در اعماق خاك بر گُرده‌هاي آهن

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: در اعماق خاك بر گُرده‌هاي آهن

دنياي‌مترو- عباس ثابتي راد:
روزي كه براي اولين بار در تهران سخن از راه‌اندازي مترو به ميان آمد، برگه‌هاي تقويم، سال‌هاي 8-1337 را نشان مي‌داد.

آن روز هيچ تصوري از مترو وجود نداشت. روزنامه‌هاي قديمي دست به كار شدند و خبر از يك وسيله حمل‌ونقل عمومي دادند كه براي مردم نيز شگفت‌آور بود. تا سال 1341‌موضوع راه‌اندازي مترو يا مونوريل مورد توجه شهرداري وقت بود. اما بالاخره مترو پيروز اين نبرد شد و اولين نقشه خطوط مترو بر كاغذ نقش بست.

تمامي خطوط مترويي كه قرار بود در سال‌1350 به بهره‌برداري برسد، پس از سال‌ها تاخير در سال 1378 به بهره‌برداري رسيد. حالا هم كه تقريبا نيم قرن از كشيده‌شدن اولين نقشه متروي تهران روي كاغذ مي‌گذرد اين شهر درندشت هنوز نتوانسته به‌طور كامل از خطوط مترو بهره‌مند شود و تنها 3خط از خطوط مترو دوازده‌گانه آن‌كه به مرور سال‌ها روي كاغذ گسترش يافتند، فعال است.

آماده براي راه‌اندازي

4 خط مترو به طول 74‌كيلومتر براي مشهد پيش‌بيني شده‌است. خط يك متروي مشهد به طول 26‌كيلومتر هم اكنون در دست ساخت است. خط 2 متروي مشهد نيز از رضا شهر تا طبرسي شمالي به طول 14‌كيلومتر است. خط 3 نيز پايانه مسافربري مشهد را به قاسم آباد به طول 19 كيلومتر متصل مي‌كند.

چهارمين خط متروي مشهد هم از شهرك شهيد رجايي به خواجه ربيع به طول 15 كيلومتر است. ساخت 19‌كيلومتر از خط يك هم‌اكنون دردست انجام است و برخي ايستگاه‌ها نيز آماده شده‌است. در حدود 10‌كيلومتر از اين خط به‌صورت زيرزميني با عمق كم طراحي شده‌است.

3 خط براي پوشش كل شهر

براي شهري با مساحت تقريبي 12 هزار و 640 كيلومتر، 50‌كيلومتر مترو پيش‌بيني شده است. 3 خط مترو كل شهر را پوشش خواهد داد. خط اول مترو به طول 24‌كيلومتر طولاني‌ترين خط شيراز است كه داراي 20‌ايستگاه زيرزميني و يك ايستگاه روزميني است. اين خط، ميدان گل‌سرخ را به ميدان احسان متصل كرده و هم‌اكنون در دست ساخت است. خط 2 متروي شيراز نيز با حدود 10 كيلومتر و 10 ايستگاه، ميدان امام‌حسين را به عادل‌آباد و ميانرود متصل خواهد كرد. خط 3 مترو نيز ميدان ميرزا كوچك خان را به مركز شهر جديد صدرا وصل مي‌كند. هنوز زمان دقيقي براي بهره‌برداري از خط اول مترو شيراز مشخص نشده است.

طولاني‌ترين خط كشور

متروي اصفهان شامل 2 شبكه درون‌شهري و برون شهري است. شبكه درون شهري به طول 42‌كيلومتر و شبكه برون شهري شامل 80 كيلومتر است. شبكه درون شهري داراي 5‌قطعه بوده كه قطعه 2 يا شمالي آن آماده شده‌است و ساير قطعات نيز در حال ساخت است. مهم‌ترين نگراني متروي اصفهان گذشتن از بافت تاريخي مركز شهر بود كه با تدابير مشخص اين مشكل رفع شد و در حال حاضر نيز عمليات ساخت مترو در قطعات مختلف در حال پيگيري است. شبكه برون شهري متروي اصفهان نيز داراي 3 خط است كه در دست مطالعه است.

79 كيلومتر تا 1400

متروي اهواز پس از 8 سال مطالعه در سال‌1380 به تصويب رسيد كه شامل 4 خط مترو است و قرار است تا 5 سال ديگر به پايان برسد. هم اكنون تنها خط يك مترو آن در دست ساخت است. طول تقريبي خطوط متروي اهواز 46 كيلومتر است. خط يك متروي اهواز به‌عنوان اصلي‌ترين خط از نيروگاه زرگان در شمال شرق اهواز شروع مي‌شود و پس از عبور از ميدان‌هاي اصلي شهر به منطقه بقايي در جنوب غربي اهواز مي‌رسد. اين خط داراي 24 ايستگاه است. براساس طرح متروي اهواز قرار است اين شهر تا سال 1400‌يعني 13 سال ديگر در حدود 79 كيلومتر مترو داشته باشد.

گام‌هاي آغازين

براي تبريز 3 خط مترو پيش‌بيني شده‌است.
خط يك متروي تبريز هم‌اكنون از سوي شواري‌عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور داراي اولويت اول شناخته شده‌است و هم‌اكنون فعاليت‌هاي عمراني پيرامون آن در حال انجام است.
اين خط در 4 بخش به مرحله اجرا در‌خواهد آمد و در نهايت به طول 20 كيلومتر هتل ال‌گلي را به ميدان لاله وصل خواهد كرد.
خطوط 2 و 3 متروي تبريز كه شامل يك خط شمالي- جنوبي و يك خط غربي- شرقي هستند نيز در اولويت‌هاي بعدي راه‌اندازي قرار دارند.

