نگاهي به يك فيلم فرزند خاك، تصوير تازه زنان در دفاع مقدس

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: نگاهي به يك فيلم فرزند خاك، تصوير تازه زنان در دفاع مقدس
فيلم سينمايي «فرزند خاك» ساخته محمدعلي باشه آهنگر با برجسته كردن شخصيت هاي زن بر سهم انكارناشدني زنان در جنگ و حفظ يادگارهاي هشت سال دفاع مقدس تاكيد مي كند.
به گزارش مهر، نمونه هاي نخستين فيلم هاي دفاع مقدس فضايي مردانه داشت و زنان در آنها حضوري حاشيه اي داشتند. قهرمان هاي قصه ها مرداني بودند كه اسلحه دست مي گرفتند، به خط مقدم مي رفتند و مي جنگيدند و در اين تصاوير اگر ردي از زن ها پيدا مي شد در بيمارستان ها يا مراكز درماني بود آن هم در قالب پرستار.
در فيلم هاي اول كارگردانان دفاع مقدس خلا» حضور شخصيت هاي موثر زن را مي توان ديد. «بلمي به سوي ساحل»، «ديدبان»، «چشم شيشه اي»، «مهاجر»، «پرواز در شب» و... نمونه هايي از اين دست درام هاي مردانه بودند كه جايي براي شخصيت هاي زن نداشتند و به دليل حضور پررنگ مردان غيبت زن ها پرسشي براي مخاطب ايجاد نمي كرد.
اما آهسته آهسته حضور زنان در اين فيلم ها پررنگتر شد و آنها نقش هايي جديتر به دست آوردند. گاهي زن ها در بطن قصه بودند مثل «هيوا»، «سرزمين خورشيد»، «كيميا»، «نجات يافتگان» و «برج مينو» و گاهي مي شد آنها را كنار قهرمان مرد قصه ديد; مثل «مزرعه پدري» و «شيدا».
آنها توانسته بودند در دل مناسبت هاي مردانه اين سينما جايي براي خود باز كنند. تلاش كارگردان هاي سينماي دفاع مقدس براي ترسيم حضور زنان در جنگ باعث شد تصوير كليشه اي زناني كه جنگ را تجربه كرده اند بشكند. اين نگاه با فاصله گرفتن از جنگ و در پي تغيير موضوع فيلم هاي جنگي تقويت شد.
هر چه فيلمسازها به سمت موضوع هايي تازه تر مي رفتند، شخصيت هايي تازه به درام هاي جنگي پا مي گذاشتند. اگر سال هاي قبل نمايش عشق در اين آثار مذموم تلقي مي شد، به تدريج زنان با خود عشق را به محيط خشن و مردانه اين فيلم ها آوردند و قهرماناني كه زماني زندگي را پشت خاكريزها جا گذاشته و به استقبال شهادت مي رفتند، به خاطر خانواده و عشق مقابل دشمن مي ايستادند.
زن قهرمان داستان (آتنه فقيه نصيري) در «مزرعه پدري» از مرد (مهدي احمدي) مي خواهد خانه و بچه ها را نجات بدهد و در «نجات يافتگان» بين رزمنده مجروح و پرستار (عاطفه رضوي) دلبستگي به وجود مي آيد. در «سرزمين خورشيد» زن (گلچهره سجاديه) مرد (خسرو شكيبايي) را به باوري تازه از زندگي مي رساند.
در «هيوا»، «مزرعه پدري» و «برج مينو» هم بر عشق زميني تاكيد مي شود; عنصري كه در فيلم هاي اوليه دفاع مقدس ناديده گرفته مي شد. «فرزند خاك» هم مولود همين جريان است. جرياني كه سينماي جنگ را به پويايي مي رساند و اين فرصت را به فيلمسازان مي دهد تا با نسل پس از جنگ ارتباط برقرار كند.
فيلم سينمايي «فرزند خاك» درامي كاملا زنانه است و قصه را قهرمان هاي زن آن پيش مي برند. آنها پل ارتباط گذشته با حال و آينده هستند و ميراث دار آنچه از جنگ باقيمانده است. مينا (شبنم مقدمي) در جستجوي گذشته به سرزميني پا مي گذارد كه او را به سوي حقيقت راهنمايي مي كند.
تجارت با آنچه از جنگ باقيمانده و حضور زنان در اين تجارت يكي از موضوع هاي جذاب فيلم است. گوانا (مهتاب نصيرپور) كه قرباني جنگ و پيامدهاي آن است، به سرنوشتي تسليم مي شود كه جنگ برايش رقم زده است. «فرزند خاك» حاصل مناسبات زمانه امروز است و همان تاثيري را روي مخاطب مي گذارد كه زماني فيلم هاي ابراهيم حاتمي كيا مي گذاشت.
فيلم رد پاي جامعه امروز را دارد و ارجاع هايش به آنچه با يادگارهاي جنگ مي شود بر بيننده تاثير مي گذارد. اما مهمتر از همه نگاهي است كه به شخصيت هاي زن دارد. «فرزند خاك» به يادمان مي آورد كه زنان سهمي انكارناشدني در جنگ داشته اند و آنها هستند كه يادگارهاي هشت سال دفاع مقدس را حفظ مي كنند. حتي اگر قرباني اين بازي مردانه باشند.
يکشنبه 3 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 71]