واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: جاذبه هاي زيرزمين چند ميليارد دلاري
سرمايه، فرزانه ابراهيم زاده: تنها فاصله ما با يكي از مهم ترين و مشهورترين مجموعه هنرهاي معاصر خاورميانه و شايد هم جهان چند پله و ديوارهايي است كه آنها را حفاظت مي كند و زماني كه درها كنار رفت سالني در مقابل مان ظاهر شد كه در دو طرفش ريل هايي بود كه اصل بسياري از تابلوهاي نقاشي مشهور ايران و جهان در آن خودنمايي مي كرد و در انتهاي اين سالن تابلوي نقاش و مدلش از پابلو پيكاسو به ديوار وصل شده بود.
طبق سنت يكي، دوساله يك بار ديگر موزه هنرهاي معاصر تهران از خبرنگاران حوزه تجسمي شامگاه شنبه 19 مردادماه دعوت كرده بود تا به مناسبت روز خبرنگار از گنجينه آثار هنرمندان بنام ايراني و خارجي را مشاهده كنند. درهاي مخزن نگهداري اين موزه بعد از خوشامدگويي رئيس جديد موزه به روي خبرنگاران و عكاساني كه البته براي جلوگيري از آسيب تابلوها اجازه عكاسي نداشتند، باز شد.
همه تابلوها روي ديواره هاي سيمي كه به وسيله ريل هايي تا ميانه سالن مي آمد نصب شده بود و نام هنرمندي كه آن تصوير را خلق كرده بود روي بخشي از اين ديواره نصب بود. به گفته مسوولان موزه هنرهاي معاصر اين مخزن يكي از مجهزترين و استانداردترين مخازن نگهداري آثار در ايران است. هواي مخزن با رطوبت و دماي كنترل شده اي مناسب اشيا بود. در دو طرف نيز روي برخي ستون ها، دماسنج هايي اين كنترل را كامل مي كرد.
راهنماي اين بازديد شهبازي جمعدار قديمي موزه هنرهاي معاصر بود كه به گفته خودش بيش از 30 سال است از اين گنجينه گرانبها نگهداري كرده است. او با صداي آرام خود هر ديواره را جلو مي كشيد تا بازديدكنندگان را كه همه از اهالي خبر بودند و بارها از هر كدام از اين تابلوها نوشته بودند از نزديك ببينند البته در اين بازديد تنها بخش كوچكي از گنجينه نقاشي هاي موزه به صورت راندوم انتخاب و در معرض ديد قرار گرفت، تابلوها در دو طرف ديواره ها قرار داشت و با توجه به فضاي كم تنها مي شد يك طرف اين ديوار را ديد. در تمام اين بازديد اما تنها يك تابلو بود كه جدا از ديگران و بدون آنكه در قفسه جاي گرفته باشد، به ديوار انتهايي گنجينه و در مقابل در ورودي نصب شده بود؛ تابلويي كه خالق او پابلو پيكاسو به عنوان يكي از نمادهاي نبوغ نقاشي شناخته مي شود، تنها اثري بود كه گويا در جمع معروف ترين نقاشان دنيا نيز به گونه اي برتري خود را نشان داد. تابلو «نقاش و مدل» تنهاترين اثر موزه هنرهاي معاصر است كه به گفته كارشناسان قيمت آن مانند بسياري از تابلوهاي هنري ديگر به اصطلاح نجومي است و تنها به واسطه توان خريداران در حراجي هاي هنري مشخص مي شود.
