واضح آرشیو وب فارسی:پی سی سیتی: کایه
سولهیمان عهبدولڕهحیمزاده
ئێواره دهڕژێته…………………
ژنهكه لهبهر پهنجهره وهستاوه. دهبینێ لهدهرهوه ـ باـ سهرشێتانه ههڵیكردووه و گهڵا وهریوهكان و كاغهزه كۆنهكان تێوهدهپێچێ چهند تاڵ له قژی كهوتۆته سهر ههنیهی. ئاڵۆزاون. له دهوری قامكێكی دهئاڵێنێ و دهینێرێتهوه ژێر قژگیرهكهی. لهوسهر حهوشه گهورهكهوه ــ باــ دهست دهداته بن باڵی كاغهز و گهڵا و پووش و…… له زهوی بهرزیان دهكاتهوه باوهخولێیان پێدهكا. دهیانبا بۆ ئهوسهری حهوشه، ڕاست به دیوارهكهدا ههڵیاندهگهڕێنێ ــ دواتر له بن دیواره ڕهق و سیمانییهكه گێژیان دهدا و لهئاكامداــ بێهۆ ــ تاڵ و سهرسووڕهێنهرــ بهجێیان دههێڵێ و فهرامۆشیان دهكا.
ههموو ئهوانه بهچاو دهبینێ و لهبیریدا جێگایان بۆ دهكاتهوه. چاوه ڕهشهكانی دهلیلی ئهم خول و گهڕیانهی دهرهوهن. نمێكی خهست ڕهشاییه توندهكهی كهمێك زوڵاڵتر كردهوه. وهسهر خۆی ناهێنێ. به لهز دهیانگوێزتهوه بۆ ئاسمان.
لهگهڵ ئهوهدا بهم كاره، لاپهڕهیهكی سپی لهبن ڕهشاییدا باوهش دهكاتهوه. ئهویش ورده،ورده تێكهڵی تهڕایی بوو. ئهم تهنیا ساته ههموو بیرهكانی تر له مێشكی دهسڕێتهوه. وهك گۆزهیهكی لێدێ سهراونخوون كرابێت.
نزگهره دهیگرێ. گۆنای سوور ههڵدهگهڕێ. ئارام و لهسهرهخۆ پهنجهره پێوهدهدا. زۆر لهسهرهخۆتر ئاوڕ دهداتهوه. تیشكی چاوهكانی تیژ كهشهكه دهبڕێ. شتێكی سهیر لهناو دڵی ڕمبه دهكا…… چاوهكانی دادهخرێن.
به ئاخ و حهسرهتێكی زۆرهوه، وهك ئهوهی كارهساتێكی گهوره قهومابێ، به ئاستهم لهژێر لێوهوه دهڵێ:
ــ ههورهكان ئیتر پهمهیی نین.
گهردهلوولێك له بهفر و پهمه لهدهوری دهست دهكا به خولانهوه، بهباڵایدا ههڵدهگهڕێ و دهموچاوی دهئاخنێ. حهز دهكا كهسێك جوابی بداتهوه. بهڵام… ئیستێك دهگرێ، كهچی تهنیا بێدهنگی بۆش و هوڵۆڵی ماڵهكهیه دهوروبهری ئهوی بێڕهحمانه ، كپ ئاخنیوه. دهگهڕێتهوه، جێگای قامكهكانی لهسهر شووشهی پهنجهرهكه تهماشا دهكا. دیسان تاڵێكی قژی ههڵوهدا بووه. دهخولێتهوه و جار،جار خۆیهك دهكێشێ بهسهر مژۆڵهكاندا.
تاریكی خهریكه لهدهرهوه قهترانی دهبێ. ئیتر بهباشی ڕهشایی چاوهكانی نابیندرێ. ئهمه كهشوههوای دڵگیری ماڵهكه سهدهێندهی تر دڵگیر دهكا. دڵی دهگیرێ. دهبینێ، تهم دیسان جێی قامكهكانی سهر شووشهكه هوڵماوی دهكا. ترسێك لهپڕ دڵی دهگوشێ.
