تاریخ همدان، نوایی از دل تاریخ هگمتانه

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان:
[تصویر: 6010f162d8b9f9c1b298bcff523b3a8b.jpg]

گویش همدانی به عنوان میراث قرون و یكی از تجلی های زیبایی در عرصه زبان و فرهنگ امروزه تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی و اجتماعی روبه اضمحلال قرار گرفته است.
[تصویر: break.gif]

گویش همدانی به عنوان میراث قرون و یكی از تجلی های زیبایی در عرصه زبان و فرهنگ امروزه تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی و اجتماعی روبه اضمحلال قرار گرفته است. استان تاریخی همدان مشهور به بیش از ۳ هزار سال تاریخ است و به همین دلیل این استان را شایسته لقب پایتخت فرهنگ و تمدن دانسته اند. تجلی این تاریخ دیرین گویشی است كه شاید در دهه های آینده سخنوری نداشته باشد. این گویش غنی و زیبا اینك روزگار خوشی نمی گذراند و تحت تأثیر تسلط زبان رسانه ای و اداری دستخوش انحطاط شده است.
این لهجه كه زمانی ابزار ارتباط بیانی همه فارسی زبانان همدان بود اینك بیشتراز زبان سالمندان و در برخی از محله ها و مناطق غیررسمی شنیده می شود.
هایدگر، فیلسوف نامدار آلمانی می گوید: زبان خانه هستی است، بر این مبنا ردپای هویت تاریخی ساكنان دامنه های الوند را باید در زبان و گویش آنان جست و جو كرد.
نتیجه و برآیند همجواری با مناطق زاگرس و بین النهرین از یك طرف و مركز كویری و مسطح ایران از سوی دیگر، همدان را در طول تاریخ شاهد و گاه میزبان تحولات و تطورات مختلف كرده است.
در این تحولات، همدان بعد از پایتخت حكومت های پارسی قبل و بعد از اسلام، در دوره ایران اسلامی نیز یكی از مهدهای تمدن ایران اسلامی بوده و گویش همدانی به عنوان یكی از زیرمجموعه های زبان فارسی و ابزار ارتباطی مردم این منطقه از گذشته دور تاكنون از این تاریخ پر تحول اثر گرفته است.
آثار و ردپاهایی از گویش ها و زبان های لری، كردی، عربی و تركی با لهجه مختلف در گویش همدانی بازتاب یافته است و براین مبنا گویش همدانی را می توان حد وسط یا میان گاه گویش های غرب، مركز، شمال غربی و جنوب غربی فلات ایران دانست.
به گفته زبانشناسان، ایرانیان باستان به ۵ زبان سخن می گفته اند: دری، خوزی، سریانی، پارسی و پهلوی كه گویش همدانی به دلیل قدمت تاریخی آن به عنوان یادگاری زنده همچنان بر زبان مردم همدان جاری است.
آنان می گویند: فارسی نوین هم به فارسی دری اطلاق می شود، در این گذر تاریخی، زبان ایرانی به
۲ گروه شرقی (دری) و غربی (فهلوی) تقسیم می شوند.
پرویز اذكایی یكی از زبانشناسان در كتاب همدان نامه، گویش های فهلوی را به ۴ گروه تقسیم كرده و اظهار داشته است: از جمله گویش های فهلوی، آذری فهلوی است كه شامل شاخه شمال مادی میانه است.
وی اضافه می كند: دومین گویش، رازی یا راجی است كه در مناطقی همچون ری رواج داشته و حتی اشعاری از این گویش را به باباطاهر منسوب می دانند.
وی حدود مادستان را این گونه عنوان كرده است: ماد بزرگ از حدود ری و قزوین تا اصفهان و از آنجا تا كرمانشاه و از ماسبذان تا حدود زنجان و ماه نشان است كه امروز شامل آذربایجان، كردستان، لرستان، كرمانشاه و همدان است.
نویسنده كتاب، همدان را میانگاه زبان فهلوی دانسته و آورده است: میان گاه طیف زبانی فهلوی همانا مركز ایالت ماد، یابه قول طوسی سلمانی بلاد فهله یا قهستان همدان است و این شهر به مثابه ۴ راه بزرگ غرب ایران زمین و نقش معدل بین لهجه ها را ایفا می كند.
همچنین وی در این كتاب به این نكته اشاره كرده كه، دوبیتی های باباطاهر می تواند به عنوان محل تبادلات لهجه ای و تصرفای لغوی این ۴ زبان نقش مهمی را ایفا كند. این در حالی است كه شهر هگمتانه یا همدان فعلی با قدمتی ۳ هزار ساله، مهد فرهنگ و هنر ایرانیان است.
هگمتانه از ولایت های پهله، سرزمین باستانی مادها بوده و زبان مشترك آن ایالت، فهلوی نامیده می شده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 138]