گفتگو با سيد احمد موسوي، سفير ايران در دمشق‌ سوريه به مقاومت ادامه خواهد داد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: گفتگو با سيد احمد موسوي، سفير ايران در دمشق‌ سوريه به مقاومت ادامه خواهد داد
جام جم آنلاين: سال 2008 را جورج بوش، رئيس‌جمهور آمريكا، سال جدايي سوريه از ايران نامگذاري كرده است و هر گامي كه از سوي واشنگتن و تل آويو كه منافعي در هم گره خورده دارند در قبال دمشق و تهران برداشته مي‌شود، تمامي توجهات را به سوي خود معطوف مي‌سازد.

در اين ميان، درخواست اسرائيل از سوريه براي مذاكراتي كه با پيش شرط‌هاي سوريه مواجه‌شده است، حساسيت‌ها را بويژه در مورد رابطه سوريه با ايران و حزب الله دوچندان كرد و با سفر اخير بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه به ايران گمانه‌زني‌هاي متعددي درباره روابط 2 كشور و نيز مذاكرات دمشق و تل آويو شدت يافت.

به همين بهانه در گفتگو با سيد احمد موسوي، سفير جمهوري اسلامي ايران در دمشق اهداف سفر اخير رئيس‌جمهور سوريه به تهران و مذاكرات سوريه و اسرائيل را مورد بررسي قرار داده‌ايم.

سفر بشار اسد به تهران با توجه به شرايطي كه در مورد مذاكرات دمشق با تل آويو به وجود آمده و نيز گمانه‌زني‌هاي مطرح مبني بر تلاش آمريكا و اسرائيل براي جدايي افكندن ميان سوريه و ايران، اين تحليل را موجب شد كه سفر وي براي ايجاد اطمينان خاطر در مقامات ايراني است.از نظر شما اين سفر بر چه اساسي صورت گرفت و تحليل شما در اين باره چيست؟

سفر بشار اسد در زمان و موقعيت بسيار حساس و ويژه‌اي صورت گرفت و اين سفر بر اساس شاخص‌هايي كه شما فرموديد و مواردي كه بنده خواهم گفت، نسبت به سفرهاي گذشته تفاوت داشت.

بشار اكنون به عنوان رئيس اتحاديه سران كشورهاي عربي است.سوريه پس از اجلاس سران كشورهاي عربي در دمشق، رياست اين اجلاس را تا يك سال به عهده دارد و بعد، قطر عهده‌دار آن خواهد شد.حساسيت اين سفر بويژه پس از سفرهايي كه ايشان به كشورهاي عربي و فرانسه داشتند، دوچندان شد.

اين سفر درست پس از سفر به فرانسه بود چون در فرانسه مسائلي مطرح شد و برخي گفتند ايشان در مورد انرژي هسته‌اي حامل پيام است.در صورتي كه بصراحت مي‌گويم، ايشان حامل هيچ پيامي در اين ارتباط نبود و خود بشار اسد نيز اين مساله را اعلام كرد.

در مذاكرات پاريس، وقتي مساله انرژي هسته‌اي ايران مطرح ‌شد، مواضع‌ سوريه اين بود كه ايران حق استفاده از انرژي هسته‌اي را دارد و به حقانيت ايران اذعان دارند و دوم اين كه در چارچوب معاهدات بين‌المللي در مورد اين موضوع بايد حركت كرد و سوم اين كه بايد مساله در سازمان بين‌المللي انرژي اتمي به بحث گذاشته شود.

در هر صورت، سفر بشار به تهران هيچ ارتباطي به موضوع هسته‌اي نداشت و بنا به دعوت آقاي احمدي‌نژاد و در چارچوب سفرهاي صورت گرفته ميان 2 كشور انجام شد.

اهميت ديگر سفر اين بود كه حضور بشار در تهران پس از مطرح شدن بحث جدايي سوريه از ايران صورت گرفت. غرب و برخي كشورهاي عربي اين خط را در رسانه‌ها پي‌گرفته‌اند كه يكي از شروط اسرائيل در مذاكرات با سوريه جدايي سوريه از ايران و مقاومت است كه اصلا اين مساله صحت ندارد و چنين شرطي نيست و تنها برخي كشورها اين مساله را دامن مي‌زنند.

