بسيج عمومي براي روخواني و تفسير قرآن

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بسيج عمومي براي روخواني و تفسير قرآن

حجت الاسلام و المسلمين قرائتي همزمان با آغاز ماه مبارك رمضان با انتشار نامه سرگشاده‌اي به روحانيت خواستار خارج كردن قرآن از مهجوريت و چشاندن طعم ‌آن به نسل جوان شد. به گزارش فارس، محسن قرائتي در بخشي از اين نامه نوشته است: عمر ما رفت و چيزى نفهميديم. نه مزه قرآن را چشيديم و نه به نسل تشنه چشانديم. اگر ما زيبايى‏هاى قرآن را به نسل نو مى‏چشانديم، نسل نو دست از همه چيز بر مى‏داشت.

متن كامل اين نامه كه خطاب به علما، ائمه جمعه و جماعات نوشته شده به اين شرح است:

الحمد لله رب العالمين اللهم صل على محمد و آل محمد

محضر مبارك ائمه جمعه و علماء بزرگوار (دامت بركاتهم)

اين نامه‏اى است از شاگرد كوچك مكتب و يك يادآورى و شايد زيره به كرمان بردن باشد. چه زيباست كه در آستانه ماه نزول قرآن گامى بلندتر و فراتر برداريم و همتى افزون داشته باشيم. لابد مى‏دانيد كه در اين سال‏ها مسأله تدبر و تفسير و مقالات قرآنى رونقى پيدا كرده است از جمله:

مقام معظم رهبرى در مشهد در جمع روحانيون فرمودند: تفسير قرآن در تمام پايه‏هاي درسى رسمى شود.

آيت‏الله العظمى وحيد خراسانى هر هفته يك روز درس خود را به تفسير اختصاص داده‏اند. آيت‏الله العظمى فاضل لنكرانى (قبل از فوت) اساتيد را به منزل خود دعوت و سفارش تفسير و بودجه‏اى به اين كار اختصاص دادند. بسيارى از ائمه جمعه يكى از خطبه‏ها را به تفسير اختصاص مى‏دهند. تفسير آياتى از قرآن وارد متون دروس دانشگاه شد. توجه به مفاهيم و تفسير در مسابقات حفظ، تلاوت و تجويد قرار گرفت. در صدا و سيما رنگ تفسير بيشتر شد و ده‏ها نمونه ديگر كه بنده خبر ندارم، الحمد لله رب العالمين.

ولى هنوز سهم قرآن داده نشده است زيرا:

قرآن و خداوند داراى يك اثرند، تجلى خداوند كوه را قطعه قطعه كرد (اعراف، 143) و قرآن نيز اگر بر كوه نازل شود، كوه خاشع مى‏شود. (حشر، 21)

رسالت انبياء و وارثان آن بزرگواران خروج از ظلمات به نور است و قرآن نور مبين است و بدون آن راهى براى خروج و اخراج به سوى نور نيست.

ما مأموريم كتاب آسمانى را جدى بگيريم (مريم 12)

ما مأموريم تدبر كنيم و ترك آن توبيخ دارد (محمد 24)

همه ما به شفاعت نياز داريم كه شفاعت قطعى از قرآن و عدل آن است.

تفقه در دين و تدبر در قرآن دو علمى است كه ترك آن با لحن توبيخ آمده است (توبه 122).

ـ براى ترك تفقه يك توبيخ ولى عدم تدبر همراه با دو توبيخ پى در پى مطرح (محمد 24).

و اما گوشه‏اى از دلائل مهجوريت قرآن:‏

گاهى گفتند: «انما يعرف القرآن من خوطب به» و فهم قرآن را مخصوص اهل بيت (ع) دانستند در حالى كه خطاب آيات يا ايهاالناس، يا ايها الذين آمنوا و حتى يا ايها الكافرون است. بنابراين مخاطب، اولياء خدا نيستند. آرى اهل بيت پيامبر(ص) از قرآن مطالبى دريافت مى‏كنند كه افراد ديگر آن دريافت را ندارند.

ـ گاهى گفتند قرآن فوق عقل ما است كه اين فكر با آيه «هذا بيان للناس» مخالف است. آرى در قرآن آياتى است كه عقل بشر به آن نمى‏رسد ولى اكثر قرآن براى مردم قابل فهم است. گاهى مى‏گويند چون در قرآن آيات متشابه است، ما نبايد به سراغ تدبر برويم، ولى مگر وجود آيات متشابه مانع فهم ساير آيات است. آرى زمين هم قله‏ها و دره‏هاى خطرناك دارد ولى آيا آن قله‏ها و دره‌ها مانع عمل به سيروا فى الارض (انعام 11) است.

