از سال 85 مصرف و رشد توليد برق كاهش يافته است

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: از سال 85 مصرف و رشد توليد برق كاهش يافته است
در دوره هشت ساله 68 تا 75 معادل 8739 مگاوات به ظرفيت اسمي توليد برق در كشور اضافه شده و اين شاخص در دوره هشت ساله 76 تا 83 برابر 14386 مگاوات بوده و در چهار ساله 84 تا 87 (عملكرد تا نيمه مرداد 87 و برآورد مطمئن تا پايان سال 87) ظرفيت نيروگاه‌هايي كه به بهره‌برداري رسيده، معادل 14691 مگاوات است كه نشان دهنده تلاش دولت نهم براي افزايش ظرفيت توليد برق در كشور است.
يكي از ويژگي‌هاي انرژي الكتريكي، عدم امكان ذخيره‌سازي آن در مقياس بزرگ با در نظر گرفتن فن‌آوري‌هاي موجود بوده و توازن بين توليد و مصرف برق بايد به صورت لحظه اي برقرار شود و آنچه موجب بروز خاموشي در شبكه برق مي‌شود، كمبود توليد نسبت به مصرف در آن شبكه است؛ بنابراين، حتي در صورت وجود ظرفيت توليد مازاد در يك شبكه برق و كم بودن لحظه‌اي مصرف در شبكه، انرژي بايد متناسب با مصرف توليد شود. رشد بي رويه مصرف در سال‌هاي اخير، به ويژه در بخش‌هاي غيرتوليدي، همواره به عنوان يك پديده نامطلوب تلقي شده و ضرورت برنامه‌ريزي براي كاهش آن مورد تأكيد همه كارشناسان حوزه انرژي بوده است و آنچه در برخي مواقع، مورد بحث و مناقشه قرار گرفته، راهكارهاي مصرف درست كالاي برق و تأثير عواملي مانند قيمت‌هاي پايين، آموزش‌هاي عمومي و فضاسازي فرهنگي بوده است و نه اصل ضرورت كاهش رشد مصرف برق.

يكي از توفيقات مهم صنعت برق كشور، توجه به مقوله مديريت مصرف انرژي و مهار روند لجام گسيخته آن در مقايسه با ميزان افزايش رشد توليد بوده است و بر همين اساس، تحقق كاهش ميزان رشد مصرف برق از آرزوهايي بوده است كه سال‌ها براي عملياتي شدن آن تلاش شده است. به‌رغم توفيق در كاهش ميزان مصرف بي‌رويه كالاي استراتژيكي چون برق، در زمينه مديريت توليد نيز گام‌هاي بلندي برداشته شده، به گونه‌اي كه همه تعهدات وزارت نيرو در سال‌هاي برنامه چهارم توسعه به فعليت رسيده و بنا بر تكاليفي كه بر عهده صنعت برق كشور گذاشته شده، گام‌هاي بزرگي در راستاي افزايش ميزان توليد برق در كشور برداشته شده است، به گونه‌اي كه در سال 85، هدف برنامه رسيدن به ظرفيت عملي توليد 39817 مگاوات بوده كه در مقام عمل 40865 مگاوات وارد مدار شده و در سال 86 نيز تعهد وزارت نيرو و هدف برنامه، رسيدن به رقم 43608 مگاوات بوده كه رقم 43381 وارد مدار توليد برق شده است.
در سال 87 نيز هدف برنامه چهارم، توسعه رسيدن به رقم 478550 مگاوات بوده است كه تا آغاز تابستان، ظرفيت عملي نيروگاه‌ها به رقم 44460 رسيده و با تمهيدات انجام شده و ورود دست‌كم پانصد مگاوات ظرفيت برق آبي جديد و نيز ورود واحدهاي حرارتي در دست احداث به ميزان 1800 مگاوات تا پايان سال جاري و نيز احتساب 1000 مگاوات ظرفيت نيروگاه اتمي بوشهر كه در تعهدات برنامه چهارم منظور شده است، ظرفيت تكليف شده در برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور به فعليت خواهد رسيد.

بنا بر آنچه گفته شده، استناد به آمار و درصدهاي اعلام شده در اين گزارش مستند نبوده و بر پايه آمار و تكاليف مصوب برنامه چهارم كه بنا بر ظرفيت عملي نيروگاه‌ها و 9 درصد رشد توليد ذكر شده است، ظرفيت سازي‌هاي جديد نيروگاهي، نه تنها از برنامه چهارم عقب نمانده، بلكه مطابق با آن است.

نكته مهم ديگر آن كه در سال‌هاي 85 تا 87 كه در گزارش مورد استناد قرار گرفته است، رشد مصرف برق در كشور كاهش يافته و به همين دليل، رشد توليد انرژي برق نيز روندي كاهشي را نشان مي‌دهد. از سوي ديگر، در دوره هشت ساله 68 تا 75 معادل 8739 مگاوات به ظرفيت اسمي توليد برق در كشور اضافه شده و اين شاخص در دوره هشت ساله 76 تا 83 برابر 14386 مگاوات بوده و در چهار ساله 84 تا 87 (عملكرد تا نيمه مرداد 87 و برآورد مطمئن تا پايان سال 87) ظرفيت نيروگاه‌هايي كه به بهره‌برداري رسيده، معادل 14691 مگاوات است كه نشان دهنده تلاش دولت نهم براي افزايش ظرفيت توليد برق در كشور است. براي اطلاع بيشتر، نام، ظرفيت و تاريخ ورود به مدار واحدهاي نيروگاهي كشور از سال 76 تا 87 در فهرست ضميمه آمده است.