شهبازي كه نمايش اين شاهكارهاي هنر معاصر را با نمايش آثار اكسپرسيونيستي دو قرن پيش اروپايي موجود در گنجينه هنرهاي معاصر آغاز كرد. گردآوري بيشتر آثار بخش خارجي گنجينه را متعلق به سال هاي پيش از انقلاب دانست. بخشي از اين تابلوها قدمت 200 ساله و بيشتر از آن داشت. يك تابلو سياه قلم از ونسان ونگوگ، اثري از پل گوگن و تابلويي از شاگال در اين بخش قرار داشتند. او آثار رنه ماگريت، ونگوگ، دورن، ژرژ براك، مارك شاگال، كاندينكسي، اندي وارهول، رنوار و ماتيس را از ديگر گنجينه هاي موزه برشمرد و نقاشي اثري از پل گوگن را نشان داد و اين اثر را يكي از بهترين كارهاي اين نقاش فرانسوي عنوان كرد.
در ديواره بعدي چندين تابلوي ديگر از پابلو پيكاسو قرار داشت. شهبازي تعداد تابلوهاي منصوب به پيكاسو در اين گنجينه را 30 اثر دانست. شهبازي جمعدار موزه در توضيح ويژگي هاي گنجينه ابراز داشت:«نزديك به 3500 اثر در اين مكان نگهداري مي شود كه قديمي ترين اثر متعلق به شاهنامه شاه تهماسب است و قديمي ترين اثر خارجي تابلويي از گوگن است كه مربوط به سال 1884 است.»
به گفته بسياري از كارشناسان قيمت اين مجموعه هنري حدود چند ميليارد دلار است اما هيچ كس نتوانسته است قيمت دقيقي براي آن اعلام كند البته در زمان مديريت قبلي موزه قرار بود كارشناسان قيمت دقيق اين گنجينه را اعلام كنند اما به دلايل نامعلومي اين امر صورت نگرفت البته اين بخش از گنجينه كه توسط سرپرست موزه و جمعداران به نمايش درآمد بخشي از گنجينه موزه هنرهاي معاصر بود كه به شاهكارهاي نقاشي اختصاص داشت. ظاهراً يك گنجينه ديگر كه شامل آثار حجم و مجسمه و ساير هنرهاي معاصر است در جايي ديگر قرار دارد كه به دليل كمبود وقت و عدم آمادگي آن بخش بازديد از آنها ميسر نشد.در ادامه اين بازديد آثاري از فرانسيس بيكن و جكسون پولاك نشان خبرنگاران داده شد كه در بين اين دو اثر تابلوي پولاك كه اثر غيرانتزاعي و بسيار مدرن بود يكي از گران ترين تابلوهايي است كه در اين گنجينه نگهداري مي شود. اين تابلو كه چند سال پيش هم شايعاتي در مورد آن منتشر شده بود به گفته جمعدار موزه قيمتي بين 140 تا160 ميليون دلار دارد. شهبازي گفت: «موزه ها و نهادهاي هنري بسياري خواهان نمايش اين دو اثر هستند. اين تابلوها از آثار ارزشمند موزه هستند كه تاكنون موسسات مختلفي مانند نشنال جغرافي و موزه بريتانيا (British Musuem) خواهان نشان دادن آنها بوده اند به همين دليل مكاتبات بسياري براي در اختيار داشتن كپي كارها انجام داده اند البته نبايد از ياد برد كه در مقابل اين ورق هاي شاهنامه شاه تهماسبي نيز از گران ترين آثاري است كه در اين مجموعه نگهداري مي شود.»
