سيرى در سيره فردى و اجتماعى امام حسن عسكرى (ع)

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: امام حسن عسكرى عليه السلام در روز جمعه هشتم ربيع الثانى سال 232 هجرى قمرى در مدينه منوره چشم به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت امام هادى عليه السلام و مادر مكرمه‏اش بانوى عارفه‏ايست كه به نام‏هاى «سليل‏» ، «حديثه‏» و «سوسن‏» خوانده مى‏شود. (1)
مدت امامت امام حسن عسكرى عليه السلام شش سال بود كه از سال 254 هجرى قمرى شروع و در سال 260 با شهادت آن حضرت پايان يافت. امام حسن عسكرى عليه السلام در طول مدت زندگانى و به ويژه در دوران امامت‏خويش به واسطه مبارزه با طاغوت‏هاى زمان در تبعيد و زندان و تحت نظر به سر مى‏برد و سرانجام در هشتم ربيع الثانى سال 260 و در 28 سالگى در شهر سامراء و توسط احمد معتمد، پانزدهمين خليفه عباسى به طرز مرموزى مسموم و به شهادت رسيد. (2)
زندگى آن حضرت در دوران شش تن از خلفاى ستمگر عباسى سپرى شد كه به ترتيب جعفر متوكل، محمد منتصر، ابوالعباس احمد مستعين، ابو عبدالله معتز، محمد مهتدى و احمد معتمد مى‏باشد.
از آنجايى كه امام عسكرى عليه السلام را در محله عسكر - كه محل سكونت‏سپاهيان ترك عباسى بود - جاى داده بودند به آن حضرت عسكرى مى‏گويند.
حضرت حجة‏بن الحسن امام زمان عليه السلام يگانه فرزند و جانشين امام حسن عسكرى عليه السلام است كه بعد از آن حضرت سكاندار كشتى ولايت و امامت گرديد و امروزه آفتاب وجودش در پشت پرده غيب قرار گرفته است و به اراده خداوند متعال ظهور نموده و جهان را با نور وجودش پر از عدل و داد خواهد ساخت.
در مورد امامت امام عسكرى عليه السلام روايات متعددى از ائمه معصومين عليهم السلام نقل شده است كه يكى از آن روايات چنين است: يحيى بن يسار قنبرى مى‏گويد: امام هادى عليه السلام چهار ماه قبل از شهادت خويش به فرزندش امام حسن عسكرى عليه السلام وصيت كرد و به امامت و خلافت او اشاره نمود و در آن حال مرا به همراه عده‏اى از دوستان و شيعيان بر آن گواه گرفت. (3)
در اين نوشتار فرازهايى از ويژگى‏هاى برجسته فردى واجتماعى آن حضرت را مى‏خوانيم:
1- عبادت
امام عسكرى عليه السلام همانند پدران گرامى خود در توجه به عبادت خدا نمونه بود. آن حضرت به هنگام نماز از هر كارى دست مى‏كشيد و چيزى را بر نماز مقدم نمى‏داشت. ابوهاشم جعفرى در اين مورد مى‏گويد: روزى به محضر امام يازدهم مشرف شدم، امام مشغول نوشتن چيزى بود، وقت نماز رسيد، امام نوشته را كنار گذاشته و به نماز ايستاد... (4)
عبادت امام عسكرى آن چنان قلب‏ها را مجذوب خود مى‏نمود كه ديگران را به ياد خدا مى‏انداخت و حتى افراد گمراه و منحرف رابه راه صحيح هدايت نموده و اهل عبادت و تهجد مى‏نمود و بدترين افراد در اثر جذبه ملكوتى آن بزرگوار به بهترين انسان‏ها تبديل مى‏شدند.
روزى برخى از عباسيان از صالح بن وصيف (رئيس فرماندهان نظامى مهتدى عباسى) خواستند كه بر امام عسكرى عليه السلام سختگيرى نمايد. او گفت: دو نفر از بدترين و سختگيرترين زندانبانان خود را بر ابو محمدابن الرضا (امام عسكرى عليه السلام) گماشته‏ام، اما آن دو در اثر معاشرت با او منقلب شده و در عبادت و مناجات به مراحل عالى قدم گذاشته‏اند. سپس آندو زندانبان را فراخوانده و در حضور عباسيان از حالات امام عسكرى عليه السلام سؤال كرد و آنان گفتند: ما چه بگوييم در مورد كسى كه روزها روزه مى‏گيرد و همه شب به عبادت مى‏ايستد و به غير ذكر و سخن خدا هيچ سخن ديگرى بر زبان نمى‏آورد و هنگامى كه به ما نظاره مى‏كند، بر بدن ما لرزه افتاده و كنترل خود را از دست مى‏دهيم! وقتى عباسى‏ها چنين ديدند منقلب شده و برگشتند. (5)
2- سخاوت
از آنجا كه امامان معصوم عليهم السلام برترين نمونه و اسوه كامل صفات عاليه انسانى بودند، رفتار آنان در همه ابعاد مى‏تواند براى پيروانشان درس‏آموز باشد. و يكى از آن صفات زيبا، سخاوت است. ما در مورد سخاوت امام عسكرى عليه السلام فقط به نقل يك روايت‏بسنده مى‏كنيم:
محمد بن على مى‏گويد: زمانى بر اثر تهيدستى كار زندگى بر ما سخت‏شد. پدرم گفت: بيا با هم به نزد ابو محمد (امام عسكرى عليه السلام) برويم. مى‏گويند او مردى بخشنده است و به جود و سخاوت شهرت دارد. گفتم: او را مى‏شناسى؟ گفت: نه، او را هرگز نديده‏ام.