سفر بشار، درست نقطه مقابل اين بحث‌ها بود و مي‌خواست بگويد اين پيش شرط وجود ندارد و تمامي توطئه‌ها را خنثي كرد. سال 2008 را جورج بوش سال جدايي ايران از سوريه اعلام كرد در صورتي كه در اين سال ارتباطات ايران با سوريه بيش از گذشته شده است.

ايهود اولمرت، نخست وزير اسرائيل در گفتگويي كه با برخي روزنامه‌ها داشت، جدايي سوريه از ايران و حزب‌الله را به عنوان پيش شرطي براي برقراري ارتباط با سوريه قرار داد و عنوان كرد دمشق نمي‌تواند هم با ما ارتباط داشته باشد و هم به روابط خود با ايران و حزب‌الله ادامه دهد اين به معني آن است كه رابطه سوريه با حزب‌الله و ايران قطع شود.

داشتم اهميت سفر را عرض مي‌كردم. جدايي ايران از سوريه و مقاومت جزو مذاكرات و پيش شرط نبوده است.سوريه به عنوان طرف مذاكره كننده غير مستقيم با اسرائيل و در راس آن بشار اسد به عنوان رئيس‌جمهور سوريه، به طور علني گفته كه اين پيش شرط نبوده و نيست.

سفر بشار اسد پس از تحولاتي كه در منطقه رخ داد مانند توافقات دوحه، مساله لبنان، تبادل اسرا، تشكيل دولت لبنان و... صورت گرفت و اين ويژگي‌ها و شاخص‌هاي مهم سفر بود.

درخواست كننده مذاكرات اسرائيل بود و سوريه مي‌داند كه ماهيت اسرائيل تغيير نيافته و اسرائيل نيز كه درخواست كرده، اكنون در موضع ضعف است و اگر در موضع قدرت بود درخواست مذاكره نمي‌كرد.

درخواست مذاكره اسرائيل به 3 سال پيش باز مي‌گردد كه ترك‌ها مطرح كردند اسرائيل دوست دارد با سوريه وارد مذاكره شود و همچنين مي‌خواهد جولان را پس دهد؛ ولي اسرائيل 3 سال پيش مساله مذاكرات را به پس گرفتن جنازه كوهن، جاسوس اسرائيلي كه در سوريه كشته شده بود، ارتباط داد. سوريه تمايلي به باز پس دادن جنازه نشان نداد، بنابراين تمايل مذاكره از سوي اسرائيل از 3 سال پيش مطرح بوده است.

پس از پيروزي لبنان در جنگ 33 روزه، مجدد اسرائيل اين پيغام را فرستاد كه حاضريم مذاكره كنيم.اين سوريه بود كه براي آغاز مذاكرات شرط گذاشت و ما هيچ جا شرطي از اسرائيل نمي‌بينيم. هر شرطي هست از جانب سوريه است. سوريه شرط گذاشت كه مذاكرات غير مستقيم باشد، در صورتي كه هم اسرائيل و هم تركيه در حال فشار وارد كردن به سوريه هستند كه مذاكرات را مستقيم كنند. دومين شرط بازگرداندن جولان است و سوم اين كه آغاز مذاكرات از ادامه مذاكرات 1997 تا 2000 باشد كه بين اسرائيل و حافظ اسد رئيس‌جمهور سابق سوريه صورت گرفته بود تا دوباره از ابتدا مذاكرات آغاز نشود.

مذاكرات در آن مقطع زماني به چه مرحله‌اي رسيده بود؟

آنها درباره رودخانه ليتاني به مشكل خوردند، زيرا سوريه خواهان اين رودخانه بود و آن را جزو سرزمين خود مي‌داند و اسرائيل حاضر به پذيرش نبود و به نتيجه نرسيدند و مذاكرات قطع شد. در اين مذاكرات نيز مجدد سوريه شرط گذاشته بود.

اكنون بازگرداندن جولان به سوريه با توجه به وضعيت اسرائيل، شبه محال است.هم اولمرت ضعيف است و هم موقعيتش در آن حد نيست كه به اين كار اقدام كند. اسرائيل به دنبال اين است كه اگر هم خواست امتيازي دهد، در خفا باشد و علني نباشد. اسرائيل سعي كرده جنبه‌هاي ايجابي را پيشه كند و بگويد بله داريم در مذاكرات به نتيجه مي‌رسيم، اما هيچگاه خط خبري در اين خصوص در مذاكرات از اسرائيل نمي‌بينيد.

