ابیانه: دیدنی ترین و جالب ترین روستای جهان : ايران گردي

واضح آرشیو وب فارسی:آشپز آنلاین: روستای تاریخی ابیانه

ابیانه روستایی در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز، در دامنه کوه کرکس است. این روستا به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پرتنوعش از روستاهای استثنایی ایران است. ابیانه نقطه‌‏ای خوش منظره و خوش آب و هوا و دارای موقعیت طبیعی مساعدی است.

در دورهٔ صفویه هنگامی که شاهان صفوی برای ییلاق به نطنز می‏رفتند بسیاری از نزدیکان آنها و درباریان ترجیح می‏دادند در ابیانه اقامت کنند.[نیازمند منبع]

شمار خانه ‏های ابیانه در سرشماری سال ۱۳۶۱ برابر با ۵۰۰ واحد برآورد شده؛ این خانه‏ ها تماماً بر روی دامنه پرشیبی در شمال رودخانه برزرود بنا شده است به صورتی که پشت بام مسطح خانه‏ های پایین دست، حیاط خانه‏ های بالادست را به وجود آورده است و هیچ دیواری هم آنها را محصور نمی‏سازد. در نتیجه، ابیانه در وهلهٔ اول روستایی چند طبقه به نظر می‏آید که در بعضی موارد تا چهار طبقهٔ آن را می‏ توان مشاهده کرد. اتاقهای ابیانه به پنجره‏های چوبی ارسی مانند مجهزند و اغلب دارای ایوانها و طارمیهای چوبی پیش آمدهٔ مشرف بر کوچه ‏های تنگ و تاریک‏اند که خود به صورت مناظر جالبی درآمده‏اند. نمای خارجی دیوارهای خانه‏ های ابیانه با خاک سرخی که معدن آن در مجاورت روستاست پوشیده شده است. از آنجا که در دامنه ‏های شیبدار ابیانه فضای کافی برای ساختن خانه‏ های موردنیاز وجود ندارد در این روستا چنین رسم شده است که هر خانواده انبار غار مانندی در تپه‏های یک کیلومتری روستا، در کنار جاده و نرسیده به ابیانه ایجاد نماید. این غارها که در دل تپه‏ ها حفر شده‏اند و از بیرون تنها درهای کوتاه و محقر آن نمودار است برای نگهداری دامها و نیز آذوقهٔ زمستانی و اشیای غیرضروری مورد استفاده قرار می‏گیرد.

زندگی مردم ابیانه کشاورزی و باغداری و دامداری است که با روشهای سنتی اداره می‏شود. بیشتر زنان در امور اقتصادی با مردان همکاری دارند. ابیانه دارای هفت رشته قنات است که برای آبیاری مزارع و باغات مورد استفاده قرار می‏گیرد. گندم، جو، سیب‏ زمینی و انواع میوه به خصوص سیب، آلو، گلابی، زردآلو، بادام و گردو در ابیانه به دست می‏آید.

در سالهای اخیر قالی‏بافی در ابیانه رواج پیدا کرده و نزدیک به ۳۰ کارگاه قالی‏بافی در آنجا دایر شده است. در گذشته گیوه ‏بافی از جمله مشغله‏ های پردرآمد زنهای ابیانه بوده است که امروزه تا حدی متروک شده است.

مردم ابیانه به سبب کوهستانی بودن منطقه و دور بودن محل آنها از مراکز پر جمعیت و راههای ارتباطی، قرنها در انزوا زیسته و در نتیجه بسیاری از آداب و رسوم قومی و سنتی و از جمله زبان و لهجهٔ قدیم خود را حفظ کرده ‏اند. زبان مردم ابیانه فارسی با لهجهٔ خاص ابیانه ‏ای است که با لهجه‏ های متداول در جاهای دیگر تفاوت اساسی دارد. لباس سنتی آنها، هنوز هم میان آنها رواج دارد و در حفظ آن تاکید و تعصب از خود نشان می‏دهند، در مردان شلوار گشاد و درازی از پارچهٔ سیاه(شبيه شلوارمردان بختياري) و در زنها پیراهن بلندی از پارچه‏ های گلدار و رنگارنگ است. علاوه بر این، زنهای ابیانه معمولاً چارقدهای سفیدرنگی بر سر دارند.

