۱۵ خرداد صبح صادق انقلاب(قیام خونین ۱۵ خرداد ۴۲ )

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: ۱۵ خرداد صبح صادق انقلاب نگاهی به قیام خونین ۱۵ خرداد ۴۲

[تصویر: 0ba67ac4a47c9cff2a325f8c794c771f.jpg&w=250]

۱۵ خرداد روز بزرگی برای ملت ما وهمه آزادیخواهان جهان است. این روز سمبل مبارزه علیه مستکبران عالم است. این روز بزرگ را باید پاس داشت و از آن و آرمانها و دستاوردهایش که به فرموده امام راحل هدیه هایی از عالم غیب ربوبی است با جان و دل حفظ و با چنگ و دندان نگهداری کرد. ۱۵ خرداد یک روز عادی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. عظمت آن کمتر از ۲۲ بهمن که جهان را مبهوت خود ساخت و معادلات نظام بین الملل را دگرگون ساخت نیست. این روز بزرگ تاریخی سرآغاز شکوفایی اسلام و استقلال و آزادی ملت ما سرآغازی بر جنبش های آزادیخواهانه در جای جای جهان است. ۱۵ خرداد بخشی از هویت انقلابی ماست که باید حفظ شود. "ملت ما نه محرم را که شاهد قتل عام های وحشیانه جباران است فراموش می کند و نه ۱۵ خرداد را که سرآغاز نهضت اسلامی روحانیت است". (صحیفه نور، جلد ۷، ص ۵۰)

● نهضتی اسلامی و اصیل

نهضت انقلاب اسلامی، نهضتی اسلامی و اصیل بود که از نهضت عاشورا الگو گرفت و در راس آن فقیهی عالی قدر و آگاه به مسائل زمان قرار داشت که بر اساس آموزه های اسلامی نهضت را هدایت و به پیروزی رساند. نهضت امام، نهضتی مردمی بود که همه اقشار جامعه در آن حضور داشتند و به خوبی هدف انقلاب را درک می کردند و به همین دلیل از همراهی با نهضت دریغ نمی کردند. در قیام پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، شعارهایی که از

حنجره های دردمند ملٌت ایران بلند می شد، صرفاً اسلامی و مذهبی بود و به طور کلٌی حرکت پانزدهم خرداد، به دلیل توهین به اسلام و رهبری اسلام که از هر طرف مورد هجوم قرار گرفته بود، برپاشد. اگر این نهضت خداجویانه مردم در آن روز با آن وسعت به وجود نمی آمد، رژیم ستمشاهی جرأت بیشتری از خود نشان می داد و اساس اسلام را در کشورمان از بین می برد و اهداف اربابان آمریکایی خود را محقق می گرداند.

● ماهیت قیام

منشاء و خاستگاه قیام پانزده خرداد، اندیشه های روحانیت مبارزشیعه به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بوده است.بنابراین ، آنچه ۱۵ خرداد را نسبت به دیگر رخدادهای تعیین کننده تاریخ کشورمان متمایز ساخته، "دینی" یا به تعبیری "اسلامی" بودن آن است. که این همه از رهگذر رهبری یک عالم آگاه و زمان شناس و دردمند صورت گرفته است که دغدغه اسلام و ارزش های معنوی دین را که ریشه در فطرت مردم دوانده بود، در راس توجه خود قرار می داد با توجه به اینکه، ماهیت اصلی سیاستها و برنامه های رژیم شاه، مبارزه با فرهنگ مذهبی مردم ایران بود و این مسئله با روحیه مذهبی مردم سازگار نبود، به طور طبیعی، قیام پانزده خرداد دارای ماهیت اصیل دینی و مذهبی بود. زیرا این قیام برای دفاع از فرهنگ اسلامی و ارزشها و هنجارهای مذهبی مردم ایران به وقوع پیوست.

عناصر اصلی این قیام شامل نیروهای قیام و به بیان دیگر:

۱) رهبری قیام و مردم است که توسط ایدئولوژی و اندیشه نهضت به همدیگر پیوند خورده اند.

۲) امام خمینی(ره) با نفی تز استعماری "جدایی دین از سیاست" و تأکید بر نظریه مرحوم سید حسن مدرس مبنی بر "دیانت ما عین سیاست ما و سیاست ما عین دیانت ماست" و با صدور فرمان تحریم تقیه نقطه عطفی در فرهنگ سیاسی کشور ایجاد کرد که پایان دوران از خود بیگانگی را بشارت می داد. آن حضرت با ذکر عبارات "تقیه حرام است و اظهار حقایق واجب (ولو بلغ مابلغ)"، به مثابه پیشوای روحانی و سیاسی مردم ایران، "تقیه" را که موجب خمودگی و افسردگی سیاسی مردم شده بود، مطرود دانسته و نظرات سیاسی ـ مذهبی خود را بیان کرد و بدینسان، عنوان بزرگترین مصلح تاریخ ایران و اسلام را به خود اختصاص داد.