در اين چند دور مذاكره آيا طرفين به نتيجه‌اي رسيده‌اند يا پيشرفتي در مذاكرات داشته‌اند ؟

به هيچ نتيجه‌اي نرسيده‌اند. دور سوم تقريبا تمام شد و براي آغاز دور چهارم، سوري‌ها خواستار حضور آمريكايي‌ها در مذاكرات شده‌اند تا ضامن تعهدات اسرائيل باشند؛ اما آمريكا سكوت اختيار كرده و هنوز چيزي نگفته است. در هر صورت، تحليل من اين است كه هيچ چيزي از اين مذاكرات در نخواهد آمد و به هيچ نتيجه‌اي نخواهند رسيد.

با توجه به پيش‌بيني‌ها و صحبت‌هايي كه در مورد به نتيجه نرسيدن مطرح است، تحليل شما از علل ورود سوريه به مذاكره با اسرائيل چيست؟ در ضمن اين نوع اقدام معناي خاصي را نيز در ميان كشورهاي عربي موجب مي‌شود.

سوريه مي‌خواهد به دنيا ثابت كند كه اسرائيل جدي نيست. سوريه چه ضرري از انجام اين مذاكرات با اسرائيل كرده است؟ سوريه مي‌خواهد بگويد اگر اينها جدي هستند پس جولان را پس دهند. با اين اقدام، سوريه كساني كه دمشق را جنگ‌افروز و جنگ‌طلب معرفي مي‌كنند، خلع‌سلاح كرده و حربه را از آنها گرفته است. اكنون توپ در زمين اسرائيل قرار دارد و دنيا هم در حال قضاوت كردن است. سوريه اكنون مذاكره مي‌كند و اسرائيل اشغالگر است.

آيا جولان آنقدر ارزشمند است كه سوريه وارد مذاكره با اسرائيل شود؟ با توجه به اهميتي كه جولان براي اسرائيل دارد هرگز اين سرزمين را بدون پيش‌شرط باز نخواهد گرداند.

عرب‌ها ضرب‌المثلي دارند به اين معني كه آهن با آهن باز مي‌شود. در لبنان، اسرائيل با فشار حزب‌الله از جنوب آن خارج شد. طبق قوانين خودشان كسي كه دستش به خون اسرائيلي آلوده شده باشد، نمي‌تواند زنده بماند؛ اما در پايان ديديم كه‌ سمير قنطار و اسرا را نيز تبادل كردند. تا وقتي آنها تحت زور و فشار قرار نگيرند نمي‌توان نتيجه گرفت. آنها هميشه دست بالا مي‌گيرند.

اكنون براي چه اسرائيل از سوي فلسطينيان خواهان آرامش است؟ تنها به خاطر چند موشك دست‌سازي است كه از سوي فلسطينيان هدف قرار مي‌گيرد. مذاكرات فلسطينيان و اسرائيل را بنگريد و ببينيد كه نتيجه مذاكرات در طول اين 60 سال چه بوده است. هيچ وقت خواهان امتياز دادن نبوده‌اند، ولي اكنون پشت ميز مي‌نشينند و مي‌گويند گذرگاه رفح را باز مي‌كنند و... اين امتياز را مي‌دهند. اين امتياز را زوري مي‌دهند.

اگر اسرائيل با پيش‌شرط قطع روابط سوريه با ايران و حزب‌الله، جولان را به سوريه باز پس دهد، دمشق آن را خواهد پذيرفت يا خير؟

اين شرط را اسرائيل نخواهد گذاشت، زيرا دخالت در سيادت، سياست و آقايي سوريه است و سوري‌ها آن را بارها رد كرده‌اند. اكنون منافع سوريه به مقاومت گره خورده است. در صحنه لبنان، تمام كشورها صف‌آرايي كردند. آمريكا و كشورهاي عربي و غربي يك طرف و مقاومت لبنان طرف ديگر بود. در پايان پيروزي مقاومت را در قبال جبهه كفر ديديم.

اگر امروز سودان به فكر مقاومت است و با مقاومت مي‌خواهد در مقابل آمريكا بايستد، به علت اين است كه مقاومت را در لبنان شاهد است. يك طايفه كم و قليل در قبال استكبار ايستاده است. سوريه مي‌داند اگر اسرائيل بخواهد جولان را بازگرداند تا الان اين كار را انجام مي‌داد. با توجه به ماهيت اسرائيل، سوريه مي‌داند كه ورود آنها به مذاكرات براي انجام يك توطئه است.

