واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: استان یزد
استان یزد در مرکز ایران در قلمرو سلسله جبال مرکزی ایران بین عرض های جغرافیایی 29 درجه و 48 دقیقه تا 33 درجه و 30 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 52 درجه و 45 دقیقه تا 56 درجه و30 دقیقه شرقی از نصف النهار مبدأ قرار گرفته است. استان یزد از شمال و غرب به استان اصفهان از شمال شرقی به استان خراسان از جنوب غربی به استان فارس و از جنوب شرقی به استان کرمان محدود می شود. استان یزد در حدود 72156 کیلومتر مربع وسعت داشته و تقریباً 37/4 درصد از وسعت کل ایران را در بر می گیرد .
یزد به معنی پاک و مقدس است و شهر یزد نیز به مفهوم شهر خدا و سرزمین مقدس است. به لحاظ شرایط اقلیمی استان یزد وضعیت کشاورزی در این استان مطلوب نیست و امکان بهره برداری از آب های سطحی در کشاورزی بسیار کم است. شرایط خاص مناطق حاشیه کویر نظیر میزان اندک باران حرکت ماسه های روان ، پدیده کویرزایی مراتع فقیر کمبود منابع تأمین آب موجب شده تا 28 درصد وسعت استان یزد فاقد بهره دهی اقتصادی باشد .
مهمترین مناطق کشاورزی استان دشتهای یزد، اردکان، بهادران، بهاباد، هرات، مروت، چاهک و ابرکوه است. محصولات کشاورزی استان شامل انار، پسته، بادام، غلات، آفتابگردان، انگور، پنبه، چغندر قند و کنجد است .
استان یزد به لحاظ زمین شناختی دارای ذخایر بسیار عظیم معدنی است. معادن مهم این استان مانند آهن چغارت، مرمر بورق، ماسه سنگ متکسانه، سرب کوتک نقشی مهم و سازنده در تحولات اقتصادی و عمرانی استان داشته است .
صنایع دستی
پیشینه یزد آکنده از پایمردی و استواری مردمانی سخت کوش و پرتلاش است که به رغم طبیعت گرم و خشک این دیار، کمر همت بسته و با پشتکار و خلاقیت و ذوق هنری خود نام شهر و دیارشان را پرآوازه کرده اند.
همانگونه که گفته شد با توجه به شرایط آب و هوایی و محدود بودن فعالیت های کشاورزی و دامپروری در استان یزد، سایر فعالیتهای انتقالی و افزون بر همه فعالیت در رشته های مختلف صنایع دستی در آن استان رشد کرده است. نساجی سنتی، سفال و سرامیک سازی، زیلو بافی قالیبافی و ساخت مصنوعات مختلف فلزی از جمله صنایع دستی رایج در استان یزد است.
آب و هوا
استان یزد با مساحت حدود 131575 کیلومتر مربع در قسمت مرکزی فلات ایران قرار دارد و در برگیرنده نامناسبترین عوامل طبیعی غالب بر فلات مرکزی ایران است . این استان دارای پستی و بلندیهایمتنوعی بوده است بطوریکه ارتفاع مختلف آن متفاوت و از حدود 660 متر ازسطح دریای آزاد ( شهرستان طبس) تا 4075 متر (شیرکوه) تغییر میکند.
تراکم ارتفاعات در سه رشته مجزا که عمدتاً جبال مرکزی ایران را دنبال میکند، دیده میشود که روند آنها شمال غربی – جنوب شرقی است.
شدت وزش باد در استان به علت لخت بودن دشتها و کوهستانها زیاد میباشد. جهت وزش باد در شش ماه اول سال شمال غربی و در چهارماه آبان تا بهمن جنوب شرقی میباشد. وزش باد غالب در دو ماه اسفند و مهر از غرب میباشد. سرعت باد به صورت طوفانهای سهمگین شنی میتواند تا 90 کیلومتر در ساعت برسد و حتی این سرعت در یزد تا 120 کیلومتر نیز ثبت شده است.
بخش اعظم بارندگی استان در زمستان ، بهار و پاییز رخ میدهد. همچنین بارندگیهای تابستانه در مناطق پست ، صفر و در مناطق مرتفع نیز بسیار ناچیز است. میزان بارندگی سالانه در قسمتهای مختلف استان متغیر و با ارتفاع افزایش مییابد.
شهرستان یزد
:
یزد مرکز استان در فاصله ۶۷۷ کیلومتری تهران قرار دارد. شهر یزد یکی از هفت کلانشهر ایران (تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز، یزد و اهواز) است. یزد به شهر بادگیرها معروف است. به «شهر دوچرخهها» و «شهر شیرینی» نیز شهرت دارد.
یزد از شهرهای قدیمی ایران و از بهترین نمونه های شهرهای کویر به شمار میرود. در این شهر همه چیز حکایت از حرکت و زنده بودن محیط اجتماعی دارد. نام یزد معمولاً یادآور آثار هنری و اصیل است. تولیدات صنایع دستی یزد تا قبل از دوره ماشینی شدن صنایع، به دلیل کیفیت و برخورداری از اصالت هنری دارای شهرت جهانی و هنوز هم به طور نسبی از کیفیت خوبی برخوردار است. ظرافت های به کار رفته در ساخت آثار هنری و معماری این منطقه در نوع خود بی نظیر بوده و از همین جهت دارای ارزش هنری فراوانی می باشد.
