واضح آرشیو وب فارسی:قدس: گفتگوي اختصاصي قدس با رئيس سازمان حفاظت محيط زيست ؛ براي مراقبت از گونه هاي وحشي به زمان بيشتري نياز داريم
* محمد رضايي
اصل پنجاهم قانون اساسي جمهوري اسلامي مي گويد؛ سازمان حفاظت از محيط زيست براي حفاظت از گونه هاي گياهي و جانوري سرزمين ايران تشكيل مي شود تا تضمين بهره مندي صحيح و مستمر از محيط زيست را به نحوي كه تعادلات زيستي منجر به رشد و اعتلاي انسان شود، فراهم آورد.
براين اساس، سازمان حفاظت محيط زيست زير نظر مستقيم رئيس جمهور و با انتصاب معاونت از سوي مقام عالي قوه مجريه به عنوان رئيس سازمان تشكيل شده و با داير نمودن ادارات كل در استانهاي كشور سياستها، اهداف كمي و كيفي نهادها، ادارات و صنايع مختلف را با شاخصهاي زيست محيطي انطباق داده و براي اين گونه فعاليتها پرواز صادر مي كنند.
همچنين در صورت مشاهده نارساييها و مشكلات در مراحل اجرايي و توسعه اي براساس مصوبات هيأت دولت، اخطارهاي زيست محيطي و جرايم بازدارنده را در فرآيند مذكور صادر و براي رفع مشكلات تلاش مي شود.
با توجه به مشكلات زيست محيطي در فرآيند حفاظت محيط زيست و نظرات برخي كارشناسان درباره اين مشكلات با معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان حفاظت محيط زيست كشور مصاحبه اي انجام داده ايم كه از نظر مي گذرد؛
* خانم جوادي! لطفاً درباره دغدغه هاي سازمان حفاظت محيط زيست براي مراقبت از گونه هاي وحشي توضيح دهيد. آيا اين سازمان با توجه به شرايط موجود كشور به اين اجماع رسيده كه براي حفاظت از اين گونه هاي پر ارزش بايد بيشتر تلاش كرد؟
** درباره موضوع مراقبت از گونه هاي حيات وحش سالهاست كه اين اجماع در سازمان شكل گرفته و به دوره هاي قبلي باز مي گردد اما واقعيت اين است كه براي رسيدن به مرحله ايده آل به اعتبارات و زيرساختهايي نياز داريم كه با توجه به امكانات به زمان بيشتري نياز است.
اما با توجه به اهميت گونه هاي وحشي و لزوم حراست از آنها كه به صراحت در قرآن كريم ذكر شده ما رسالت و مسؤوليت مهم و دغدغه هاي زيادي درباره حفظ نسل اين حيوانات بر عهده داريم كه بايد به آن عمل كنيم و لازم است تلاشهاي بيشتري در اين رابطه انجام دهيم.
* با توجه به بروز خشكسالي پي در پي اغلب استانهاي كشور و نياز گونه هاي وحشي به حمايت، آيا در اين زمينه تلاش خاصي صورت گرفته است؟
** طي سه سال اخير كه خشكسالي و احتمال سرمازدگي حيوانات در عرصه هاي زيست محيطي احساس مي شد از سوي سازمان حفاظت محيط زيست برنامه ريزيهاي اثر بخشي در زمينه دريافت بودجه از ستاد خشكسالي انجام شده كه تهيه علوفه و خوراك مورد نياز گونه ها و نيز ايجاد سرپناه در مناطق كوهستاني و همچنين ساخت آبشخور و تهيه و پخش دانه براي پرندگان در روزهاي برفي از جمله فعاليتهاي سازمان بوده كه تا حدودي توانسته از شدت مشكل بكاهد اما اين فعاليتها كافي نيست و در آينده توسعه خواهد داشت و چون ما وكيل حيات وحشي هستيم اميدواريم شرمنده آنها نباشيم.
* يكي از مهمترين مشكلات زيست محيطي در مقطع كنوني نداشتن برنامه مدون درباره احداث صنايع و عدم مكان يابي متناسب و حتي نبود نيازسنجي كافي در اين حوزه بوده كه باعث عدم انطباق احداث يا توسعه صنايع با زيست انساني و جامعه نگر شده،در اين رابطه توضيح دهيد. آيا به صورت مدون از سوي سازمان متبوع شما كار خاصي انجام شده است؟
** سازمان حفاظت محيط زيست در اين حوزه به اندازه كافي سرمايه گذاري كرده است و هم اكنون تهيه نقشه هاي رقومي (ديجيتالي) يكي از مهمترين كارهاي زيرساختي اين سازمان براي اطلاع صاحبان صنايع و كارگاههاي صنعتي از يك سو و اطلاع مديران و برنامه ريزان از سوي ديگر در دستور كار سازمان قرار گرفته و مورد تأكيد هيأت دولت و شخص رئيس جمهور است.
