ضرورت كاهش تلفات در شبكه برق كشور

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: ضرورت كاهش تلفات در شبكه برق كشور
اگر تلفات شبكه برق ايران را ده درصد در نظر بگيريم، به اين معنا است كه از ميزان توليد 36 تا 38 هزار مگاوات نيروگاه‌هاي كشور، در حدود 10 هزار مگاوات انرژي تلف مي‌شود.‌

به گزارش مهر، منظور از تلفات انرژي در شبكه برق‌رساني در واقع كل تلفاتي است كه شبكه در فرآيند تحويل انرژي الكتريكي از توليد تا مصرف متحمل مي‌شود، توليد و انتقال نيرو، تغيير سطح ولتاژ توسط پستهاي تبديل، پستهاي توزيع نيرو و مصرف كنندگان برق، اعم از مشتركان خانگي، تجاري، اداري، صنعتي و كشاورزي هركدام بخشي از انرژي را تلف مي‌كنند.‌

يكي از موارد مهمي كه كمتر به عنوان تلفات منظور مي‌شود، ديماند بيش از حد مشتركان صنعتي است، بنابراين با اجراي صحيح مديريت مصرف مي‌توان بيشينه توان مصرف كننده را كاهش داده بدون آنكه خللي در برنامه كار مصرف كننده بوجود آيد. ‌

تلفات مي‌تواند همانند نياز مصرف باعث افزايش ظرفيت نيروگاه‌ها شود.

به هرحال كاهش تلفات انرژي امري شايسته است كه بايد مورد نظر قرار گيرد. ‌

در اين ميان تلفات مي‌تواند شامل تلفات تاسيساتي و تلفات غيرتاسيساتي شود. تلفات تاسيساتي ناشي از مقاومت رساناها، ترانسفورماتور و تنظيم كننده ولتاژ، تلفات عايقي، وسايل اندازه‌گيري و ضريب توان باشد و تلفات غيرتاسيساتي نيز شامل برق دزدي توسط مشتركان داراي كنتور برق و انشعاب گيري غيرقانوني است. ‌

از سوي ديگر كاركرد نادرست كنتورهاي برق نيز مي‌تواند يكي از علل تلفات انرژي باشد.

در اين ميان آسيب ديدگي كنتورها و كاليبره يا تنظيم نبودن آنها، سيم كشي غيراستاندارد كنتورهاي برق، تقلب كنتورنويسان، صدور قبض برق كمتر از مقدار مصرف واقعي مشترك و مصرف برق ثبت و ضبط نشده توسط كاركنان شركت‌هاي توزيع برق نيز از جمله اين علل به شمار مي‌آيند. ‌

براساس برآوردها، توليد ناخالص برق به نحوي تعريف مي‌شود كه برابر با مجموع توليد شبكه سراسري و شبكه‌هاي جدا افتاده يا ايزوله به علاوه مجموع انرژي الكتريكي خريداري شده است. ‌

اما برخي نيز تلفات برق را ناشي از قيمتهاي غيرواقعي برق مي‌دانند كه علاوه بر رشد مصرف بي رويه، منجر به عدم استفاده از وسائل برقي بهينه خصوصا براي مشتركان خانگي را نيز به همراه داشته و ميزان زيادي از اين انرژي به صورت انرژي حرارتي تلف مي‌شود.‌

محمد احمديان، معاون وزير نيرو در امور برق و انرژي مي‌گويد: قيمت‌هاي غيرواقعي برق علاوه بر اينكه باعث عدم تعادل بين منابع و مصارف برق شده، رشد بي ‌رويه مصرف برق را نيز طي سه دهه گذشته به وجود آورده است. ‌

وي با تاكيد بر ضرورت كاهش تلفات در شبكه‌‌هاي برق مي‌گويد: شركت توانير برنامه‌هاي مختلفي را براي كاهش هدررفت برق در شبكه‌‌ها در دست اجرا دارد كه خوشبختانه سال گذشته براي اولين بار كشور شاهد كاهش يك درصدي اين هدر رفت بود.‌

احمديان خاطرنشان مي‌سازد: در اين راستا وزارت نيرو در سال جاري نيز فعاليت‌هاي خود را با كمك نهادهاي غيردولتي و با جديت دنبال خواهد كرد كه يكي از اين كارها، كاهش شبكه‌‌هاي فشار ضعيف و افزايش شبكه‌هاي فشار متوسط است كه باعث بهبود ولتاژ درشبكه‌هاي توزيع برق خواهد شد.

وي مي‌گويد: اقدامات وزارت نيرو اثر خود را در كاهش تلفات نشان داده و در صورت كنترل آمارهاي ميزان تلفات در 7 سال گذشته اين روند به خوبي قابل مشاهده است.

