توسعه در سايه فناوري ايراني

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: توسعه در سايه فناوري ايراني

بقا و توسعه كشورها در عصر حاضر، به ميزان دستيابي آن‌ها به دانش و فناوري‌هاي روز جهاني بستگي دارد و كشور ما هم با در اختيار داشتن دانش و فناوري ايراني است كه مي‌تواند در بازار پررقابت بين‌المللي، حرفي براي گفتن داشته باشد.‌

توليد فكر، دانش و فناوري براي عرضه به بازار مصرف، با هدف‌هاي گوناگوني در كشورها انجام مي‌گيرد و ممكن است با رعايت اصول اخلاقي و انساني همراه باشد يا نباشد. در ضمن، اين توليد به سختي و با هزينه‌هاي قابل ملاحظه‌اي به دست مي‌آيد و به همين دليل از سوي صاحبان آن، به آساني در اختيار ديگر كشورها قرار نمي‌گيرد.‌

يكي از نهادهايي كه در كشورما متولي توليد دانش و فناوري و كاربردي كردن آن است، جهاددانشگاهي است كه همين روزها بيست و هشتمين سالگرد تولدش را جشن مي‌گيرد؛ نهادي كه امروزه نامش براي بسياري از مردم و به ويژه نخبگان كشورمان آشنا است و خبرهاي موفقيت‌هايش، زينت‌بخش صفحه‌هاي اول روزنامه‌‌ها و مورد توجه ديگر رسانه‌ها است.

دكتر حميدرضا طيبي، رئيس جهاددانشگاهي با اشاره به چگونگي تاسيس اين نهاد انقلابي، به گزارشگر اطلاعات مي‌گويد:‌

‌-‌ كشور ما پيش از انقلاب اسلامي ‌نسبت به كشورهاي پيشرفته صنعتي دچار عقب‌ماندگي‌هاي علمي ‌و فناوري بوده و پس از انقلاب، تلاش‌هاي موفقيت‌آميزي براي جبران اين عقب‌ماندگي‌ها انجام شده است. با خودباوري كه پس از پيروزي انقلاب در مردم و به ويژه كارشناسان و متخصصان به وجود آمد، جهاددانشگاهي به اين نتيجه رسيد كه كشورمان بايد در راه گام‌هاي بلندي بردارد و آن را محور توسعه و پيشرفت قرار دهد، زيرا امروزه اين موضوع در دنيا مطرح است كه اگر دانش و فناوري بر پايه تعاليم فرهنگي و اعتقادي استوار نباشد، مي‌تواند براي مردم يك كشور و جهانيان مشكلات جدي ايجاد كند.‌

به اين ترتيب، با هدف توليد علم و فناوري ايراني و ايجاد بسترهاي فرهنگي براي آن، تاسيس جهاددانشگاهي در 16 مرداد 1359 به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيد و تحقق اهداف اين شورا در دستور كار جهاددانشگاهي قرار گرفت.‌

دكتر طيبي با اشاره به اين كه ايجاد و تقويت روحيه خودباوري در آحاد ملت و به ويژه در جوانان و تلاش براي خودكفايي كشور، از ديگر اهداف تاسيس جهاددانشگاهي بوده است، مي‌افزايد:‌‌

-‌‌ درحال حاضر 42 واحد جهاددانشگاهي در 28 استان و همچنين 40 موسسه، سازمان و شركت دانش بنيان وابسته به جهاددانشگاهي، در سراسر كشور فعال‌اند و در زمينه توليد علم و فناوري توانسته‌اند به موفقيت‌هاي چشمگيري دست يابند.‌

مراكز علمي ‌و آموزشي جهاددانشگاهي‌

دكترطيبي با تاكيد بر اهميت عملكرد جهاددانشگاهي در حوزه‌هاي پزشكي و مهندسي مي‌گويد:‌

‌-‌ دانش و فناوري‌هاي جهاددانشگاهي در حوزه‌هاي مزبور كاملا كاربردي شده و در امور فرهنگي نيز فعاليت‌هاي چشمگيري صورت گرفته است، كه از جمله به تاسيس خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) و خبرگزاري تخصصي قرآني كشور (ايكنا) مي‌توان اشاره كرد.

اين نهاد انقلابي همچنين يك دانشگاه، 6 موسسه آموزش عالي، 35 موسسه علمي‌- كاربردي و 110 مركز آموزش‌هاي كوتاه مدت را تاسيس كرده و آموزش‌هاي اشتغال آفرين براي دانش آموختگان دانشگاهها را ارائه داده كه به استخدام شمارقابل توجهي از آنان انجاميده است.‌

دكتر طيبي در پاسخ اين سوال كه كاربردي كردن توليدهاي علمي‌و فناوري جهاددانشگاهي به چه دليل و چگونه صورت مي‌گيرد، اظهار مي‌دارد:‌

‌-‌هر فعاليت علمي ‌و پژوهشي كه در جهاددانشگاهي انجام مي‌شود، حتما بايد به يك محصول يا خدمت براي تامين نيازهاي كشور ختم شود. براي تحقق اين برنامه نيز اصرار داريم كه نتايج كارمان را به صورت پروژه‌هاي صنعتي و نيمه‌صنعتي به جلو ببريم، كه در اين ميان در صورت تمايل بخش خصوصي، دانش و فناوري‌هاي كسب شده در جهاددانشگاهي در اختيار اين بخش قرار مي‌گيرد و در غير اين صورت، به شركت‌هاي وابسته به جهاددانشگاهي انتقال مي‌يابد.

