ارتباط مطلوب دانشگاه‌ها با صنعت

واضح آرشیو وب فارسی:ايتنا: ارتباط مطلوب دانشگاه‌ها با صنعت

معاون آموزش، تحقيقات و امور بين‌الملل وزارت ارتباطات: من مي‌خواهم به جد ادعا كنم كه حداقل در اين دو ساله اخير با اين راهكارهايي كه ارائه كرديم بين مجموعه وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و شركت‌ها و سازمان‌هاي وابسته ارتباط بسيار نزديك با دانشگاه‌ها برقرار شده است و دانشگاه‌ها درگير پروژه‌هايي شده‌اند كه ما نياز داريم و فضاي بسيار خوبي ايجاد شده است، يعني الان شايد 7-6 دانشگاه در يك طرح كلان براي امنيت شبكه كار مي‌كنند، تعداد زيادي دانشگاه‌ها در زمينه ماهواره مشغول كار هستند، تعدادي از دانشگاه‌ها در نرم‌افزارهاي تخصصي، فيلترينگ و امثال اينها كار مي‌كنند، حداقل از طريق مركز تحقيقات مخابرات بالغ بر 70 ميليارد تومان در زمينه‌هاي آموزش و پژوهش عقد قرارداد با دانشگاه‌ها شده است.

ارتباط مطلوب دانشگاه‌ها با صنعت
گفت‌وگوي صريح با كمال محامدپور
معاون آموزش، تحقيقات و امور بين‌الملل وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات
محمود اروج‌زاده- دنياي كامپيوتر و ارتباطات
«ارتباط دانشگاه و صنعت» مشكل ديرينه كشورهاي جهان سوم، و حل آن، حلقه مفقوده برنامه‌هاي توسعه است. در مصاحبه با دكتر كمال محامدپور، موضوع تحقيقات در عرصه فناوري اطلاعات و ارتباطات را بررسي كرده‌ايم، كه خود چهره‌اي دانشگاهي است، و اكنون در سمت معاون آموزش و پژوهش وزارت ICT هدف برنامه‌هاي خود را كاهش شكاف بين صنعت و فضاي دانشگاهي مي‌داند. در اين گفت‌وگوي انتقادي و صريح كه در روزهاي پاياني بهار و در دفتر ايشان صورت گرفت، مركز تحقيقات مخابرات ايران هم مورد توجه قرار گرفته است.

• جناب آقاي دكتر محامدپور، جنابعالي با اين كه بيش از سه سال است كه در اين مقام در وزارت ICT مشغول فعاليتيد، اما در اين مدت غالبا به خبرگزاري‌هاي دولتي پاسخ مي‌دهيد يا فقط با سايت خبري خود وزارتخانه گفت‌وگو مي‌كنيد، همچنين سالي يك يا دوبار هم در مركز تحقيقات مخابرات جلسه گفت‌وگوي عمومي مي‌گذاريد؛ با رسانه‌هاي تخصصي و خصوصي مثل ما هم كه ارتباطي نداريد، اين به ذهن مي‌رسد كه با رسانه ميانه خوبي نداريد، دليلش را مي‌فرماييد؟
اگر منظور شما گفت‌وگوي تخصصي است ممكن است اينطور باشد، ولي اين به معناي ارتباط نداشتن با رسانه نيست، الآن وقت و بي‌وقت همكاران شما از جاهاي مختلف تماس مي‌گيرند و اخبار را از ما مي‌گيرند و ما اخبار را به آنها مي‌دهيم، البته ممكن است گفت‌وگو واقعا كم باشد، اينها را معمولا گذاشتيم در موارد خاصي كه پيش مي‌آيد و به مناسبت‌هاي مختلف مانند مركز تحقيقات، به هر حال تاكنون ارتباط خيلي خوبي داشته‌ايم، هر چند كه بعضي از همكاران شما رعايت امانت را نمي‌كنند يعني يك مطلبي را تيتر مي‌كنند كه به نظر من مناسب نيست به هر حال ما تلاش كرديم كه اطلاعات را برسانيم و تقريبا در حوزه بحث آموزش و پژوهش و امور بين‌الملل و مركز تحقيقات و تسهيلات و وام تقريبا مي‌توانم بگويم كه دائما اخبارش را به همكاران شما مي‌دهيم.

