منتظر منتظران

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: منتظر منتظران
داخلي. اجتماعي. انتظار. فرج.

انسان‌ها، وقتي كسي از قطار زمان دنيا پياده مي‌شود، مي‌گويند فلاني رفت، در حالي كه زنده‌ها مي‌روند و رفته از زمان در ابديت مي‌ماند.

ميلياردها انسان در جهان به انتظار منجي مصلحي نشسته‌اند كه مي‌آيد و به آنها با زندگي در سايه عدالت سعادت مي‌بخشد، اما به واقع نسبت اين انتظار چقدر با حقيقت آن متناسب است.

هر چه طول تاريخ بشر بيشتر مي‌شود و دامنه آگاهي انسان‌ها افزايش مي‌يابد اين واقعيت مشهودتر مي‌گردد و اين بار نيز ما نسبت انتظار را به اشتباه گرفته‌ايم و در حقيقت ما به انتظار نشسته‌ايم، بلكه همان منجي است كه منتظر منتظران است.

فارغ از ماهيت متنوع آن منجي كه اقوام مختلف بشر مدعي انتظار آن هستند اين سووال قابل بحث است كه در انتظار منجي خود چه مي‌كنيم ؟
پاسخ به همين سووال ساده است كه منتظران حقيقي را با مدعيان آن تفكيك مي‌كند و در مذهب تشيع كنكاش براي تبيين اين پاسخ، در قرون متمادي قوي‌ترين نيروها را براي تحركات اجتماعي سامان داده است و امروز با تصحيح بسياري از خطاهاي معرفتي در ماهيت انتظار، اصلاح فهم و رفتار منتظران سرعت بيشتري گرفته است.

كدام ميزبان را ديده‌ايد كه در انتظار ميهماني عزيز نه تنها اتاق و منزل را نظافت نكند بلكه در آراستگي خود متناسب با سليقه ميهمان نيز غفلت كند؟ بدون ترديد امام خميني(ره) مهمترين و عميق‌ترين اصلاح را در فهم منتظران از چيستي انتظار و كيستي منتظر در عصر حاضر انجام دادند.

آنچه بنيانگذار فقيد جمهوري اسلامي ايران در تبيين ماهيت انتظار مطرح كردند، اگر چه در ارتباط با اعتقادات شيعه مبني بر ظهور حضرت مهدي (عج) دوازدهمين امام غايب شيعيان بود، اما هر عقل سليمي مي‌پذيرد كه وقتي از نور و گرماي خورشيد سخن مي‌گوييم، مهم نيست كه هر كدام آن منبع انرژي را چه مي‌ناميم، بلكه فهم مشترك ما از نسبت خود با آن منبع و ماهيتش اهميت دارد.

قرن‌ها قبل "ابونصير" از امام صادق(ع) روايت كرده بود كه ايشان فرمودند:
هر كس دوست دارد از اصحاب قايم آل محمد(عج) باشد، بايد منتظر باشد و در اين حال تقوا پيشه كند و به فضايل اخلاقي عمل كند.

روايتي نيز در جلد دوم احتجاج طبرسي به نقل از امام زمان (عج) آمده كه ايشان فرمودند: ظهور نخواهد شد مگر به اذن خداي متعادل پس از آن كه زماني دراز بگذرد و دل‌ها سخت شود و بيداد زمين را پر كند.

صدها روايت و حديث ديگر وارد شده كه با مضامين مختلف محتواي دو حديث بالا را مطرح مي‌كند و بر دعاي بسيار به منظور تحقق ظهور تاكيد دارند، اما تفاسيري كه از اين احاديث ارايه شده، مهمترين تفاوت‌ها را در طول تاريخ نسبت به ماهيت انتظار و چگونگي منتظر ايجاد كرده است.

امام راحل(ره) در اين مورد فرمودند، عده‌اي با تفسير خود از اين احاديث درخانه نشستند و بي‌تفاوت به دنياي پيرامون تنها عبادت فردي كردند و براي فرج آقا امام زمان (عج) دعا كردند.

عده‌اي از اين هم فراتر رفتند و علاوه بر دعا و انجام تكاليف شرعي، اسب و شمشير هم تهيه كردند كه اگر ظهور انجام شد، آماده باشند و به همين حد آمادگي بسنده كردند.

