ريشه يابي دلايل استعفاي رئيس جمهوري پاكستان

واضح آرشیو وب فارسی:ابرار: ريشه يابي دلايل استعفاي رئيس جمهوري پاكستان

بعد از استعفاي پرويز مشرف رئيس جمهوري مستعفي پاكستان رسانه هاي خارجي به بررسي و تحليل تحولات اين كشور پرداختند. شخصيت هاي سياسي و رسانه هاي عمده غربي از زواياي منفعتي خود با اين رويداد مواجه شدند. محورهاي تحليل هاي مطرح شده در رسانه هاي خارجي درباره پاكستان بدين شرح است: - چرايي حمايت نشدن مشرف از سوي آمريكا - خانم ترزيتا شافر مسوول برنامه آسياي جنوبي در مركز مطالعات راهبردي و بين المللي واشنگتن: دولت آمريكا متوجه شده بود مشرف در حقيقت قدرت را از دست داده و حتي آنچه كه از وي باقي مانده انحلال پارلمان و بركناري دولت در نهايت راه به جايي نمي برد.اين امكان وجود دارد كه واشنگتن متوجه شده باشد ارتش از مشرف در صورت تظاهرات خياباني حمايت نمي كند.

( خبرگزاري فرانسه)
- تنوير احمد خان رئيس موسسه مطالعات راهبردي اسلام آباد: دولت جورج بوش رئيس جمهوري آمريكا در شرايطي كه مشرف با تهديدهاي مربوط به استيضاح جناح هاي مخالف خود روبه رو بود، از ارائه كمك هاي كافي به وي خودداري كرد. مشرف زماني اولين گزينه غرب بود ولي حالا غرب به اين نتيجه رسيده است كه مشرف بايد برود. (خبرگزاري فرانسه)
-
عملكرد مشرف در دوره 9ساله و جنگ عليه تروريسم
- ترزيتا شافر: مشرف متحدي بود كه حد و حدودي داشت. دولت پاكستان دو نوع سياست در افغانستان داشت: يكي سياست هوادار آمريكا و ديگري حفاظت از خود شامل حفظ تماس با طالبان. بخش اعظمي از تجهيزاتي كه آمريكايي ها در افغانستان مصرف مي كنند از طريق پاكستان تامين مي شود. نيمي از اين 10 ميليارد دلار به عنوان كمك خارجي در نظر گرفته نشده بلكه بازپرداخت هزينه هاي جاري پاكستان بوده است. اما اين حقيقت دارد كه پاكستاني ها در اتحادشان با آمريكا منافع خود را در نظر دارند و براي آنها اصل اين است كه در معرض تهديدهاي ناشي از غرب كشور يعني افغانستان قرار نگيرند. از آنجايي كه از ديدگاه پاكستان حكومت كرزي به ظاهر قادر به كنترل اوضاع نيست طبيعي است كه آنها درصدد سياستي ديگر باشند اما اگر آنها روابط خود را با دوستان قديمي شان طالبان از سر بگيرند اين امر سياستي را كه با تكيه بر دولت كرزي و
به طور غيرمستقيم به واشنگتن مربوط
مي شود غيرممكن مي سازد.
