واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: محاسبه قرآن خواندن در سرانه مطالعه ضرورت يا توجيه
مدتى است كه بحث محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه به طور جدى مطرح شده است اما آيا بررسى ميزان خواندن قرآن و كتب ادعيه در سرانه مطالعه به عنوان يك ضرورت مطرح شده يا تنها توجيهى براى پايين بودن آمار مطالعه در كشور و افزودن ارقام كاذب بر آن است. به گزارش ايكنا سال هاى بسيارى است كه در كشور آمارهاى متناقضى از سرانه مطالعه ارائه مى شود و دقيق و مستند بودن اين آمارها در چندماه اخير توجه مسئولان فرهنگى را بيش از پيش به خود جلب كرده است. مسئولان، كارشناسان و صاحب نظران فرهنگى كشور ما در ماه هاى اخير ديدگاه هاى متفاوتى نسبت به گذشته در بحث سرانه مطالعه داشته و بر محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه تاكيد كرده اند. در اين بين مسئولان فرهنگى، در گفت وگوى خود با خبرگزارى ايكنا در اين زمينه نظرات متفاوتى ارائه داده اند و محمدحسين صفار هرندى، محسن پرويز، منصور واعظى و محمود سالارى بر اين عقيده بودند كه خواندن قرآن به عنوان والاترين كتاب آفرينش بايد در محاسبه سرانه مطالعه قرار گيرد. محمدحسين صفارهرندى به عنوان متولى اصلى فرهنگ كشور با اشاره به ضرورت محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه با قاطعيت مى گويد: سالم ترين و متعالى ترين معارفى كه در عالم وجود دارد، معارفى است كه از كتاب الله به ما منتقل شده و مطالعه آن قطعا بايد در محاسبات ما بگنجد. * تاكيد مسئولان فرهنگى به بررسى ميزان خواندن قرآن در سرانه مطالعه او با انتقاد از برخى افراد كه عقيده دارند نبايد خواندن قرآن و ادعيه در سرانه مطالعه محاسبه شود تاكيد مى كند: قرآن بايد در سرانه مطالعه مردم محاسبه شود، اما برخى دوست ندارند اين را جزء موارد كتابخوانى به حساب بياورند و مى خواهند بگويند صرف نظر از خواندن كتاب آسمانى ما قرآن، باقى مطالعات مردم اين قدر است. محسن پرويز معاون فرهنگى اين مقام مسئول نيز نظرى مشابه وزير دارد و بر اين اعتقاد است كه قرآن مناسب ترين كتابى است كه افراد مى توانند بخوانند و در زندگى آنان تاثيرگذار باشد. به گفته پرويز خود قرآن مى فرمايد: افلا يتدبرون القرآن. . . و تدبر در قرآن با يك بار و يا دوبار قرآن خواندن حاصل نمى شود و هربار اين كتاب آسمانى خوانده شود دريچه اى در مقابل چشم ها باز خواهد شد. او با بيان اين كه مطالعات مذهبى بايد در سرانه مطالعه جاى گرفته شود ادامه مى دهد: قطعا ما بايد مطالعات مذهبى را در سرانه مطالعه وارد كنيم. طبيعتا كسى كه قرآن، نهج البلاغه و صحيفه سجاديه مى خواند مطالعه انجام مى دهد و در آمارى كه ارائه مى كنيم بايد اين موضوع را لحاظ كنيم. منصور واعظى دبير شوراى فرهنگ عمومى كه براى نخستين بار محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه را مطرح كرد، دراين باره مى گويد: شاخص هايى كه هم اكنون از ميزان اندازه گيرى مطالعه ارائه مى شود، بخش هايى از مطالعات فرهنگى و مطالعات ويژه مانند خواندن قرآن و ادعيه در آن محاسبه نمى شود كه اين مطالعه ها، مطالعه خيلى خوبى هستند و در روح و روان و شناخت افراد تاثير مى گذارند. او با توجه به طراحى شاخص هايى براى انواع مطالعات بيان مى كند: ما در پى اين هستيم كه شاخص هايى طراحى كنيم تا بر اساس اين شاخص ها