واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: رازهاي ائتلاف ضد ايراني رياض و قاهره
مصر و عربستان تعريف تازه اي در روابط سياسي و ديپلماتيك براي خود ارائه داده اند. روابطي كه ضمن حفظ رقابت بر رهبري دنياي عرب از پررنگي آن مي كاهد و در مقابل بر همكاري و نزديكي به يكديگر مي افزايد. شايد بتوان گفت، بحران هاي متعدد منطقه از غزه گرفته تا موضوع هسته اي ايران، عراق، لبنان و غيره كه اتفاقا ناكامي هايي در تلاش هاي آنها به وجود آورده، اين بار باعث شده تا اين دو رقيب ديرينه به فكر نزديكي رابطه با يكديگر باشند. قاهره و رياض در عرصه ديپلماسي شكست هايي داشته اند كه بارزترين آن را در حل اختلاف ميان فلسطينيان به ويژه فتح و حماس و پيشبرد اهداف سياسي در لبنان مي توان ديد. در اين ميان نگراني هاي مشتركي نيز وجود دارد كه باعث شده اين دو كشور با موكول كردن رقابت هاي ديپلماتيك به آينده و نزديك كردن منافع سياسي و ديپلماسي خود به يكديگر به نوعي تلاشي مشترك براي حل بحران با هدف اجتناب از دامنگير شدن آتش آن شوند. به ادعاي اين كشورها مهمترين اين نگراني ها در برهه كنوني موضوع فعاليت هاي هسته اي ايران و تهديدها و نگراني هاي كشورهاي غربي به ويژه امريكا و اسرائيل بر سر آن است. تهديدهايي كه البته باعث واكنش ايران شده و تهديدهاي غرب را با تهديد پاسخ دهد. به همين دليل است كه ملك عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان براي بار سوم از ابتداي سال جاري تا كنون به مصر رفته و با حسني مبارك رئيس جمهوري اين كشور ديدار كرده است. وي بر خلاف ديدارهاي رسمي ديگر كه در قاهره انجام مي شد در اسكندريه دومين شهر مهم مصر با مبارك ديدار و گفت و گو كرده است. دو طرف در اسكندريه موضوع گروه هاي فلسطيني و چگونگي پايان دادن به اختلاف آنها و وضعيت كنوني منطقه خليج فارس در سايه برنامه هسته اي ايران و چالش موجود ميان تهران و غرب بر سر اين موضوع را محور گفت و گوهاي خود قرار دادند. به گفته سليمان عواد، سخنگوي رئيس جمهوري مصر، رئيس جمهوري مصر در اين نشست از ايران خواست كه به بازرسان سازمان بين المللي انرژي هسته اي اجازه داده دهد كه تاسيسات هسته اي آن را مورد بازجويي قرار داده و به طور شفاف با ماموران آژانس رفتار شود. وي همچنين از غرب مصرانه خواست كه اجازه ندهد موقعيت منطقه خاورميانه به وضعيت خطرناكي بيفتد. رئيس جمهوري مصر همچنين به ايران هشدار داد قدم در راه صدام حسين رئيس جمهوري سابق عراق نگذارد و بهانه دست غرب ندهد تا بخواهد به وسيله آن عليهش استفاده شود. رياض و قاهره كه تا همين يك سال پيش با يكديگر رقابت مي كردند تا رهبري خود را بر دنياي عرب مسجل كنند، در وهله كنوني ترجيح داده اند دست از رقابت برداشته و به فكر نزديك شدن با يكديگر با هدف رسيدن به اهداف كلان منطقه اي باشند. عوامل متعددي را مي توان بر شمرد كه باعث شده عربستان و مصر روابط خود را بيش از پيش به يكديگر نزديك كنند. مجموعه اي از ترس و بيم ها و مصالح مشترك كه مي توانند بر رقابت هاي ديپلماتيك غلبه كنند. يكي از مهمترين اين عوامل موضوع فعاليت هاي هسته اي ايران است. ايران هميشه اعلام كرده است كه فعاليت هاي هسته اي اش