گفتگوي مشروح فارس با سفير ايران در پاكستان: روابط ايران و پاكستان فارغ از دولت‌ها پايدار و پابرجا است

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گفتگوي مشروح فارس با سفير ايران در پاكستان: روابط ايران و پاكستان فارغ از دولت‌ها پايدار و پابرجا است
خبرگزاري فارس: سفير جمهوري اسلامي ايران در اسلام‌آباد گفت كه مولفه‌هاي قوام دهنده به روابط ايران و پاكستان ريشه‌دار و تاريخي هستند و فارغ از دولت‌ها و افراد كه مي‌آيند و مي‌روند پايدار و پابرجا است.

«ماشاءالله شاكري» سفير جمهوري اسلامي ايران در اسلام آباد در گفتگوي مشروح با خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس به تشريح اوضاع كنوني پاكستان بعد از استعفاي مشرف، پروژه خط لوله صلح، روابط دو كشور و ... پرداخت.
شاكري همچنين بر اين باور است كه امروز تعيين سرنوشت پاكستان در دست سياستمداران آن كشور است.
سفير ايران همچنين گفت كه معتقديم به سرانجام رسيدن خط لوله صلح بايد با حضور ايران، هند و پاكستان محقق شود،‌ مگر اينكه كشوري انصراف بدهد كه آن زمان، قضيه فرق مي‌كند.

و اما گفتگوي مفصل فارس با شاكري؛

* فارس: تاثيرات استعفاي مشرف بر روابط ايران و پاكستان را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

- شاكري: يك زمان ما در مورد كاركردهاي اشخاص صحبت مي‌كنيم و يك زمان در خصوص كاركردهاي نظام.
در خصوص پاكستان، جمعي از عوامل تاثيرگذار از جمله تاريخي،‌ فرهنگي، سياسي و جغرافيايي كه به اعتقاد من داراي كاركردهاي مثبت هستند، در روابط سياسي - خارجي اين كشور با ما (ايران) نقش دارند.
در طول دوره 60 ساله كه از استقلال پاكستان مي‌گذرد، همواره روابط ما و پاكستان از يك سطح حداقلي پايين نيامده است. پاكستان در سال‌هاي آغازين حيات سياسي خود نگاه پر انتظاري را نسبت به ايران داشت و ايران هم اين موضوع را درك كرده بود.
ايران اولين كشوري بود كه استقلال پاكستان را به رسميت شناخت.
در دوره‌هاي سختي‌ها و حرمان‌ها ما به مدد پاكستاني‌ها رفتيم و آنها خودشان بر اين نكته واقفند. اين عوامل قوام دهنده مناسبات بين دو كشور است.
در دوران پس از انقلاب، در دوره‌هايي كه آنها نياز داشتند ما به آن نيازها رسيدگي كرديم و در زماني كه ما نيازي‌هايي داشتيم آنها به نيازهاي ما پاسخ دادند. ما دوره‌هاي خوبي از همكاري و درك شرايط همديگر را پشت سر گذاشتيم.
در واقع مولفه‌هاي قوام دهنده مناسبات با فرد نمي‌روند، آنها پايداري خود را دارند و پابرجا هستند.