بعد از شاهكار پولاك نوبت دو تابلوي منحصر به فرد از آلبرت جاكومنتي و عروسي شيطاني جيمز امور بود. پس از نمايش آثار خارجي، نوبت به نقاشان ايراني رسيد. اين بخش با نمايش دو تابلوي بي نام از منوچهر يكتايي و حسين زنده رودي آغاز شد و آثار هنرمنداني چون مسعود عربشاهي، جعفر پتگر، پرويز كلانتري و عليرضا اسپهبد به نمايش در آمد. شهبازي در بخش تابلوهاي ايراني به درخواست خبرنگاران آثار را نشان مي داد. او جاي هر تابلو را به خوبي مي دانست و بدون اينكه اشتباه كند با شنيدن نام هنرمند يا اثر به سراغ ديواره مربوط به آن مي رود و توضيحات كاملي در مورد آن اثر مي داد. يكي از آثاري كه درخواست براي ديدن آن زياد بود تابلوهاي كمال الملك بود. تابلوهاي نمايش داده شده از استاد كمال الملك پرتره معروف خودش و تصوير تمام قد ناصرالدين شاه بود. شاهكاري كامل كه با نگاه كردن به آن گمان مي كردي سلطان صاحبقران بعد از بيش از 140 سال انگار زنده بود و با بازديدكنندگان صحبت مي كرد.شهبازي يكي ديگر از اين ديواره هاي سيار را به جلو كشيد و هفت تابلو با امضايي آشنا به نمايش درآمد؛ «سهراب سپهري.» نكته جالب در آثار سپهري تنوع سبك او از سبك رئاليسم تا كارهاي مدرن او بود كه يك تصوير از روستاي گلستانه محل رشد او تا دو اثر از آثار دوران بيماري اش در اين مجموعه قرار داشتند. در ادامه تابلوهايي از صنيع السلطان، جعفر پتگر و رسام ارژنگي نيز به نمايش درآمد و بعد به دليل اصرار زياد خبرنگاران مجموعه قصص قرآني فرامرز پيلارام را به نمايش گذاشتند البته در كنار اين اثر يك تابلوي بزرگ ماركوگريگوريان و آثاري از معصومه سيحون، سيما كوبان و مينو اسعدي ديده شد.
انتهاي اين بازديد بخشي از قديمي ترين آثار گنجينه گرانبهاي موزه هنرهاي معاصر به خبرنگاران نشان داده شد: «بسم الله شاهنامه شاه تهماسبي،بخشي از شاهكار 400 ساله هنر نگارگري ايران چند سالي است كه به اين مجموعه افزوده شده است.» شهبازي با نمايش اين تابلو رنگ، تناسب و ريزه كاري هاي اين برگ شاهنامه را از شاهكارهاي نقاشي ايراني ذكر كرد. اين بسم الله نقطه پاياني بر بازديد و گشوده شدن مخزن موزه هنرهاي معاصر بود.
البته پيش از اين بازديد محمود شالويي مدير امور هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با خير مقدم گويي و تبريك روز خبرنگار گفت: «افتخار خود من اين است كه مدير مسوول يك نشريه بودم و واقعاً به اين كار افتخار مي كنم تا اينكه به دليل شرايط، در سال 80 موفق به انتشار نشدم اما هميشه دغدغه من اين بوده و هست كه اگر روزي از امور اجرايي فاصله بگيرم، به كار نشريه بپردازم.»
او در ادامه به نقد به عنوان يكي از وظايف خبرنگاران اشاره كرد: «انتظار دارم جامعه خبري با نقد عملكرد اين نهاد، ما را در آينده كاري بيش از بيش همراهي كند. بسيار مايل هستم از اينكه خبرنگاران بيشتر در اين زمينه قلمفرسايي كنند البته واي به روزي كه نقدها جاي خود را به حساب ها بدهند.»شالويي همچنين تمركززدايي برپايي برنامه هاي تجسمي را از ديگر برنامه هاي دفتر امور تجسمي ذكر كرد:«تمركز برنامه هاي تجسمي در تهران بوده و ما از شهرستان ها غافل مانده ايم. خوشبختانه هنرمندان طراز اول از اينكه قرار است نمايشگاه ها و دوسالانه هاي تجسمي به سطح كشور هم برود، استقبال كرده اند. به همين دليل ما زمينه اين كار را فراهم مي كنيم و اميدواريم خبرنگاران هم ما را در اين زمينه ياري دهند تا به سمت جوانگرايي برويم.» او همچنين تدوين آيين نامه هاي جشنواره تجسمي فجر، اعزام هنرمندان براي سفر مطالعاتي به سيته فرانسه و برگزاري دوسالانه هاي ملي را از ديگر برنامه هاي خود بيان كرد.
دوشنبه 21 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 604]