دلشدگان-نظر استاد شجریان درباره فیلم و کارگردانش مرحوم حاتمی بعنوان خواننده در این فیلم

واضح آرشیو وب فارسی:پی سی سیتی: دلشدگان-نظر استاد شجریان درباره فیلم و کارگردانش مرحوم حاتمی بعنوان خواننده این فیلم

http://ufile.info/up/files/31q0pmyb8yu9c9o3hgya.jpg

دلشدگان و علي حاتمي:

زنده‌یاد علي حاتمي در سال ۱۳۲۳ در تهران متولد شد و فعالیت هنري خود را از سال اول تحصيل در دانشكده هنرهاي دراماتيك آغاز كرد و همكاري با تلويزيون با عنوان نويسنده بازيگر و كارگردان از ديگر فعاليت‌هاي وي بود. علي حاتمي از سال 1349 به عنوان نويسنده فيلمنامه و كارگردان، با فيلم حسن كچل، فعالیت خود را در سينما آغاز كرد و حاصل فعاليت وي در مقام نویسنده و كارگردان ساخت ۱۳فيلم سينمايي از جمله طوقی، قلندر، ستارخان، سوته‌دلان، حاجي واشنگتن، كمال الملك، مادر و دلشدگان و دو مجموعه عظیم و ماندگار تاریخی سلطان صاحبقران و هزاردستان بود. حاتمي در آذرماه ۱۳۷۵در اثر بيماري سرطان و در ابتدای فیلمبرداری پروژه جهان پهلوان تختي از دنیا رفت.
"دلشدگان" تنها فیلم علی حاتمی است که "موسیقی متن" به معنی واقعی و استاندارد را دارد و مدیون حضور یک آهنگساز با استعداد است که فهم کاملی از فیلم و موسیقی فیلم دارد؛ حسین علیزاده، نوازنده تار و سه تار و آشنا به سنت موسیقایی قاجار، در این فیلم ممارست ها و توانایی های خود را نشان داده است. در صحنه هایی، برشهایی کوتاه از تارنوازی به شیوه قاجار میشنویم و در بعضی برشها، لحن و روش علیزاده را، هم در نوازندگی و هم در ارکستر نویسی. تعدادی از شاگردان قدیمی او به عنوان نوازنده و سیاهی لشگر با لباس مخصوص آن دوران در فیلم حاضر شدند؛ از جمله جهانشاه صارمی که از شاگردان قدیم علیزاده و لطفی است و اکنون سرپرست گروه "نهفت" است.
شجریان در آن فیلم، عمدا" از لب خوانی به شیوه فردین و ایرج خودداری کرد و علیزاده نیز محدوده کار را بر ساخت و ترانه و ضربی قرار نداد، بلکه موسیقی فیلم را به عنوان "هنر" در نظر گرفت و با هوشمندی نوشت و اجرا کرد.
طرح زیبای روی جلد نوار و پوستر فیلم نیز از یادنرفتنی است. زیرا با عناصر موسیقییایی انباشته شده است؛ از جمله یک گرامافون بوقی، نماد موسیقی عصر تجدید در ایران و نماد نوستالوژیک در فیلمهای ایرانی؛ این طرح را زنده یاد مرتضی ممیز کشیده و به فیلم دلشدگان تقدیم کرده بود. موسيقي زيباي فيلم دلشدگان، بعدها در آلبومي توسط شجريان منتشر شد.