* فارس: ارزيابي شما از تحولات آينده پاكستان چيست؟

- شاكري: رفتن آقاي پرويز مشرف حاصل يك سلسله رخدادهاي زنجيره‌‌اي بود كه تقريبا از 9 مارس سال 2007 شروع شد و ايشان با كنار زدن رئيس ديوان عالي كشور خواست تسلط و كنترلي بر قوه قضائيه پاكستان، داشته باشد ولي مشرف پيش‌بيني نمي‌كرد كه بركناري «افتخار محمد چودري» موجب يك سلسله اعتراضاتي شود كه وكلاي پاكستان را منسجم كند و در مقابلش قرار دهد. تا پيش از آن اپوزيسيون در پارلمان پاكستان مجموعه‌اي از احزاب مثل حزب مردم، حزب نواز شريف و حزب ام.ام.اي (مجلس متحده عمل) بودند كه با دولت مخالف بودند ولي آنها نوعا مقابله‌هاي پارلماني داشتند و در قالب تقابل‌هاي درون پارلمان مطالب خود را با رئيس جمهور در ميان مي‌گذاشتند كه با كنار رفتن افتخار محمد چودري اين ماجرا تغيير يافت و فضاي خياباني پاكستان، سياسي شد.
پس از آن اتفاقات متعدي افتاد كه فكر مي‌كنم در حوصله اين بحث نيست. يعني دامنه اين اعتراضات به محافل دانشجويي، نخبگان ژوناليست و رسانه‌هاي پاكستان كشيده شد. بسياري از شبكه‌هاي تلويزيوني پاكستان كه كانال‌هاي خصوصي بودند تعطيل شدند و يك نوع محدوديت فعاليت‌هاي خبري و سياسي در پاكستان شكل گرفت. البته اينها تاثيري نگذاشت، زيرا جامعه پاكستان داراي بنيان‌هاي دموكراتيك است.
به دنبال آن مشرف دوباره دست به يك سلسله اقدامات زد كه همه اين اقدامات باعث مي‌شد از محبوبيت رئيس جمهور كاسته شود.
پس از بازگشت نواز شريف، خانم بي‌نظير بوتو به كشورش بازگشت. وي در مسير منتهي به محل اقامتگاهش، مورد حمله تروريستي قرار گرفت و حكومت در تامين امنيت شخصيتي مثل خانم بوتو ناكام بود.
پس از آن شرايط سپري شد تا 27 دسامبر سال گذشته كه خانم بوتو در لياقت باغ شهر راولپندي ترور شد و اين ناتواني دولت را نشان داد كه نتوانست جان شهروندش را تامين كند.
بالاخره انتخابات در 18 فوريه همان سال با يكي دو بار تعويق برگزار شد و حزب مردم و حزب نواز شريف اكثريت پارلماني را در پارلمان مركزي و همچنين فدرال به دست آوردند.
حزب مردم اكثريت پارلماني را در سند به دست آورد و حزب نواز شريف هم در پنجاب. در آن زمان امور كاملا از دست رئيس جمهوري كه لباس نظامي خود را از تن درآورده بود، خارج شد.
حال اينكه چه كسي به جاي مشرف بيايد، سؤال مهمي است. طبيعتاً، احزاب نمايندگان خودشان را معرفي مي‌كنند و حزب مردم پيش از اين عنوان مي‌كرد كه يك فرد از سند و احتمالاً يك شخصيت زن سياستمدار مطرح مي‌شود. از سوي نواز شريف نيز شخصي معرفي نشده است.
نواز شريف بازگشت قضات به مصدر كار را به عنوان پيش شرطي براي زرداري گذاشته و اينگونه مطرح كرده كه اگر مي‌خواهيد با شما همكاري كنيم، بايد قضات بر كنار شده به كار خود بازگردند.
حزب مردم معتقد است مي‌تواند بعضي از اين مسائل را به تعويق بيندازد يا در يك دوره‌اي با صبر و حوصله اين كار را انجام دهد ولي نواز شريف به دليل شعارهاي انتخاباتي‌اش مي‌خواهد اين امر را تحقق ببخشد.
در حال حاضر يك نقطه افتراق بين دو متحد قبلي وجود دارد. در واقع وجود مشرف رئيس جمهور سابق عامل اتحاد بود و رفتن آن به عاملي براي افتراق مبدل شده است.

