چهار روز پس از انتشار گزارش دنياي اقتصاد، رسما ابلاغ شدمسكن مهر بدون تعاوني هم ساخته مي‌شود

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: چهار روز پس از انتشار گزارش دنياي اقتصاد، رسما ابلاغ شدمسكن مهر بدون تعاوني هم ساخته مي‌شود
شخصي‌سازي به جاي انبوه‌سازي روي زمين‌هاي 99ساله رايج مي‌شودگروه مسكن – موضوع تغيير در نحوه واگذاري زمين‌هاي 99ساله كه چهارشنبه گذشته دنياي اقتصاد خبر آن را اعلام و از قول يك عضو شوراي عالي مسكن آن را تشريح كرده بود، روز گذشته رسما توسط پايگاه اطلاع‌رساني دولت اعلام شد.

بر اساس تصميم نمايندگان ويژه رييس‌جمهور در امور مسكن، از اين پس واجدين شرايط دريافت زمين‌هاي 99ساله مي‌توانند در گروه‌هاي 3 و 5نفره زمين را از دولت تحويل گرفته و خود براي احداث مسكن اقدام كنند. اين مصوبه جديد به اين معنا خواهد بود كه اعضاي يك تعاوني مسكن كه تعدادشان حداقل بيشتر از 50نفر است ديگر لازم نيست منتظر بمانند تا همه اعضا توانايي تامين هزينه لازم براي ساخت‌ را داشته باشند، بلكه آنها مي‌توانند در گروه‌هاي كوچك و به محض تامين منابع، خودشان را به دولت معرفي كنند و زمين را تحويل بگيرند. اين طرح جديد اگر چه با هدف شتاب بخشيدن به سرعت ساخت مسكن مهر تدوين شده، اما اجراي آن در شهرها مي‌تواند تكرار تجربه شكست خورده «شخصي‌سازي» به جاي روش صحيح «انبوه‌سازي» باشد.
زمين‌هاي دولتي بر اساس اين طرح به جاي آنكه براي ساخت مثلا 10طبقه واگذار شود، قرار است براي يك آپارتمان كوچك 2 الي 3طبقه اعطا شود كه در اين صورت از ظرفيت واقعي زمين به عنوان سرمايه ارزشمند دولت و ملت استفاده درست نمي‌شود.به بيان ساده‌تر با اجراي مصوبه جديد شوراي‌‌عالي مسكن بحث تراكم‌هاي چند طبقه در پروژه مسكن مهر كنار گذاشته مي‌شود.
كارشناسان معتقدند اگر چنين شود در آينده نزديك دولت با كمبود زمين براي واگذاري 99ساله روبه‌رو مي‌شود.
پايگاه اطلاع‌رساني دولت در گزارشي اعلام كرد: با تصويب دولت و با هدف تسهيل و تسريع در اجراي برنامه‌هاي مسكن مهر، متقاضيان مي‌توانند پس از آماده‌سازي زمين توسط تعاوني‌هاي مسكن، زمين‌هاي رايگان در گروه‌هاي 3 و 5نفره دريافت و خود براي احداث مسكن اقدام كنند.
آماده‌سازي زمين‌هاي مسكن مهر بايد به صورت متمركز و توسط اتحاديه‌ها و تعاوني‌هاي مسكن انجام گيرد؛ اما پس از انجام عمليات آماده‌سازي زمين، امكان احداث مسكن بدون مشاركت در تعاوني‌ها مجاز است.
براين اساس، در همه شهرها به جز شهر تهران (كه واگذاري زمين به صورت مجتمع‌سازي هم قابل‌انجام است) همزمان با شروع آماده‌سازي، قطعات تفكيكي با تعيين بر و كف زمين به گروه‌هاي 3 و 5نفره با برگه واگذاري تحويل متقاضي مي‌شود و اين گروه‌ها مي‌توانند عمليات اجرايي ساختمان را خود يا از طريق تعاوني‌هاي مربوط انجام دهند و در صورت تمايل به صورت مجتمع‌سازي اقدام به احداث ساختمان كنند.
سازندگان مسكن مهر از ساخت مدرسه و مسجد معاف شدند
شوراي عالي مسكن همچنين درباره تامين اعتبار احداث مكان‌هاي عمومي همچون مساجد و مدارس مقرر كرد هزينه‌هاي مربوط به ساخت مدارس و مساجد بر اساس ضوابط طرح‌هاي تفصيلي در اين مناطق مشابه ساير خدمات روبنايي از طريق اعتبارات دولتي و مشاركت‌هاي داوطلبانه مردمي (بدون تحميل به مالكان و سازندگان مسكن) تامين شود.