در سال 86 اين ميزان 3/1 درصد براي تلفات شبكه توزيع كاهش يافته است.

امسال نيز هدفگذاري شده كه 2 درصد كاهش يابد.‌

احمديان اظهار مي‌دارد: با تداوم شيوه‌هاي فعلي قطعا در سالهاي آتي به وضعيت مطلوبي در كاهش تلفات شبكه‌هاي توزيع خواهيم رسيد.‌

اما بايد توجه داشت كه تلفات بهينه در هر شبكه موضوعي است كه مطالعات فني و اقتصادي پاسخ آنرا روشن مي‌كند.

به گفته برخي كارشناسان صنعت برق، در حال حاضر تلفات انرژي در شبكه‌هاي توزيع كشور بيش از حدود ده درصد است كه البته در برخي مناطق تا 28 درصد نيز بالا رفته است. ‌

در مقابل، توان متناظر با اين ميزان تلفات نيز به 30 درصد مي‌رسد به اين معنا كه از 36 هزار مگاوات قدرت شبكه برق در حدود 10 هزار مگاوات توليد براي جبران تلفات انرژي مصرف مي‌شود. ‌

در اين ميان وزارت نيرو در سه- چهار سال اخير برنامه قابل توجهي براي كاهش اين تلفات داشته است. از سوي ديگر به لحاظ هزينه بر بودن كاهش تلفات و اصلاح شبكه‌هاي توزيع براي اين امر، مشخص شده تا منابع مالي كه پس از واگذاري‌ها به وزارت نيرو اختصاص مي‌يابد، صرف كاهش تلفات شبكه شود.‌

در صورت رسيدن به استانداردهاي مطلوب در شبكه‌هاي توزيع، 5/3 درصد از توان توليدي كه معادل يك نيروگاه 700 مگاواتي است، آزاد مي‌شود. ‌

اين درحالي است كه در تابستان سال گذشته 35 هزار مگاوات مصرف برق براي كشور ثبت شده كه 16 درصد اين رقم يعني بالاي 5 هزار مگاوات تلفات بوده كه اين رقم معادل 2 تا 3 ميليارد دلار سرمايه گذاري است. ‌

كشور كره با اصلاح ساختار خود توانست تلفات را به 5 درصد برساند.

اين درحالي است كه شركت‌هاي توزيع در گذشته نسبت به تلفات برق بي‌توجه بودند چون بودجه آنها از طريق دولت تأمين ميشد؛ اما از زماني كه قانون استقلال شركت‌هاي توزيع در مجلس به تصويب رسيده و هيأت تنظيم بازار برق تشكيل شد، روش به اين صورت شد كه وزارت نيرو برق را در ورودي شركت‌هاي توزيع تحويل داده و در همان ورودي مبلغ را دريافت مي‌كند؛ اما شركت‌هاي توزيع در انتها مبلغ خود را از مصرف كنندگان دريافت ميكنند. ‌

بنابراين اگر يك شركت توزيع 20 هزار مگاوات برق بخرد و تلفاتش حدود 10 درصد باشد از 20 هزار مگاوات برق خريداري شده، 18 هزار مگاوات را به مصرف كننده مي رساند و همين رقم پول خواهد گرفت و 2 هزار مگاوات برق تلف ميشود. ‌

البته آمار نشان داده كه تعداد زيادي از تلفات با سرمايه‌گذاري در مدت كوتاه قابل برگشت هستند.

بحثي كه امروزه به آن توجه مي شود توليد همزمان برق و حرارت است كه البته در ايران در مراحل ابتدايي قراردارد. ‌

نيروگاه‌هاي حرارتي در ايران حدود 30 تا 40 درصد راندمان كاري دارند يعني هر 100 واحد انرژي ورودي 65 درصد به صورت گرما پرت مي شود. نيروگاه گازي كه راندمان كاري 25 تا 30 درصد دارند و بيش از 70 درصد انرژي آنها هدر مي رود. ‌

نيروگاه‌هاي سيكل تركيبي راندمان 45 درصدي دارند. يعني در مجموع 50 تا 70 درصد انرژي ما در هنگام تبديل برق تلف ميشود. يكي از موانعي كه بر سر راه است اين است كه شبكه برق كشور تلفات دارد البته شبكه انتقال و فوق توزيع به ميزان 5 درصد تلفات دارد كه با استانداردها و معيارهاي جهاني مطابقت دارد اما در توزيع تلفات بالا است.‌

به هرحال اگرچه گام‌هاي مطلوبي در زمينه كاهش تلفات شبكه‌هاي برق از سوي وزارت نيرو برداشته شده ولي به نظر مي‌رسد كه دولت بايد برنامه‌هاي تدوين شده در اين راستا را با تامين منابع مالي، حمايت كند. ‌

سه شنبه 22 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 688]