ــ حهتمهن ئێستا ههورهكان، تهمێكی خهست و ڕهش دایپۆشیون.
ڕهگێكی بن چاوی ڕاستی دهپهڕێ. دهپهشۆكێ و بهدهنگی بهرز دهڵێ: نهكا ماڵهكهم پڕبێ له تهم……
دهست دهبا بۆلای چاوی. ههست دهكا چاوی داگرتووه. گهرچی دهزانێ كهس لهماڵێ نییه، شهرم دهیگرێ، قژه زۆر و پڕهكهی بهیهكجاری لهداوی قژگیرهكه ڕهها دهبێ و بهتهواوی دهموچاوی دادهپۆشێ. ئهوه دهروونی نهختێك ئههۆن دهكاتهوه. زۆری پێناچێ، لهپڕ، سهرما دهخزێته بن پێستیهوه، دوایی ههموو ڕهگهكانی داگیر دهكا. تهمێكی سوور هێرش دهكاته گۆناكانی. كۆترێك له جێگایهكی نادیارهوه لهشهقهی باڵ دهدا و سێبهری باڵهكانی دهكهوێته سهر فهڕشهكه. چاوهكانی دهباته پێشتر و دهیداته دهست با و ڕهشایی دهرهوه. دیمهنی تێكهڵ به تاریكی دهرهوه ئهوهندهی تر شپرزهی دهكا. بهپهله خۆی دهكێشێته دوواوه. لهسهر كورسیهكی كۆن ڕۆدهنیشێ. سهری لهناو دهستهكانی دهشارێتهوه. بهردهوام ئاخ ههڵدهكێشێ. ههرجار قووڵتر له جاری تر………
ــ ئاخ سهرلقی دارهكان…………
قسهكهی ناتهواو دهمێنێتهوه. دهست دهكا به گریانێكی بهكوڵ. سێبهری سهری كهوتۆته ناو بازنهیهكی تهماوییهوه.
تاڵ،تاڵ قژهكانی دهوهرێن و بازنهی دهوری سهری دهكهوێته خولانهوه. قژهكان دهچنه ناو بازنهكهوه. بازنه دهور ههڵدهگرێ. جاربهجار زیاتر دهخولێتهوه. گهڵاكان و كاغهزه كۆنهكان بهشێكن له جیهانی ناو بازنه سهیر و سهمهرهكه. لهپڕ ههموو شتێك ئههۆن دهبێتهوه. بێدهنگییهكی ترسێنهر باڵ دهكێشێ بهسهر ههمووشتێكدا. ورده،ورده شتێكی نادیار دهڕهوێتهوه و كهشوههوای دهوروبهر شهپۆل دهدا. گوێمان له سهمفۆنیایهكی بهسۆز دهبێ.
تاڵه قژهكان له بازنهكه دێنه دهر و به لهنجهولار، ئارام و لهسهرهخۆ لهسهر شتومهكی ماڵ دهنیشنهوه. بای تووڕه لهدهرێ بهردهوامه. به ههموو هێز و قهوهتی پهنجهرهكه پێكدا دهدا. ژنهكه قژی نێوچاوانی لادا.
شووشهی پهنجهره خرمه دهكا و دیمهنه كهی لهناو چاوی ژنه دووپات و چهندپات دهبێتهوه. تاڵهكان بهسهر سێبهری كۆترهكهدا تێپهڕ دهبن. لهسهندهڵییهكهش ههروهها……
نزیك پهنجهره ڕادهوهستن…… دهرهوه ههڵیاندهلووشێ.
* * *
ئێواره ڕژاوهته كۆڵانهكهوه……...