طولاني‌ترين مترو جهان

عمر متروي لندن به بيش از يك قرن و نيم مي‌رسد. اولين قطعه مترو اين شهر در سال 1863 به بهره‌برداري رسيد. در واقع لندن طولاني‌ترين خط متروي جهان را داراست.
اين شهر كه جمعيتي در حدود 8 ميليون و 300 هزار نفر را در خود جاي داده‌است، 408 كيلومتر مترو دارد. 12 خط متروي اين شهر با 275‌ايستگاه يكي از قديمي‌‌ترين متروهاي جهان است.
عمده حمل‌ونقل در اين شهر توسط مترو انجام مي‌گيرد و به‌دليل گستردگي ايستگاه‌ها و خطوط، تمامي شهروندان لندني هر روز به‌طور متوسط يك‌بار و نيم سوار مترو مي‌شوند. در واقع متروي لندن روزانه بيش از 13 ميليون نفر را جابه‌جا مي‌كند.

كم تراكم‌ترين مترو جهان

جمعيت 5 ميليون نفري شهر مادريد در اسپانيا يكي از كم‌تراكم‌ترين متروهاي جهان را به‌خود اختصاص داده‌اند. اين شهر در حدود 226 كيلومتر مربع خط مترو دارد كه اولين خط متروي آن در سال 1919 به بهره‌برداري رسيد. 14 خط مترو و 190 ايستگاه، مادريد را صاحب سامانه فعال حمل‌ونقل شهري كرده‌است. عمده سفرهاي شهري در مادريد به وسيله مترو انجام مي‌شود و طول ساعات حركت قطارها در اين شهر نسبت به شهرهاي پرجمعيتي مانند توكيو بسيار كمتر است. هر شهروند مادريدي به‌طور متوسط روزانه يك‌بار سوار مترو مي‌شود.

هنوزدر حال گسترش

براساس طرح جامع گسترش متروي تهران، قرار است كه 251 كيلومتر مترو در تهران احداث شود. 179 كيلومتر مترو اتصال به شهرك‌هاي اقماري حاشيه تهران نيز اين شهر را به ديگر شهرها متصل كند. اما پس از گذشت چند دهه از آغاز فعاليت متروي تهران، مترو اين شهر تنها توانسته است روي كاغذ گسترش يابد و تا به امروز و با وجود گذشت كمتر از نيم قرن از آغاز مطالعات مترو در اين شهر، تنها سه خط متروي فعال دارد. متروي تهران هم اكنون توانسته است با جابه‌جايي روزانه يك ميليون نفر سهم عمده‌اي در حمل و نقل اين شهر بزرگ داشته باشد.

پيچيده و پرازدحام

توكيو يكي از پيچيده‌ترين شبكه‌هاي متروي جهان را به‌خود اختصاص داده‌است. اين شهر كه بيشترين جمعيت جهان را در خود جاي داده است و بيش از 33 ميليون و 200 هزار نفر در آن زندگي مي‌كنند، داراي 12 خط مترو است. طول خطوط متروي توكيو 292 كيلومتر است و تعداد 274 ايستگاه در آن ساخته شده است. اولين قطعه متروي توكيو در سال 1927 ساخته شد. بنابراين مي‌توان گفت كه اين شهر در زمره قديمي‌ترين شهرهاي صاحب مترو است.

پر ايستگاه‌ترين مترو جهان

تقريبا يك قرن پيش بود كه نيويورك صاحب اولين خط مترو شد. در سال 1904 اولين خط مترو در نيويورك به بهره‌برداري رسيد. اين شهر هرچند با داشتن 371 كيلومتر شبكه حمل‌ونقل ريلي سنگين(مترو) دومين شهر جهان است اما ويژگي ديگري نيز دارد؛ نيويورك به‌دليل ايستگاه‌هاي مترو و خـطـوط زيـاد هـمـواره مـورد تـوجـه بود‌ه‌است. وجود 468 ايستگاه و 27 خط مترو اين شهر را در رده‌هاي اول جهاني قرار داده‌است. روزانه 11 ميليون نفر از جمعيت 17 ميليون و 800 هزار نفري نيويورك توسط مترو جابه‌جا مي‌شوند.

متروي عروس اروپا

212 كيلومتر طول مترو پاريس با 14 خط و 297 ايستگاه است. اولين قطعه مترو پاريس در سال 1900 افتتاح شد و به مرور و همراه با گسترش اين شهر رشد يافت. اين شهر با جمعيت 9 ميليون و 700 هزار نفر هم‌اكنون صاحب ششمين متروي جهان به لحاظ طول خطوط است. ميزان جابه‌جايي مسافر در متروي پاريس در حدود 7 ميليون نفر است كه با كاهش زمان حركت قطارها شبكه حمل و نقل اين شهر قدرت جابه‌جايي مسافر زيادي يافته‌است.

تاريخ درج: 19 مرداد 1387 ساعت 09:39 تاريخ تاييد: 19 مرداد 1387 ساعت 10:47 تاريخ به روز رساني: 19 مرداد 1387 ساعت 10:47
شنبه 19 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 335]