( خبرگزاري فرانسه)
-
علل كناره گيري مشرف
پرويز مشرف رئيس جمهور سابق پاكستان در ميان موجي از اعتراض هاي گسترده داخلي و خارجي از قدرت كناره گيري كرد. بحراني كه منجر به كناره گيري مشرف از قدرت شد از يكسال پيش آغاز شد. وي در سال 2007رئيس ديوان عالي اين كشور را كه از محبوبيت خاصي برخوردار بود بركنار كرد و پس از آن حالت فوق العاده اعلام كرد. پس از آن ترور بي نظير بوتو به وقوع پيوست وانتخابات ماه فوريه نيز نشان داد حزب ائتلاف دولت مصمم به بركناري وي شده است. حتي پيش بيني شد با توافق بين رئيس جمهوري و حزب ائتلاف دولت كه با ميانجيگري غرب صورت گرفت رئيس جمهوري به شرط آنكه تحت تعقيب قانوني قرار نگيرد از قدرت كناره گيري كند. وي همچنين درخواست كرد به وي اجازه اقامت در پاكستان داده شود. اگرچه به نظر مي رسد هيچگونه توافق رسمي بر سر اين مساله صورت نگرفته است، مقام هاي نزديك به مشرف اعلام كردند وي از حزب مردم پاكستان تضمين هايي دريافت كرده است كه ارتش آن كشور نيز از آن حمايت مي كند. (روزنامه گاردين)
-
ارتش پاكستان واستعفاي مشرف
- كريستين فر كارشناس امور كشورهاي جنوب آسيا: بزرگ ترين شگفتي در بحران سياسي پاكستان كه به استعفاي پرويز مشرف از مقام رياست جمهوري انجاميد اعلام حمايت دو حزب اصلي پارلمان از استيضاح وي بود. استيضاح مشرف بدون استيضاح ارتش امكان پذير نبود و ارتش براي همين وارد عمل شد. ارتش در واقع در اين ماجرا نقش مهمي داشت و مشرف را تشويق كرد كه از مقام خود استعفا كند. بازيگران مختلف بين المللي و سفراي كشورهاي گوناگون نيز براي متقاعد كردن مشرف به استعفا و پرهيز از استيضاح بسيار فعال بودند. تلاش براي جلوگيري از استيضاح مشرف به معناي علاقه مندي ارتش براي حمايت از وي نيست. ارتش پاكستان منافع بسياري در اين موضوع دارد كه خود را از مشرف دور كند. اما ارتش به اين نيز بسيار علاقه مند است كه هيچ يك از مقام هاي ارشد ارتش به سبب مداخله در امور غيرنظامي و به دست گرفتن امور دولت استيضاح نشود. يكي از نتايج استعفاي مشرف اين است كه مقام هاي ارشد ارتش در آينده به سادگي نخواهند توانست براي مداخله در امور دولت تصميم بگيرند و وارد عمل شوند. ( سي ان ان)
- فرزانه شيخ پژوهشگر پاكستاني چاتهام هاوس لندن:با اينكه در حال حاضر اطمينان و اعتماد كافي وجود ندارد، ولي كمتر كسي معتقد است كه جنگ با تروريسم را كسي جز ارتش پاكستان مي تواند اداره كند. با افزايش اتهام هاي مربوط به همكاري سازمان هاي اطلاعاتي پاكستان با شبه نظاميان اسلامگرا از جمله در بمبگذاري سفارت هند در كابل، پرسش هاي زيادي در اين زمينه باقي مانده است. (خبرگزاري فرانسه)
-
پيامدهاي كناره گيري مشرف
- پيتربرگن نويسنده و تحليلگر امنيت ملي آمريكا: اوضاع اقتصادي پاكستان در حال سقوط آزاد است. بلاتكليفي سياسي نيز به سبب رقابت هاي دو حزب اصلي در پارلمان وجود دارد. البته استعفاي مشرف قابل پيش بيني بود زيرا اين دو حزب از ديرباز از مشرف متنفر بودند. هرج و مرج و رسيدگي نشدن شايسته به اتهام هاي متهمان تروريستي و بي توجهي به همكاري دستگاه اطلاعاتي نظامي پاكستان با طالبان مدت هاست كه واشنگتن را نگران كرده است و شايد اين وضع ادامه يابد.( سي ان ان)
- كناره گيري پرويز مشرف رئيس جمهور پاكستان نوعي خلأ سياسي را ايجاد كرده و در زماني كه فرآيند صلح ميان اين كشور با ديگر قدرت هسته اي منطقه يعني هند به دليل مسائل مرتبط با تروريسم و موضوع درگيري هاي كشمير به سردي گراييده، خلأ سياسي ايجاد شده، نگراني مقام هاي هند را به همراه داشته است. (خبرگزاري فرانسه)
- عايشه صديقه،تحليلگر و متخصص مسائل دفاعي پاكستان: غرب از وضع موجود ناراحت است. هيچ يك از افرادي كه در جناح هاي سياسي پاكستان حضور دارند و به عنوان جايگزيني براي مشرف مطرح هستند، ادامه دهنده سياست هاي دنبال شده مشرف نخواهند بود. آنها به اين نكته رسيده اند رياست جمهوري اين كشور تنها موقعي از پايداري برخوردار است كه نظاميان در راس قدرت باشند يا اينكه دولتي قوي همانند دولت ذوالفقار علي بوتو در دهه 70 زمام امور را در دست داشته باشد. ( خبرگزاري فرانسه)
-
راهبرد آمريكا در پاكستان بعد از مشرف
اسلام آباد هميشه متحد مبهم واشنگتن در اين مبارزه بوده است. از يك طرف ارتش پاكستان در جنگ با طالبان و دستگيري برخي از رهبران ارشد القاعده مشاركت داشته و از طرف ديگر، بنا به اعلام مقام هاي دولتي آمريكا در جاهايي به ويژه در افغانستان و نيز در داخل پاكستان، از طالبان حمايت كرده است. پاكستان هم يكي از متحدان آمريكا در جنگ با تروريسم است و هم منبع تروريسم داخلي و خارجي.