-‌ او ادامه مي‌دهد: مشكلي كه در زمينه سرمايه‌گذاري‌هاي توليدي در كشور ما وجود دارد، اين است كه به دليل درآمدهاي آسان نفتي، مسئولان امور بخصوص در حوزه‌هاي دولتي، به دليل ترس كاذبي كه از كيفيت محصولات داخلي دارند، از خريد و مصرف آن‌ها پرهيز مي‌كنند و به خريدهاي خارجي روي مي‌آورند. به همين دليل، فعالان بخش خصوصي هم از اين كه نتوانند محصولات‌شان را به سازمان‌هاي دولتي و ديگران بفروشند، نسبت به كاربرد دانش و فناوري‌هاي ايراني تمايل چنداني نشان نمي‌دهند كه تلاش ما مقابله با اين وضع و كمك به بازاريابي مناسب براي دانش و فناوري ايراني است.‌

دكتر طيبي در پاسخ به اينكه آيا براي صدور خدمات علمي‌و فني جهاددانشگاهي به كشورهاي متقاضي، اقدام‌هايي انجام شده است، مي‌گويد:‌

‌-‌ يكي از برنامه‌هايي كه درسال‌هاي اخير در دستور كار جهاددانشگاهي قرار گرفته، صدور خدمات فني ‌و مهندسي است. اين قابليت كه با بهره‌گيري از دانش و فناوري‌هاي داخلي به دست آمده و كاربردي شده، با بهترين خدمات فني و مهندسي خارجي، قابل رقابت است.‌

در حال حاضر براي صدور خدمات پزشكي اقدام‌هايي صورت گرفته است و نيز از كشورهاي مختلف براي مداوا به مراكز پزشكي جهاددانشگاهي، مراجعه مي‌كنند. تلاش ما اين است كه خدمات فني و مهندسي جهاددانشگاهي علاوه بر كشورهاي همسايه، به كشورهاي افريقايي و شرق آسيا هم صادر شود.‌

فناوري ايراني و توسعه كشور‌

دستيابي به دانش و فناوري‌هاي روز جهاني، از ضروريات توسعه و پيشرفت كشور است. در اين ميان بايد پرسيد: آيا دانش و فناوري، قابل مرزبندي است و استفاده از صفت ايراني براي آن، منطقي است؟‌‌

‌رئيس جهاددانشگاهي در پاسخ به اين سوال اظهار مي‌دارد:‌

‌-‌ وقتي كشورهاي غربي به دانش و فناوري نوين دست مي‌يابند، آن را متعلق به خود مي‌دانند و به آساني حاضر نمي‌شوند آنچه را كه يافته‌اند، دراختيار ديگران بگذارند. ‌‌

درست است كه دانش و فناوري مرز ندارد و مقوله‌اي آموختني و كسب كردني محسوب مي‌شود، اما به دست آوردن آن هم آنقدر آسان نيست كه به سادگي به ديگران انتقال يابد. از اين رو خودمان بايد براي به دست آوردن دانش و فناوري مورد نيازمان بكوشيم و از آن به نحو دلخواه استفاده كنيم كه از آن مي‌توان به عنوان ياد كرد. نبايد فراموش كرد كشورهايي مانند آمريكا و انگلستان اگر چه داراي دانش و فناوري پيشرفته‌اي هستند، اما مشكلات بسياري هم براي مردم جهان ايجاد كرده‌اند كه نمونه‌هاي آن را در عراق و افغانستان مي‌بينيم.‌

‌-‌ او ادامه مي‌دهد: آيا كشوري كه در زمينه دانش و فناوري توسعه يافته شد، حق دارد آن را عليه ديگر كشورها به كار ببرد، يا از آن بايد براي ارتقاي امنيت و رفاه جهانيان استفاده كند؟ براي سودمند بودن توسعه دانش و فناوري، بايد بسترهاي فرهنگي آن فراهم شود و جهاددانشگاهي نيز تاكنون كوشيده است در اين راه گام بردارد.