با توجه به آنچه در مقوله مديريت توليد و مديريت مصرف برق در كشور بيان شد، عملكرد شبكه برق كشور در تابستان 86، مناسبترين وضعيت را در سال‌هاي اخير از نظر تراز توليد و مصرف از خود نشان داده و براي نخستين بار در طول فعاليت صنعت برق ايران، ساعت اوج مصرف در تابستان سال گذشته، بدون خاموشي گذشته است و اين امر، مرهون توجه به ظرفيت‌سازي‌هاي جديد و نيروگاه‌هاي اضافه شده به شبكه سراسري و ذخيره توليد برق بوده كه شاخص مهمي در زنجيره فعاليت شبكه به شمار مي‌آيد و بديهي است از فاصله عملكرد درخشان سال گذشته تا خاموشي‌هاي سال جاري، به جز ظهور يك عامل بحران‌زا چون خشكسالي، هيچ گونه تحليل منطقي ديگري نمي‌توان عنوان كرد.

نكته ديگري كه در تحليل‌هاي نويسنده محترم گزارش مغفول مانده، اين است كه متنوع سازي منابع توليد انرژي و اتكا نداشتن بر يك نوع منبع انرژي مورد نياز نيروگاه‌ها از بايسته‌هاي فعاليت شبكه برق به شمار آمده و بر همين اساس، در فاصله سال‌هاي 84 تا 86 با وارد مدار شدن حدود 2400 مگاوات نيروگاه برق آبي، ظرفيت انرژي برق آبي كشور در سال 86 در مقايسه با سال 1383 معادل 71% افزايش يافته و علاوه بر ايجاد تنوع در منابع توليد انرژي به دليل مصرف نشدن سوخت در نيروگاه‌هاي برق آبي، بهره‌برداري از ظرفيت‌هاي توليد برق كشور با مطلوبيت اقتصادي نيز همراه بوده است و براي همين، كاهش رشد توليد نيروگاه‌هاي بخاري از 8/3 درصد در سال 1383به 5/2 درصد در سال 86 نه تنها مذموم نيست، بلكه بايد به دلايلي كه گفته شد، به عنوان يك مزيت مورد توجه قرار گيرد.

همان گونه كه در اطلاعيه‌هاي صادره پيشين نيز به آگاهي مردم عزيز كشورمان رسيده است، علت اصلي خاموشي‌هاي سال جاري، كاهش شديد توليد نيروگاه‌هاي برق‌آبي نسبت به سال‌هاي گذشته است. در مقايسه با توليد 10297 گيگاوات ساعت انرژي برق‌آبي در سال گذشته، به دليل محدوديت آب موجود در مخازن سدهاي برق‌آبي كشور، تنها 3205 گيگاوات ساعت انرژي برق‌آبي توليد شده است كه 87/68 درصد كاهش را نشان مي‌دهد. بخش چشمگيري از اين كاهش با افزايش توليد نيروگاه‌هاي حرارتي، جبران شده و بناچار 1522 گيگاوات ساعت نيز به صورت خاموشي بروز يافته است كه مقايسه اين ميزان انرژي تأمين نشده با 7092 گيگاوات ساعت تفاوت توليد نيروگاه‌هاي برق‌آبي در سال جاري و گذشته، اثر تعيين كننده خشكسالي را بر خاموشي‌ها به خوبي نشان مي‌دهد.

نكته پاياني آن كه هرچند از نظر مديران صنعت برق، توجه به كالاي استراتژيك و بنيادي برق به عنوان مهمترين زيرساخت اقتصادي كشور و لزوم سرمايه‌گذاي بيش از پيش در زمينه ايجاد نيروگاه‌هاي جديد توليد برق در كنار كاهش تلفات شبكه برق كشور و بهسازي آن، توجه ويژه به مقوله مديريت مصرف و نيز افزايش ظرفيت انرژي‌هاي تجديدپذير از بايسته‌هاي اقتصادي كشور است اما ناديده گرفتن تأثير گسترده و فراگير خشكسالي شديد سال جاري بر منابع آبي كشور، به‌رغم دريافت گزارش‌هاي روزانه از خشك شدن تالاب‌ها و درياچه‌هاي طبيعي كشور و كاهش توليد انرژي برق آبي صنعت برق كشور و در نتيجه بروز خاموشي‌هاي ناخواسته و دخيل دانستن دلايل غير كارشناسي در بروز مشكل خاموشي‌ها، سبب تشويش اذهان عمومي و از دست رفتن اعتماد عمومي شده و بستر شكوفايي و بالندگي بيشتر صنعت برق كشور را ناهموار خواهد ساخت.
پنجشنبه 31 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 165]