( سي ان ان)
- ترزيتا شافر: ترس بسيار من اين است كه راهبردي در كار نباشد و تنها تاكتيك در بين باشد.آمريكايي ها اولويت را روي كنترل مرزهاي پاكستان و افغانستان قرار مي دهند. از ديدگاه پاكستان اين مساله ابتدا به پايان دادن به حملات انتحاري در درون پاكستان و مبارزه با نيروهاي طالبان و مناطقي كه اشغال كرده اند، مربوط مي شود. آمريكا تنها مي تواند كمك پشتيباني در محل در اختيار آنها قرار دهد. ( سي ان ان)
- رابرت گرنير تحليلگر سياسي: دولت آمريكا از دولت پاكستان به علت ناتواني از پايبندي كامل و عمل به تعهد خود ناخشنود است. از اين رو آمريكا حملات موشكي خود را به داخل خاك پاكستان افزايش داده است. در اين حملات ده ها نفر از شبه نظاميان كشته شده اند. ژنرال اشفق كياني فرمانده ارتش پاكستان هم اكنون نزديك ترين متحد آمريكا در پاكستان است به همان اندازه كه مشرف پس از حملات 11 سپتامبر به واشنگتن نزديك بود. بسياري ترديد دارند رهبران غيرنظامي پاكستان بتوانند با القاعده مقابله كنند. هنوز بايد صبر كرد تا ببينيم دولت دموكراتيك پاكستان واقعاً مي تواند در مسيري يكدست و هموار حركت كند يا خير. كارشناسان مي گويند احتمال دارد فشارهاي آمريكا بر پاكستان از حد خود بگذرد.
(سي ان ان)
- كريستين فر درباره تاثير استعفاي مشرف بر روابط پاكستان و آمريكا و جنگ با تروريسم: آمريكا مدت ها بود كه از مشرف رضايت نداشت. عمليات ضد شورش در پاكستان بسيار كند پيش رفته است. مخالفت فزاينده تقريباً همه اقشار جامعه پاكستان با مشرف موجب شد كه واشنگتن به اين نتيجه برسد كه سرمايه گذاري روي مشرف ديگر فايده ندارد.( سي ان ان)
-
آينده راهبرد پاكستان در جنگ عليه تروريسم
با كناره گيري مشرف از قدرت در پاكستان آينده جنگ با تروريسم در پاكستان كه با حمايت آمريكا از مشرف آغاز شده بود، دچار ابهام شده است. ( سي ان ان)
باربارا استار: دولت آمريكا كه از همان ابتدا از روي كار آمدن دولت جديد در پاكستان استقبال كرده بود ساعاتي پس از استعفاي مشرف اعلام كرد آنها حتي درباره امنيت تسليحات اتمي اين كشور نگران نبوده اند. البته هنوز مهمترين هدف آمريكا در منطقه كه سركوب نيروهاي طالبان و القاعده در پاكستان است از بين نرفته و از دولت اين كشور مي خواهد تا اين كار را ادامه دهد. دولت بوش معتقد است دستگاه اطلاعاتي پاكستان هنوز پر از عوامل طرفدار طالبان و القاعده است.( سي ان ان)