قدیم‏ترین اثر تاریخی ابیانه آتشکده‏ای است که مانند دیگر بناهای ده در سراشیبی قرار گرفته است. آتشکده ابیانه را نمونه‏ای ازمعابد زردشتی دانسته‏اند که در جوامع کوهستانی ساخته می‏شد. اثر تاریخی دیگر این روستا مسجد جامع آن و قدیم‏ترین اثر تاریخی این مسجد منبر چوبی منبت‏کاری آن است که در سال ۴۶۶ هجری قمری ساخته شده است. مسجد قدیمی دیگر ابیانه مسجد برزله است که دارای فضای دلبازی است و روی لنگه در شرقی آن سال ۷۰۱ هـ. ق. نوشته شده است که مربوط به دورهٔ ایلخانان است. مسجد تاریخی دیگر ابیانه مسجد حاجتگاه است که کنار صخره‏ای در کوهستان بنا شده و بر در ورودی شبستان آن تاریخ ۹۵۲هـ. ق. مشاهده می‏شود. روستای ابیانه دارای دو زیارتگاه است: یکی مرقد شاهزاده عیسی و شاهزاده یحیی در جنوب روستا که به گفته اهالی فرزندان امام موسی کاظم بوده‏اند؛ و زیارتگاه دیگر ابیانه قدمگاه نامیده می‏شود. از جمله جاها و اماکن دیدنی دیگر ابیانه می‏توان از خانه غلام نادرشاه و خانه نایب حسین کاشی نام برد.
پيوست ها:
abyaneh00.jpg [ 61.26 KiB | بازديد 547 بار ]

ابیانه

روستای ابیانه که امروز به یکی از محبوبترین نقاط توریستی ایران تبدیل شده است و معمولاً مجموعه عکسی از ایران بدون تصاویری از دیوارهای مشهور سرخ رنگ و زنان محلی پوش آن کامل نیست ، پیشینه‌ای بسیار کهن‌تر از آنچه تصور می‌کنیم دارد .

ابیانه روستایی است باستانی که زندگی در سراسر آن جریان دارد و همین جاری بودن زندگی موجب می‌شود که توجه گردشگران بیشتر به آنچه در مقابل چشمانشان قرار دارد جلب شود و متوجه قدمت فراوان این بناهای به ظاهر روستایی و در باطن تاریخی ، نشوند .

ابیانه در مسیر کاشان به نطنز در انتهای جاده‌ای قرار دارد که برای رسیدن به این روستا و روستاهای دیگری چون هنجن ، یارند ، کنجان ، برز و طره ایجاد شده است . ابیانه ، در انتهای این مسیر و در دامنه کوه کرکس واقع شده است و به خاطر موقعیت خاص جغرافیایی و دور از دسترس بودن ، همچنان بکر و دست نخورده باقی مانده است .
برای کسی که با شنیدن وصف ابیانه و به شوق دیدن منظره‌ای چون ماسوله به اینجا آمده باشد ، اولین دیدار چندان غیر‌منتظره و مبهوت کننده نیست و در نگاه اول نمی‌توان تفاوتی میان این دهکده بن‌بست با سایر روستاهای دورافتاده یافت .
فضا در وهله اول دلگیر و خاموش به نظر می‌رسد اما تنها چند قدم در دل روستا کافی است که هر بیننده‌ای را سر شوق بیاورد ، بناهای این مجموعه تاریخی از زمان ساسانیان تا اواخر دوره قاجاریه شکوه خود را حفظ کرده‌اند و سرخی دیوارها ناگهان جذابیت و گیرایی خاصی پیدا می‌کند .
این خاک سرخ که در قسمت‌های شمال و شمال‌غربی ابیانه موجود است ، خاصیت ویژه‌ای دارد که هرچه بیشتر باران بخورد ، محکمتر می‌شود . این ویژگی در وجود اهالی صبور و مقاوم این روستا نیز به ودیعه گذارده شده است و این مردم سالیان متمادی در مقابل هجوم حوادث تاریخی و بلایای طبیعی ایستادگی کرده و با عشق به آداب و رسوم و معماری سرزمین خود ، به حفظ و نگهداری از بناهای تاریخی ابیانه پرداخته‌اند و سبک معماری روستا را در تمام تعمیرات با دقت حفظ شده است .

با قدم زدن در کوچه‌های دهکده ، متوجه همسانی خانه‌ها ، پنجره‌های مشبک و درب‌های چوبی می‌شویم که اغلب دارای دو کوبه هستند . کوبه‌ای با صدای رسا و بم مخصوص مردان و دیگری با صدایی ظریفتر و کوتاهتر برای زنان ، که به صاحبخانه اطلاع می‌دهند مراجع زن است یا مرد .