● رهبری روحانیت در قیام ۱۵ خرداد

منشاء و خاستگاه قیام پانزده خرداد، اندیشه های روحانیت مبارزشیعه به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بوده است. قیام پانزده خرداد۴۲ به سان تمام قیام ها و جنبش های آزادیخواهانه ملت ایران از هدایت و رهبری روحانیت مبارز و متعهد برخوردار بوده است و توانسته به پشتیبانی ملت در برابر استبداد داخلی و استعمار خارجی به مقابله برخیزد. در دوران نهضت اسلامی همواره در کنار

امام خمینی که هدایت مبارزه علیه رژیم پهلوی را برعهده داشت روحانیون زیادی هم بودند که با ایشان از نهضت ۱۵ خرداد تا پیروزی در ۲۲ بهمن و سالها پس از آن همراه و هم قدم بودند. حضور فعال روحانیون تهران و شهرستانها بر گستردگی قیام و تأثیرگذاری آن افزوده و موفقیت رژیم را در سرکوبی کامل مخالفان و مخالفتها به تأخیر می انداخت. تلاش این قشر مذهبی جامعه که مورد حمایت عامه مردم بودند و تأکید بر مواضع دینمدارانه شان آنان را دچار مخاطرات زیادی می کرد و سازمان اطلاعات و امنیت کشور اقدامات گسترده ای را برای شناسایی و دستگیری مخالفان

بویژه روحانیون انجام می داد، هر یک از آنان پرونده های سنگینی در ادارات ساواک داشتند.

● نقش امام خمینی(ره)

نمی توان از ۱۵ خرداد سخن گفت و از رهبر آزادگان جهان در عصر حاضر سخنی نگفت. امام عظیم الشان ما که هادی و امام این نهضت بزرگ قرن بود، ۱۵ خرداد را قیامی اسلامی، قرآنی و ایمانی می داند که تا تحقق همه اهداف اسلام باید ادامه داشته باشد. لذا قیام ۱۵ خرداد قیامی است که به قیام مهدی موعود(عج) متصل خواهد شد تا بساط ظلم و کفر را از عالم هستی برچیند.

حضرت امام(ره) به خوبی بر عمق قضایا پی برده بود و با سرعت و قاطعیت در مقابل برنامه های رژیم ایستادگی و از هر فرصتی برای بیان دیدگاه ها و افشاگری های خود استفاده می کردند. ایشان سال ها قبل از قیام پانزده خرداد زمینه ها و بستر یک چنین حرکتی را فراهم کرده بودند. انتشار کتاب گرانقدر کشف الاسرار یکی از فعالیت ها و موضع گیری های ایشان در زمان حکومت دیکتاتوری رضاشاه بود. امام(ره) با توجه به احساس

خطری که در آن زمان داشتند اقدام به انتشار این کتاب کردند. اما مطرح شدن لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی را می توان سرآ غاز شروع قیام پانزده خرداد دانست. لایحه ای که به دنبال کوتاه کردن دست روحانیت از اداره کشور به بهانه هایی چون دموکراسی، روشنفکری و ... بود . لایحه ای که در نهایت در پی اسلام زدایی از کشور و امور اداری آن بود . ۱۶ مهرماه سال ۴۱ اولین اقدام دولت علم برای اجرای سیاست های جدید اعلام

می شود . در پی آن لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی در هیئت دولت به تصویب می رسد که این تصویب در غیاب مجلس حکم قانون را داشت. براساس آیین نامه اجرایی مصوب مجلس در زمان مشروطیت انتخاب شوندگان و انتخاب کنندگان باید دارای سه شرط متدین به دین اسلام، یاد کردن سوگند به قرآن مجید و مرد بودن باشند. این لایحه به دنبال تغییر این سه شرط و حذف آن از قانون اساسی بود . که به دنبال آن با مخالفت جدی روحانیت متعهد مواجه شد و موجی از اعتراضات را در کشور به راه انداخت. تامل در این لایحه واقعیت های شومی را برای ما روشن می سازد که حضرت امام(ره) و روحانیت متعهد این واقعیت را به خوبی درک کردند و به موقع در برابر آن موضع گیری نمودند.

● اعتقاد به تشکیل حکومت اسلامی

حضرت امام(ره) نهضت عظیم خود را در ۱۵ خرداد سال ۴۲ به صورت علنی آغاز کردند. امام با تمام وجود وارد صحنه شد چرا که ایشان معتقد به مبارزه و تشکیل حکومت اسلامی بود. اعتقادی که ازمتن قرآن برآمده بود. این اعتقاد مسبوق به یک دعوای قرآنی است دال بر اینکه دین پاسخگوی مسائل اجتماعی بشریت

است . امام راحل پیوند دین و سیاست و تشکیل حکومت اسلامی را از واجبات اولیه بلکه از اهم احکام اسلامی می دانست .