پیاوهكه ههر لهسهرهتای كۆڵانهكهوه، بێئهوهی بۆخۆی بیههوێ، دڵی كهوته لێدان، لهپی دهستهكانی عارهقهی كرد. ههڵمێكی خهست سهرتاسهری كۆڵانی داپۆشیبوو. ههستی كرد هاڵاوی گهرما له ههموو درزهكانی لهشیهوه دێتهدهرێ. ئهم شتانه بۆ ئهو ئاسایی بوون. ساڵهها بوو ئاوای بهسهردههات.
كهچی دیسان دهپهشۆكا و یاو ئاوقای دهبوو. ههركه دهگهیشته ئاستی ئهم درگا ئاسنینهی كه ژهنگی زهمانێكی دوور و درێژ دایپۆشیبوو حاڵی ئاوا دهگۆڕا. ئهم كۆڵانه بهلهعنهتبووه ههموو كاتوساتی ژیانی پڕكردبوو له دژواز. بهری دهستی بهپهله له كراسهكهی دهخشێنێ، وشكی كاتهوه، بهڵام دیسانهوه ههڵدهقوڵێ و وهك ههوهڵی لێدێتهوه. كلیلهكه لهناو دهسته خووساوهكانی دهخزێ و ناتوانێ به قامكهكانی بیگرێ. به ههرجۆرێكه لهكونهكهی ڕۆدهكات و به تهكانێك دهیسووڕێنێ. كاتێ درگا كراوه، ههوهڵ شتێك كه دی، دیمهنی خولهخولی گهڵاكان و كاغهزهكان بوو كه گهردهلوول ههڵیدهسووڕاندن و لهبهر دهمی ئهو دادهگیرسان. خولی دهدان و بهدهموچاوی ئهودا پهرش و بڵاوی دهكردنهوه.
کایه ( 2)
كاتێكی درێژخایهن گێژ دهبێ. وهك ئهوهی جادوو كرابێ، لهجێی خۆیدا ڕهق دهبێ. دوو مهڕمهڕی ڕهش لهنێو گلێنهی چاوهكانی بهتوندی دهخولێنهوه. سهری بهرز دهكاتهوه و سهیری بهرزترین پهنجهرهی ماڵهكه دهكات. بێویستی ئهو گهڵاكان و كاغهزهكان بهدهم تۆفانهوه وهحهوا كهوتن و تا ئاستی پهنجهرهكه بهرز بوونهوه.
پهنجهره شووشهی تێدا نییه. بیر دهكاتهوه: « چی قهوماوه؟»
شتگهلی ناو تۆفان دهستیان ناوهته دهستی یهك و لهبهردهم پهنجهرهی بێئامان، سهرشێتانه سهما دهكهن.
دهزانێ: تا ئهو نهچێته ژوورێ، ئهوانیش ههروان و بهرپهنجهره بهرنادهن. نازانێ كهی ئهم گهردهلووله ههمیشهییهی ناو ماڵهكه تهواو دهبێ.
ــ« بۆ لهو شارهدا، ههر ئهو كۆڵانه و لهناو ئهم كۆڵانهشدا ، ئهم ماڵه تووشی تۆفان هاتوون؟»
بۆخۆشی جوابێكی بۆ دۆزیبۆوه:« هیچی لهگهڵ ناكرێ، چارهنووسه!»
دهبێ ههرچی زووتر بچێته ژوورێ. بهههموو شتێك كۆتایی بێنێ. نابێ بهێڵێ لهوه زیاتر كاتوساتی ژیانیان ژههراوی بن. داخی ناچێ تهنانهت رۆحی كایهكانیش تێكهڵاوی ژههر بوون. وره وهبهر خۆی دێنێ و پێ دنێته سهر ڕێگای باریك و چیمهنتۆكراوی نێوهڕاستی چیمهنهكه كه یهكڕاست دهگاته بهردهرگای ماڵهكه.
بۆ دواجار ئاوڕ دهداتهوه. گیانی دادههێزرێ. خۆر، ڕۆحلهبهرێكی لاوازه چهند تاڵهتیشكی بێوازه و بهس!