گفتگو با استاد شجريان درباره "دلشدگان" استاد ماندگار علي حاتمي(ازوبلاگ
شجرياني‌ها)http://www.delawaz.ir/showimage.aspx?imagepath=/delawazcontent/media/image/2006/09/105_orig.jpg&mode=350

شجريان: در سفر بودم که شنیدم آقای حاتمی تماس گرفته‌اند و قصد ساختن فیلمی درباره موسیقی سنتی را دارند. فکر کردم قصد مشورت دارند. در بازگشت صحبت‌های بسیاری شد. آهنگ‌ها را آقای حسین علیزاده ساخته بود و با یکی از خوانندگان که از شاگردان من بود اجرایش کرده بودند. هدف را پرسیدم. گفتند که داستان درباره چیست و هدف را که تجلیل از موسیقی ایرانی و بزرگداشت اساتید و بزرگان موسیقی است تشریح کردند. راستش در آقای حاتمی آن توانایی و قدرت را سراغ داشتم. چون فیلمهای ایشان به خصوص فیلم‌های مربوط به دوره قاجار را دیده بودم و با کار درخشان ایشان در بازسازی زندگی هنرمندان و دوره‌های تاریخی ایران ، چه در فیلم‌ها و چه در مجموعه‌های تلویزیونی آشنایی داشتم. "هزار دستان" را بسیار دوست داشتم و آن را اوج کار سینما و مجموعه‌سازی می‌دانم. دورادور هم آقای حاتمی را می‌شناختم. راستش وقت دیدن فیلم را ندارم اما اگر فرصتی باشد به تماشای فیلمی بروم آقای حاتمی از معدود کسانی هستند که به فیلم‌هایشان علاقه دارم و داشتم.

عکس‌هایی از صحنه‌های فیلم‌برداری شده را دیدم و با آقای علیزاده صحبت کردم. سرانجام گفتند که از من چه می‌خواهند. گفتم که در زندگی چیزی برای فیلم نخوانده‌ام و نمی‌خوانم. مگر آنکه از ابتدا راجع به فیلم با من صحبت و بحث شود، فیلمنامه را ببینم و بخوانم و آهنگ‌ها زیر نظر من ساخته شود. البته آقای علیزاده را دارای استعداد شگرفی می‌دانم. او را خیلی دوست دارم و کارش را تحسین می‌کنم. به ایشان گفتم که مسئله‌ی سلیقه هم هست. شاید درست نباشد که من وسط کار وارد شوم و بخواهم سلیقه‌ای اعمال کنم. خلاصه نشستيم و گوش کردیم. از موسیقی متن فیلم شروع کردیم و رسیدیم به آهنگ‌های سنتی و قطعاتی که به گروه مربوط بود و تصنیف‌ها.

قطعات حسین علیزاده را که شنیدید چگونه یافتید؟

http://www.farya.com/images/all/hossein-alizadeh-ali-hatami.jpg

-علیزاده سالهاست که در کار آهنگسازی سنت‌شکن است. همیشه نسبت به آهنگسازهای دیگر و حتي همدوره‌ای‌های خودش هم پیشتاز بوده است. نوع کارهایش (نی نوا، حصار، سواران دشت امید و بقیه ی قطعه‌ها در زمینه‌ی آهنگسازی) نشان از یک استعداد شگرفت دارد که برای من بسیار قابل احترام بوده و به آن دلبستگی فراوان دارم. این استعداد اگر مزاحتمی برایش فراهم نشود می‌تواند بسیاری کارها در موسیقی ما انجام دهد و راهگشا باشد. علیزاده در آهنگسازی و گروه‌نوازی هنرمند بحث‌انگیزی بوده است. به هر حال دیدم که کارها اثر اوست و پس از شنیدن دریافتم که کارها خوب است. سعی شده بود که کلام به شیوه‌ی زمان قاجار نوشته شود. بنابراین [ تصنیف‌ها هم ] به شیوه‌ی زمان قاجار ساخته شده بودند. کلام از خود آقای حاتمی و بسیار هم خوب بود. بعضی هایش را البته من نپسندیدم. آقای حاتمی هم گفتند که اینها مطلقاً غیرقابل تغییر نیستند و دست مرا باز گذاشتند. توجیه من این بود که چون در فیلم اساتید موسیقی ایرانی به خارج از کشور می‌روند بهتر است از کلمات سعدی و حافظ استفاده کنیم. بعد که کلمات و شعرهای جدید انتخاب و نوشته شدند از آقای فریدون مشیری خواهش کردم که شعرها و آهنگ ها را بررسی کنند و ایشان هم با بزرگواری این مهم را انجام دادند. از ابتدا هم قرار نبود لب‌خوانی شود؟ چون در صحنه هایی از فیلم می بینیم که از لب‌خوانی پرهیز می‌شود، مثل فصل مرگ خواننده، یا ضبط صفحه…