ميزان مطالعه مردم را از جهت نوع و اين كه چه افرادى در سنين مختلف چه كتاب هايى و چه ميزان مطالعه مى كنند سنجيده شود و پس از آن شاخص ها، ميزان مطالعه كشور را در شهرهاى بزرگ و كوچك محاسبه كنيم. در اين بين محمود سالارى مديركل دفتر برنامه ريزى و توسعه كتاب و كتابخوانى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى از ارائه طرحى در هفته كتاب در سال جارى خبر مى دهد كه مى تواند آمار سرانه مطالعه را به طور علمى پژوهش كند. او درباره اين طرح توضيح مى دهد: در طرح پژوهشى كه در دست است مطالعات اختيارى را در نظر داريم و خواندن قرآن و كتب ادعيه جزء مطالعات اختيارى محسوب مى شود و وقتى مى گوييم مطالعه اختيارى، اين مطالعات هم بايد در سرانه مطالعه محاسبه شود. او با بيان اين مطلب كه خواندن قرآن بايد در شاخص هاى مطالعه به صورت علمى قرار گيرد، بيان مى كند: مطالعه قرآن در يكى از شاخص ها قرار مى گيرد. در بررسى شاخص هاى مطالعه، شاخص هاى متفاوتى درنظرگرفته شده است مانند شاخص هاى مطالعه به طور عام و يك بار مطالعه اختيارى به صورت هدفمند و هركدام از اين ها در زيرشاخه هايى قرار مى گيرد. در زيرشاخه مطالعه به طور عام هدفمند بودن آن به عنوان شاخص جدايى محسوب مى شود و شاخص هاى جداگانه اى مانند سطح تحصيلات و سن افراد درنظر گرفته خواهد شد. او در پاسخ به اين پرسش كه براى بررسى ارزيابى خواندن قرآن و كتب ادعيه در سرانه مطالعه چه روش هايى اتخاذ شده است تصريح كرد: سه روش عمومى براى اين كار در نظر گرفته ايم؛ يك روش بررسى اسنادى، يك روش مصاحبه و يك روش پرسشنامه كه همه اين روش ها مقرون به صحت خواهد بود و عددى كه به دست بيايد صددرصد درست نيست. در اين پژوهش هم مانند ساير پژوهش ها ضريب خطا درنظر گرفته شده و از روش هاى ديگرى مانند سه روش اسنادى، مصاحبه و روش پرسشنامه درستى كار بررسى خواهدشد. جلال غفارى مدير كل پژوهش و برنامه ريزى نهاد كتابخانه هاى عمومى كشور هم از تشكيل كميته اى براى بررسى سرانه و محاسبه ميزان قرآن خبر داده و مى گويد: خواندن قرآن كريم و ادعيه قطعا جزء مطالعه است و كسى كه به اين نوع مطالعه مى پردازد، بهترين نوع مطالعه را انجام مى دهد. او با اشاره به تشكيل كميته اى براى بررسى انواع مطالعه تاكيد مى كند: موضوع تشكيل كميته در واحد پژوهش و برنامه ريزى نهاد عمومى كتابخانه هاى كشور مطرح شده تا انواع مطالعه مفيد، غير مفيد، مطالعه به قصد تفنن و مطالعه قرآن و ادعيه كه به قصد بالابردن فضايل اخلاقى انجام مى گيرد، اندازه گرفته شود. اما در حالى كه همه مسئولان فرهنگى بر محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه تاكيد دارند، على اكبر اشعرى مشاور فرهنگى رييس جمهور نظرى برخلاف همه دارد و بر اين اعتقاد است كه نبايد پايين بودن مطالعه را با قرآن خواندن توجيه كرد. اين مقام مسئول در اين زمينه مى گويد: دو گروه از مطالعات كه شامل كتاب هاى دينى و درسى است را نبايد با بحث كتاب مخلوط كنيم. زمانى كه بخواهيم خواندن قرآن را در سرانه مطالعه محاسبه كنيم به اين موضوع برمى خوريم كه همه مردم ايران در شبانه روز در چند نوبت نماز مى خوانند و در نماز آيات قرآن را بر زبان مى آورند و اين باعث مى شود كشور ما در سرانه مطالعه جهان در مقام نخست قرار گيرد و كشورى كه از نظر كتابخوانى رتبه اول را به دست بياورد از لحاظ علمى هم بايد پيشرفته ترين كشور