ايشان گفتند كساني هم پيدا شدند كه به خيال خود با توجه به آن بخش از سخنان ائمه اطهار (ع) كه بر شيوع بيداد و فساد در جامعه آخر الزمان اشاره دارد، خواستار لغو اجراي احكام الهي در جامعه شدند و امر به معروف و نهي از منكر را به‌عنوان مانع ترويج فساد كه عامل تعجيل در ظهور است، تعطيل كردند.

به گفته ايشان، برخي شياطين با سودجويان و نادانان در هم آميختند و گفتند كه براي تعجيل ظهور، بهتر است در ترويج فساد و فراگير كردن آن كمك كنيم.

و در اين هرج و مرج ناداني، امام خميني (ره) با يقين آن كه عامل انتظار عامل محرك اجتماعي است و بايد تاثير انديشه و انتظار فرج امام زمان (عج) موجب ظلم ستيزي انسان‌ها شود و هر برداشت نادرستي از انتظار كه به تعطيلي احكام اوليه اسلام منجر شود باطل است، فرمودند: انتظار فرج انتظار قدرت اسلام است و ما بايد كوشش كنيم تا قدرت اسلام در عالم تحقق پيدا كند و مقدمات ظهور انشاالله فراهم شود.

با وجود آن كه رهبر كبير انقلاب اسلامي ايران در رفتار و عمل به درستي و كمال، انتظار و منتظر را تجلي بخشيدند و جانشين ايشان مقام معظم رهبري نيز به دقت همان معيارها را دنبال و توصيه مي‌كنند ولي هنوز هم آفاتي در مدل انتظار و فهم از منتظر در جامعه ديده مي‌شود.

يكي از اعضاي مجلس خبرگان رهبري چندي قبل گفته بود كه جامعه‌اي مي‌تواند امام زمان (عج) را بپذيرد و تحمل كند كه عدالت اسلامي و ارزش‌هاي اسلامي را درك كرده و عاشق آنها باشد، كه اين سخن به درستي بر آمادگي منتظران اشاره دارد.

به اعتقاد حجت‌الاسلام و المسلمين مجيد انصاري، انسان‌ها بايد داوطلبانه و آگاهانه به سمت زندگي ايده‌آل و زيباي دنياي فرج نگاه كرده و حركت كنند كه اين نكته نيز مخاطبي جز منتظران آماده ندارد.

وي، عوام گرايي ديني را آفتي بزرگ دانست و دستگاههاي متولي امور فرهنگي و مذهبي را موظف به مراقبت جدي براي جلوگيري از شيوع اين آفت خواند، كه البته اين آفت خود ريشه در معضلي ديگر دارد كه آن ناآگاهي يا همان ناداني است.

شايد اگر بخواهيم نزديكترين تصوير از وضعيت جامعه بشري را در آخرالزمان تجسم كنيم اين حديث از امام معصوم (ع) كمكمان كند كه قريب به اين مضمون فرموده‌اند كه در آن زمان تمايز صفوف حق و باطل آشكار مي‌شود.

وقوع شفافيت در اين صفوف نيازمند دو پيش شرط مهم است، نخست جلوه بدون شبه و اختلاط حق و باطل و دوم ضرورت تصميم آگاهانه و مختار افراد براي استقرار در هر يك از اين دو صف، با اين تعبير هر چه ميزان عملكرد انسان‌ها آگاهانه‌تر باشد زمان ظهور نزديك‌تر خواهد شد.

انسان‌ها همه مي‌دانند كه اميد قوي‌ترين نيروي محرك بشر در عالم خلقت است و انتظار بلندترين شاخص اميد و در اين بين چه كسي مي‌داند انسان به اميد زنده است يا اميد با انسان.

بي‌شك انسان‌هاي با هوشي بودند كه در گذشته‌هاي دور بدون وجود هيچ گونه مصداق عيني، تصويري نزديك به حقيقت از ابتدا و انتهاي عالم خلقت در باور خود ترسيم و با فهم آن، اميد را در دل زنده و با انرژي باور نكردني آن، روزگار را با عزت و اقتدار سپري مي‌كردند.

و امروز ما با اين همه مصداق بايد براي خود روشن كنيم كه به واقع او منتظر ماست يا ما منتظر او هستيم؟ ك/‪۴‬
يکشنبه 27 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 186]