ايران بهترين مسير انتقال نفت آسياي ميانه‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: ايران بهترين مسير انتقال نفت آسياي ميانه‌

ايجاد وقفه در انتقال نفت درياي خزر دراثر انفجار خط لوله نفتي باكو - تفليس - جيهان، نگراني‌هايي در سهامداران اين طرح به وجود آورده است .

با انفجار اين خط لوله نفتي موضوع امنيت اين طرح بار ديگر مورد سوال رسانه‌ها و بررسي كارشناسان قرار گرفته است .

كشورهاي غربي كه با تشكيل كنسرسيومي اين خط لوله نفتي 1770 كيلومتري را با بيش از چهارميليارد و 500 ميليون دلار در اراضي جمهوري آذربايجان، گرجستان و تركيه احداث كردند اكنون با انفجار و آتش سوزي در اين خط لوله، به نبود امنيت اين مسير پي برده‌اند.

به گزارش ايرنا، هر چند در زمان مطالعه و آغاز اجراي اين طرح كارشناسان مختلف اقتصاد بين‌الملل، ايران را بهترين مسير از نظر هزينه ارزان و امنيت بالا و محيط زيست براي حمل و نقل انرژي حوزه درياي خزر به اروپا اعلام كردند، ولي به دلايل سياسي، دشمني آمريكا مانع تحقق اين‌‌‌‌طرح شد ولي آشكار شدن تبعات آن اكنون غرب را بيشتر نگران كرده است .

روزنامه يني چاپ جمهوري آذربايجان با درج مطلبي نوشت؛ آمريكا و انگليس به عنوان متحدان اقتصادي نزديك آذربايجان، گرجستان و تركيه بر تلاش و همكاري خود براي تامين ثبات و امنيت منطقه و خط لوله نفتي باكو - تفليس - جيهان افزوده‌اند.

اين روزنامه مي‌‌افزايد؛ بدنبال انفجار اين خط لوله نفتي؛ دستيار معاون وزيرامورخارجه آمريكا نيز تامين امنيت طرح انتقالي نفت باكو - تفليس - جيهان را براي كشورش فوق‌العاده مهم خو‌انده است.

اين امر نشانگر آن است كه مسائل امنيتي جزو اولويت‌هاي قدرت‌هاي بزرگ محسوب مي‌‌شود، چرا كه سرمايه‌هاي آنان در منطقه به خطر افتاده است.

در اين ميان آمريكا و انگليس از محل استفاده از منابع نفتي حوزه درياي خزر ميلياردها دلار درآمد كسب مي‌‌كنند و تامين امنيت براي آنها، مساله‌اي حياتي است.

روزنامه يني ادامه مي‌‌دهد هر چند هر سه كشور از قدرت كافي براي تامين امنيت‌ اين طرح برخوردارند، ولي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) با برخورداري از تجريه بالا مي تو‌اند كمك موثري در تامين امنيت اين خط لوله ارائه دهد.

در اين حال عابد شريف اف، معاون نخست وزير جمهوري آذربايجان معتقد است كه مساله حضور ناتو براي تامين امنيت اين طرح در دستور كار نيست همچنين جمهوري آذربايجان و گرجستان عضو ناتو نيستند.

وي گفت : جمهوري آذربايجان قادر به تامين امنيت طرح‌هاي راهبردي خود است.

اكنون مسئولان جمهوري آذربايجان و اروپا با پي‌بردن به اين واقعيت، مسيرهاي ديگري را براي انتقال نفت جمهوري آذربايجان بررسي مي‌‌كنند .

رئيس جمهوري آذربايجان نيز پيشتر گفته بود كه اين كشور توجه زيادي به حمل و نقل ذخاير انرژي نفت و گاز از چند مسير دارد و در اين خصوص مذاكرات زيادي با كشورهاي همسايه و اتحاديه اروپا كرده است .