* فارس: احتمال رياست جمهوري عبد‌القديرخان دانشمند هسته‌اي پاكستان را تا چه حد ممكن مي‌دانيد؟

- شاكري: عبدالقدير‌خان چهره‌اي علمي و دانشمند پاكستاني است و ممكن است داراي محبوبيتي باشد ولي به اعتقاد من از چند جهت داراي كمبودهايي است.
يكي اينكه خاستگاه حزبي ندارد زيرا معمولاً افراد در پاكستان بايد داراي خاستگاه و تعلقات حزبي باشند تا بتوانند راي سازي كنند. علاوه بر اين عبدالقديرخان چهره‌اي سياسي نيست و از سابقه و صبغه سياسي نيز برخوردار نمي‌باشد.
همچنين شرايط جسمي وي نامساعد و سنش نيز بالاست. بنابراين اگر عبدالقديرخان را انتخاب كنند، بايد با كمبودهايش بسازند.

* فارس: با توجه به افتراقي كه شما فرموديد در حال حاضر در صحنه سياسي پاكستان وجود دارد، آيا اين كشور در آينده نزديك دچار تنش خواهد شد و يا آرامش و سكون خواهد يافت؟

- شاكري: پاكستان هم از نظر تركيب قومي و جمعيتي و هم جغرافيايي يك تقسيم‌بندي را در درون خود جاي داده كه در پاره‌اي از موارد اين كشور را از يك نوع انسجام ملي محروم كرده است.
در منطقه پنجاب پنجابي‌ها هستند در سند سندي‌ها، در بلوچستان بلوچ‌ها و پشتون‌ها هم در سرحد حضور دارند. اقوام مختلفي جامعه پاكستان را تشكيل داد‌ه‌اند.
نحله‌هاي فكري افراطي و مختلفي در اين كشور وجود دارد كه از آبشخورهاي دروني و بيروني برخوردارند و اينها هر زمان اجازه بازيگري را حتي به صورت بسيار خشن، براندازي و حذف فيزيكي پيدا كنند دريغ نمي‌كنند همان گونه كه تا امروز دريغ نكرده‌اند.
مردم پاكستان سال‌هاست اين تجربه تلخ مسائل فرقه‌گرايي را داشته‌اند و نخبگان و فرهيختگان پاكستان واقعا علاقه‌اي به وجود تفرقه‌ها ندارند. علاوه بر اين، ارتش پاكستان به عنوان حافظ تماميت ارضي و ملي و ناجي پاكستان در مواقع بحراني نقش آفريني كرده است.
به نظر من امروز تعيين سرنوشت پاكستان در دست سياستمداران آن كشور است. البته در گذشته ما چنين چالش‌هايي را مشاهده كرديم يعني قدرت در دست سياستمداران پاكستان قبل از مشرف، چندين بار دست به دست شد. اول خاتم بوتو بود بعد نواز شريف آمد دوباره خانم بوتو آمد بار ديگر نواز شريف آمد و سپس كودتا شد.
اين دست به دستي قدرت در پاكستان سابقه دارد و نهادها، ساختارها و سازه‌هاي سياسي لازم هم در اين كشور به وجود آمد.
در اين رهگذر يك اميدواري داريم كه سياستمداران پاكستان بتوانند شرايط را كنترل كرده و به تفاهم برسند. خيلي نمي‌شود پيش‌بيني كرد كه چه اتفاقي رخ خواهد داد.

** آمريكايي‌ها ديگر نمي‌توانستند از مشرف حمايت كنند

* فارس: با توجه به اينكه مشرف با چراغ سبز آمريكايي‌ها به قدرت رسيد، اين سؤال پيش مي‌آيد كه چرا آمريكا در اين شرايط از وي حمايتي به عمل نياورد و در نهايت مشرف مجبور به استعفا شد؟

- شاكري: قبل از اينكه مشرف كنار رفتن خود را به صورت رسمي اعلام كند مقامات آمريكايي در موضوع چالش بين پارلمان و رياست جمهوري پاكستان خواستند مداخله كنند كه مشرف عنوان كرد موضوع داخلي است و خود پاكستاني‌ها به اين تفاهم رسيدند كه رئيس‌جمهور از كار كناره‌گيري كند.
مگر يك كشور مي‌تواند بگويد پارلمان يك كشور حق ايفاي تعهدات حقوقي خود را ندارد.
بنابراين به طور طبيعي آمريكايي‌ها ديگر نمي‌توانستند از مشرف حمايت كنند.