* بعضي نقشه هاي مورد نياز براي احداث صنايع جديد يا توسعه احتمالي كارخانه ها و كارگاههاي صنعتي در سازمان شما موجود است؟
** بله تهيه اين نقشه ها در اكثر استانها فاز اجرايي خودشان را پشت سر گذاشته و آماده ارائه به مديران استاني و كشوري و نيز صاحبان و دست اندركاران صنايع مي باشد كه مي توانند اين افراد با مطالعه نقشه هاي رقومي سازمان، ضمن اطلاع از وضعيت محروميت يا برخورداري يك نقطه جغرافيايي درباره وضع موجود آن منطقه از نظر استقرار صنايع و موانع موجود درباره توسعه صنعتي يا كارگاهي از لحاظ مؤلفه هاي زيست محيطي داده هاي مستند كسب و اقدام به توسعه نمايند و به نظر من اين نقشه هاي رقومي يكي از افتخارات دولت نهم در حوزه محيط زيست محسوب مي شود.
* يعني اين اطلاعات در سازمان حفاظت محيط زيست موجود و قابل ارائه به افراد حقيقي يا حقوقي متقاضي مي باشد؟
** بله ما اطلاعات را به صورت شفاف به همه بخشها اعم از دولتي، خصوصي يا تعاوني! ارائه مي دهيم و در اين نقشه ها پراكنش استقرار صنايع به علاوه شاخصهاي زيست محيطي لازم الاجرا به صورت توامان به افراد و يا نهادهاي متقاضي تحويل مي گردد.
* اميدواريم اينگونه باشد و اين عبارت كه عنوان مي شود سازمان حفاظت محيط زيست با توسعه مخالف است به فراموشي سپرده شده باشد.
** سازمان هيچ گاه با توسعه مخالف نبوده و اينكه قبلاً از سوي برخي بيان مي شد كه ما (سازمان حفاظت محيط زيست) ترمز توسعه صنايع هستيم ديگر از ميان رفته و با فرهنگ سازي لازم هم اكنون همه مديران صنايع بر اين نكته متفق القول هستند كه رعايت شاخصهاي زيست محيطي در نهايت به نفع جامعه و از جمله خود آنها مي باشد.
* به موضوع خشكسالي اشاره شد، آيا با توجه به اينكه حدود 8 درصد از عرصه ها و مساحت كشور در اختيار سازمان متبوع شما قرار دارد براي رفع مشكل آب يا علوفه گونه هاي جانوري فكري شده و يا براي جلوگيري از خشك شدن مراتع، پاركها و مناطق حفاظت شده كار خاصي صورت گرفته است؟
** بله، اكثر عرصه هاي كشور ما در منطقه خشك قرار گرفته و اگر بر اين موضوع خشكساليهاي دهه اخير را هم بيفزاييم مي بينيم يك بحران كم آبي و كاهش ذخاير گياهي در كشور ما حكمفرما شده است كه با توجه به تشكيل ستاد ويژه مرتبط با خشكسالي و سرمازدگي، اعتبارات و بودجه هايي هم از سوي اين ستاد براي رفع مشكلات گونه هاي گياهي و جانوري و حفاظت از اين ذخاير در اختيار سازمان قرار گرفته كه تا حدودي به كاهش مشكلات كمك كرده اما همكاران ما هم در اين زمينه كارهاي ديگري را انجام داده اند كه اميدواريم اثر بخش باشد.
* اين كارهاي ديگر شامل چه برنامه ها و يا فعاليتهايي است؟ اگر امكان دارد به چند نمونه از تلاشهاي همكاران سازمان حفاظت محيط زيست در اين رابطه اشاره كنيد.
** اينكه 7 الي 8 درصد از مساحت كشور در اختيار سازمان قرار دارد و اين عرصه ها نياز به حمايت دارند يك واقعيت است و خوشبختانه اين موضوع از سوي دولت درك شده اما من و همكاران معتقديم با توجه به اينكه مناطق بكر و خوبي در اختيار سازمان قرار دارد و در اغلب اين مناطق آب وجود دارد لازم است با اجراي طرحهاي بهينه در زمينه آبخوان داري، آبخيزداري و بالا بردن بهره وري، منابع آبي را حفظ و با اين كار ضمن تكثير گونه هاي گياهي و سر سبز نگه داشتن عرصه هاي طبيعي به اكو سيستم گونه هاي حيات وحش و موجودات ساكن در مناطق حفاظت شده كمك كنيم و اين كار در سازمان به صورت جدي در حال انجام است.
* درباره كمبود نيروي محيط بان و نداشتن پايگاههاي حفاظت از مناطق حيات وحش و گونه هاي نادر چه تلاشهايي صورت گرفته است؟
** كمبود نيروي محيط بان يك واقعيت است كه به دنبال رفع آن هستيم اما درباره پاسگاههاي مورد نياز بايد بگويم با موافقت آقاي دكتر احمدي نژاد حركت گسترده و خوبي انجام شده و طي 5/2 سال اخير ساخت پاسگاهها و بناهاي مورد نياز سازمان حفاظت محيط زيست با تزريق بودجه كافي بيش از 300 درصد افزايش داشته كه اين آغاز را بايد به فال نيك گرفت.