اماکن تاریخی
مسجد جامع کبیر
این مسجد یکی از با ارزش ترین میراث هنری و گنجینه ای از معماری اسلامی است. بانی ساختمان اصلی مسجد را علاءالدوله گرشاسب آل بویه – قرن ششم هجری- می دانند ولی مسجد کنونی مربوط به آل مظفر و تیموریان قرن هشتم و نهم هجری است. از امتیازات هنری و معماری این مسجد می توان قدرت و استواری کاشیکاری های نفیس و جالب، سر در بلند، دو کتیبه نفیس یکی به خط کوفی و دیگری به خط ثلث بر روی کاشی لاجوردی معرق در کنار سر در باشکوه، دو مناره زیبا و تزئینات کاشیکاری شده، دیوارهای داخلی شبستان و زیر گنبد و خارج گنبد را نام برد.
ارتفاع مناره های آن حدود 48 متر و ارتفاع سر در آن در حدود 24 متر می باشد.
دخمه زرتشتیان
دخمه در فرهنگ فارسی به معنای گور خانه گبرا می باشد. این دخمه در انتهای جنوبی شهر یزد در حوالی منطقه صفائیه در بالای تپه ای نسبتاً مرتفع وجود دارد که یکی قدیمی تر بنام هانجکی هاتریا (زرتشتی هندی الاصل) و دیگری که جدید تر است به نام گلستان معروف است. در وسط این دو دخمه چاله ای سنگی وجود دارد که زرتشتیان مردگان خود را در آن می انداختند. این اثر مربوط به دوره قاجار می باشد.
آتشکده زرتشتیان
یکی از اماکن مربوط به زرتشتیان آتشکده آنها است. این بنا در خیابان آیت ا... کاشانی واقع گردیده و شامل ساختمان و باغ مشجری است که در قرن اخیر ساخته شده است. در این محل آتش مقدس که برای زرتشتیان محترم می باشد و دارای قدمتی چند ساله بوده و باید همیشه روشن نگه داشته شود، نگهداری می شود. شایان ذکر است که قدمت آتشکده به 1500 سال می رسد. ساختمان اصلی در وسط حیاط و بر بلندی قرار دارد و آنرا درختانی همیشه سبز احاطه کرده اند. حوضی مدور و بزرگ در محور ورودی بنا به آن زیبایی خاصی بخشیده است. آتش در محفظه ای بلند تر از سطح زمین در اتاقی نسبتاً وسیع و دور از تابش خورشید قرار گرفته و اتاقهایی برای مراسم نیایش پیرامون آن طراحی شده است.
آب انبار شش بادگیری
برای شهر های کویری همچون یزد ارزش آب بیش از هر جای دیگر احساس می شود. در این شهر بیش از 75 آب انبار وجود دارد. این آب انبار دارای شش بادگیر می باشد و 180 سال پیش در دوره قاجار ساخته شده است. از ویژگیهای مهم این اثر تاریخی دو دهانه بودن این آب انبار است که دارای تزئینات مقرنس کاری می باشد و دارای 55 پله ورودی در قسمت جنوبی است که بین پله 25 و 26 از بالا یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد.
بازار خان
ساخت این بازار به زمان ناصرالدین شاه قاجار بر می گردد. ساختار متفاوت و عرض متباین آن حکایت از ساخت تدریجی آن دارد. 258 متر طول دارد و ارتفاع بازار 4 تا 6 متر متغییر است. در بخش شمالی-جنوبی 53 مغازه و در بخش شرقی-غربی 100 مغازه وجود دارد.
حمام خان
حمام خان به گرمخانه نور نیز شهرت دارد. سابقه احداث حمام به سال 1212 هجری قمری بر می گردد و در تاریخ 1242 هجری قمری مورد تجدید بنا و تزئینات قرار گرفت. تزئینات حمام خان بسیار ساده بوده است به طوریکه مهمترین تزئین آن نقاشی های بخش شاه نشین می باشد. مساحت حمام 1170 متر مربع و زیر بنای آن 900 متر مربع می باشد.
باغ دولت آباد
باغ دولت آباد یکی از باغهای معروف ایرانی است که در زمان محمد تقی خان (دوره زندیه) طراحی و ساخته شده است. این باغ از قناتی به همین نام مشروب می شود و جریان آب در باغ استخوان بندی طراحی آنرا تشکیل می دهد. عناصر متشکله مجموعه چنین است:
عمارت سر در جنوبی، شتر خان و اصطبل ها، عمارت حرمسرا و عمارت هشتی بادگیر، آشپزخانه، عمارت بهشت آئین، عمارت تالار آئینه سر در اصلی و آب انبار دو دهانه. جالب ترین بنای مجموعه را عمارت هشتی و بادگیر تشکیل می دهد که تلفیق جریان آب و هوا به زیباترین شکل صورت گرفته است. بادگیر باغ دولت آباد با 33 متر بلندی از سطح زمین شاه کار مهندسی و نبوغ معماران یزدی است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]