با هم به راه افتاديم. در بين راه پدرم گفت: چقدر خوب است كه آن بزرگوار دستور دهد به ما 500 درهم بپردازند! تا با آن نيازهايمان را برطرف كنيم. دويست درهم براى لباس، دويست درهم براى پرداخت‏بدهى و صد درهم براى مخارج ديگر!
من پيش خود گفتم: كاش براى من هم سيصد درهم دستور دهد كه با صد درهم آن يك مركب بخرم و صد درهم براى مخارج و صد درهم براى پوشاك باشد تا به كوهستان (در اطراف همدان و قزوين) بروم. هنگامى كه به سراى امام رسيديم، غلام آن حضرت بيرون آمده و گفت: على بن ابراهيم و پسرش محمد وارد شوند. چون وارد شده و سلام كرديم، امام به پدرم فرمود: «يا على! ما خلفك عنا الى هذا الوقت؟ ; اى على! چرا تا كنون نزد ما نيامده‏اى؟»
پدرم گفت: اى آقاى من! خجالت مى‏كشيدم با اين وضع نزد شما بيايم.
وقتى از نزد آن حضرت بيرون آمديم، غلام آمده و كيسه پولى را به پدرم داد و گفت: اين پانصد درهم است، دويست درهم براى پوشاك، دويست درهم براى بدهى و صد درهم براى مخارج ديگر. آنگاه كيسه‏اى ديگر درآورده وبه من داد و گفت: اين سيصد درهم است، صد درهم براى خريد مركب و صد درهم براى پوشاك و صد درهم ديگر براى ساير هزينه‏ها، اما به كوهستان نرو بلكه به سوراء برو... . (6)
3- زهد و ساده‏زيستى
كامل بن ابراهيم مدنى در مورد زهد و ساده زيستى امام عسكرى عليه السلام مى‏گويد: جهت پرسيدن سؤالاتى به محضر آن حضرت شرفياب شديم. هنگامى كه به حضورش رسيديم، ديدم آن گرامى لباسى سفيد و نرم به تن دارد. پيش خود گفتم: ولى خدا و حجت الهى خودش لباس نرم و لطيف مى‏پوشد و ما را به مواسات و همدردى با برادران دينى فرمان مى‏دهد و از پوشيدن چنين لباسى باز مى‏دارد. امام در اين لحظه تبسم نمود و سپس آستينش را بالا زد و من متوجه شدم كه آن حضرت پوشاكى سياه و زبر بر تن نموده است. آن‏گاه فرمود: «يا كامل! هذا لله و هذا لكم; اين لباس زبر براى خداست و اين لباس نرم كه روى آن پوشيده‏ام براى شماست! (7) »
4- جذب عواطف و صيد دل‏هاى مشتاق
فضائل و كمالات معنوى آن حضرت موجب شده بود كه دوست و دشمن شيفته آن حضرت شده و از صميم قلب به آن حضرت ارادت بورزند و وجود گرامى امام را خواسته يا ناخواسته محترم شمارند. به دو نمونه در اينجا اشاره مى‏كنيم:
1- احمد بن عبيدالله بن خاقان قمى نماينده خليفه عصر و متصدى خراج شهر قم بود. او با اينكه يكى از دشمنان سرسخت و از آزار دهندگان اهل بيت عليهم السلام بود، در مورد ويژگى‏هاى اخلاقى امام حسن عسكرى عليه السلام مى‏گويد: من در شهر سامراء هيچ كس از علويان را ازلحاظ رفتار و وقار و پاكدامنى و نجابت و بزرگوارى برتر از ابومحمد ابن الرضا (امام عسكرى عليه السلام) نه ديدم و نه شناختم. او در ميان خاندان خويش و قبيله بنى هاشم و سرلشكران و وزيران و ساير مردم و حتى در ميان سالخوردگان و اشراف محترم‏تر و عزيزتر از همه بود، اين حقيقت را من با چشم خودم مشاهده كردم.
روزى در كنار پدرم - كه يكى از افراد سرشناس دستگاه خلافت‏بود - ايستاده بودم و در آن روز پدرم جلسه عمومى داشت وهمه افراد را به حضور مى‏پذيرفت. ناگهان نگهبانان خبر آوردند كه ابو محمد، ابن الرضا دم در ايستاده است. پدرم با صداى بلند گفت: اجازه دهيد وارد شود.
من از اين گفت و گو شگفت زده شدم، زيرا تا آن لحظه نديده بودم كه در حضور پدرم جز خليفه و وليعهد وى، كس ديگرى را با كنيه به او معرفى نمايند. سپس تازه جوانى گندمگون، خوش قامت، زيباروى و با اندامى موزون، با جلال و وقار ويژه وارد اتاق شد. پدرم با ديدن وى از جاى برخاست و چند قدم به استقبالش رفت، با آنكه تا آن لحظه نديده بودم كه چنين رفتارى را با يك نفر هاشمى و يا يكى از فرماندهان لشكرى نشان داده باشد. چون نزديكش رسيد، دست‏بر گردن او انداخته و از صورت و سينه‏اش بوسيده و دستش را گرفت و در روى تخت‏خود نشانيد وخودش نيز پهلوى او نشست و با او به گفت و گوى صميمانه پرداخت.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 187]