** با پاكستان بر سر قيمت و نحوه فروش گاز به توافقات خوبي دست يافته‌ايم

* فارس: شما در گفتگويي عنوان كرديد كه ايران از پيوستن چين به پروژه خط لوله صلح حمايت مي‌كند. در حال حاضر و با توجه به رخدادهاي داخلي پاكستان، فكر مي‌كنيد روند اجرايي شدن پروژه خط لوله صلح به كجا خواهد انجاميد و مذاكرات در اين زمينه به كدام سو به پيش مي‌رود؟

- شاكري: اين خط لوله يك دوره عمر 14 سال مذاكراتي را در كارنامه 3 كشور دارد و شرايط 2 سال اخير باعث شد در تيتر جرايد قرار گيرد و آن هم همت هر 3 كشور بود كه در اين زمينه جديت به خرج دادند.
در واقع پيشرفت كار در سال‌هاي اخير اصلاً قابل مقايسه با سال‌هاي گذشته نيست.
ما با پاكستان بر سر قيمت، نحوه فروش و ساير مسائل حقوقي و فني به توافقات خوبي دست يافته‌ايم.
همچنين جمهوري اسلامي ايران تعهد عملي خود را در اجراي مهندسي كار ثابت كرده و در حال حاضر لوله‌گذاري‌ها به سمت مرزهاي شرقي كشور آغاز شده است.
جمهوري اسلامي ايران عملا در بخش نرم افزاري و همچنين سخت‌افزاري تعهد خود را به اجراي اين پروژه ثابت كرده است. براساس طراحي‌هاي انجام شده، اين پروژه بايد سه‌جانبه باشد.
زماني كه اين پروژه بخواهد به صورت سه‌جانبه اجرا شود طراحي‌هاي فني و مهندسي آن با دوجانبه متفاوت خواهد بود.
ما متعهد به صدور روزانه 30 ميليون متر مكعب گاز به پاكستان هستيم. ممكن است پاكستان بيش از آن را بخواهد، ولي ما بر روي كاغذ 30 ميليون متر مكعب را متعهد شده‌ايم.
مسائل فني از جمله قطر لوله، فشار گاز، ايستگاه‌هاي تبديل فشار و مسافت داراي تعاريف فني خاص خود است و آنچه كه ما در خاك خود انجام مي‌دهيم به منظور گازرساني به دو كشور است. پس در قبال پولي كه هزينه كرديم بايد به دو كشور گاز صادر كنيم.
تقاضاي ما اين است كه اين دو كشور نيز شرايط ما را درك كنند. ما از بودجه ملي خود براي سرمايه‌گذاري در اين زمينه استفاده كرده‌ايم و هند و پاكستان بايد مسائل داخلي خود را حل كنند.
در خصوص قرار گرفتن كشوري ديگر به جاي هند، ما تا به امروز پايبند به اصول خود هستيم و معتقديم اين موضوع بايد با حضور ايران، هند و پاكستان محقق شود،‌ مگر اينكه كشوري انصراف بدهد كه آن زمان، قضيه فرق مي‌كند.
علاوه بر اين ميزان گازي كه در حال حاضر در كشور توليد و مصرف مي‌شود و يا از مبادي ديگري صادر مي‌شود مثلاً با ميزان تعهد ما به هند و پاكستان تناسب يك به 9 را دارد؛ يعني ما 9 برابر آنچه كه در حال حاضر مي‌خواهيم به هند و پاكستان صادر كنيم در داخل و خارج براي آن مشتري داريم.
هند و پاكستان نيازمند گازي هستند كه قرار است ايران به اين كشورها صادر كند. اگر آنها به دنبال منافع ملي خود هستند، فكر نكنند كه ما به همان ميزان كه اين كشورها نيازمند خريد گاز از ما هستند ما هم نيازمند فروش گاز به آنها هستيم. شدت نياز آنها به خريد گاز از ما، 100 در صد بيشتر است.
در عين حال ما زمينه‌هاي ديگري را براي فرآوري گاز در ميدان‌هاي ديگر در اختيار داريم كه اگر بخواهيم يك نوع تغييرات فني در صنايع خود ايجاد كنيم مي‌توانيم اقدام به تبديل اين گاز كرده و يا از آن براي استحصال نفت يا به عنوان خوراك اوليه براي برخي از صنايع استفاده كنيم.
آنچه كه ما مي‌خواهيم در قبال اين دو كشور انجام دهيم، يكي تعهد ما به عنوان يك همسايه داراي منابع گازي است كه ما بايد به نياز همسايگانمان پاسخ دهيم. دوم اينكه اين دو كشور و مناسبات دوستانه آنها براي ما از اهميت برخوردار است. ما اخيراً به عضويت سازمان همكاري‌هاي اقتصادي جنوب آسيا (سارك) درآمديم و بنابراين بايد در قبال كشورهاي عضو اين سازمان به آن ميزاني كه از لحاظ اقتصادي مي‌توانيم، كمك كنيم.
زماني همسايه ما نيازمند انرژي است لزومي ندارد كه اين گاز را به كشورهاي دوردست بفرستيم و بيشتر مايليم به همسايگان،‌ كشورهاي منطقه و اعضاي سارك، كمك كنيم. روابط نفتي ما با سريلانكا نيز در همين چارچوب قابل تفسير است.
ما علاقمنديم كه اين گاز را به پاكستان و سپس هند بفرستيم و اگر هر يك از اين كشورها ناتوان از توافق با يكديگر باشند، تقصير ما نيست.

