سجده بر تربت امام حسين (عليه السلام)

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: از موضوعاتى که مورد توجه و سؤال اهل سنت و وهابيون واقع شده اين است که چرا شيعه بر تربت امام حسين (ع) سجده مى‏کند؟ آيا در حقيقت اين سجده بر امام حسين يا سجده بر تربت نيست؟. براى روشن شدن مطلب به بررسى اين موضوع مى‏پردازيم:
سجده شيعه بر هر نوع خاک
عالمان شيعى، سجده بر تربت امام حسين (ع) را واجب نمى‏دانند، بلکه حکم به جواز سجده بر هر تربت و خاکى نموده‏اند، ولى از آن جا که تربت امام حسين (ع) امتياز خاصى دارد، حکم به استحباب سجود بر آن داده‏اند.
برترى برخى زمين‏ها از ديدگاه قرآن
از مجموع آيات استفاده مى‏شود که برخى از زمين‏ها مبارک بوده، بر ساير زمين‏ها برترى خاصّى دارند.
خداوند متعال مى‏فرمايد:
اًِّنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذِى بِبَکََّْ مُبارَکاً وَهُدىً لِلْعالَمِينَ»؛669
نخستين خانه‏اى که براى عبادت مردمان نهاده شد، خانه‏اى است که در مکه بنا شده است که مبارک و راهنماى جهانيان مى‏باشد.
و نيز مى‏فرمايد:
«وَقُلْ رَبِّ أَنْزِلْنِى مُنْزَلاً مُبارَکاً وَأَنْتَ خَيْرُ المُنْزِلِينَ»؛670 «و بگو پروردگارا مرا به منزلى مبارک فرود آور و تو بهترين ميزبانانى.
در آيه‏اى آمده است:
«وَنَجَّيْناهُ وَلُوطاً اًِّلى الأَرضِ الَّتِى بارَکْنا فِيها لِلْعالَمِينَ»؛671 و او و لوط را به سرزمين شام که آن را براى همه جهانيان پربرکت ساختيم نجات داديم.
درباره حضرت موسى (ع) مى‏فرمايد:
«اًِّذْ ناداهُ رَبُّهُ بِالْوادِ المُقَدَّسِ طُوَىً»؛672 «چون پروردگارش او را در وادى مقدس طوى ندا داد.
هم چنين در خطاب به او مى‏فرمايد: فَاخْلَعْ نَعْلَيْکَ اًِّنَّکَ بِالْوادِ المُقَدَّسِ طُوىً»؛673
«کفش‏هايت را از پا بيرون کن بدان که تو در وادى مقدس طوى هستى.
درباره قصه سليمان (ع) آمده است:
وَلِسُلَيْمانَ الرِّيحَ عاصِفًَْ تَجْرِى بِأَمْرِهِ اًِّلى الأَرْضِ الَّتِى بارَکْنا فِيها»؛674 «و براى سليمان باد تندرو را تسخير کرديم که به فرمان او به سرزمينى که برکتش بخشيده بوديم روان مى‏شد.
در مورد پيامبر اسلام (ص) مى‏فرمايد:
سُبْحانَ الَّذِى أَسْرى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ المَسْجِدِ الحَرامِ اًِّلىَ المَسْجِدِ الأَ قْصى الَّذِى بارَکْنا حَوْلَهُ»؛675
«پاک و منزه است کسى که بنده‏اش را شبى از مسجد الحرام تا مسجد الاقصى که پيرامونش را برکت بخشيده‏ايم، سير داد.
برترى برخى از زمين‏ها از ديدگاه روايات
از ديدگاه روايات اهل سنت و شيعه استفاده مى‏شود که قطعه‏هاى زمين همانند ساکنان آن، متّصف به صفت شقاوت و سعادت‏اند:
-1 بخارى به سندش از عبداالله بن عمر نقل مى‏کند: پيامبر اکرم (ص) هنگامى که از سرزمين «ثمود» مى‏گذشت، فرمود: داخل نشويد در سرزمين‏هايى که صاحبان آنها به خود ظلم نمودند، تا شما نيز همانند آنان به مصيبت مبتلا نگرديد، مگر در حالى که گريانيد. آنگاه رسول خدا (ص) سر مبارکش را پوشانيد و به سرعت از آن وادى گذر نمود.676
2- همان نقل مى‏کند: على (ع) کراهت داشت در سرزمين فرو رفته «بابل» نماز بخواند.677
-3 حلبى در سيره خود نقل مى‏کند: اجماع امّت بر آن است که اين مکان (مدينه) که اعضاى شريف پيامبر (ص) را در بر گرفته، بهترين قسمت‏هاى روى زمين است و حتّى از کعبه برتر مى‏باشد. برخى ديگر گويند: افضل قسمت‏هاى روى زمين است، و حتّى از عرش الهى برتر است.678
4- سمهودى شافعى در بحث علل برترى سرزمين مدينه بر سرزمين‏هاى ديگر مى‏گويد: جهت دوم آن که: اين سرزمين مشتمل بر قطعه زمينى است که به اجماع امت بر ساير قطعه‏ها برترى دارد و آن همان قطعه‏اى است که بدن شريف پيامبر (ص) را در برگرفته است.679
5- هم چنين اين مطلّب را که مردم بعد از رحلت رسول خدا (ص) مى‏آمدند و به جهت تبّرک از خاک قبر آن حضرت بر مى‏داشتند و با خود مى‏بردند. عايشه به جهت آن که بدن پيامبر (ص) نمايان نگردد، دستود داد ديوارى به دور قبر پيامبر (ص) کشيده شود.680
شرافت تربت امام حسين (ع)
تربت امام حسين (ع) از جمله تربت‏هايى است که خداوند متعال آن را به جهاتى مبارک گردانيده است، زيرا آن تربت قطعه زمينى است که جسد پاک و طيّب و طاهر سيدالشهدا (ع) را در بر دارد.