كاتێ دهچێته ژوورێ ئاتهكی پاڵتۆكهی وهحهوا دهكهوێ.ههزاران گهڵای زهرد ڕهشایی پاڵتۆكهیان پنۆك، پنۆك كردووه.
ههوای ڕێڕهوهكه بۆخاوی لێدێ. دهكهوێته كۆخین. له پلیكانهكان وهسهر دهكهوێ. ههرچی زیاتر دهچێته سهرێ زۆرتر دهپهشۆكێ. ههست دهكا ڕووداوێكی ناخۆش قهوماوه. بهڵام چش، ههرچیبێ ئهو لهناخی دڵهوه پێیخۆشه ئهم كایه شوومه دوایی پێبێ.
گهرچی لێی ڕوون نییه بۆ دهبێ ئهم ههموو هاتوچۆیه تهنیا كایه بێ و…
ــ« خۆزگه ڕاستهقینهكان نهدهگۆڕان……»
بهداخهوه، دوای ئهم ههموو ساڵه، هێشتا بڕوای پێنههێنابوو. ئهوهش هۆی شكستی هێنانه. بهڵام بهتهواوی وجوود ههستی دهكرد لهگهڵ ئهوهیدا شووم و نگریسه، كهچی بۆته هۆی ڕهزانمهندی ههردووكیان.
ــ« خهڵكیكهش كهیفی خۆیانه.»
بیری كردهوه: پلیكانهكان لهچاو ماڵهكه چاكتر ماون. هێشتا زۆری ماوه بڕزێن. دیمهنی پلیكانێكی سپی له بهردی مهڕمهڕ لهنێو كهلاوهیهكی داتهپیو بزهی هێنایه سهر لێو:
ــ« له تابڵۆیهكی………
ههرچی كرد ناوی نیگاركێشهكهی وهبیر نههاتهوه. پاڵتۆكهی داكهند، وهك ههمووجارێك بهسهر نهردهكاندا شۆڕی كردهوه. ئاتهكی پاڵتۆكه كونكون ببوو. زۆری لهلا سهیر بوو، كه هیچ خهفهتێكی بۆ نهخوارد.تهنیا ئهوه نهبێ فیتوویهكی لێدا و به پێكهنین تهواوی كرد. ههموو ئهو ئاكار و ڕهوشته وای لێدهكرد ههست بكا كایهكهی به باشترین شێوه بهڕێوه دهبات.
ــ« ئای لهم ئێواره خهماوییه!»
ههستی كرد ئهم وتهیهی بۆ ههوهڵجاره گوتووه. پڕ بهدڵ و…
لێوهكانی وێك هێناوه و پڕماندی:
ـــ« زۆر بهكهیفم»
دهورێك خولاوه و ڕوانیه دهوروبهری خۆی. لهگۆشهیهك چاوی به لیباسگیرێكی ئهنتیكه كهوت. بهپهله چاوی گواستهوه بۆسهر پاڵتۆكهی سهر نهردهكان.
ــ« ئهم…… جێگای خۆی زۆرباشه……
دیسان وهبیر دیمهنی پلیكانی ناو كهلاوه كهوتهوه، كه لیباسگیرێكی ئهنتیكه ئهوهندی دی ڕازاندوویهتهوه. بهسهری قامك تهقهیهكی له دهرگا كرد:
ــ« ئیزن دهدهن؟»
بهپاڵێك دهرگای كردهوه. تاریكییهكی نیوهچڵ به پێشوازیهوه هات. كارهسات قووڵتر لهوهیه، تهنیا ناوی كایهی لێبنێی. ههرخۆی بێشهرمانه جوابی داوه:
ــ« كهرهم كهن، لهمێژه چاوهڕوانین.»