* فارس: ايران در راستاي رفع اختلافات هند و پاكستان چه تلاش‌هايي انجام داده است؟

- شاكري : ما نسبت به اينكه بتوانيم عامل همگرايي در منطقه باشيم، افتخار مي‌كنيم و اين جزو افتخارات جمهوري اسلامي است كه همه جا با حضورش تفاهم و صلح را ايجاد كرده و اگر در اين راستا با خط لوله و پيوند‌هاي ديگر اقتصادي بتوانيم يك نوع همكاري منطقه‌اي و همگرايي را ايجاد كنيم، جزو افتخارات ماست.
زماني كه قرار باشد ما منشاء فراهم سازي يك سلسله نيازمندي‌هاي آنها باشيم، آنها نيز بايد همكاري كنند تا نيازهايشان را تامين نمايند.

* فارس:‌ شما عنوان كرديد كه پروژه خط لوله صلح پروژه‌اي سه‌جانبه با حضور هند، ايران و پاكستان است. با توجه به بحثي كه در خصوص ورود چين به اين جرگه مطرح مي‌شود، آيا ترتيبات لازم براي چهار جانبه شدن اين پروژه در نظر گرفته شده است؟

- شاكري: سؤال بسيار خوبي است. حد نهايي اين خط لوله كه بخواهد در فاز دوم تحقق يابد 150 ميليون مترمكعب گاز در روز است كه 90 ميليون براي هند و 60 ميليون براي پاكستان در نظر گرفته شده است. صادرات گاز به چين خود پروسه‌ جداگانه‌اي دارد كه بحث‌هاي تكنيكال و فني آن در صورت تمايل طرفين به عملي شدن آن مي‌تواند مورد بحث و بررسي قرار گيرد.

