آب انبار دستاورد سنتي الهه آب در يزد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: آب انبار دستاورد سنتي الهه آب در يزد
خبرگزاري دانشجويان ايران - منطقه يزدآب انبار نوعي مخزن ذخيره آب در مناطق كويري محسوب مي‌گردد و از جمله مهم‌ترين اين بناهاي قديمي آب انبار شش بادگيري يزد است كه از زيباترين و جالب‌ترين آب انبارهاي موجود در اين سرزمين به شمار مي‌رود. به گزارش سرويس ميراث و گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)-منطقه يزد، از عهد باستان تاكنون ايرانيان، ‌به ويژه يزديان در ذخيره سازي آبهاي فراوان زمستاني جهت استفاده در فصول كم آب و خشك سال اهتمام خاصي مي‌داشتند. ‌در فرهنگ، باورها و اعتقادات يزديان آب انبارها با در نظر گرفتن نقشي سبز و حياتي كه در امور روزمره و مردمان اين ديار بر عهده داشتند از جايگاه والايي برخوردار بوده‌اند اين اهميت و اعتبار آب انبار به عنوان يكي از عناصر وابسته به قنات، به حدي بوده كه جنبه نيمه مقدس به آن بخشيده است. آب انبارها در بافت شهرهاي كويري به ويژه سرزمين يزد از چنان اهميت و اعتبار به سزايي برخوردار است كه در بيشتر آبادي‌ها، ‌محلات و شهرها اين عنصر برجسته‌ وابسته به قنات قلب آبادي محلات شهرهاي كويري را تشكيل مي‌دهد. اين بناهاي شاهكار مانند در مناطق كويري همچون يزد به آدمي روح و طراوت و حيات دوباره ارزاني مي‌دارد و در اغلب محلات اين سرزمين به عنوان يكي از چشمگيرترين، عظيم‌ترين عناصر معماري به شمار مي‌رود هر چند كه سبك و سياق معماري آن با معماري مساجد با شكوه يزد قابل قياس نيست. آب انبارها را از آب رودخانه و قنوات موجود در آبادي‌ها و شهرها پر مي‌كردند و مورد استفاده همگان قرار مي‌دارند و به دو دسته‌ اصلي، آب انبارهاي عمومي واقع در محلات روستاها و كاروانسرها و آب انبارهاي مخصوص داخل منازل تقسيم مي گردد. آب انبار در تلفظ عامه يزد امبار خوانده مي‌شود؛ آب انبار نوعي مخزن ذخيره ي آب در مناطق كويري است كه از 6 قسمت تشكيل مي‌گردد. خزينه كه مكاني جهت ذخيره‌ي آب مي‌باشد در قالب اشكال هندسي مختلف از جمله؛ مكعب، مكعب مستطيل، هشت ضلعي و استوانه و غيره به منظور دستيابي به آب خنك و گوارا ساخته مي‌شود. مصالح اصلي به كار رفته در بنا سنگ، آجر، شفته آهك و ساروح مي‌باشد. در رابطه با پوشش انبار سقف به صورت گنبدي،‌ مخروط، سطح مسطح جهت حفاظت آب موجود در آن از آلودگي‌ها، گردوخاك و آفتاب سوزان اين خطه‌ي كويري است كه با آجر ساخته مي‌شود. بادگير يا هواكش كه براي نگهداري مخزن آب به منظور سالم و خنك نگهداشتن آب و هدايت جريان مستمر هواي مطبوع به داخل آن به تعداد يك الي شش عدد تعبيه مي‌شود. وجود بادگيرهاي متعدد يك دهانه و چند دهانه برفراز بعضي از آب انبارها به دليل بهره گيري كامل‌تر از هواي مطبوع است كه از هر سو به وسيله‌ي جريان باد برقرار مي‌شود. جنب خزينه‌ آب انبار و معمولا در وسط، سر در زيبا و چشمگيري، جهت دسترسي به پاي شير و برداشت آب پلكان‌هايي تعبيه شده است ارتفاع پله‌ها به طور معمول بين 25 تا 30 و كف پله از سي تا پنجاه سانتيمتر مختلف است. در فاصله‌ي هر چند پله يك تخت پله با وسعت مناسب جهت استراحت استفاده كنندگان آب نصب شده است. سر در چشم‌گير ترين،‌ جالب‌ترين و زيباترين عنصر تزئيني سبك و شيوه معماري آب انبارها و سر در آن مي‌باشد. سردرها به طور معمول مركب از قوس بزرگ مياني، جرزهاي دو طرف و لچكي‌هاي دو سوي قوس و كتيبه‌ي پيشاني يا كمدبندي مي‌باشند، زير سقف برخي از نيم طاقي‌ها با رسمي بندي و بعضي از مقرنس بندي به گونه‌اي هنرمندانه تزئين شده است. از جمله مهم‌ترين اين بناهاي قديمي آب انبار شش بادگيري يزد است كه از زيباترين و جالب‌ترين آب انبارهاي موجود در اين سرزمين به شمار مي‌رود. اين بنا در عصر قاجاريه ساخته شده است. از آنجا كه اين آب انبار از شش بادگير به شكل منشور ساخته شده به اين نام معروف گرديده است. آب انبار شش بادگيري يزد داراي دو ورودي يكي در ضلع شمالي و ديگري در جهت جنوبي منبع آن است. طاق ضربي خشتي با نماي آجري گنبد تخم مرغي شكل و سقف بزرگ مخزن مهم ترين ويژگي‌هاي معماري اين آب انبار را تشكيل مي‌دهد. انتهاي پيام
شنبه 9 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 370]