در پي انفجار خط لوله نفتي باكو تفليس جيهان از چند روز گذشته در بخش تركيه كار انتقال نفت جمهوري آذربايجان از اين مسير متوقف و اكنون نفت استخراجي جمهوري آذربايجان از سوي شركت بريتيش پترليوم (بي پي)، پيمانكار استخراج و حمل و نقل نفت از ميادين آذري، چراغ و گونشلي اين كشور، از مسيرهاي خط آهن گرجستان و خط لوله قديمي‌باكو نوروسيسك (مسير روسيه) و باكو سوپسا (مسير گرجستان) انجام مي‌شود.

اين در حالي است كه منابع تركيه اعلام كرده‌اند كه ترميم خط لوله منفجر شده در دست اقدام است و ممكن است تا 15 روز به طول بكشد.

صادرات نفت جمهوري آذربايجان از طريق خط لوله باكو - تفليس جيهان تاكنون چندين بار متوقف شده كه آخرين بار در 7 مهرماه سال گذشته به دليل بروز مشكل فني‌‌‌‌‌‌در نزديك منطقه قارص تركيه بود.

علاوه بر مشكل امنيتي، خط لوله مذكور تاكنون با مشكلات زيست محيطي نيز در قلمرو گرجستان مواجه بوده و عواقب زيست محيطي آن نگراني‌هاي زيادي در اين منطقه ايجاد كرده است .

به گفته كارشناسان زيست محيطي گرجستان، خطرات اين خط لوله نفتي براي منطقه گرجستان كه آب معدني آن يكي از محصولات اصلي صادراتي اين كشور به شمار مي‌رود، بيش از ديگر نقاط است .

كارشناسان گرجستان نشت نفت و گاز از خطوط لوله مذكور را به علت نقص در عايق كاري را محتمل دانسته و نسبت به ايجاد آلودگي در محيط زيست منطقه قفقاز هشدار داده‌اند.

اين كارشناسان اعلام كردند كه در سال 2003 ميلادي به علت تعلل پيمانكاران درعايق كاري خط لوله نفتي باكو - تفليس - جيهان، مشكلاتي ايجاد و رفع آن باعث هزينه‌كردن يك ميليارد دلار هزينه اضافي شد.

از مهندسان ارشد شركت بي .پي پيشتر با اعلام نتايج تحقيقات خود با اشاره به اينكه در اين طرح استانداردهاي زيست محيطي رعايت نشده افزود: اين شركت در جريان احداث خط لوله نفتي مذكور، لوله‌هاي انتقال نفت را بارها به علت نقص عايق‌بندي از زير زمين بيرون آورده و ترميم كرده‌اند.

وي گفت: اين خط لوله بدون توجه به منافع مردم جمهوري آذربايجان و صرفا بر اساس خواسته‌هاي سياسي آمريكا و متحدان احداث شده و در آن منافع اقتصادي و سياسي و ملاحظات زيست محيطي جمهوري آذربايجان به هيچ وجه مورد توجه قرار نگرفته است.

از سوي ديگر؛ معاون سرمايه‌گذاري شركت ملي نفت ايران معتقد است؛ خط لوله نفت نكا - جاسك از نظر حجم و كيفيت نفت خام انتقالي جايگزين مناسبي براي خط لوله نفت باكو - جيحان در آينده است.‌‌

‌به گزارش ايرنا، دكتر حجت‌الله غنيمي‌فرد تاكيد مي‌كند كه احداث خط لوله نفت نكا - جاسك با ظرفيت انتقال يك ميليون بشكه نفت در روز و احداث تاسيسات جانبي آن در بندر جاسك جايگزين مناسب خط لوله نفت باكو - جيحان در آينده است.‌‌

‌وي در ادامه تاكيد كرد، بهترين مسير انتقال نفت خام آسياي ميانه به بازارهاي جهاني در آينده خط لوله نفت نكا - جاسك است.‌‌