همچنين با هدف تامين اعتبار تسهيلات بانكي طرح مسكن مهر، مقرر شد معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور اعتبارات يارانه‌اي بخش مسكن در قانون بودجه سال ‌٨٧ كل كشور را 100درصد تخصيص داده و وزارت امور اقتصادي و دارايي نيز به فوريت اين اعتبار را پرداخت كند تا از طريق بانك مسكن پشتوانه تامين منابع ساخت مسكن مهر شود.
بر اساس بند ديگر اين مصوبه، به وزارت مسكن اجازه داده شد اراضي تجاري واقع در طرح‌هاي آماده‌سازي مسكن مهر را به ارزش كارشناسي روز و به روش مزايده به فروش برساند و وجوه حاصله را در راستاي اهداف برنامه مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد هزينه كند.
مسووليت حسن اجراي طرح مسكن مهر و واگذاري ‌٩٩ساله و تشخيص و نحوه اجراي مفاد اين تصويب‌نامه در شهرهاي هر استان به عهده شخص استاندار است و استانداران موظفند ضمن رفع مشكلات مربوط و موانع با اتخاذ تصميمات لازم، هماهنگي‌هاي مورد نياز را در اجراي مصوبات به عمل آورند و با استفاده از امكانات محلي خدمات فني و اجرايي اقدامات مقتضي را در جهت واگذاري و آماده‌سازي اراضي به عمل آورده و گزارش عملكرد مربوط را به طور ماهانه به وزارت مسكن و شهرسازي در جهت طرح در شوراي مسكن شهر ارائه كنند.

نظر كارشناسان و فعالان صنعت ساختمان درباره مصوبه جديد مربوط به مسكن مهر
اين طرح، هزينه‌هاي ساخت را افزايش مي‌دهد
ميترا يافتيان-ليلا درخشان
طرح واگذاري زمين‌هاي با اجاره 99ساله به گروه‌هاي 3 و 5نفره متشكل از اعضاي واجد شرايط تعاوني‌هاي مسكن مهر كه طي روزهاي اخير در شوراي عالي مسكن به تصويب رسيده، در شرايطي در حال اجرايي شدن است كه بخش اعظم زمين‌هاي واگذار شده به استعداد ساخت يك‌ميليون و 200هزار واحد مسكوني طي يكسال اخير، در قطعات بزرگ و داراي طرح و نقشه انجام شده است. از اين رو يكي از ايرادات وارده به اين مصوبه، تحميل هزينه مضاعف به دولت و نيز به تعاوني‌هاي مسكن مهر است. همچنين حذف شدن فعاليت‌هاي انبوه‌سازي در راستاي اجرايي شدن اين مصوبه، از ديگر نگراني‌هايي است كه از سوي كارشناسان اعلام مي‌شود.
بدين لحاظ مشاهده مي‌شود پس از پيروزي انقلاب در كشور ما حدود 20سال براي واگذاري خانه و نه زمين به خانوارهاي فاقد مسكن تلاش شد، اما با اجرايي شدن طرح واگذاري زمين با اجاره 99ساله به گروه‌هاي 3 و 5نفره تجربه ناموفق واگذاري زمين‌هاي دولتي و عدم احداث مسكن بر روي آنها يا نيمه‌كاره ماندن پروژه‌هاي مسكوني در اين مناطق مجددا در كشور تكرار خواهد شد و در شرايط كنوني كه با پيك تقاضا در بخش مسكن روبه‌رو هستيم آثار و تبعات منفي اجرايي شدن اين‌گونه طرح‌ها چه بسا عظيم‌تر از گذشته باشد.
بايد توجه داشت كه در طرح قبلي واگذاري زمين‌هاي با اجاره 99ساله به تعاوني‌ها، حداكثر تخلفي كه از سوي افراد صورت مي‌گرفت خريد و فروش فيش‌ها و سهميه‌ها بود، اما با تشكيل اين گروه‌هاي 3 و 5نفره، افراد واجد شرايط در ابتدا با يكديگر توافق كرده و زمين آماده‌سازي شده را از تعاوني‌ها تحويل مي‌گيرند و پس از مدتي بر سر فروش اين امتياز هماهنگ شده و دلالي و بورس‌بازي را نيز وارد كرده و روز به روز افزايش مي‌دهند.از سوي ديگر، به دليل اينكه تعاوني‌هاي مسكن شخصيت حقوقي دارند، اگر يكي از اعضا، مشاركت درستي نداشت و به تعهدات خود عمل نكرد، از اين طرح كنار گذاشته مي‌شود، اما اگر حتي يك نفر از اين گروه‌هاي 3 و 5نفره كناره‌گيري كند و به هر دليلي خواهان ادامه همكاري نباشد، ‌اجراي عمليات ساخت پروژه مسكوني متوقف مي‌شود.