-تمام قصه‌ی این خواننده را از ابتدا گفتند و تعریف کردند که چگونه قرار است در فیلم به فرنگ برود و در یکی از دفعاتی که در پارکی یا باغی برای خودش آوازی می‌خواند و تمرین می‌کند صدایش را شهزاده‌ی ترک نابینایی می‌شنود و به موسیقی او علاقه‌مند و دلباخته‌اش می‌شود. از من خواسته شد که چه باید بکنیم. کار اصلاً به عهده‌ی من گذاشته شد. تعداد فصل‌ها و صحنه‌ها را در نظر گرفتم و از دیوان حافظ شعرهایی پیدا کردم که از نظر محتوا به این صحنه بخورد. ضبط صوت را برداشتم و به کوه رفتم و در آنجا خواندم. دوست داشتم محیط آزاد باشد. اصلاً در فیلم هم محیط باید آزاد می‌بود. روزی که به کوه رفتم برف می‌آمد. در راه که می‌رفتم می‌خواندم. بعد در استودیو نوار را مرتب کردم و به آقای حاتمی دادم که برای فیلم‌برداری آن صحنه‌ها در خارج بر اساس موسیقی و آواز من تقطیع و تنظیم کنند و صحنه را بسازند. آنها هم عین همین کار را کردند. پس از تدوین رفتم و دیدم و اصلاح کردند.

برای همین صحنه‌ها قبلاً صحبت شده بود که لب‌خوانی نباشد. راستش این کار هیچ وقت مورد پسند من نبوده و بسیار ناخوشآیند است. آن ها هم گفتند که ما اصلاً با این کار موافقتی نداریم. پیشنهاد این بود و قرار شد که خواننده‌ی گروه همیشه طوری در قاب تصویر باشد که صدای من روی صورتش نیوفتد یا کاملاً معلوم باشد که صدای من روی تصویر و صورت او نیست یا ناهمخوان است. به خصوص که هم من و هم آقای حاتمی می‌دانستیم که صدا و چهره‌ی من برای مردم آشناست و مردم این دو را نمی‌توانند با هم همذات کنند.

قسمت دیگری که راستش نپسندیدم صحنه ای بود که خواننده در اوج می‌خواند و چهچهه می‌زند، اما استاد روی پلکان اپرا در صحنه مرگ است. گفتم که از نظر واقعیت، این دو با هم نمی‌خوانند که انسان در نهایت درجه‌ی ضعف و رنجوری در حال مرگ باشد و صدایش در اوج بخواند. بخش‌های دیگری هم بودکه چون هنوز تدوین کامل نشده بود قرار بود تغییر یابند. فیلم تدوین شده را هنوز ندیده‌ام. نمی‌دانم مشکلات دیگری پیش آمده یا نه.

آیا فیلم را تجلیلی از اساتید موسیقی می دانید؟ -شرکت من در فیلم صرفاً به قصد حرمت گذاشتن به اساتید گذشته است. کاری هم که آقای حاتمی می‌کنند بسیار ارزنده است. این کار را هم با افتخار کردم. آقای حاتمی هم با لطف بسیار در فیلم قید کرده‌اند که من به طور افتخاری و فقط برای شرکت در این تجلیل و تقدیر در این اثر همکاری کرده‌ام. حرکت با ارزشی‌ست.
چه خصوصیتی در تصنیف‌های فیلم دلشدگان از نظر موسیقی هست؟ آیا ویژگی خاصی دارند؟ به خصوص که به نظر می‌آیند تصنیف‌های کلاسیک در قالب‌های قدیمی تصنیف‌سازی اواخر قاجار نوشته شده‌اند.
بله. در قالب قدیمی کار شده و بسیار خوبند. اما این آثار اوج استعداد علیزاده نیست. اینها تصنیف‌های خوبی هستند اما علیزاده بهتر این هم می‌تواند بسازد. تصنیف‌ها همه یادآور موسیقی قدیمی است، در شیوه و سبک قدیم. علیزاده سالهاست که در شیوه‌ی خودش کار می‌کند و می‌بینیم اینجا به گذشته‌های خیلی دور خودش که موسیقی سنتی و قدیم و اصیل کار می کرده برگشته است. اگر این کار را ادامه بدهد می‌بینیم که هر کارش از کار قبلی بهتر خواهد شد.