‌اين مقام مسئول ظرفيت كنوني انتقال نفت خط لوله نكا - ري (انتقال نفت خام كشور‌هاي آسياي ميانه به پالايشگاه‌هاي تهران و تبريز) را 170هزار بشكه در روز اعلام مي‌كند كه قابليت افزايش تا 500 هزار بشكه در روز را دارد.‌‌

‌غنيمي‌فرد سپس علت افت و خيز در حجم انتقال نفت خام از اين خط لوله را نياز به مخلوط كردن نفت خام‌هاي بسيار سبك و سنگين كشورهاي منطقه براي مطابقت يافتن با نوع نفت خامي‌كه در پالايشگاه‌هاي تهران و تبريز تصفيه مي‌شوند، عنوان مي‌كند.‌

احداث خط لوله نفت نكا - جاسك با هدف انتقال نفت خام كشورهاي حوزه درياي خزر به بازار‌هاي جهاني از طريق احداث خط لوله‌اي به قطر 42 اينچ و به طول تقريبي 1500 كيلومتر و به ظرفيت حدود يك ميليون بشكه در روز از نكا به جاسك برنامه‌ريزي شده است.‌

مسير خط لوله از نكا به سمنان به طول تقريبي 300 كيلومتر، سمنان به يزد به طول تقريبي 400 كيلومتر، يزد به كرمان به طول تقريبي 500 كيلومتر و كرمان به جاسك به طول تقريبي 300 كيلومتر است. در مسير اين خط پنج ايستگاه تقويت فشار احداث خواهد شد و سرمايه گذاري مورد نياز براي احداث آن سه ميليارد و 400 ميليون دلار برآورد شده است. شروع ساخت اين خط لوله سال جاري و زمان اتمام آن سال 1390 پيش‌بيني شده است.‌‌

‌حسين نقره‌كار شيرازي معاون وزير نفت در امور بين‌الملل نيز به تازگي از تمايل قزاقستان و روسيه براي مشاركت در ساخت خط لوله نكا - جاسك، خبر داد.‌

هم اكنون عمليات طراحي بنيادي و نقشه‌برداري طرح خط لوله نكا - جاسك را كنسرسيومي‌متشكل از شركت مهندسي مشاور سازه و رايان‌نقشه بر عهده دارند و مطالعات زيست محيطي و زمين شناسي اين طرح مهم نيز به دو شركت داخلي واگذار شده است.‌‌

‌توجه به امنيت خليج فارس، امنيت انرژي كشور، موقعيت راهبردي و ژئوپوليتيك و توجيه اقتصادي، همچنين دسترسي سريع به آب‌هاي آزاد از جمله شاخص‌هاي مهم انتخاب مسير نكا - جاسك به شمار مي‌رود. اما ماهيت اين طرح به دليل اين كه از جنگل، كوير، آثار باستاني، پارك‌هاي‌‌‌‌ملي و تقاطع جاده‌ها عبور مي‌كند، از حساسيت خاصي برخوردار است.‌‌

‌احداث خط لوله نفت نكا - جاسك به طور قطع رقيب جدي براي خط لوله نفت باكو - جيحان كه‌‌‌‌‌با انفجارهاي اخير امنيت آن بار ديگر زير سوال رفته است، خواهد بود.‌‌

از طريق خط لوله نفتي باكو - تفليس - جيهان روزانه بيش از يك ميليون تن نفت استخراجي از ميادين آذري چراغ، گونشلي، جمهوري آذربايجان صادر مي‌شود.

منابع خارجي ميزان ذخاير اثبات شده نفتي جمهوري آذربايجان را با در نظر داشتن اكتشافات جديد 7 ميليارد بشكه اعلام كرده‌اند ولي آمار وزارت صنعت و انرژي جمهوري آذربايجان ذخاير نفت خود‌‌‌‌را 15 ميليارد بشكه برآورد كرده است .

قرارداد احداث خط لوله نفتي باكو تفليس جيهان در سال 1999 ميلادي منعقد شد و در سال 2005 ميلادي به بهره‌برداري رسيد.

سه شنبه 22 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]