ههرچهنده كایهش بێ، بهتهواوی وردت دهكا. ڕوومهتی له چهناگهوه تا سهرێ سوور بۆوه. نێو دیوهكه پڕ بوو لهمۆسیقایهكی ئاشنا. بیری كردهوه دهبێ پێوهندییهكی به تابڵۆكهوه ههبێ:
ــ« بهڵێ، مۆسیقایهكی ئهنتیكهیه………
ئیتر لهبیری نهمابوو ئهوه بهشێكه له كایهكه یان ئهو خۆی پێوهی زیاد كردووه.
ــ بۆ جیاوازییهكی ههیه؟!
دڵنیا نهبوو كامهیان باشتری كایهكردووه. گهرچی ئهوهشی دهزانێ، زۆر گرینگ نییه، كاتێ ههموو بینهران ئهو كایهیان پێش ئهوان ــ باشتر یان خراپترــ بهڕێوه بردووه. ئهگهر وایه بۆچی لهخۆی تاڵ كا. ئهو دهبێ حهول بدا به باشترین شێوه تهواوی بكات.
زۆرجار پێی پێكهنیبوون و تهنانهت گاڵتهشیان پێكردبوو. بهڵام ئهوخۆی شلوێ نهكردبوو. خۆشی له دهمهچهلهحانێ نهدهات. كهچی كوتبووی: تهواو كردنی كایه له خودی كایه گرینگتره.
كوتبوویان: زۆرینهی خهڵك یا ناتوانن تهواوی كهن یا هێنده ئاسایی و قۆڕ تهواوی دهكهن پیاو قێزی ههڵدهستێ.
كوتبووی: ئهوان بهم كاره گوو دهكهنه ژیان!
كوتبوویان: كارهساتی سهرهكی ههموو كایهیهك ئهمهیه………
له نێوهڕاستی ژورهكه ڕادهوهستێ. دهستهكانی بهتهواوی دهكاتهوه. باڵ لێدهدا. ئێواره ڕژاوهته سهر فهڕشهكه. ههرچی دهكات ناتوانێ بچێته بهر پهنجهره. دهزانێ لهوێ چی چاوهڕوانی دهكات. خۆشی له سهمای بێمانای تڕوتهوێڵهی پاییز نایه. عارهقهیهكی زۆر نێوچاوانی داپۆشیوه. بهدڵ دهیههوێ ههڵێ و دوور كهوێتهوه. بهڵام دهزانێ دهبێ كۆتایی پێبێنێ. بۆ ههمیشه تهواوی كا. بۆلای پهنجهره ڕادهكا و سهرشێتانه پێوهی دهدات. لهبهر خۆیهوه دهڵێ:
ــ ههورهكان ئیتر……
چاوهڕوانه كهسێك جوابی بداتهوه. بهڵام كێ؟ دوای كهمێك ڕاوهستان خۆی لێ بێخهیاڵ دهكا.
ــ« چش…… ههركهس دهبێ بۆخۆی تهواوی كا……
دهیههوێ وهبیر خۆی بێنێتهوه، كهی پهنجهره شكاوه و وردهشووشهكانی چی لێكردووه؟!
ــ« دهبێ ئاگام لێبێ دهستم نهبڕن.»
بای تووڕه، لهدهرهوه بهردهوامه. سهماش بهردهوام. خهمێك دایدهگرێ. تهزووی سهرمایهك بهگیانیدا دێ و ڕهگێكی بن چاوی ڕاستی لهپڕدا دهتهزێ. كهچی لهگهڵ ئهوهشدا دهروونی گهرموگوڕه.
شهقهی باڵێك، زۆر نزیك، لهبن گوێی، دهبیستێ و لهخهیاڵیدا كۆترێك، كۆترێكی ئهنتیكه لهسهر پلیكانهكان دهنیشێتهوه. بزهیهك دهكهوێته سهر لێوه ههڵبزركاوهكانی. دهستێك به قژه بژهكهیدا دێنێ و ئاخێكی قووڵ و خهماوی ههڵدهكێشێ.
ــ« سهرلقی دارهكان دهدرهوشێتهوه… »
ههست دهكا ناتوانێ بگری.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پی سی سیتی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 265]