شما که فیلم‌نامه را خواندید به نظرتان می‌آید که فیلم توانسته تاریخچه‌ای از موسیقی را منتقل کند؟ تا حد زیادی بله. البته خود آقای حاتمی قصد نداشت که زمان واقعی یا واقعیت زمانی یا تاریخی را در صددرصد بیان کند. آنچه داده یک طرح و تصویر کلی است از آنچه بر اساتید موسیقی گذشته است. البته در بعضی زمینه‌ها کار بسیار جالب است. مثلاً قسمت‌های مربوط به تمبک در اصل مربوط به خیلی قبل‌تر از مرحوم حسین تهرانی و مربوط به زمان قاجاریه است. یا در مورد خواننده و اسم طاهر که برای خواننده گذاشته اند طبعاً به این قصد است که یادآوری باشد از طاهرزاده. از نظر سینمایی هم که کار من نیست تا نظر بدهم.

http://ufile.info/up/files/h51yrwy5horv1vlc8s2q.jpg

آخرين عکس علي حاتمي با جسمي نحيف از بيماري سرطان، سرصحنه فيلم جهان پهلوان تختي
ساقیا زده‌ام باده‌ای نابی که مپرس
جامی زده‌ام از چشمه نگاه او
سرخوش بردم خانه به خانه کو به کو
هر دم زچشمانش جرعه‌ای جام جهان
ریزد به دل من روشن‌تر از عالم جان
ساقی چشمان او پیمانه پیمانه عشق ریزد به جام جانم
حرفی دارم رمزی گویم شیدا کند مارا
ساقی جامی بده
آتش زان شعله زن
به یک نظر به یک نظر
ما را ز دست ما ببر

http://www.iranactor.com/Films/images/delshodegan.JPG

دانلود مجموعه کامل موسیقی فيلم دلشدگان (http://p30city.net/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.4shared.com%2Ffile%2F765 11668%2Fb1f23236%2FShajarian_-_Delshodegan.html)

برای شنیدن آنلاین موسیقی فیلم دلشدگان به
آلبوم " دلشدگان " با صداي " محمدرضا شجريان - پی سی سیتی (http://p30city.net/showthread.php?t=512)
مراجعه کنید

آهنگها رو به صورت تک تک میتونین گوش بدین
فوق العاده هستند

http://www.delawaz.com/showimage.aspx?imagepath=/delawazcontent/media/image/2006/09/100_orig.jpg&mode=350 (http://javascript%3Cb%3E%3C/b%3E:OpenCenterWindow%28)

