ارزیابی چندین روش تربیتی کودکان

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: حتما" به خاطر دارید که طی چند برنامه با شما در مورد نحوه ارتباط صحیح با کودکان سخن گفتیم و بر محبت و همدلی با فرزندان تاکید بسیار داشتیم . چرا که اولین و مهمترین شرط برای ارتباط با فرزندان ، همدلی با آنان و ابراز محبت به آنهاست . محبت به فرزندان ، زمینه لازم را برای تربیت صحیح آنها فراهم می کند .
از آنجا که مسئولیت والدین در انتخاب شیوه تربیت و نقش آنان در پرورش جسمی و روانی فرزندان بسیار مهم است ، در برنامه این هفته با شما دوستان عزیز از چند روش تربیتی سخن می گوئیم .
اگر از شما بپرسند فرزندتان از طريق چشمانش بیشتر یاد می گیرد یا از گوشهایش ؟ چه پاسخی خواهید داد ؟ روان شناسان با بررسی و تحقيق در اين زمينه ، گفته اند که کودکان به مراتب بیش از آنچه از گوشهای خود یاد می گیرند ، از چشمانشان می آموزند . این واقعیت ، نکته هایی مهم را در زمينه تربیت فرزندان روشن می کند . اولین نکته اساسی این است که سعی کنیم بين حرف و عمل ما هماهنگي وجود داشته باشد و اين هماهنگي در شخصیت ما مشاهده شود ، آنگونه که فرزندان به ما اعتماد کنند . یعنی قبل از هرچيز به آنچه می گوئیم ، ایمان داشته باشیم و عمل کنیم . محققان در زمینه روشهای تربیتی ، پژوهشهای متعددی را انجام داده و این روشها را بررسی و طبقه بندی کرده اند .
برخی از خانواده ها در تربیت فرزندان ، سخت گیري مي كنند . گروهی دیگر ، خانواده های سهل گیر هستند كه در تربيت فرزندان ، راه مسامحه را درپيش مي گيرند . گروه سوم ، والدین مقتدری هستند که روش تربیتی آنها متفاوت است و در ارتباط با فرزندان و رفع نيازهاي آنها ، تناسب و اعتدال را رعایت می کنند . حال با شیوه های مختلف تربیتی این خانواده ها آشنا می شویم و پیامدهای هر يك از اين روشها را بررسي می کنیم .
در خانواده های سخت گیر ، بر قدرت والدین بیش از اندازه تاکید می شود . تربیت در این نوع خانواده ها ، تابع اصول و مقرراتي سخت و انعطاف ناپذير است . بطوريكه یک نفر بر اعضاي خانواده حاكم است و اين اصول را براي آنها تعيين مي كند . این فرد غالبا" پدر و گاهی مادر است . در خانواده های سخت گیر ، کودکان از حقوق خاص خود بی بهره می مانند . والدین سخت گیر ، با تشخیص خود ، قواعدی را بر کودک تحمیل می کنند . "هافمن " ( Huffman ) محقق آلمانی پس از بررسی درباره فرزندان والدین سخت گیر ، چنین نتیجه می گیرد :
" کودکانی که در خانواده هاي سخت گیر بزرگ می شوند ، معمولا" مطیع و فرمانبردار هستند . اما در اکثر موارد ، رفتار آنان توام با پرخاشگری است . آنها در بین همبازیهای خود محبوبیت زیادی بدست نمی آورند . زیرا برای حقوق دیگران احترام قائل نيستند . این کودکان دربرابر انتقاد بزرگترها بی تفاوت هستند و از ثبات عاطفی کمی برخوردارند . "
کودکان والدین سخت گیر معمولا" در کارهای گروهی شرکت نمی کنند و استقلال کافی ندارند . آنها کمتر به خود متکی هستند و از خلاقیت کمی برخوردارند . اقای شعاری نژاد روان شناس ایرانی می گوید :
" فرزندان والدین سخت گیر ظاهرا در حالت تسلیم و اطاعت از پدر و مادر به سر می برند ، ولی درواقع دچار هیجان و اضطرابند . چنین افرادی ناخودآگاه با والدین خود ، همانند سازی می کنند و در برخورد با دیگران ، حالت خصومت به خود مي گيرند . درنتیجه به بچه های هم سن خود و یا کوچکتر ، آزار می رسانند . "