* فارس: غير از چين گزينه‌ي ديگري نيز مدنظر هست؟

- شاكري: خير؛ بعيد مي‌دانم. اشتهاي مصرف گاز در هند و پاكستان آنقدر زياد است كه بعيد مي‌دانم بتوانيم تعهدي بيشتر از آنچه كه هست، ايجاد كنيم.

** پاكستان گروگان‌گيرها را مسترد كند

* فارس: خبر جديدي در خصوص 16 پرسنل نيروي انتظامي كشورمان كه توسط گروه جندالله به گروگان گرفته شده‌اند در دست داريد؟ پاكستاني‌ها در اين زمينه چه همكاري‌هايي انجام داده‌اند؟

- شاكري: دو حادثه در طي سال گذشته و امسال اتفاق افتاد. يكي در مرداد سال گذشته كه در طي آن 21 شهروند ايراني در جاده چابهار به ايرانشهر ربوده و به پاكستان برده شدند. ما از عمليات به موقع ارتش و نيروهاي مرزباني پاكستان در آن رابطه سپاسگذاريم كه توانستند شهروندان ايراني را بدون وارد شدن آسيبي به آنها آزاد كنند ولي گروگانگيرها كماكان در بازداشت پاكستان هستند و آنها را به ما مسترد نكرده‌اند.
تقاضاي امروز ما از پاكستان اين است كه اين گروگانگيرها كه در زندان كويته در بازداشت به سر مي‌برند و 16 نفر بودند، مسترد شوند. گرچه عبدالحميد ريگي را دير دادند ولي ما از آنها سپاسگزاريم. اينها (گروگانگيرها) ايراني‌هايي هستند كه در خاك ايران دست به عمليات مجرمانه زده‌اند و بايد مسترد شوند.
در خصوص حوادث ديگر اميدواريم همچنان مساعي و تلاش‌هاي ما و دولت پاكستان به منظور مبارزه با عوامل قاچاق و ناامني در منطقه افزايش يابد.

* فارس: اخباري در مورد شهادت تعدادي از 15 پرسنل نيروي انتظامي مطرح شد، آيا صحت داشت؟

- شاكري: مستندي براي كشته شدن آنها در دست نيست و ما علائم و نشانه‌اي از شهادت آنها در دست نداريم. در ارتباطاتي كه با برخي افراد داشته‌اند عنوان شده كه زنده‌ هستند.

** براي ايران شيعيان و سني‌ها هر دو شهروندان پاكستاني هستند

* فارس: قدري در خصوص شيعيان در پاكستان بفرماييد.

- شاكري: تعريف ما از شهروندان پاكستان اين است كه شيعيان شهروندان و اتباع پاكستان هستند. آنها بخشي از جامعه پاكستان هستند و رعايت حق و حقوق آنها برعهده دولت پاكستان است و ما در اين خصوص هيچگونه نكته‌اي نداريم كه عنوان كنيم. البته اگر مسلمانان در هر جاي دنيا در معرض آلام و تعرضات قرار گيرند جمهوري اسلامي ايران كمك به آنها را به عنوان وظيفه ديني خود مي‌داند.
اصلا به صورت اصولي درگيري‌هاي فرقه‌اي در جامعه پاكستان براي ما خوشايند نيست. مي‌تواند يك طرف ماجرا شيعيان و يك طرف سني‌ها باشند و يا مي‌تواند 2 طرف سني‌ها باشند يا يك فرقه ديگر.
ما همانگونه كه تلاش داريم فضاي بسيار محبت آميز و همكاري بين تمام مردم ايران را ايجاد كنيم چنين رويه‌اي را نيز براي شهروندان ديگر كشورها قائل خواهيم بود و انتظار داريم دولت پاكستان بتواند تامين كننده فراغت و آرامش براي شهروندانش باشد.

* فارس: در برخي از اظهارنظرها افغان‌ها پاكستان را مامن طالبان مي‌دانند.