علامه امينى؛ در سرّ سجود به تربت کربلا مى‏فرمايد: «اين امر بر دو اصل اساسى استوار است:
الف - آن که شيعه اماميه در صدد آن است که براى خود تربت و مهرى پاک به همراه داشته باشد تا بر آن سجده نمايد.
ب - برخى از بقاع بر بعضى ديگر برترى دارد، لذا آثار و برکاتى بر آن مترتب است؛ به همين دليل کعبه و حرم حکم خاصى به خود گرفته است. از جمله سرزمين‏هايى که بر ساير بقاع برترى پيدا کرده و داراى آثار و برکاتى خاص است محلى است که بدن شريف سيدالشهدا (ع) را در خود جاى داده است. همان بقعه‏اى که امام على (ع) قبل از شهادت امام حسين (ع) قبضه‏اى از خاک آن را برداشت و استشمام کرد و چنان گريست که زمين از اشک‏هاى حضرتش مرطوب گشت.
سپس فرمود: «از اين سرزمين هفتاد هزار نفر محشور شده و بدون حساب وارد بهشت مى‏گردند».681 آيا سجده بر چنين تربتى مطلوبيّت و قداست ندارد و سبب تقرّب به خداوند متعال نمى‏گردد؟. آيا سزاوار نيست که انسان بر تربتى سجده کند که در آن نشانه‏هاى توحيد و عشق بازى در راه معبود است؟ تربتى که در صورت توجه خاص به حقيقت آن، حالت رقّت قلب در انسان ايجاد شده و انسان را به سوى خداوند نزديک مى‏کند...».682
استاد عباس محمود عقاد - نويسنده مصرى - در مورد سرزمين کربلا مى‏نويسد: «سرزمين کربلا حرمى است که مسلمانان براى عبرت و ياد آورى به زيارت آن مى‏آيند و غير مسلمين براى مشاهده و بازديد، ولى اگر بنا باشد که حقّ اين سرزمين ادا شود بايد آن را زيارت گاه هر انسانى قرار داد که براى نوع خود نصيبى از قداست و بهره‏اى از فضيلت قائل است، زيرا ما به ياد نداريم که قطعه‏اى از زمين به مانند کربلا اين چنين داراى فضيلت و منقبت باشد. اين نيست مگر به جهت آن که اين سرزمين با اسم کربلا و منزلگاه حسين (ع) مقرون و عجين شده است».683
شيخ محمد حسين آل کاشف الغطأ4 در بيان حکمت استحباب سجده بر تربت حسين (ع) مى‏فرمايد:
«از جمله اغراض و مقاصد عالى در استحباب سجود بر تربت حسين (ع) آن است که نمازگزار هنگامى که پيشانى خود را بر تربت مى‏گذارد به ياد فداکارى و عشق بازى امام حسين (ع) در پيشگاه الهى مى‏افتد و اين که چگونه يک انسان مى‏تواند در راه عقيده و مبدأ، اين گونه فداکارى کرده و با ظالمان مقابله کند. و از آن جا که سجود بهترين حالات يک بنده نزد خداوند است، مناسب است که در آن حالت به ياد ارواح پاک و طيب و طاهرى بيفتد که جانشان را در راه معشوق فدا کردند. در اين هنگام و با اين تفکّر، حالت خضوع و خشوع در انسان ظاهر مى‏شود و دنيا و آنچه در آن است در نظرش حقير جلوه مى‏کند و حالتى عرفانى و معنوى قوى‏اى در نفسش نسبت به خداوند متعال حاصل مى‏شود، همانند حالتى که براى امام حسين (ع) و اصحابش حاصل شده است. و اين به جهت توسل و ارتباط با امام حسين (ع) از طريق تربت اوست. از همين رو در روايات مى‏خوانيم که سجده بر تربت حسينى (ع) حجاب‏هاى هفت گانه را پاره مى‏کند. پس در حقيقت سجده بر تربت حسينى (ع) سرّ صعود و عروج از تراب به ربّ الارباب است...».684