کارشناسان علوم رفتاری می گویند : تربیت والدین سخت گیر در درازمدت ، در پسران بیش از دختران ، نتایج منفی به بار مي آورد .
درمقابل خانواده های سخت گیر ، خانواده های سهل گیر و مسامحه كار قرار دارند . والدین سهل گیر به فرزندان خود اجازه می دهند که به خواسته هایشان ، آنگونه که می خواهند دست یابند و آرزوهای خود را برآورده سازند . در این خانواده ها ، هرکس هر کاری را که میل دارد ، انجام می دهد و دیگران حق دخالت در کار او را ندارند . طرفداران چنین شیوه تربیتی معتقدند که تمایلات فرزندان بر رفتار آنها حاکم است ، چرا که سلب آزادی کودکان موجب پيدايش عقده هاي روانی در آنها مي شود . از نگاه اين گروه ، هر خواسته ای از نیازی دروني حکایت می کند و ضرورت دارد که آن نیاز در اولین فرصت تامین و ارضاء شود . درواقع طبق نظر مدافعان روش تربيتي سهل گیرانه ، تمایلات و خواسته های فرزندان ، بهترين راهنما برای تامين سلامت جسمی و رواني آنان است . در خانواده های سهل گیر ، به آموزش رفتارهای اجتماعی توجهي نمی شود ، دخالت پدر و مادر در کارهای فرزندان ، معنا ندارد و هریک از اعضای خانواده هر کاری که بخواهد ، می تواند انجام دهد .
مسلما" این شیوه تربیتی نیز پیامدهای زیادی را بدنبال دارد . کارشناسان علوم رفتاری می گویند در نتیجه سهل گیری والدین و آزادی فرزندان ، هرج و مرج بر روابط اعضای خانواده حاکم می شود . افرادی که از تمایلات خود پیروی می کنند ، غالبا" در عالم خیال به سر می برند و از واقعیتهای عيني زندگی فاصله دارند . فرزندان این خانواده ها ، بی بند و بار و بی هدف هستند و در مقابل دیگران احساس مسئولیت نمی کنند . از این رو قادر به ارتباط مطلوب و سازنده با دیگران نیستند . گرچه کودکان خانواده های سهل گیر از استقلال فکری و عملی برخوردارند ، اما به سبب هرج و مرج ، نوعی تزلزل روحی در آنها مشاهده می شود . این تزلزل روحی ، موجب بروز رفتارهای نابهنجار در تعاملات فردی و اجتماعی آنها می شود .
از آنجا که در شیوه سهل گیرانه ، والدين امكانات مختلف را براي ارضاي خواسته های فرزندان دراختيار آنها مي گذارند ، اين فرزندان معني تلاش و سختی را در زندگي به خوبي درك نمی کنند . درنتیجه خود را در کارهای شخصی ناتوان می بینند و به سبب ضعف اراده ، جرأت رویارویی با مشکلات را ندارند . روان شناسان می گویند کودکان خانواده های سهل گیر ، دچار ضعف تربیتی و اخلاقی هستند و این مسئله ، زمینه بزهکاری را در آنان فراهم می کند .
گزارشی در این باره

Sample Image بشنوید.
در مقابل افراط و تفریط این دو روش تربیتی ، روش معقول و متعادل تري نیز وجود دارد . در خانواده های متعادل ، تربیت فرزندان بر اصولی صحیح استوار است و با وجود اينكه والدين با شيوه هايي مستقيم يا غير مستقيم بر رفتار فرزندان ، کنترل و نظارت دارند ، به استقلال و آزادی فکری کودکان آسيبي وارد نمي شود . انشاء ا... در برنامه بعد ، از این روش تربیتی که آموزه های دینی اسلام نیز آن را مورد تاييد قرار مي دهد ، با شما دوستان بیشتر سخن می گوئیم .

Sample Image بشنوید.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 265]