بعضی از درب‌ها دارای نقش و نگار هندسی یا نام سازنده خانه بوده و یا اشعاری جالب بر آنها نوشته شده است . بسیاری از سردرها متعلق به عهد صفویه است و تقریباً جلو تمام خانه‌ها دو سکوی بزرگ و پهن قرار دارد که خود نشانه‌ای از مهمان‌نوازی و معاشرتی بودن اهالی است . این سکوها نه تنها مکانی برای رفع خستگی رهگذران ، که محلی مناسب برای گپ و گفتگوی عصر همسایه‌ها است ؛ نشستن بر این سکوهای چند صدساله ، مانند تکیه زدن به تاریخ است و چنان حسی از تعلق به خاک این سرزمین در تو ایجاد می‌کند که تمایلی برای برخاستن نخواهی داشت و تنها شوق دیدن بیشتر است که مجدداً انسان را به گشت و گذار فرامی‌خواند .
به جرأت می‌توان گفت که اهالی ابیانه همه سالمندند ، فرزندان این زنان و مردان سالخورده همه به شهرهای بزرگ مهاجرت کرده و اکثراً در دانشگاه‌های ایران یا کشورهای دیگر به تحصیل پرداخته‌اند و درواقع نسل جدید ابیانه‌ایها ، افرادی با تحصیلات عالی هستند .
زنان ابیانه بدون استثناء البسه سنتی خود را بر تن می‌کنند که شامل چارقدی سفید با گل‌های خوشرنگ ، پیراهن گشاد با یقه و چاك‌های تزئین شده با پارچه گلدار و تنبان یا شلیته است كه دامنی پرچین بوده و از كمر تا پایین زانو را می‌پوشاند .
درهوای زمستانی به این لباس قطعه دیگری بنام ‹‹ آرخالق ›› زنانه یا نیم‌تنه مخملی اضافه می‌شود . پوشاک مردان نیز تا مدت‌ها به شکل سنتی بوده که متأسفانه امروزه چندان دیده نمی‌شود و تنها شلوار گشاد و گاهی گیوه آن به چشم می‌خورد .

گفتگو با این اهالی که در ظاهر هنوز در خارج از مرز زمان زندگی می‌کنند به تو نشان می‌دهد که این زنان و مردان آرام و سالمند ، تا چه حد باهوش ، دانا و از حوادث روز آگاهند . به گفته آنان ، زنان و مردان ابیانه در هر کجا و هر موقعیت تحصیلی و اجتماعی که باشند ، با ورود به روستای خود مجدداً پوشاک محلی به تن می‌کنند . آنها در گفتگو با یکدیگر به زبانی که اصطلاحاً آن را ‹‹ فرس قدیم ›› می‌گویند و شاخه‌ای از زبان رایج مردم منطقه نطنز ، سیمه و جوشقان قالی است ، صحبت می‌كنند ولی در گفتگو با دیگران به زبان فارسی سلیسی که کلمات بیگانه اندکی دارد صحبت می‌نمایند .

از آنجا که در دامنه‌های شیب‌دار ابیانه فضای کافی برای ساختن خانه‌های مورد نیاز وجود نداشته ، هر خانواده انبار غار مانندی در تپه‌های یک کیلومتری روستا ، در کنار جاده و نرسیده به ابیانه ساخته است ؛ این غارها که از بیرون تنها درهای کوتاه و محقر آن نمودار است برای نگهداری دام‌ها ، آذوقه زمستانی و لوازم اضافی مورد استفاده قرار می‌گیرد .