- نيك بارتون از مركز مطالعات راهبردي و بين المللي: ارتش آمريكا بايد بسيار محتاطانه عمل كند زيرا ممكن است باعث شعله ورشدن ناآرامي ها در اين كشور شود. مشرف مي گفت اگر آمريكا اطلاعاتي درباره محل اختفاي اسامه بن لادن داشت وي اجازه مي داد آمريكا وارد پاكستان شود و به غائله
بن لادن خاتمه دهد. البته هنوز كسي مطمئن نيست رهبران جديد پاكستان هم همين نظر را داشته باشند. ( سي ان ان)
تحليلگران معتقدند به رغم نگراني هاي كشورهاي غربي، كناره گيري مشرف از سمت رياست جمهوري تغييري در نقش پاكستان در فرآيند جنگ با تروريسم آمريكا نخواهد داشت. با اين حال مساله مشاركت و تعهد پاكستان به مبارزه با تروريسم در هاله اي از ابهام قرار دارد. كشورهاي هند، افغانستان و حتي آمريكا دستگاه هاي اطلاعاتي پاكستان را به حمايت از القاعده و طالبان متهم مي كنند. (خبرگزاري فرانسه)
- شفقت محمود تحليلگر سياسي پاكستان: كناره گيري مشرف هيچ تاثيري در تعهد پاكستان به مبارزه با تروريسم نخواهد داشت. از اين به بعد، يك رويكرد نظامي و سياسي با تمركز و جديتي بيشتر از قبل وارد عرصه خواهد شد زيرا كه حضور مشرف
به مثابه عامل اختلاف از ميان برداشته شده است. (خبرگزاري فرانسه)
-
اختلافات حزبي در پاكستان
احزاب اين ائتلاف همچنين بر سر بازگشت قضاتي كه مشرف بركنار كرده است با يكديگر توافق ندارند. شريف مايل است قضات بركنارشده را دوباره به قدرت بازگرداند اما آصف زرداري همسر بي نظير بوتو كه رهبري حزب مردم را برعهده دارد با اين كار مخالف است.( گاردين)
-
ديگر بهانه اي به نام «مشرف» وجود ندارد
«پرويز مشرف با خودداري از ورود به يك رقابت بر سر قدرت با رقباي خود كه وعده داده بودند وي را استيضاح كنند از پست رياست جمهوري پاكستان استعفا كرد. اگر اين استيضاح روند خود را ادامه مي داد به طور حتم بحران سياسي، اوضاع اين كشور آسيايي را وخيم تر مي كرد.»خروج مشرف از قدرت كه در يك نطق احساسي تلويزيوني توسط خود رئيس جمهور گيرافتاده پاكستان اعلام شد باعث مي شود سياست مداراني كه خواستار استيضاح هم پيمان سرسخت آمريكا بودند هم اكنون به تنهايي با شبه نظاميان و مشكلات اقتصادي كه اين كشور مسلح به سلاح هسته اي را آزار داده است، مبارزه كنند.
شفقت محمود وزير پيشين دولت و تحليلگر برجسته سياسي پاكستان مي گويد: اين يك چالش بسيار بزرگ پيش روي ماست. الان ديگر بهانه مشرف نيز وجود ندارد. الان مردم بايد روي عملكرد خود تمركز كنند. پس از ماه ها فشار افزايش يافته روي مشرف براي ترك قدرت، كناره گيري او پس از تقريباً 9 سال در چنگ داشتن قدرت چيزي بود كه انتظار مي رفت شاهد آن باشيم.
