شيوع «شانه نامتقارن» در بين دانش آموزان دختر

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: شيوع «شانه نامتقارن» در بين دانش آموزان دختر
[گيتى صمدى]
علاوه بر اختلالات ژنتيكى، صدمات وارد شده و بيمارى ها عوامل مربوط به سبك زندگى نيز همچون فقر حركتى، عادات نامناسب، الگوى نامناسب، حركات بدنى، افزايش وزن، وضعيت غلط بدن و پوشش نامناسب سهم عمده اى در بروز ناهنجارى هاى جسمى دانش آموزان دارد.
فعاليت هاى ناچيز ورزشى مشكلات جسمى بسيارى را براى دختران به وجود مى آورد. نيازمندى دختران به ورزش هنوز در ميان بسيارى ازوالدين جانيفتاده است و به همين خاطر اگر براى هر دختر دانش آموز يك سالن ورزشى ساخته شود، باز هم اين مشكل حل نخواهد شد، چرا كه بسيارى از والدين همچنان دغدغه راه و فاصله رسيدن دختران از خانه تا سالن ورزشى را دارند.
درحالى كه ايجاد امكانات تفريحى و ورزشى سالم در مدارس مى تواند تا حد قابل قبولى از بروز چنين مشكلاتى بكاهد.
مطالعات نشان مى دهد كه حدود ۸ ميليون دانش آموز دختر به نوعى با اختلالات و ناهنجارى هاى جسمى و حركتى روبه رو هستند و اين درحالى است كه نبود امكانات و فضاى ورزشى مناسب در مدارس، يكى از مهمترين عوامل اين ناهنجارى ها به شمار مى رود.
ناهنجارى هاى ساختار قامتى دانش آموزان
شانه نامتقارن: حمل كيف و اشياى سنگين منجر به افتادگى شانه مى شود.
پائين بودن يك شانه نسبت به شانه ديگر را شانه نامتقارن يا افتادگى شانه مى نامند. اين ناهنجارى كه در ميان دختران ايرانى شيوع چشمگيرى دارد در اثر عواملى چون اتخاذ وضعيت هاى نادرست هنگام نشستن، حمل كيف و كتاب با يك دست و استاندارد نبودن ميز و نيمكت و در نتيجه خم شدن بيشتر به يك سمت هنگام نوشتن بروز مى كند.
همچنين ضعف عضلات بالا برنده كتف ها در يك سمت، از ديگر عوامل ايجاد اين ناهنجارى است. خارج شدن شانه ها از حالت طبيعى، درد كتف ها، درد ناحيه پشت و اطراف گردن و همچنين ضعيف شدن عضلات بالابرنده كتف ها ازجمله عوارضى است كه مبتلايان به شانه نامتقارن بايد درانتظارش باشند.
كمرگود: افزايش گودى كمر به نحوى كه از حدطبيعى بيشتر باشد را گودى كمر مى نامند.
افراد مبتلا به گودى كمر معمولاً با عوارضى چون افزايش قوس كمر، افزايش فشار وارده بر مهره هاى تحتانى كمر و كاهش انعطاف پذيرى و تحرك در ناحيه كمرى مواجه مى شوند.
اين افراد همچنين مستعد ابتلا به كمردرد و كوتاهى قد هستند، حتى ممكن است گوژپشت شوند.
پشت گرد: گوژپشتى را مى توان نام آشناترين ناهنجارى ساختار قامتى ناميد.
متخصصان افزايش بيش از حد طبيعى تحدب مهره هاى پشتى را پشت گرد (گوژپشتى) يا كيفوز مى نامند. قرار دادن تنه در وضعيت غلط، ضعف عضلانى، افزايش گودى كمر و برخى بيمارى ها علل اصلى وجود اين ناهنجارى هستند.
افراد خجالتى و بلندقد هم بيشتر در معرض اين تغييرشكل قراردارند؛ چرا كه در هنگام نشستن يا ايستادن تنه را بيش از حد خم مى كنند و ادامه اين وضعيت منجر به گوژپشتى مى شود. درد، افتادگى سينه، كاهش انعطاف پذيرى، تخريب مهره ها، ايجاد شانه هاى گرد و بروز عارضه رو به جلو بودن سر ازجمله عوارض اين ناهنجارى است.
ضمن آن كه مبتلايان به پشت گرد در اندام هاى فوقانى با محدوديت حركتى مواجه اند.
سر به جلو: هنگامى كه سر فرد جلوتر از خط ثقل بدن قرار گيرد، به طورى كه از نماى جانبى خط شاقول از لاله گوش عبور نكند و لاله گوش جلوتر باشد، اصطلاحاً گفته مى شود كه فرد مبتلا به سرجلو است.
اتخاذ وضعيت نادرست، ضعف عضلات پشت گردن و كيفوز پشتى ازجمله علل ابتلا به سر به جلو است. افراد مبتلا به اين ناهنجارى ها با عوارضى چون افتادگى شانه ها، افتادگى سينه و ايجاد درد در ناحيه پشت گردن و قسمت فوقانى پشت رو به رو هستند.
پشت صاف: هنگامى كه گودى كمر به حدى كاهش يابد كه از حدطبيعى كمتر باشد، فرد مبتلا به پشت صاف مى شود.
علل اين ناهنجارى عبارتند از كوتاهى عضلات پشت ران، كوتاهى عضلات شكمى و گرفتگى عضلات كمرى، افرادى كه مبتلا به اين ناهنجارى اند با عوارضى چون آرتروز زودرس، كاهش انعطاف پذيرى در ناحيه كمر و افزايش فشارهاى مكانيكى وارده به قسمت تحتانى كمر دست به گريبانند.
اين افراد همچنين مستعد ابتلا به كمردرد و ابتلا به فتق ديسك هستند.
در اين ميان نبود فضاى كافى و مناسب (حياط يا سالن سرپوشيده) براى دختران نيز عامل ديگرى براى فقر حركتى و ناهنجارى هاى قامتى است. تا آنجا كه اگر سرانه فضاى استاندارد براى ورزش دانش آموزان ۵‎/۲ متر مربع باشد، اين ميزان در ايران براى دختران ۱۷ و براى پسران ۲۶سانتيمتر مربع است.
البته طرح مناسب سازى مدارس دخترانه نيز به علت محدوديت هاى فيزيكى موجود، تاكنون فقط در پنج درصد مدارس اجرا شده است.
پشت گرد: شانه خميده و به جلو آمده شايع ترين انحرافات ستون فقرات در دختران ايرانى محسوب مى شود.
بدنشستن و ضعيف بودن عضلات، عمده ترين علل اين اختلالات است كه با تقويت قدرت عضلات در همه سنين كودكى مى توان از بروز چنين اختلالاتى پيشگيرى كرد.
وزن بيش از حد كيف و كوله پشتى و يا حمل متوالى آنها و آن هم فقط با يك دست عوارض بسيارى را به مرور زمان براى ستون فقرات افراد و بويژه دانش آموزان درپى دارد.
وزن بيش از حد كيف، علاوه بر افزايش خستگى جسمى به تدريج براى دست و ستون فقرات نيز مشكل ايجاد مى كند. دانش آموزان بايد از كيف يا كوله پشتى خود به نحوى استفاده كنند كه وزن آن بين دو اندام فوقانى تقسيم شود.
سه شنبه 29 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 279]