فناوري، صلح و آرامش جهاني‌

يكي از پرسش‌هايي كه با طرح موضوع توسعه دانش و فناوري ايراني به ذهن مي‌رسد، اين است كه آيا با رعايت اصول اخلاقي وانساني مي‌توانيم با كشورهاي پيشرفته‌اي كه به مباني ياد شده اعتقادي ندارند و در جهان پرآشوب فعلي صاحب قدرت‌اند مقابله كنيم؟

رئيس جهاددانشگاهي در اين باره مي‌گويد:‌

‌-‌ به طور طبيعي مردم جهان خواهان صلح، آرامش، پيشرفت و دوستي هستند و به همين دليل از كشورهايي كه دانش و فناوري‌هاي‌شان را در جهت تحكيم موارد يادشده به كار مي‌گيرند، حمايت مي‌كنند. بنا براين، ما با تكيه بر ارزش‌هاي ديني و ملي، مي‌توانيم از دانش و فناوري ايراني در عصر حاضر، بهترين بهره‌برداري را داشته باشيم و در ميدان رقابت با ديگر كشورها، موفق شويم .‌

‌-‌ دكتر طيبي ادامه مي‌دهد: نبايد فراموش كرد دردوران دفاع مقدس، بهره‌مندي از دانش و فناوري ايراني به ما كمك بزرگي كرد تا از كشورمان به خوبي دفاع كنيم. هم اكنون نيز با توسعه مرزهاي فني و تخصصي، نبايد اجازه دهيم بار ديگر كشوري جنگ را به ما تحميل كند، و به عبارت ديگر، همواره بايد توان دفاع از كشورمان را داشته باشيم.‌

همچنين در حوزه اقتصادي بايد بكوشيم محصولات ايراني از نظر كيفيت، قيمت و تكنولوژي با بهترين محصولات جهان رقابت كند و امكانات رفاهي هموطنان‌مان با بهره‌گيري از درآمدهاي ناشي از توليد فكر، دانش و فناوري ايراني، افزايش يابد.‌

حوزه‌هاي فعاليت جهاددانشگاهي‌

به گفته دكتر طيبي، جهاددانشگاهي هم اكنون از نظرفيزيكي توسعه بسيار خوبي يافته است كه‌ نشانه‌هاي آن را در شماري از واحدهاي آن مانند پژوهشكده رويان، پژوهشكده فناوري‌هاي نوين پزشكي ابن‌سينا و جهاددانشگاهي دانشگاه‌هاي علم و صنعت، شريف و خواجه نصيرالدين طوسي‌‌ مي‌توان ديد. ‌‌

‌-‌ او اضافه مي‌كند: تصميم داريم با اجراي برنامه‌هايي، ‌واحدهاي جهاددانشگاهي در سراسر كشور با استفاده از ظرفيت‌هاي خوبي كه دارند، به توسعه و پيشرفت‌هاي مطلوبي در زمينه‌هاي پژوهشي و توليد دانش و فناوري دست يابند.‌

جهاددانشگاهي همچنين براي تطبيق فعاليت‌هايش با سند چشم‌انداز توسعه 20 ساله كشور، تلاش‌هاي قابل ملاحظه‌اي انجام داده است. برنامه چهارم توسعه جهاد دانشگاهي نيز براساس اهداف كمي 3 ساله در حال تدوين و نهايي شدن است و از نيمه دوم امسال، به اجرا در مي‌آيد.‌

براساس اين برنامه و برنامه‌هاي توسعه بعدي، تمامي ‌واحدهاي جهاددانشگاهي بايد در 4 حوزه پژوهش و فناوري، آموزش، فرهنگي و اشتغال‌آفريني، داراي فعاليت‌هاي شاخص باشند. از جمله اين كه در حوزه پژوهش و فناوري، هر يك از واحدهاي جهاددانشگاهي بايد داراي حداقل 1 يا 2 قطب علم و فناوري باشند، تا علاوه بر تامين نيازهاي داخلي، از قابليت ارائه خدماتشان به ساير كشورها نيز برخوردار شوند.‌

يكي از فعاليت‌هاي جديد و در دست اقدام جهاددانشگاهي، تجميع تمامي‌ توانمندي‌هاي آن براي ورود به عرصه كارهاي بزرگ و زيربنايي است كه فعلا در بخش فني و مهندسي 3حوزه‌ نفت، حمل و نقل ريلي شهري و بين شهري و صنايع كاني فلزي را شامل مي‌شود. براين اساس، جهاددانشگاهي در زمينه‌هاي تدوين دانش فني و طراحي كارخانه‌ها و محصولات مورد نياز صنايع مزبور، به طور جدي فعاليت مي‌كند.‌

در حوزه نفت و صنايع بالا، ميان و پايين‌دستي نيز آن نيز گفتگوهاي ثمربخشي با مسئولان وزارت نفت انجام شده است و قراردادهاي بزرگي در خصوص ساخت دكل‌هاي حفاري و اكتشاف نفت، منعقد خواهد شد.

همچنين در مورد ساخت قطارهاي شهري و تجهيزات مورد نياز حمل و نقل ريلي، گفتگوهاي سودمندي با وزارت راه و ترابري انجام شده و درحوزه‌هاي كشاورزي، علوم پايه، پزشكي و علوم‌انساني نيز اقدام‌هاي قابل ملاحظه‌اي صورت گرفته است.‌

ادامه دارد

جمعه 18 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 148]