اين ژنرال سابق 65 ساله كه پس از كناره گيري از سمت رياست ارتش در ماه نوامبر و كنارگذاشته شدن از عرصه سياستگذاري توسط دولت غيرنظامي پاكستان به يك شخصيت تقريباً گم شده تبديل شده بود در بحبوحه زماني رياست جمهوري را ترك كرد كه كاملاً محسوس است هيچ كدام از دو حامي اصلي اش - ارتش و واشنگتن- از وي حمايت نكرده اند. كاندوليزا رايس وزير امور خارجه آمريكا با تاكيد بر خط سير غرب تاكنون از تصميم مشرف براي پيوستن به جنگ عليه افراطي گراها به رهبري آمريكا پس از حملات يازدهم سپتامبر سال 2001 عميقاً قدرداني كرد و گفت: مشرف يك هم پيمان خوب آمريكا بود. رايس اما بسيار مواظب بود تا حرفي نزند كه حاكي از حمايت قوي كشورش از دولت غيرنظامي پاكستان باشد كه باعث بيرون راندن مشرف شود. وزير امور خارجه آمريكا گفت: ما معتقديم كه احترام به روند هاي دموكراتيك و منطبق با قانون اساسي در آن كشور (پاكستان)، اصلي مهم در آينده پاكستان و جنگ اين كشور عليه تروريسم است.«اما هنوز مرگ سياسي مشرف يكسري از سوالات اساسي را مطرح مي كند از جمله اينكه آيا ائتلاف حاكم پاكستان بدون دشمن مشترك شان باز هم در كنار هم خواهند بود و آيا اينكه احزاب اصلي آن كشور همپيماني نزديك مشرف را با آمريكا حفظ خواهند كرد يا خير اما به احتمال خيلي زياد رفتن مشرف از قدرت تاثير مشخصي روي چگونگي كنترل تسليحات هسته اي پاكستان نخواهد داشت.» به گفته كارشناسان يك كميته 10 عضوي و نه فقط رئيس جمهور در مورد استفاده از اين تسليحات تصميم مي گيرند. مشرف در يك نطق يك ساعته كه عموماً براي دفاع از سابقه اش ترتيب داده شده بود، ليستي از مشكلاتي ارائه كرد كه پاكستان با آن روبه روست از جمله اقتصاد در حال غرق شدن اين كشور در تورم و كمبود هميشگي برق و به طور ضمني اعلام كرد مخالفانش براي پوشش گذاشتن روي ناتواني هاي خود او را هدف قرار داده اند. مشرف در اين باره گفت: من از اين راضي هستم كه هر چه انجام داده ام براي مردم و كشور بوده است، اميدوارم اين ملت و كشور اشتباهاتم را ببخشند. پس از اعلام استعفاي رئيس جمهور غيرنظامي پاكستان تعداد بسيار زيادي از مردم در شهرهاي سراسر پاكستان جمع شدند تا اين خبر خوش را جشن بگيرند و براي نشان دادن شادي بي حد و حصر خود حتي با اسلحه هاي اتوماتيك به سوي آسمان شليك كنند. محمد سعيد، مغازه داري در وسط جمعيتي از مردم كه با ضربه طبل به رقص در آمده بودند و در تقاطعي در شهر پيشاور در شمال غربي پاكستان يكديگر را در آغوش مي گرفتند، مي گويد: خيلي خوشايند است كه مي داني ديگر مشرفي در كار نخواهد بود. اين مغازه دار ادامه مي دهد: او (مشرف) حتي تلاش كرد در آخرين نطق خود نيز مردم را فريب دهد. در مورد پيشرفت اقتصادي حرفي مي زد كه باعث شده است زندگي براي مردمي مثل ما به صورت يك جهنم در آيد زيرا تورم مهارنشدني است. اين در حالي است كه بسياري از افرادي كه شادي مي كردند به فكر آينده كشورشان نيز بودند.
اسما بي بي، زن خانه داري در شهر مولتان در مركز پاكستان مي گويد: دولت، مشرف را مقصر تورم، قطعي برق و اقتصاد ضعيف مي داند و از زماني كه او استعفاي خود را اعلام كرد اميدواريم دولت براي بهتر كردن زندگي مان اقداماتي انجام دهد.
دولت ائتلافي پاكستان اعلام كرده است، عقب نشيني مشرف پيروزي دموكراسي بر ديكتاتوري بوده است. لازم به ذكر است پاكستان حدود نيمي از تاريخ 61 ساله خود را در زير حاكميت نظامي بوده است.
شري رحمان، وزير اطلاعات پاكستان در اين باره مي گويد: استعفاي او راه را براي دولت ما هموار مي كند تا خدمات اجتماعي اساسي، فرصت هاي اقتصادي، امنيت سياسي و نظم و قانون را به مردم پاكستان بدهيم.