وزير مسكن: تنوع ايجاد كرديم
در رابطه با اجرايي شدن اين طرح، نظر محمد سعيدي‌كيا، وزير مسكن و شهرسازي را جويا شديم.وي با ابراز خرسندي از تصويب اين طرح در شوراي‌عالي مسكن گفت: اين هم يكي از روش‌هاي واگذاري زمين به افراد واجد شرايط و ثبت‌نامي در طرح مسكن مهر است و دولت با تصويب اين طرح خواستار تنوع بخشيدن به شيوه اجرايي آن است.وي در توضيح علت تصويب اين طرح در شوراي‌عالي مسكن افزود: مهم‌ترين علت تصويب اين طرح، بالا بردن سرعت اجرا و ساخت مسكن در كشور است تا مردم در گروه‌هاي كوچك‌تري درگير ساخت‌وساز شوند.وي در پاسخ به اين سوال كه آيا شيوه قبلي اجراي طرح مسكن مهر در كشور موفق نبوده است، گفت: خير، اشتباه نكنيد اين شيوه جايگزين شيوه قبلي نشده و فقط صرفا براي واگذاري اين زمين‌ها تنوع ايجاد شده است. در مقابل نظر مثبت دولت از اجرايي كردن اين طرح در كشور، اما برخي كارشناسان اقتصاد و مسكن نسبت به اين مصوبه و اجراي آن نظرات انتقادي و متفاوتي دارند.
ساماندهي با چسب زمين؟
دكتر كمال اطهاري، كارشناس اقتصاد مسكن، طي اظهارنظري درباره اين طرح به دنياي اقتصاد گفت: دولت با اجراي اين مصوبه، تعاوني‌هاي توليد مسكن مهر را به تعاوني‌هاي تقسيم زمين‌هاي با اجاره 99ساله تبديل مي‌كند.
وي يادآور شد: اجراي اين شيوه تكرار همان تجربيات قبلي دولت در سال‌هاي اوليه انقلاب است و به واقع همان اشكالي را كه پيش از اين به طرح مسكن مهر وارد بود، تشديد مي‌كند. بدين مفهوم كه اولا اين تعاوني‌هاي مسكن در محل كار تشكيل نمي‌شوند، بنابراين نمي‌توانند از كمك‌هاي فني و حقوقي محل‌هاي كار بهره بگيرد.
وي افزود: همچنين اعضاي اين تعاوني‌ها با يكديگر پيوستگي و هماهنگي نداشته و صرفا طي يك فراخوان عمومي، واجد شرايط تشخيص داده شده و بدون داشتن صلاحيت و تخصص فني در كنار يكديگر جمع شده‌اند.از اين رو همان تجربه‌اي كه موجب شد بسياري از تعاوني‌هاي مسكن ناموفق عمل كرده و احداث پروژه‌هاي مسكوني آنها نيمه‌تمام مانده يا اصلا شروع نشود، مجددا قرار است تكرار شود.وي تاكيد كرد: از همان ابتداي اجراي طرح مسكن مهر در كشور مشخص بود كه اعضاي تعاوني‌هاي مسكن مهر را نمي‌توان صرفا با چسب زمين ساماندهي كرد؛ چرا كه تنها اين اعضا يكديگر را نمي‌شناسند، بلكه تجربه ساخت‌وساز نداشته و به دليل كم درآمد بودن، فاقد تجربه و تخصص لازم هستند.وي تصريح كرد: مشكل اينجاست كه اين تعاوني‌هاي مسكن نه تنها شركت تشكيل نداده‌اند بلكه از اين پس مي‌توانند در گروه‌هاي 3 و 5 نفره هم ساخت‌وساز كنند و اين يعني تكرار و شگفت‌آور تجربه ناموفق قبل كه حاصل آن از همه لحاظ پرشكست بود.
به واقع چون اين زمين‌ها در قطعات كوچك‌تر تقسيم مي‌شود به راحتي امتياز ساخت آن خريد و فروش شده و مجددا تحويل گيرندگان اين زمين‌ها به دليل اينكه خانه‌دار نشده‌اند، در صف متقاضيان دريافت تسهيلات خريد يا ساخت مسكن از سوي دولت قرار مي‌گيرند. وي گفت: بنابراين به طور كلي اجراي اين مصوبه بحران مسكن را تشديد مي‌كند و به ركود تورمي در بازار مسكن دامن مي‌زند.