ـ گاهى مى‏گويند در تفسير، خطر تفسير به رأى هست ولى مگر ملاكى براى شناسايى تفسير به رأى و تدبر در كار نيست؟! تفسير به رأى آب در چاه ريختن است يعنى سليقه خود را بر قرآن تحميل كردن ولى تدبر و استنطاق قرآن، آب از چاه كشيدن است ميان اين دو فاصله زيادى است. ما به قرآنى كه با صراحت مى‏گويد من نور مبين هستم نگاه برفك‏دار و ظنى الدلاله كرديم! ما كتاب مخلوق را سطر به سطر مطالعه كرديم، خوانديم و به مباحثه و تدريس آن پرداختيم ولى كتاب خالق را نخوانديم يا پس از سال‏ها به سراغش رفتيم آن هم با لقب درسى، جنبى و حاشيه‏اى! با اين‏كه قرآن سرچشمه علوم دينى و تعليم و تدريس پيوسته قرآن مى‏داند و مى‏فرمايد: «كونوا ربانين بما كنتم تعلمون الكتاب و بما كنتم تدرسون» (آل عمران، 79). شما براى پيدا كردن يك نفر كه يك دوره تفسير ديده باشد متحيريد ولى براى پيدا كردن ده‏ها هزار نفر كه دروس ديگر را ديده باشند هيچ متحير نيستيد.

حضرات ائمه جمعه و جماعات‏

ماه قرآن آمده است منتظر اقدامات رسمى و دولتى نباشيم. يك بسيج عمومى براى روخوانى در مساجد به پا كنيم كلاس‏هاى چند نفره بدون مراسم و تشريفات ولى همراه با تشويق و حمايت‏هاى مادى و معنوى داشته باشيم.

هم خود ما شروع كنيم (اگر تا بحال شروع نكرده‏ايم) و هم از فضلايى كه توان تفسير گفتن دارند تقاضا كنيم در اين ماه چند دقيقه‏اى آيه‏اى را تفسير كنند. بهتر است در آغاز تفسير از داستان‏ها يا از سوره‏هاى كوچك يا آياتى را انتخاب كنيم و تفسيرى سه يا چهار برابر ترجمه با تكيه بر مطالعه كتب تفسير معتبر بگوئيم.

روحانى مثل مادر است كه انواع غذاها را مى‏خورد ولى آنچه به نوزادش مى‏دهد شير است؛ يعنى ما بايد اقوال و احتمالات كتب تفاسير را ببينيم ولى آنچه مى‏گوئيم نظير شير مادر سفيد و ساده و پراثر باشد.

نه تنها فضلاى حوزه بلكه بسيارى از اساتيد معارف و فارغ‏التحصيلان دانشگاهى كه آشنايى با علوم حوزوى دارند مى‏توانند با تكيه بر تفاسير فارسى معتبر حداقل براى خانواده و همسايگان و بستگان خود آيه‏اى را نقل كنند و اگر مطالب تازه‏اى را فهميدند پس از عرضه به قرآن‏شناسان عميق براى مردم بازگو كنند.

ما بايد به تعداد هيأت‏هاى عزادارى كه بحمدالله رونقى دارد، جلسات قرآنى داشته باشيم زيرا قرآن و اهل بيت (ع) هرگز از هم جدا نيستند، «لن يفترقا». هر طلبه بايد چند درصدى از درس و بحث و تبليغ خود را صرف قرآن كند. هر استادى بخشى را براى تربيت مفسر اختصاص دهد. انصاف آن است كه سهمى از شهريه‏ها، موقوفات و تشويقات براساس قرآن باشد و سهمى براى نهج‏البلاغه و روايات.

بيش از نيمى از سال به عناوين مختلف حوزه‏ها و دانشگاه‏ها تعطيل هستند كه مى‏توان براى اين ايام برنامه‏ريزى و دانستنى‏هاى لازم را از تفسير نهج‏البلاغه گرفته تا آموزش كامپيوتر، شنا، تيراندازى و خوشنويسى و راه‏هاى گفت‏وگو و جدال احسن فرا گرفت؛ به گونه‏اى كه فارغ‏التحصيلان پس از چند سال با روحيه و اطلاعات، وارد مراكز و با ابتكارات شخصى و آموزشى، مزه اسلام را به نسل نو بچشانند. در درس‏ها نبايد شيرينى و لطافت قرآن را در انحصار لغت، ادبيات و اقوال و احتمالات قرار دهيم زيرا ادبيات در آيه و التين و و الزيتون» مى‏گويد حرف واو براى جمع است و ذهن ما را متوقف مى‏كند ولى در اين‏كه چرا تين قبل زيتون است و چرا اين كلمه يكبار و زيتون هشت بار آمده و رابطه ميان اين دو ميوه در علم غذاشناسى چيست، ادبيات و اقوال نارسا هستند. در هر كلمه و جمله اسرارى است كه در آينده موضوع هزاران پژوهش قرار خواهد گرفت.

عمر ما رفت و چيزى نفهميديم. نه مزه قرآن را چشيديم و نه به نسل تشنه چشانديم، اگر ما زيبايى‏هاى قرآن را به نسل نو مى‏چشانديم، نسل نو دست از همه چيز بر مى‏داشت همانگونه كه زليخا زيبايى يوسف را به زنان نشان داد آنان دست خود را بريدند و از خوردن ميوه‏ها دست كشيدند.

و السلام عليكم ـ محسن قرائتى

سه شنبه 12 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]