تحليل شما از اين توطئه چيست؟

از سويي براساس فشار داخلي كه بر اولمرت وجود دارد وي بظاهر به دنبال تغييراتي در سياست‌هاي خود است. از سوي ديگر، امروزه شاهد تغييرات كلي نيز در منطقه هستيم. در ارتباط با صحنه فلسطين دنبال مذاكره با فلسطيني‌ها هستند. در صحنه لبنان، بحث تبادل اسرا را مطرح مي‌كنند، در صحنه سوريه موضوع مذاكرات را و در صحنه ايران، بحث شركت نماينده آمريكا در مذاكرات.

اين تغييرات در منطقه در حال صورت گرفتن است. چند تحليل مي‌تواند وجود داشته باشد. يكي اين كه سر آنها به ديوار خورده و به اين نتيجه رسيده‌اند كه سياست‌هايشان غلط بوده و نتيجه نگرفتند و اكنون دنبال تغيير سياست هستند و ان‌شاءالله اين گونه باشد، اما تحليل من اين نيست.

تحليل ديگر مي‌تواند اين باشد كه صحنه بسيار مهمي با عنوان انتخابات رياست جمهوري در آمريكا در حال رقم خوردن است و جمهوريخواهان مي‌خواهند بهانه‌هايي را كه رقيبشان استفاده مي‌كنند، از دستشان بگيرند و عنوان كنند كه اكنون با سوريه، ايران و فلسطيني‌ها در حال مذاكره هستند. كاري كه دموكرات‌ها شعار آن را مطرح مي‌كنند.

تحليل سوم اين است كه مي‌خواهند با اطراف مقاومت مذاكره كنند و بين آنها و مقاومت فاصله بيندازند.

عنوان كرديد كه اين تحليل‌ها وجود دارد؛ اما از نظر شما كدام تحليل به واقعيت نزديك‌تر است؟

احساسم به من مي‌گويد كه هر 3 اين تحليل‌ها مي‌تواند وجود داشته باشد. آمريكا و اسرائيل پي برده‌اند كه سياست‌هايشان اشتباه است. اينها همه راه‌ها را مي‌روند. اگر يك مرتبه تاكتيك عوض شد، به معني تغيير راهبرد نيست.

در ارتباط با موضوع انرژي هسته‌اي، آنها آمدند 6 ايراد را نسبت به ايران مطرح كردند و گفتند بايد رفع شود. در نيمه اسفند 6 ابهامي كه بود رفع شد و آقاي البرادعي گزارش كرد كه هيچ تخلف و انحرافي نديديم، اما آنها فرداي اين گزارش، قطعنامه ديگري عليه كشورمان صادر كردند. آنها اگر به دنبال رفع ابهامات بودند، خب اين ابهامات رفع شد، ديگر چرا قطعنامه صادر كردند؟

سولانا تصريح كرد كه صدور اين قطعنامه براي تاثيرگذاري بر شرايط داخلي ايران بويژه انتخابات مجلس بود. آنها به دنبال شكستن وحدت داخلي بودند، اما مردم پاي صندوق‌هاي راي پاسخ آنها را دادند و دوباره سولانا مصاحبه كرد و گفت ما از داخل (ايران) ديگر مايوس شده‌ايم.

اكنون نه اين كه آنها به جبهه داخلي و شكستن وحدت ملي ما اميدي ندارند و نخواستند استفاده كنند، بلكه به جواب و نتيجه‌اي نرسيدند. همين قضيه را در بصره ايجاد كردند كه نتيجه نگرفتند و در لبنان آن مسائل را به راه انداختند، اما نتيجه نگرفتند و همه به ضرر آنها تمام شد. آنها از اين حربه‌ها استفاده كردند، اما نتيجه نگرفتند و اين تاكتيك‌ها براي اجرايي كردن راهبردشان نتيجه نداد.

شكست سياست‌هاي غلط آمريكا و مقاومت اين نتيجه را موجب شده است. از سوي ديگر، اگر آنها بتوانند بين اطراف مقاومت جدايي بيندازند، حتما اين كار را انجام خواهند داد. بايد همگي هوشيار باشيم.