پس از خبر استعفاي مشرف ارزش بازار سهام و پول پاكستان شديداً افزايش يافت كه نشان دهنده ثبات سياسي در كشور است. اما تحليلگران اعلام كرده اند ائتلاف پاكستان بايد سريعاً دو مانع سياسي را به منظور نجات خود از سد راه بردارد: 1- انتخاب يك رئيس جمهوري جديد و 2- حل بحران قضايي كشور. فرحه الله بابار، سخنگوي حزب مردم پاكستان اعلام كرد پس از آنكه مجمع ملي دوشنبه شب استعفاي مشرف را پذيرفت، محمد ميان سومرو رئيس سناي پاكستان به عنوان رئيس جمهوري موقت انتخاب شد. اما اين در حالي است كه سومرو را به چشم يك وفادار به مشرف مي بينند كه شانسي ندارد بتواند رئيس جمهوري باقي بماند. بابار اعلام كرده است. رهبران دولت ائتلافي امروز براي تعيين جانشين سومرو تشكيل جلسه خواهند داد. براساس قانون اساسي پاكستان پارلمان بايد ظرف 30 روز رئيس جمهوري جديد را انتخاب كند. در اين ميان حدس و گمان هاي زيادي وجود دارد مبني بر آنكه هم آصف علي زرداري، رئيس مشترك حزب مردم پاكستان و هم نواز شريف، رئيس حزب مسلم ليگ شاخه نواز در پي به دست آوردن اين سمت هستند اما هيچ كدام از اين دو سياستمدار علناً اين مطلب را عنوان نكرده اند و هر دو آنها وعده داده اند تا بسياري از اختيارات و قدرت اين پست را بردارند.خبرگزاري آمريكايي آسوشيتدپرس مي افزايد: دولت ائتلافي همچنين با فشار بسيار زيادي از سوي افكار عمومي و وكلايي كه بيش از يك سال براي بازگرداندن قضات اخراج شده دادگاه عالي در زمان اعلام وضعيت فوق العاده در سال گذشته توسط مشرف اعتراض مي كردند، روبه روست. اين دو اقدام مشرف يعني اعلام وضعيت فوق العاده و اخراج قضات دادگاه عالي كه مشهورترين آنها افتخار محمد چودري بود بر عدم محبوبيت رو به افزايش مشرف افزود و كمك كرد تا هم پيمانانش در انتخابات پارلماني 18 فوريه سريع تر شكست بخورند. دولت ائتلافي كه در نتيجه انتخابات سالم و آزاد آن روز بر سر كار آمد، وعده داده بود تا اين قضات را بر سر كار خود بازگرداند كه هنوز به اين وعده خود عمل نكرده است. بسياري اين وضعيت را نتيجه عدم تمايل زرداري به انجام اين كار مي دانند. وي معتقد است اين قضات بيش از حد به مشرف نزديك هستند؛ كسي كه قهرمان آرمان هاي آنها بوده است. فاروق نايك، وزير دادگستري پاكستان عنوان كرده مداليته هاي زمان و چگونگي بازگشت قضات هنوز معلوم نيست. طلعت مسعود، ژنرال پيشين ارتش كه به يك تحليلگر سياسي تبديل شده است، پيش بيني مي كند دولت ائتلافي هم براي رئيس جمهوري و هم براي وضعيت قضات سازش خواهد كرد كه بخشي از آن به آن دليل است كه هيچ كدام از دو حزب اصلي نمي خواهند به تنهايي مشكلات كشور را حل كنند.
مسعود مي گويد: اين يك چالش عظيم است و آنها نمي توانند به تنهايي رو در روي آن قرار گيرند. خيلي مهم است كه آنها با يكديگر كار كنند و فكر مي كنم آنها اين را مي دانند. اين در حالي است كه نجم ستي، سردبير روزنامه ديلي تايمز پيش بيني مي كند دعوا در دولت ائتلافي (هر دو حزب مردم و مسلم ليگ نواز در دهه 1990 بر سر قدرت درگيري سختي داشتند) سياستگذاري را با مشكل مواجه مي كنند. ستي در اين باره مي گويد: آمريكا خواستار تصميمات سريع در ارتباط با جنگ عليه تروريسم است و فكر نمي كنم آنها (ائتلاف) بتوانند تمركز خود را روي آن بگذارند.
يکشنبه 3 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابرار]

[مشاهده در: www.abrarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 131]