عبد الرزاق مقرّم؛ مى‏نويسد: «از جمله اسلوب‏هايى که اهل بيت: به جهت شناساندن مظلوميّت امام حسين (ع) به مردم به کار گرفته‏اند، امر به سجود بر تربت حسينى (ع) است، زيرا از مهم‏ترين اسرار آن اين است که نمازگزار هر روز در اوقات نماز پنج گانه‏اش هنگامى که چشمش به تربت حسينى (ع) مى‏افتد به ياد امام حسين (ع) و فداکارى‏هاى او، و اصحاب و اهل بيتش مى‏افتد و معلوم است که ياد آورى از اين چنين الگوهايى از حيث روان‏شناسى اثر تربيتى و معنوى عجيبى در نفس انسان خواهد گذاشت...».685
قبر حسين (ع) همانند قبر رسول‏االله(ص)
در ابتداى بحث به شرف و فضيلت قبر پيامبر (ص) و قطعه زمينى که حضرت را در خود گرفته اشاره نموديم، حال اين نکته را ياد آور مى‏شويم که: قبر امام حسين (ع) همانند قبر رسول (ص) است زيرا امام حسين (ع) پاره تن رسول خدا (ص) است. پيامبر (ص) فرمود: «حسين منّى و أنا من حسين»؛686 «حسين از من و من از حسينم. »
امّ الفضل در عالم رؤيا ديد که قطعه‏اى از پيکر مطهّر پيامبر (ص) جدا شد و در دامانش قرار گرفت. هنگامى که در مورد اين خواب از پيامبر (ص) سؤال نمود، حضرت آن را به ولادت امام حسين (ع) و تربيتش در دامان ام الفضل تعبير کرد... .687 پس امام حسين (ع) پاره تن پيامبر (ص) است و اگر پيامبر (ص) احترامى دارد که به تبع آن، خاک قبرش هم متبرّک است، امام حسين (ع) نيز چنين است.
فضيلت تربت امام حسين (ع)
1 - احمد بن حنبل از عامر شاطبى نقل مى‏کند: در سفرى همراه على بن ابى طالب (ع) بودم. حضرت هنگامى که در مسير خود به صفين به نينوا رسيد، صدا داد: اى ابا عبداالله! در کنار شطّ فرات صبر کن. عامر شاطبى مى‏گويد: عرض کردم: براى چه؟ فرمود: روزى بر پيامبر (ص) وارد شدم، در حالى که گريان بود؛ عرض کردم: اى نبى خدا! آيا کسى شما را غضبناک کرده؟ چه شده است که گريانيد؟ پيامبر (ص) فرمود: خير بلکه الاَّن جبرئيل از نزد من خارج شد و خبر داد که حسين (ع) در کنار شطّ فرات به شهادت مى‏رسد. جبرئيل گفت: آيا مى‏خواهى که تربت او را استشمام نمايى؟ عرض کردم: آرى. آن گاه قبضه‏اى از خاک تربت امام حسين (ع) را به من داد که در اين هنگام طاقت نياوردم و گريستم.688

2- امّ سلمه مى‏گويد: روزى رسول خدا (ص) مضطرب از خواب بيدار شد، دوباره خوابيد و بار ديگر همين حالت به وى دست داد، بار سوم نيز اين عمل تکرار شد، در اين مرتبه ديدم که در دستان مبارکش تربتى سرخ بود که آن را مى‏بوسيد و اشک مى‏ريخت. عرض کردم: اى رسول خدا! اين تربت چيست؟ فرمود: جبرئيل به من خبر داد که فرزندم حسين (ع) در سرزمين عراق به شهادت مى‏رسد. به جبرئيل گفتم:
تربتى که حسين (ع) در آن به شهادت مى‏رسد به من بنما، جبرئيل از آن تربت آورده و به من داد.689
دانستن اين نکته ضرورى است که فرق است بين مسجود له و مسجود عليه، شيعه اماميه که بر تربت امام حسين (ع) سجده مى‏کند آن را مسجود له قرار نمى‏دهد، بلکه آن را مسجود عليه قرار مى‏دهد، يعنى شيعه براى تربت امام حسين (ع) سجده نمى‏کند، بلکه بر روى تربت امام حسين (ع) اما براى خداوند متعال سجده مى‏نمايد. و بين اين دو فرق آشکار است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 268]