مشكلات حقوقي
دكتر محمد غرضي، رييس سازمان نظام مهندسي و كنترل ساختمان كشور نيز درباره اجرايي شدن طرح واگذاري زمين‌هاي با اجاره 99ساله به گروه‌هاي 3 و 5نفره متشكل از اعضاي تعاوني‌هاي واجد شرايط ابراز عقيده كرد و گفت: مهم‌ترين ايراد وارده به اين مصوبه مشكلات حقوقي ناشي از اجراي آن است. چرا كه با فشار نمي‌توان مردم را با يكديگر شريك كرد و شراكت بايد با رضايت طرفين باشد. همچنين اگر اعضاي اين گروه‌ها در ابتدا با يكديگر توافق كنند، تجربه ثابت كرده كه عموما چنين پروژه‌هايي به نتيجه نمي‌رسد.
وي تصريح كرد: اجراي اين شيوه در واگذاري زمين‌هاي دولتي به فاقدين مسكن موجب بي‌توجهي به استفاده از فن‌آوري نوين در ساخت‌وساز شده و چون اين ساختمان‌ها به صورت 2 الي 3 طبقه ساخته مي‌شود، هزينه‌هاي ساخت در آنها نسبت به پروژه‌هاي انبوه‌سازي بيشتر مي‌شود. وي معتقد است: اختلاف سليقه دولت‌هاي مختلف، موجب شده حل مشكل مسكن در كشور ما آن طور كه بايد و شايد اتفاق نيافتد و از دوره‌اي به دور ديگر منتقل و تشديد شود. دكتر افشين پروين‌پور، مدير گروه سياست‌گذاري مسكن دانشگاه علم و صنعت هم در اين باره اظهار نظر كرد و گفت: اگر چه اين شيوه هم يكي از دولتي‌هاي متداول در واگذاري زمين به امضاي واجد شرايط است، اما به واقع مهم‌ترين شكل در اجراي اين گونه طرح‌ها در كشور عدم بهره‌گيري از شيوه مديريت پروژه در راستاي اجراي طرح‌هاي انبوه‌سازي مسكن است.
وي با بيان اينكه واگذاري امور ساخت و ساز به گروه‌هاي 2 و 5نفره، بحث انبوه‌سازي را شامل نمي‌شود، گفت: همواره وقتي مسكن در تيراژ بالا ساخته شود، هزينه‌هاي فني سرشكن مي‌شود، اما انتظار مي‌رود اجراي اين طرح هزينه‌هاي ساخت و ساز در طرح مسكن مهر را نيز بالا ببرد.
احتمال عدم رعايت نكات فني در ساخت
در همين راستا سيد مهدي موذن، رييس كانون كاردان‌هاي فني ساختمان استان تهران در واكنش به مصوبه جديد شوراي عالي مسكن مبني برساخت در گروه‌هاي سه نفره گفت: همچنان كه بر همه ما شاهد بوديم وزير مسكن و شهرسازي در ابتداي وزارت خود تاكيد كردند كه يا ساختمان نمي‌سازيم يا ساختمان مقاوم مي‌سازيم. اما در واقع اين مصوبه جديد شوراي عالي مسكن نقض گفته اظهارات وزير مسكن است. موذن افزود: بر اساس مصوبه جديد شوراي عالي مسكن متقاضيان مي‌توانند پس از آماده‌سازي زمين‌ توسط تعاوني‌هاي مسكن، زمين‌هاي رايگان در گروه‌هاي 3 و 5نفره دريافت و خود براي احداث مسكن اقدام كنند. اين در حالي است كه اين گروه 5 نفره اولا هيچ گونه آشنايي و شناختي نسبت به همديگر ندارند و ممكن است از هر صنفي يا هر شغلي باشند. وي تاكيد كرد: در همين حال روند كار در تعاوني‌هاي مسكن به گونه‌اي است كه اعضا اقدام به گزينش يك مدير عامل مي‌كنند، اما اين گروه 5 نفره كه شناختي از يكديگر ندارند عملا نمي‌توانند به هم اعتماد كنند چون قضيه مسائل مالي در ميان است. رييس كانون كاردان‌هاي فني ساختمان استان تهران تاكيد كرد: از سوي ديگر اين گروه 5 نفره به منظور اخذ تسهيلات بايد با بانك‌ها در ارتباط باشند و اينكه بانك چگونه اين تسهيلات را به اين 5 نفر خواهد داد نيز از جمله مشكلات احتمالي در اجراي اين مصوبه است.
دوشنبه 4 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 116]