در اندیشه ها و تفکر آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلامی جایگاه خاصی داشت. بر این اساس، پیاده شدن قوانین اسلام در حوزه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع از انگیزه های اصولی نیروهای مذهبی محسوب می شد.

اما با توجه به تخطی رژیم شاه از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از سنت ها و ارزشهای اسلامی، مقابله با برنامه های استعماری آمریکا و اسرائیل، مبارزه با حاکمیت و گسترش فرهنگ غربی که منافی با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمدی بود از انگیزه های نسل جدید روحانیت، برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار می رفت.

بیش از این قدرت سیاسی که در پیکر حکومت تجلی می یافت، با قدرت مذهبی که در نهاد مرجعیت نمایان می شد، خواسته و ناخواسته معتقد به هم زیستی بودند. این اعتقاد با اینکه در دوره پهلوی اول از طرف رضاشاه مخدوش شد و شاه آشکارا درصدد حذف قدرت مذهبی برآمد، اما ناکامی او در مرحله عمل، تجربه ای شد برای وارث تاج و تخت پهلوی که بپذیرد این دو قدرت تا زمانی که به صورت دو دایره متباین بسر می برند، تحمل قدرت مذهبی برای حکومت بی اشکال و چه بسا بی دردسر خواهد بود؛ که در واقع چنین نیز بود. بررسی مجموعه حوادثی که در تاریخ معاصر ایران بین قدرت سیاسی و قدرت مذهبی پدید آمده، نشان می دهد که این دو نهاد، با وجود تخالف ها و تقابل ها در طول یکدیگر بسر برده اند.

پس از قیام ۱۵ خرداد، گسست بی نظیری میان این دو نهاد به وجود آمد، به نحوی که قدرت مذهبی سنت دیرین همزیستی با قدرت سیاسی را کنار نهاد و در عرض آن قرار گرفت. این پدیده مبتنی بر نظریه ای تازه بود.قیام پانزده خرداد، به افسانه جدایی دین از سیاست که بیش از نیم قرن، از سوی استعمارگران رژیم های دست نشانده آنان تبلیغ و ترویج شده بود، پایان داد و جداناپذیری اسلام از سیاست را برای همگان آشکار کرد و اسلام ناب محمٌدی را از اسلام آمریکایی باز شناسانید. از آن پس، اسلام راستین که تا دیروز جایی در مجامع علمی و روشنفکری نداشت، در میان نسل تحصیل کرده و بویژه دانشگاهیان راه یافت و گام به گام گسترش پیدا کرد و فعالیت های سیاسی بر پایه اسلام، به عنوان بزرگ ترین جریان سیاسی در ایران اوج گرفت و پیشرفت کرد و زمینه ساز انقلاب اسلامی شد.

● آثار قیام ۱۵ خرداد

به طور کلی قیام ۱۵ خرداد آثار عمده ای از خود برجای نهاد:

۱) رهبری حرکتهای مخالف رژیم را به مذهبی ها منتقل کرد و چپی ها را به حاشیه راند.

۲) کشتار مردم در قیام ۱۵ خرداد، چهره مزدورانه شاه را که تا آن زمان تقصیرها را به گردن نخست وزیران می انداخت افشا نمود و انقلابیون پس از آن به راههای اصلاح طلبانه پشت کرده سرنگونی نظام سلطنتی را خواستار شدند.

۳) از آن پس طرد همه قدرتهای بیگانه از ایران مورد توجه قرار گرفت و سرانجام قیام ۱۵ خرداد و نقطه آغاز نهضت بازگشت به خویشتن در کشور شد. از آن پس انجمن های اسلامی در نقاط مختلف پدید آ مدند و جو غیر اسلامی در دانشگاهها و دیگر مجامع به آرامی شکسته شد.

● حرف آخر

۱۵ خرادماه اگر چه خونین آغاز شد، اما طلوع یک صبح صادق شد، آن هنگام که سیاهی ۲۵۰۰ ساله اهریمنی بر این سرزمین چنگ افکنده بود و

۱۵ خرداد سرآغاز بهاری شد که هزاران و عندلیبان چمن آرا ، آزاد و رها بهارخوان این سپیده ماندگار شدند و چنین نهضت آغاز شد و طلوع دولت عدل دمیدن بر گرفت و ما نیز آغاز شدیم، آغاز شدنی بزرگ، همان گونه که نویدش را انبیا دادند: ` انا فتحنا لک فتحنا مبینا.`

[تصویر: break.gif]