این روستای کوچک و کم سکنه ، مأمن بناهای تاریخی متعددی است که شرح تمام آنها در اینجا نمی‌گنجد :
قدیمى‌ترین اثر تاریخى ابیانه ، آتشكده هارپاک است كه مانند دیگر بناهاى ده در سراشیبى قرار گرفته است . آتشكده ابیانه را نمونه‌اى ازمعابد زردشتى دانسته‌اند كه در مناطق كوهستانى ساخته مى‌شده و از نشانه‌های موجود بر دیوارها می‌توان متوجه شد که این بنا مربوط به عهد ساسانی است .
مهمترین بنا و اثر تاریخى این روستا مسجد جامع است که در آن آثاری چنان قدیمی و ارزشمند وجود دارد که بیشتر به موزه شبیه است ؛ از جمله این اشیاء می‌توان به محراب چوبی منحصر به فردی که در شبستان زیر مسجد قرار دارد و در اطراف آن سوره " یاسین " به خط کوفی گلدار و ساده کنده‌کاری شده و متعلق به سال ۴۷۷ هجری قمری است .
مسجد تاریخى دیگر ابیانه مسجد حاجتگاه است كه كنار صخره‌اى در كوهستان بنا شده و بر در ورودى شبستان آن تاریخ ۹۵۲ هجری قمری ، یعنی اوایل دوران صفویه ، مشاهده مى‌شود ؛ با ورود به این مسجد باشکوه که به سادگی و با دخیل‌های رنگارنگ و فانوس‌های اهدایی اهالی و حاجتمندان تزئین شده و خواندن آیات قرآن بر روی تخته‌کوبی‌های سقف ، دلیل نامگذاری این مسجد را می‌فهمیم . اینجا ، با حال و هوای روحانی خود ، به یقین محل گرفتن حاجت است .
مسجد پرزله که در یکی از قدیمیترین بخش‌های روستا بنا شده ، دارای دری است متعلق به دوره ایلخانان و دارای تاریخ ۷۰۱ هجری قمری ؛ این درب ، قدیمیترین درب موجود در روستا و دارای تزئیناتی مشابه با تزئینات مقبره بایزید بسطامی است ؛ این در قدیمی با مایع مخصوصی پوشانده شده که آنرا تا امروز از گزند حشرات و عوامل خارجی دیگر مصون داشته است .
درابیانه همچنین دو زیارتگاه وجود دارد كه یكى با گنبد هشت ضلعی و کاشیکاری فیروزه‌ای ، شاهزاده عیسى و دیگری شاهزاده یحیى نام دارد که به گفته اهالى ، فرزندان امام موسى كاظم ( ع ) بوده‌اند .

خانه‌های قدیمی ، سه قلعه ، نخل زیبای چوبین و مراسم زیبای سالیانه در این روستا هر یک شرحی جداگانه لازم دارد که در فرصتی دیگر به آن خواهیم پرداخت و در اینجا تنها دیدار از این روستای کهن سال ، پر جنب و جوش و زنده ، که تاریخ مجسم و نشانه‌ای از آداب و سنن ، تاریخ و فرهنگ ایران است را به تمام دوستداران تمدن ایران توصیه می‌کنیم .

پيوست:
2h878gj.jpg [ 144.97 KiB | بازديد 1537 بار ]
پيوست:
3aydco8knrzlkk1fydb7.jpg [ 77.06 KiB | بازديد 442 بار ]
پيوست:
4_8511240561_L600.jpg [ 161.39 KiB | بازديد 425 بار ]
پيوست:
311suuw.jpg [ 179.28 KiB | بازديد 415 بار ]

پيوست:
Abyaneh_001.jpg [ 107.89 KiB | بازديد 430 بار ]
پيوست:
abyaneh-6big.jpg [ 80.17 KiB | بازديد 404 بار ]
پيوست:
futurama_abyaneh_1.jpg [ 89.65 KiB | بازديد 440 بار ]

ممنون دوستم خیلی باحال بود یادم باشه یه سفر حتما برم اونجا واقعا دیدینیه

merci kheili ziba bod wa didani

خیلی مفید و جالب بود
دستون طلا

خواهش میکنم دوست جونا

ولی واقعا دیدنی و زیباس محشره

اینم نقشش
پيوست ها:
r7spoj.jpg [ 33.84 KiB | بازديد 1297 بار ]

سلام

واقعا زیباست.چند ساله پیش یه دوست داشتم که اونجایی بود.چند بار دعوتم کرد ولی نتونستم اجابت کنم. البته دوستم تهران زندگی میکرد و فقط پدرو مادرش ابیانه بودن.اون میگفت قبلن دینمون زرتشتی بود.

راستی اون موقع پدرش بیمار بود نمیدونم الان چطوره آخه دیگه رابطم باهاش قطع شد و شماره ای ازش ندارم .فامیلیش رمضانی بود.
اگه کسی تو ابیانه خانواده رمضانی رو میشناسه ازشون اطلاعات بهم بده.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آشپز آنلاین]

[مشاهده در: www.ashpazonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1135]