آيا مي‌شود گفت سوريه تحت فشار آمريكا و تهديد‌هايي كه عليه دمشق صورت مي‌گيرد مبني بر حمله نظامي، تن به خواسته‌هاي آنها دهد؟

پس از ترور حريري نخست‌وزير اسبق لبنان اتفاقات سختي براي سوريه رخ داد. تصميم گرفتند سوريه را منزوي كنند و حتي آمريكا در رسانه‌ها اعلام كرد كه نظام و حكومت دمشق بايد تغيير كند. سوريه به دليل سياست‌هايش كه حمايت از گروه‌هاي فلسطيني، در كنار ايران و مقاومت بودن است، تحت فشار قرار گرفت.

آيا از آن زمان تاكنون سوريه گروه‌هاي فلسطيني را بيرون كرد؟ آيا در جايي گفت كه از مقاومت حمايت نمي‌كند؟ آيا رابطه‌اش را با ايران كم كرد؟ خير هيچ كدام از اين اتفاق‌ها نيفتاد. سوريه از مقاومت نتيجه گرفت. سوريه چون نتيجه گرفت اين خط مقاومت را ادامه خواهد داد.

آمريكا گفت نظام را ساقط مي‌كند. الان پس از چند سال مگر ساقط شد؟ گفت سوريه را منزوي مي‌كند، اما سوريه اكنون رئيس اجلاس سران كشورهاي عربي شده است. آنها به دنبال اين بودند اجلاس برگزار نشود، اما موفق نشدند. خواستند زمان آن را به هم زنند كه بشار اعلام كرد حتي اگر يك نفر هم شركت كند، اجلاس در همان تاريخ برگزار خواهد شد كه برگزار شد. كار بعدي آن بود كه سران كمتري شركت كنند، اما شركت سران نسبت به اجلاس‌هاي قبلي بيشتر بود. به دنبال آن بودند كه تنها دستور كار اجلاس، مساله لبنان كه مشكل آنها بوده باشد اما به دليل اين كه نماينده‌اي از لبنان شركت نكرد اين موضوع كمرنگ‌تر مطرح شد و بيشتر به مسائل فلسطين، عراق و... پرداخته شد.

سوريه از مقاومت نتيجه گرفت. اكنون فرانسه از سوريه براي سفر به اين كشور دعوت مي‌كند. سوريه تحت فشار شديدتري قرار گرفت، اما از اصولش دست برنداشت. اگر وارد مذاكره با اسرائيل شد به دليل درخواست اسرائيل بود. سوريه مي‌خواهد بگويد اسرائيل دروغ مي‌گويد و به همين دليل وارد مذاكره شد.

اسرائيل مجبور به جوسازي است‌

در مذاكرات اخير سوريه و رژيم صهيونيستي كه به صورت غير مستقيم برگزار شد هيچ پيش شرطي از سوي اسرائيل مطرح نشده است و خط رسانه‌اي سوريه نيز اين مساله را نشان مي‌دهد كه اگر كسي بخواهد پيش شرطي بگذارد دخالت در آقايي و استقلال كشورشان است، زيرا درخواست قطع رابطه با ايران و مقاومت مثل آن مي‌ماند كه سوريه نيز خواستار قطع رابطه با آمريكا شود. آيا طرف مقابل حاضر است اين كار را انجام دهد؟ اينها خطوط قرمز است و كسي حق ندارد چنين چيزي را مطرح كند.

اسرائيل چون وارد مذاكره شده است مي‌خواهد چيزي براي گفتن به دنيا داشته باشد. اين مساله موضوع مساله انرژي هسته‌اي كشورمان است. آمريكا ابتدا اصرار داشت وارد مذاكره با ايران نشود مگر اين كه ايران غني‌سازي را تعليق كند، اما يك مرتبه در مذاكرات شركت كرد و اين به علت فشارهايي بود كه به آن وارد شد. ما نيز استقبال كرديم، زيرا بهتر بود آنها از نزديك با ديدگاه‌هاي ما آشنا مي‌شدند. آمريكايي‌ها انتظارشان اين بود كه اگر اين مذاكرات به پيروزي منجر شود بگويند به خاطر حضور آنها بوده و اگر به شكست كشيده شد، بگويند مقصر ايران بوده است.

اسرائيل مجبور به جوسازي است، زيرا اكنون تحت فشار قرار دارد كه چرا مذاكرات غير مستقيم برگزار مي‌شود، چون آنها درخواست مصاحبه از سوريه را كرده‌اند. سوريه نيز پاسخي در اين زمينه نمي‌دهد. از سوي ديگر اين سوريه است كه پيش‌شرط گذاشته است.

فاطمه تيمورزاده‌
دوشنبه 28 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 198]