راه دشوار براي پذيرش WTO

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: راه دشوار براي پذيرش WTO

چين و الحاق به سازمان جهاني تجارت‌

در 17 سپتامبر 2001 با پايان يافتن آخرين اجلاس گروه كاري الحاق چين به سازمان جهاني تجارت، فرآيند مذاكرات الحاق اين كشور پس از سالها كامل شد و متعاقباً اجلاس وزيران سازمان جهاني تجارت در دوحه قطر در روز دهم نوامبر 2001 رسماً شرايط الحاق اين كشور را تاييد كرد. دولت چين نيز روز بعد تصويب پروتكل الحاق را به اطلاع سازمان رساند. نهايتاً با توجه به رويه معمول در‌ ‌WTO و براساس پروتكل الحاق چين، اين كشور سي روز بعد، يعني در 11 دسامبر 2001 به عضويت سازمان جهاني تجارت درآمد. ‌

هر چند عضويت هر كشوري به سازمان جهاني تجارت يك واقعه منحصر به فرد است، ولي الحاق چين جنبه‌هاي قابل توجه بسياري داشته است. اين كشور يكي از 23 كشوري است كه در سال 1948 براي اولين‌بار موافقت‌نامه عمومي تعرفه و تجارت (گات) را امضا كردند، با اين حال فرآيند بازگشت مجدد آن به نظام تجارت چند جانبه 15 سال به طول انجاميد و طولاني‌ترين و دشوارترين مذاكرات الحاق در تاريخ گات و سازمان جهاني تجارت بود. بررسي فرآيند درخواست الحاق چين مي‌تواند به درك كلي فرآيند الحاق و روشن شدن برخي جنبه‌هاي كليدي پروتكل الحاق چين كمك كنند. ‌

پس از پيروزي انقلاب 1949، دولت تايوان (چين) در سال 1950 اعلام كرد كه از گات خارج خواهد شد. دولت پكن هرگز اين خروج را شناسايي نكرد، اما چهل سال بعد چين به گات اطلاع داد كه تمايل دارد موقعيت خود به عنوان طرف متعاهد گات را مجدداً به دست آورد و آماده است در خصوص شرايط عضويت خود مجدداً به مذاكره بپردازد. در مارس 1987 گروه‌كاري گات مورد الحاق چين تشكيل شد و در نوامبر همان سال اولين اجلاس آن تشكيل جلسه داد. گروه‌كاري بيش از بيست جلسه داشت كه به هيچ نتيجه‌اي نرسيد. با شكل‌گيري سازمان جهاني تجارت، گروه‌كاري گات جاي خود را به گروه‌كاري سازمان جهاني تجارت براي الحاق چين داد. اين گروه‌كاري هم تحت رياست آقاي لوييس ژيرارد سفير سوئيس در سازمان جهاني تجارت هجده بار تشكيل جلسه داد. ‌

ماده 12 موافقت‌نامه مراكش در خصوص تأسيس سازمان جهاني تجارت‌موافقت‌نامه(‌ (‌WTO كه ناظر بر الحاقهاست، از نظر خلاصه بودن قابل توجه است. بخش ماهوي اين ماده مقرر مي‌دارد: . از زمان تأسيس سازمان جهاني تجارت تا اوايل ماه آوريل سال 2004، با اضافه شدن 20 عضو جديد كه سه عضو از آن قلمرو گمركي مستقل بودند (چين تايپه، هنگ‌كنگ و ماكائو)، تعداد اعضاي اين سازمان به 146 رسيد. در آن تاريخ عضويت نپال و كامبوج هم پذيرفته شده بود، اما اين دو كشور هنوز به علت عدم تكميل فرآيند تصويب داخلي هنوز رسمأ به عضويت‌ ‌WTO در نيامده بودند. ‌

مراحل پاياني فرآيند الحاق چين را مي توان به سه بخش زير تقسيم كرد: ‌

الف) پايان مذاكره دو جانبه در خصوص دسترسي به بازار؛ ‌

ب) پايان مذاكرات چند جانبه در گروه‌كاري و تنظيم مدارك مربوطه كه مجموعاً شرايط الحاق چين را تشكيل مي‌داد و شامل پيش‌نويس پروتكل الحاق و پيوستهاي آن و همچنين گزارش گروه‌كاري بود؛ ‌

ج) تأييد و تصويب اين شرايط الحاق توسط اعضاي سازمان جهاني تجارت و همچنين دولت چين. ‌

پيش از بررسي دقيقتر اين مراحل، بدنيست نگاهي كوتاه بر فراز و نشيبهاي متعدد پيش روي چين در جريان فرآيند الحاق بيفكنيم. منظور ما به طور خاص پيشرفت چشمگير مذاكرات تا واقعه ميدان تين‌آن‌من در پكن ، توقف تقريباً دو سال و نيمه فرآيند الحاق پس از اين رويداد، سپس مشاركت چين در مذاكرات دور اروگوئه و نهايتاً عدم موفقيت اين كشور در به نتيجه رساندن مذاكرات مربوط به اعاده وضعيتش به عنوان طرف متعاهد گات قبل از تشكيل سازمان جهاني تجارت است.

چهارشنبه 23 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 170]