صلح آميز است و هيچ گاه قصد ندارد از آن براي رسيدن به اهداف نظامي يا تهديد كشورهاي همسايه و منطقه و حتي جهان بهره ببرد. ايراني ها همچنين برخورداري از انرژي هسته اي را حق مسلم خود مي دانند. اما اعراب از اين موضوع نگراني ندارند. گرچه معتقدند ايران هسته اي باعث مي شود ديگر كشورهاي منطقه هم دست به رقابت هسته اي بزنند اما به هر حال از بابت اين رقابت چندان نگراني به دل راه نداده اند. به ويژه اين كه كشورهاي اردن، عربستان سعودي، امارات متحد عربي، ليبي، الجزاير، تونس و حتي مصر در صدد دستيابي به انرژي هسته اي هستند و در اين زمينه قراردادهاي را با طرف هاي غربي امضا كرده اند. عمده نگراني ها زماني است كه كشورهاي غربي به فعاليت هاي هسته اي ايران شبهه وارد مي كنند و دائما تهران را به همين بهانه مورد تهديد قرار مي دهند. به ويژه تهديدهاي ميان تهران و واشنگتن و متعاقب آن تل اويو كه روز به روز نيز شديدتر مي شود. امريكا و اسرائيل دائما ايران را به مجازات هاي سخت تر و حتي نظامي بر سر ادامه فعاليت هاي هسته ايش تهديد مي كنند. در مقابل تهران نيز با تهديد امكان استفاده از توانايي هاي تدافعي اش همچون بستن تنگه هرمز و به رخ كشيدن سلاح هاي نظامي به تهديدهاي غرب واكنش نشان مي دهد. از طرفي كشورهاي عربي هر گونه تهديدي عليه ايران را به نوعي تهديد عليه خود نيز تلقي مي كنند. زيرا به اين امر واقفند كه ايران از امكاناتي برخوردار است كه در صورت تشديد تهديدها، تهران مي تواند از اين امكانات عليه منافع غرب استفاده كند. حزب الله در لبنان، حماس در فلسطين و گروه هاي مستقل اسلامي در مصر و در كنار آنها وجود شيعيان و گروه هاي طرفدار ايران در بحرين، عربستان، امارات متحد عربي و غيره كه نسبت به هر گونه تهديدي عليه ايران حساسيت دارند نمونه اي از امكانات ايران در كشورهاي عربي است. اين موضوع خود به تنهايي نگراني هايي را براي كشورهاي عربي به وجود آورده به گونه اي كه هر گونه تهديدي عليه ايران را در حقيقت به نوعي تهديد عليه منافع خود مي دانند. از سوي ديگر مي توان گفت، كشورهاي عربي در عراق و لبنان خود را يك رقيب كاملا جدي نه در برابر امريكا بلكه در برابر ايران مي دانند. به اعتقاد اعراب شيعيان كشورهاي عربي به ويژه در عراق و لبنان به شدت به سمت ايران گرايش دارند و اين باعث شده وزنه ايران در آن كشورها سنگينتر از وزنه آنها كه عمدتا سني مذهبند، شود. بدين ترتيب مي توان به وضوح عوامل نقاط همگرايي قاهره و رياض را ديد. نگراني هاي مشترك كه باعث تفاهم و نزديكي بيشتر ميان آن دو شده است. در اين ميان موضوع پرتنش تازه اي كه بر سر فيلم اعدام فرعون در مصر به وجود آمد، مزيد بر علت شده و باعث شده مصري ها در مسيري خلاف مسير نزديكي به ايران و حتي ائتلافي عليه برخي اهداف تهران گام بردارند. ديدارهاي متناوب مقام هاي ارشد مصر و عربستان و تلاش براي ايجاد جبهه اي واحد در برابر تهديدهاي منطقه اي و ارسال پيام هاي مشترك به ايران درباره اجتناب از عواقب تشديد تهديدهاي غرب دليلي است براي اين ادعا. ظاهرا امروز رقيبان عرب گذشته به متحدان اصلي تبديل شده اند.
سه شنبه 29 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]