورد اطمينان نيست.
5 - براي اظهار مظلوميت، بيان كردن ظلم ظالم مانعي ندارد.
6- كسي كه بدون حيا و آشكارا گناه مي كند، غيبت ندارد.
7- براي تقيه ياردادعاهاي پوچ،غيبت مانعي ندارد.
مثلا كسي مي گويدمن مجتهدم، دكترم، سيد هستم و مي دانيم كه او اهل اين صفات نيست، جايز است به مردم آگاهي دهيم كه او اهل اين صفات نيست.
اين پايگاه اطلاع رساني همچنين خطرات غيبت را نيز گوشزد كرده و نوشته است در غيبت كردن گناهان نيز نهفته است از جمله اشاعه فحشا: نشر دادن بدي هاي مردم به قدري خطرناك است كه نه تنها نشر، بلكه علاقه به نشر آن نيز عذابي دردناك دارد.
تحقير وخوار كردن مومن، سخن چيني، جنگ و فتنه انگيزي، ظلم و گناهان ديگر از جمله خطرات غيبت است.
غيبت گاهي با زبان، گاهي با اشاره، گاهي با نوشتن، گاهي با عكس، شكل و مجسمه، گاهي با تقليد كردن از او و گاهي با سكوت كردن مي باشد.
كسي كه مي گويد:حيف كه دين جلو زبانم را گرفته است و با اين كلمه به همه مي فهماند كه فلاني عيب هاي زيادي دارد و يا با گفتن الحمدلله كه ما گرفتار نشديم، مي فهماند كه فلاني گرفتار شده است.
گاهي با عيب گرفتن از خود مي فهماند كه ديگري عيب دارد، مثلا مي گويد: انسان ضعيف است ، ما همه كم صبريم، يعني او ضعيف و كم صبر است.
گاهي بعد از شنيدن غيبت مي گويد: سبحان الله، الله اكبر و با اين ذكر گوينده را براي ادامه دادن به غيبت تشويق مي كند و گاهي با زبان مي گويد غيبت نكنيد، ولي قلبا دوست دارد بشنود كه اين نفاق است.
پيدا شدن كينه و از بين رفتن اعتماد و ايجاد اختلاف و فتنه در ميان مردم و كنار زدن افراد مفيد جامعه از جمله آثار غيبت است.
غيبت همچنين باعث ايجاد جرات بيشتر بر گناه مي شود ، زيرا همين كه انسان فهميد مردم از عيب و خلافكاري او آگاه شده اند و آبرويش رفته است، جرات او بر گناه بيشتر مي شود و تصميم بر ترك و توبه در او از بين مي رود.
نشر عيب مردم نيز از اثرات غيبت است ، غيبت محيط و جامعه را آلوده و جرات ديگران را بر گناه نيز اضافه مي كند.
غيبت حس انتقام را تحريك مي كند زيرا همين كه غيبت شونده فهميد كه ديگري آبرويش را برده، به فكر مي افتد كه او نيز آبروي غيبت كننده را بريزد.
اما سووال اين است كه ريشه غيبت كجاست ؟ گاهي ريشه غيبت، عصبانيت و غضب است.
در بعضي كتب آسماني آمده: اگر هنگام غضب مرا ياد كني و كظم غيظ كني، من نيز هنگام غضب تو را ياد مي كنم و غضب نمي كنم.
گاهي همسو شدن با ديگران عامل غيبت است، او مي بيند كه ديگران از شخصي بدگويي مي كند و چون مي خواهد خودش را همسوي آنان قرار دهد، او نيز غيبت مي كند، غافل از آنكه غضب نقد و قطعي خدا را مي خرد، به اميد محبوبيت احتمالي نزد دوستان و برتري دادن رضاي مردم بر رضاي خداوند، بزرگترين خسارت است.
گاهي انگيزه غيبت، بزرگ نشان دادن خود است: يعني ديگران را خراب مي كند تا خودش را بزرگ جلوه دهد.
او نيز قهر قطعي الهي را مي خرد به آرزوي محبوب شدن احتمالي نزد مردم كه اين معامله پر خسارت است.
گاهي انگيزه غيبت، مسخره كردن است، غافل از آنكه او غيبت شونده را نزد افراد كمي تحقير مي كند، ولي خداوند در قيامت او را در برابر تمام خلائق تحقير خواهد كرد.
گاهي با اظهار تعجب غيبت مي كند ، مثلا مي گويد: من تعجب مي كنم كه فلاني با آن همه علم و اطلاعات چرا اين گونه شد در حالي بايد تعجب كند كه با اين كلمه چگونه آن همه عبادات خودش را به نابودي مي كشاند وظيفه شنونده، گوش ندادن به غيبت ودفاع از مومن است در حديث مي خوانيم: كسي كه غيبت را بشنود و سكوت كند، شريك جرم گوينده است.
در حديثي از پيامبر(ص ) روايت شده كه فرمود: هر كس غيبتي را شنيد وآن را رد كرد، خداوند هزار در شر را در دنيا وآخرت بر روي او مي بندد، ولي اگر ساكت بود و گوش داد، گناه گوينده براي او نيز ثبت مي شود و اگر بتواند غيبت شونده را ياري كند ولي ياري نكرد، خدا در دنيا و آخرت او را ذليل مي كند.
زيرا سكوت، سبب ميشود افراد مفيدي در جامعه به حال فلج در آيند وكسي از آنها دفاع نكند.
براي ترك غيبت نيز شيوه هايي است توجه به خطرات غيبت و آثار منفي ، ياد عيب هاي خود بودن از جمله اين شيوه ها است .
اميد است ماه مبارك رمضان كه ماه ميهماني خدا نام گرفته است فرصتي براي روزه داران فراهم كند كه از فيض معنوي اين ماه بهره بيشتر گيرند و با دوري جستن از صفت ناپسند غيبت كردن و غيبت شنيده جان را در چشمه جوشان معنويت شستشو دهند.
ك/4 7380/677/675 شماره 418 ساعت 14:01 تمام
دوشنبه 18 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 505]