باشد. او ادامه داد: خواندن قرآن و دعا كار بسيار شايسته اى است و حتما انس با قرآن در پيشرفت كشور موثر خواهد بود، اما بحث سرانه كتاب يك بحث است و اين مطالعات شامل مباحث ديگرى مى شود. ارائه نظرى متفاوت با ساير مسئولان مشاور فرهنگى رييس جمهور با اعتقاد بر اين كه براى اين محاسبه بايد معيارى وجود داشته باشد مى افزايد: اگر معيارى ملى براى اين نوع محاسبه وجود دارد، بايد معيارمان را محاسبه كرده و بگوييم و اگر از معيارهاى جهانى تبعيت مى كنيم بايد از آن معيار تبعيت كرده و ببينيم آيا در فرهنگ مسيحيت خواندن انجيل را در سرانه مطالعه به حساب مى آورند يا نه، اما اگر مى خواهيم مقياس ملى درست كنيم، بايد بگوييم كه كارى به دنيا نداريم و مى خواهيم براى خودمان يك مقياس ملى در نظر بگيريم. پرسشى كه شايد بيش از همه چيز ذهن افراد را در بحث محاسبه خواندن قرآن در سرانه مطالعه مطرح كرد، در درجه نخست اين بود كه آيا خواندن متون مقدس نيز در سرانه مطالعه كشورهاى دنيا محاسبه مى شود يا نه؟ معاون فرهنگى وزير ارشاد به اين پرسش اين گونه پاسخ مى دهد: در خارج از كشور معمولا سرانه مطالعه اى را كه از خواندن كتاب هاى مذهبى به دست آمده لحاظ مى كنند و اين موضوع كه مطالعه موظفى است يا داوطلبانه و كتابى كه مكرر خوانده شود آيا بايد در سرانه مطالعه جايى داشته باشد يا نه، در كار مطالعاتى در نظر گرفته مى شود. محمود سالارى هم درباره اين كه آيا متون مقدس در سرانه مطالعه ساير كشورها محاسبه مى شود يا نه، بيان مى كند: بررسى سرانه مطالعه به اين نكته برخورديم كه تاكنون فرمولى براى بررسى سرانه مطالعه وجود نداشته است و معمولا پژوهشگاه هايى كه اين كار را انجام مى دهند از روش هاى متفاوتى براى به دست آوردن اين آمار استفاده مى كنند و اين محاسبه در دنيا مرسوم است، اما يك بار آمار را با اين سرانه محاسبه و يك بار آن را جدا كرده و بعد محاسبه مى كنند و نتايج اين ها را با ويژگى هاى مختلف آمارى به دست مى آورند. * خواندن متون مقدس در آمار مطالعه ساير كشورها محاسبه مى شود احمد پارسازاده مسئول كميته پژوهش سنجش سرانه مطالعه پاسخ اين پرسش را با استدلال هاى علمى داده و توضيح مى دهد: بحث هايى كه در غرب مطرح مى شود دقت بيشترى از بحث هايى كه در ايران مطرح است دارد. البته آن ها بيشتر تمايل دارند نتايج بالاى سرانه را اعلام كنند و از ارائه مستندات طفره مى روند. غربى ها وقتى از سرانه مطالعه مى گويند، مشخص مى كنند كه از تعريف مطالعه چه منظورى دارند براى مثال مشخص مى كنند كه نوع مطالعه، مطالعات تفننى است يا غير تفننى. از اين رو عموما وقتى از سنجش مطالعه صحبت مى كنند بيشتر مرادشان آن است كه مردم چقدر از اوقات فراغتشان را به مطالعه اختصاص مى دهند، جهت براى آن ها اهميت دارد كه مطالعات تفننى چقدر بافت اجتماعى را تحت تاثير قرار مى دهد. او مى افزايد: در برخى پژوهش ها در كشورهاى غربى حتى ساعاتى كه سر كلاس مى روند جزو مطالعه قرار مى گيرد. براى سنجش مطالعه حتى كشاورزى كه سر زمين مى رود و در راه بروشورهاى تبليغاتى راجع به سموم گياهى و. . . را مطالعه مى كند را جزء شاخص ها حساب مى كنند. به اين دليل كه آن ها علاقه مندند آمار مطالعه را بالا نشان دهند.
يکشنبه 27 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایران اسپورت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 276]