نویسنده و کارگردان: علی حاتمی (http://www.iranactor.com/artists/DIRECTORS/hatami.htm)
مدیر فیلمبرداری: محمود کلاری (http://www.iranactor.com/artists/cameraman/kalari.htm)
صدا: بهروز معاونیان، ساسان نخعی
طراح صحنه: علی حاتمی
عکس: عزیز ساعتی
جلوه های ویژه: مهرداد گریبانی
تدوین: روح الله امامی (http://www.iranactor.com/artists/Editor/roohollah-emami.htm)
موسیقی: حسین علیزاده
چهره پرداز: عبدالله اسکندری (http://www.iranactor.com/artists/Grim/eskandari.htm)
بازیگران: فرامرز صدیقی،‌امین تارخ، (http://www.iranactor.com/artists/actors/tarokh.htm) اکبرعبدی (http://www.iranactor.com/artists/actors/abdi.htm)، سعید پورصمیمی (http://www.iranactor.com/artists/actors/poursamimi.htm)، حمید جبلی، (http://www.iranactor.com/artists/actors/jebeli.htm) محمدعلی کشاورز، (http://www.iranactor.com/artists/actors/keshavarz.htm) جلال مقدم، جمشید هاشمپور (http://www.iranactor.com/artists/actors/hashempour.htm)، رقیه (http://www.iranactor.com/artists/actors/roghieh-chehrehazad.htm) چهره آزاد (http://www.iranactor.com/artists/actors/roghieh-chehrehazad.htm)، شهلا ریاحی (http://www.iranactor.com/artists/actors/shahla-riahi.htm)، لیلا حاتمی (http://www.iranactor.com/artists/actors/leyla.htm)، توران مهرزاد، علی اصغر گرمسیری، منصور والامقام، فتحعلی اویسی (http://www.iranactor.com/artists/actors/Fathali-Oveisi.htm)
تهیه کننده: علی حاتمی
سال ساخت: 1370
سال نمایش: 1371
زمان: 91 دقیقه

خلاصه داستان:
در زمان سلطنت احمد شاه قاجار، تاجری فرهنگی به بهانه رونق فرهنگ و هنر قصد دارد با پر کردن صفحه از چند موسیقیدان ایرانی، ردیف های اصیل موسیقی ایرانی را که در شرف فراموشی است، از گزند گذر زمان محفوظ دارد. به همین منظور از آقا حسین دلنواز خواسته می شود که جمعی از بهترین نوازندگان را برگزیند. این قصد و برنامه سفیر به فرنگ در عمل با مشکلاتی مواجه می شود. اما استاد دلنواز خود تصمیم می گیرد و این برنامه را عملی می کند. در فرنگ صدای دلنشین طاهرخان، خواننده گروه به هنگام تمرین موجب شفای لیلا برادرزاده سفیر عثمانی می شود که در مجاورت باغ پانسیون گروه زندگی می کند. هوای سرد و موذی فرنگ طاهرخان را که جسما آدم ضعیفی است دچارذات الریه می کند. آنها پس از اتمام کار ضبط صفحه، دچار مشکلات مالی شده و مجبور می شوند برای جبران، کنسرتی برپا کنند. طاهر بیمار تمام جانش را در آوایش می نهد. در راه بازگشت، به زمان آغاز جنگ اول جهانی، کشتی مسافربری حامل آنها اشتباها مورد اصابت گلوله های توپ قرار می گیرد و اثاثیه مسافران به آب ریخته می شود. صندوق صفحات ضبط شده برامواج آب شناور می گردد.

گفتند این فیلم رو اخیرا جمعه شبی صدا و سیما پخش کرده و به صورت وحشتناکی سانسسسور شده بوده !
من خیلی دوست دارم کاملشو ببینم
یه نسخه اورجینال و شرکتیشو گرفتم اما هنوز دلم نمیاد ببینم میگم شاید کاملش رو پیدا کردم
نمیدونم شایدم این کامل باشه
اما خوشحالم که از تلویزیون ندیدم !

موسیقیشو ولی تا حالا شاید 200 بار گوش داده باشم
احتمالا موسیقی از فیلم بهتر فیلم از موسیقی بهتر و یک از یک بهتر باشن

جشن دهم خانه سینما شجریان رو دعوت کردند
قسمتی از این فیلم و آواز اوج پاسبان حرم دل رو گذاشته بودن
شجریان خودش اشکش دراومد
کلیپشو سعی میکنم که بگذارم....

زندگی موسيقايی علی حاتمی و فيلمهايش (http://p30city.net/showthread.php?t=8406)

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: پی سی سیتی]

[مشاهده در: www.p30city.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 2082]