واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: آيا دعاي ربنا با صداي شجريان ثبت ملي ميشود؟
فرهنگي. هنري . موسيقي و تجسمي
در سال جاري اذان موذن زاده اردبيلي كه در مايه بيات ترك اجرا شده ، و رديفهاي موسيقي ايراني، دو اثر معنوي هستند كه پرونده آنها در سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگردي جهت ثبت ملي گشوده شده است.
براي مردم همانقدر كه اذان موذن زاده ، بهترين آواز در رديف دستگاهي ايراني است ، دعاي ربنا با صداي استاد آواز ايران،كه آياتي از سوره بقره را در بر ميگيرد، بهترين مناجاتي است كه شنيده اند.
استاد محمدرضا شجريان كه در سال ۱۳۱۹در مشهد به دنيا آمد از هشت سالگي تلاوت قرآن را در نزد پدر آغاز كرد، و به دليل صداي خوش و آشنايي كه براي قاريان قرآن با رديفهاي دستگاهي لازم است، و استاد اين دو پشتوانه را دارا بود، به زودي در اين زمينه پيشرفت شاياني كرد.
شجريان ، از نه سالگي شركت در مجمع تلاوت قرآن را آغاز كرد، و بيش از پيش با زمينههاي موسيقايي نهفته در تلاوت قاريان ايراني آشنايي يافت و جان و دلش با قرآن هم آذين شد.
وي از ده سالگي در نشستها و اجتماعات سياسي كه آن سالها در غوغاي مبارزات ميهن دوستانه برپا ميشد به عنوان قاري قرآن كه با تلاوت او ، برنامههاي نشستها آغاز ميشد ، حضور يافت، حضوري كه آوازهاش به سرعت در استان خراسان پيچيد، و شجريان دوازده ساله به دعوت رييس راديو خراسان ، تلاوت قرآن در اين راديو را آغاز كرد.
اما اين همه داستان نبود. وي توانست در جشنوارههاي داخلي و جهاني قرآن، موفق به كسب جوايزي در زمينه تلاوت قرآن كريم شود.
امروزه آنچه حافظه تاريخي ملت ما را ، با دعاها و مناجاتهاي ماه رمضان پيوند ميزند، مناجات معروف به ربنا است كه استاد آياتي از سوره بقره را تلاوت كرده است.
دو نقل قول درباره چگونگي اجراي دعاي ربنا توسط استاد شجريان وجود دارد.
در نقل قول اول كه در همه جا گفته ميشود استاد در سال ۱۳۵۸براي تدريس به دو هنرجو، اين دعا را در يكي از استوديوهاي راديو ضبط ميكند.
در روايت دوم كه سنديت آن بسيار كم است ، گفته شده استاد شجريان در اواخر دهه ۴۰شمسي ، اين اثر را براي اجرا در برنامههاي ماه رمضان مي خواند ، و براي آنكه به حس متعالي اين دعا برسد، به كوه رفته ، و در خلوتگاهي مناجات ربنا را ميخواند و ضبط ميكند.
هر كدام از اين دو روايت درست باشد، آنچه واضح است ، آن ميباشد كه دعاي ربنا روي دستگاههاي تلاوت آيات قرآن در ايران خوانده شده كه با تلاوت قرآنا در دستگاههاي عربي متفاوت است.
تلاوت اين آيات از دستگاهراست شروع ميشود و در پايان به دستگاه عجم در دستگاه تلاوت قرآن ميرسد كه در رديف دستگاهي موسيقي ايران ، شبيه به ماهور است.
ماه رمضان ، ساعاتي ديگر آغاز ميشود، و ما اين ماه را با خاطره دعاي ربنا به حافظه تاريخي خود سپرده ايم. به نظر ميرسد اين اثر ، از آثار معنوي ايران باشد.
دوشنبه 11 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 117]