* يعني در همه مناطق پاسگاههاي مورد نياز محيط بانان احداث شده و حتي در مناطق صعب العبور مشكل خاصي نداريم؟
** اين پاسگاهها در حد امكانات سازمان داير شده اند و حتي در مناطق كوهستاني كه امكان عبور وسيله نقليه وجود نداشته با قاطر امكانات و تجهيزات حمل شده و اكثر پاسگاهها كه با اين نوع مشكلات احداث شده اند به انرژي خورشيدي مجهز شده و در اختيار همكاران قرار دارند و اين روند تا زمان رفع نياز تداوم خواهد داشت.
* خانم جوادي، شما به عنوان رئيس سازمان حفاظت محيط زيست در يكي از همايشها اعلام كرديد مديريت پسماندهاي ويژه صنايع در كشور ما وجود ندارد، در اين باره براي خوانندگان ما توضيح دهيد.
** در حال حاضر زباله هاي صنعتي در كشور ما مديريت مي شوند و دستورالعمل براي دفع آنها وجود دارد اما در بحث پسماندهاي ويژه صنعتي ما اطلاعات و آمار دقيقي در دست نداريم و براساس بخشنامه اي به مديريت كل استانها براي جمع آوري اين آمار و حجم پسماندهاي صنعتي مأموريت داده شده است كه اميدواريم طي يك سال اين كار انجام و براي رفع اين مشكل از سوي سازمان و مديريت صنايع تلاشهاي خوبي صورت گيرد.
* در خبرها داشتيم كه يكي از مخترعان جوان كشورمان براي رفع آلايندگي خاك كه بر اثر آب صابون با مشتقات نفتي صورت مي گيرد از تركيبات نانو بهره گرفته است كه اين اختراع به تأييد دانشمندان روسي و اروپايي نيز رسيده است.
آيا مركز تحقيقات سازمان حفاظت محيط زيست در اين زمينه برنامه هايي را در دست اقدام يا مطالعه دارد؟
** براي دفع پسماندهاي ويژه صنعتي كه خطر آلايندگي بالايي دارند از سوي سازمان حفاظت محيط زيست تحقيقات و مطالعات خوبي صورت گرفته است كه بهره گيري از بيوتكنولوژي و نانو فناوري در اولويت اين مطالعات قرار دارد و به صورت پيش فرض هم اكنون در 30 استان كشور مكان دفن پسماندها معرفي شده كه در صورت بهره گيري از روشهاي جديد با حمايت دولت زيرساختهاي آن نيز فراهم خواهد شد.
* آيا براي افزايش تصفيه خانه هاي صنعتي و استفاده از اين روش براي جلوگيري از هدر رفت آب صنايع، كاري صورت گرفته است؟
** هم اكنون تعداد تصفيه خانه هاي فاضلاب نسبت به 5/1 سال گذشته 2 برابر شده و به رقم 75 تصفيه خانه در شركتهاي صنعتي رسيده كه با توجه به اهميت موضوع، صرفه جويي آب و نيز جلوگيري از ورود آلودگيهاي صنعتي به خاك، اين فعاليتها افزايش خواهد يافت.
* خانم جوادي! لطفا از بحث صنعت و آلايش خارج شويم و قدري درباره اكوتوريسم (طبيعت گردي) كه يكي از جاذبه هاي مهم و درآمدزا در مقوله جهانگردي محسوب مي شود، توضيح دهد. آيا سازمان حفاظت محيط زيست در اين باره به طور مشخص قدمهايي را برداشته است؟
** ما عرصه هاي ويژه اي را براي حضور گردشگران تعريف و به اطلاع سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و ديگر دستگاههاي ذي ربط رسانده ايم اما لازم است در اين باره به همكاري وزارت تعاون و سازمان حفاظت محيط زيست اشاره كنم كه براساس اين تفاهمنامه با حضور نيروهاي بومي تعاوني هاي زيست محيطي طبيعت گردي تشكيل و پس از برگزاري دوره هاي آموزشي، امكان حضور گردشگران در عرصه ها فراهم خواهد شد.
* آيا درباره احداث مكانهاي اقامتي براي گردشگران در عرصه هاي زيست محيطي هم برنامه ريزي لازم صورت گرفته است؟
** برخي از مناطق طبيعي تحت پوشش اين سازمان براي توسعه طبيعت گردي امكان احداث مجتمع اقامتي را دارند كه ما آماده همكاري با نهادهاي ذي ربط هستيم و با توجه به ظرفيت بالاي جاذبه هاي طبيعي و زيست محيطي موجود در كشور، براي رشد صنعت توريسم بويژه در بخش طبيعت گردي برنامه ريزيهاي اجرايي خوبي را در دست اقدام داريم.
* از طرف گروه جامعه روزنامه قدس از اختصاص وقت براي اين مصاحبه تشكر مي كنم.
** من هم از روزنامه قدس و فعاليتهاي اطلاع رساني شما متشكرم.
شنبه 26 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 173]