- شاكري: اين اتهامي است كه دو كشور به هم وارد مي‌كنند اما مسائل افراط گرايي چالشي براي منطقه است و مي‌تواند يك روز آرامش افغانستان و يك روز پاكستان و يا چند كشور ديگر را به هم بزند.
ما با افراط گرايي موافق نيستيم و معتقديم مي‌توانيم يك زندگي مسالمت آميز را با هم داشته باشيم. كاركردهاي گذشته افراط گرايين كارنامه خيلي درخشاني را ارائه نداد حتي زماني كه در حكومت هم بودند.
طبيعي است ما با پاكستان و افغانستان براي كنترل پديده تروريسم، فرقه ‌گرايي و افراط گرايي مي‌توانيم همكاري كنيم و بايد با هم همكاري كنيم.

** هيچ وقت امكان به قدرت رسيدن افراط گرايان در پاكستان وجود ندارد

* فارس: با توجه به شرايط كنوني پاكستان، چقدر احتمال قدرت گرفتن طالبان وجود دارد؟

- شاكري: بعيد است. آن قدر نظام دموكراتيك پاكستان ريشه دار و قوي است كه هيچ وقت امكان حضور و به قدرت رسيدن افراط گرايان در پاكستان وجود ندارد.
پاكستان داراي بخش قابل توجهي از فرهيختگان با دانش جديد است و داراي يك ارتش مدرن مي‌باشد.
افراط گرايي به عنوان يك پديده آزار دهنده مي‌تواند در پاكستان وجود داشته باشد ولي به عنوان پديده‌اي كه حاكميت و قدرت يابد، خير.

** زيرساخت‌هاي بسيار فرسوده ارتباطات و اتصالات ايران با پاكستان

* فارس: روابط سياسي، اقتصادي و فرهنگي دو كشور در چه وضعيتي است؟

- شاكري: ما از قبل و بعد از انقلاب روابط سياسي بسيار خوبي با پاكستان داشتيم. هميشه مقامات 2 كشور بر توسعه مناسبات سياسي توجهات جدي داشتند.
از نظر فرهنگي روابط‌مان بسيار خوب است. زبان، مردم و گويش پاكستان قرابت‌هاي بسيار نزديكي با زبان فارسي دارد و يك نوع رگه‌هاي بسيار نموداري از فرهنگ و تمدن فارسي در زبان و سنت‌هاي اجتماعي پاكستان ديده مي‌شود.
ولي يكي از معدود همسايگان جمهوري اسلامي كه روابط اقتصادي‌اش با كشورمان در حد و قواره و اندازه روابط فرهنگي و سياسي آن نيست، پاكستان است كه علت آن را در چند نكته مي‌توانم خلاصه كنم.
يكي اينكه ارتباطات و اتصالات ما با پاكستان زيرساخت‌هاي بسيار فرسوده‌اي دارد. جاده‌اي كه كويته را به زاهدان وصل مي‌كند جاده‌اي بسيار فرسوده است، راه‌آهني كه كويته را به زاهدان وصل مي‌كند مربوط به 70 - 80 سال پيش است و بازسازي نشده است. به جز يك پرواز در هفته پروازي بين دو كشور صورت نمي‌گيرد و يكي از معدود همسايگاني كه بين پايتخت‌هاي آنها خطوط هوايي برقرار نيست، ايران و پاكستان هستند. بايد پرواز‌هاي متعددي بين 2 كشور برقرار شود.
اگر اين موارد برقرار و يك اتصال با دوام بين 2 كشور برقرار شود توريسم و تجارت نيز رونق قابل توجهي مي‌يابد.
همچنين بخش خصوصي ما با همتاي پاكستاني خود ارتباط مشخصي ندارد و همه تعاملات در سطح دولت انجام مي‌شود حتي اگر در زمينه تجارت، برق، نفت و گاز بخواهيم با پاكستان همكاري كنيم همه دولتي است. بنابراين بخش خصوصي ما بايد فعال شده و در پاكستان همتايان خود را پيدا و از آنها دعوت كند كه به ايران بيايند.
پاكستان از مسير ايران مي‌تواند به بازارهاي بسيار خوبي در مرزهاي غربي ما دست يابد.

** پاكستان بازار بسيار خوبي براي جذب كالاها و خدمات ايران

* فارس: عدم حضور بازرگانان ايراني شايد به دليل ترس و عدم امنيتي است كه در پاكستان وجود دارد. شما در اين زمينه‌ها و براي معرفي زمينه‌هاي تجارت به بازرگانان دو طرف چه اقداماتي انجام داده‌ايد؟

- شاكري: شوراي بازرگاني 2 كشور joint Business Council يا (JBC) به صورت يك نهاد تعريف شده است.
دولت كارهايي كه بايد براي فراهم سازي زير ساخت‌ها چه نرم افزاري و چه سخت افزاري انجام مي‌داد، انجام داده است و يكسري كارهاي ديگر بايد انجام شود.
در حال حاضر هيچ بانك ايراني در پاكستان شعبه ندارد و بالعكس. در گذشته به ظرفيت‌هاي موجود پاكستان توجه جدي نشد. چند سال پيش انبه و برنج پاكستان در ايران شناخته شده نبود، امروز برنج پاكستان در سوپر ماركت‌هاي ايران عرضه مي‌شود و ذائقه مردم به آن عادت مي‌كند.اين گونه نيست كه كار نشده، ولي به صورت تدريجي انجام مي‌شود.
بخشي از تجارت ما با پاكستان رسمي است و آمار و ارقامش وجود دارد يك بخش هم غيررسمي انجام مي‌شود.
انتظار داريم دستگاه‌هاي متعددي كه در داخل كشور هستند با هم توافقاتي داشته باشند و امكان تجارت رسمي را هر چه بيشتر بالا ببرند. اگر بانك بايد بيايد كمك كند و شعبه بزند بايد شعبه بزند. اگر مثلاً وزارت كشاورزي و بازرگاني بايد كمك كند بيايند كمك كنند.
ما مي‌توانيم به راحتي از ظرفيت تجاري پاكستان استفاده كنيم و در عين حال پاكستان بازار بسيار خوبي براي جذب كالاها و خدمات ايران است، مخصوصا خدمات فني و مهندسي.
پاكستان امروز 8 ميليون واحد مسكوني نياز دارد و اين بازار خوبي است كه مسكن سازان ما در پاكستان اقدام به ساخت مسكن كنند.
پاكستان براي توسعه زير ساخت‌هاي خود به جاده، فرودگاه، ريل، بندر، نيروگاه و سد نياز دارد و ما در تمام اين موارد نشان داديم كه جزو بهترين‌ها هستيم و برترين تكنولوژي‌هاي دنيا را در اختيار داريم. در برخي موارد در چند رديف اول دنيا هستيم. در سازه‌هاي آبي سومين كشوري هستيم كه اين فناوري را در اختيار داريم.
پاكستان بازار بسيار خوبي است. 165 ميليون جمعيت پاكستان و نيازهايي كه دارند فرصت بسيار خوبي است كه فن سالاران و متخصصين ما مي‌توانند به آنجا بيايند.
ما به عنوان سفارت ايران در پاكستان هر نوع همكاري را انجام دهيم، آدرس سفارت مشخص است و بخش اقتصادي وزارت خارجه مي‌تواند به عنوان سرپل ارتباطات بازرگانان ما و شركت‌هاي فني - مهندسي ما با پاكستان باشد. 4 سركنسولگري در پاكستان و يك دفتر وابسته بازرگاني داريم و سفارت هم در اسلام آباد در خدمت همه علاقمنداني است كه مي‌خواهند با پاكستان كار تجاري انجام دهند.
انتهاي پيام/ي
چهارشنبه 13 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 324]