• منظور بنده از گفت‌وگو هم مواجهه با رسانه‌هاي تخصصي است كه قادر باشند موضوعات را با دقت و صحت و جزئيات بيشتري مطرح كنند و ضمنا از موضع مستقل، مسائل را بررسي و نقد كنند. موضوع آموزش و پژوهش در بخش ICT عمدتا با انتقاداتي روبروست و حالا كه بعد از مدت‌ها در خدمت شما هستيم با شما در اين زمينه گفت‌وگو مي‌كنيم، اولين سؤال اين است كه در سمت شما به عنوان يك معاونت گسترده و پردامنه، در سال‌هاي اخير عمدتا چهره‌هاي دانشگاهي وجود داشته تا چهره‌هاي اجرايي، آيا تعريف كارتان چنين است و آيا فكر مي‌كنيد نتيجه بهتري عايدمان مي‌شود؟
همانطور كه مي‌دانيد بخش عمده فعاليت اين حوزه حول آموزش و پژوهش است و در بخش آموزش هم صرفنظر از بخش كوچكي كه مربوط به داخل سازمان است، بخش مهم‌تر آن تاثيرگذاري در آموزش كلان كشور است، بنده اعتقادم اين است كه به لحاظ پيشرفت سريع در تكنولوژي ICT به معناي اعم ما مجبوريم كه آموزش‌هاي دانشگاهي خود را متناسب با اين رشد كنيم و خود شما هم مي‌دانيد كه بالاخره آموزش‌هاي آكادميك و دانشگاهي زماني مي‌توانند پويا باشند كه ارتباط تنگاتنگي با تكنولوژي و صنعت ICT داشته باشند، لذا ايجاب مي‌كند كسي كه در اين موضع قرار مي‌گيرد ارتباط خوبي با دانشگاه‌ها داشته باشد و حتي‌المقدور دانشگاهي باشد كه بتواند فضاي صنعت و دانشگاه و ارتباط آنها را به هم را نزديك كند مخصوصا اگر خودش هم تخصصش در زمينه ICT باشد كه حداقل بنده اين طور هستم و رشته خودم مخابرات است. دليل دوم بخش پژوهش است؛ در بخش پژوهش به هر حال شما مي‌دانيد كه عمده كارهاي تحقيقاتي و پژوهشي بنيادي و تا حدودي توسعه‌اي را همين دانشگاهي‌ها بايد انجام بدهند.

البته من نمي‌خواهم بگويم كه واقعا اين طور هست، ما بايد به اين سمت برويم كه نيازهاي عمده پژوهشي بخش صنعت را دانشگاهيان برآورده كنند، متاسفانه به جهت اينكه ارتباط خيلي خوبي دانشگاه و صنعت ما نداشته‌اند هميشه اين بحث مطرح بوده كه چطور مي‌توانيم اين ارتباط را برقرار كنيم. راهكارهايي در چند ساله اخير پيشنهاد شده كه خوشبختانه در حال رشد است. ما از ابتدا آمديم اعتبارات پژوهشي را غيرمتمركز كرديم بخشي از آن را به استان‌ها داديم و براي اينكه اين اعتبارات به خوبي هزينه شود با يك دستورالعمل، كميته‌هاي پژوهشي را در استان‌ها راه‌اندازي كرديم تا بتوانند خودشان پروژه تعريف كنند، مركز تحقيقات هم نظارت مي‌كند كه اين پروژه‌ها تكراري نباشد و عمدتا تلاش بر اين بوده است كه پروژه‌هاي كاربردي و توسعه‌اي مورد نياز استان‌ها باشد. همچنين تاسيس مركز رشد ICT در كنار دانشگاه‌ها كه شايد قبلا حلقه مفقود بوده است از ديگر اقداماتي است كه انجام شده است.

• جداي از بحث تئوريك، اگر بخواهيم از نظر عملي ارزيابي كنيم با شاخص‌هاي معيني كه در حوزه ارتباط با صنعت بعد از چند سال، اين اهداف تحقق پيدا كرده باشد يا ارتقاء سطح آموزش چه در ساختار داخلي چه در كلان كشور و چه در حوزه‌هاي دانشگاهي بوجود آمده باشد، چه شاخص‌هايي داريد به طوري كه بگوييم اين شيوه مديريتي موفق بوده است؟
دو جور مي‌توان ارزيابي كرد، يكي از نظر حجم اعتبارات تخصيص داده شده، و ديگري هم خود موضوعات؛ بالاخره بحث آموزش و پژوهش نهايتا در چند موضوع خلاصه خواهد شد و در هر اين دو مورد بررسي و ارزيابي مي‌توانيم نشان بدهيم كه حقيقتا ما رو به جلو هستيم، ممكن است شما سؤال بكنيد آيا صنعت هم با توجه به هزينه‌هايي كه انجام مي‌شود استفاده داشته يا خير؟ يعني اثرات اين اعتباراتي كه هزينه مي‌شود در واقع در صنعت چيست؟ خوب اگر شما منظورتان از صنعت مجموعه شركت‌ها و دستگاه‌هاي است، مي‌توانيم ادعا كنيم بله تاثير داشته، من براي شما مي‌توانم عدد و رقم بگويم از نظر اعتبارات تعداد پروژه و عملكردي كه مجموعه وزارتخانه يا مركز تحقيقات داشته از 84 به بعد مثلا در مقايسه با 83 و سال‌هاي قبلش كاملا قابل توجه است؛ جمع اعتبارات ما در سال هاي 80 حتي 81 و 82 شايد به سختي به حدود 10 ميليارد تومان مي‌رسيد در حالي كه ما در سال 84 تقريبا يك عملكرد 20 ميلياردي داريم.

در سال 85 اين عدد تقريبا به 28 ميليارد رسيده و در سال 86 به بيش از 30 ميليارد. همچنين تعهداتي كه ما در سال 86 در مركز داشتيم براي انجام كارهاي پژوهشي حدود 55 ميليارد تومان بوده است. با توجه به اينكه سياست ما اين بوده كه از ظرفيت‌هاي بيرون مركز استفاده كنيم درسال 85 حدود 58درصد اعتبارات برون‌سپاري بود كه اين عدد در سال 86 به 76 درصد رسيده است. اينها نشان مي‌دهد كه در واقع اثرش در بيرون به چه شكل بوده. از نظر تعداد مشتري در سال 85 حدود 48درصد پروژه‌ها در داخل مركز بوده به نوعي مشتري داخل مركز بوده، ولي در سال 86 فقط 16درصد داخلي بوده(كه پروژه‌هاي بنيادي را شامل مي‌شود چون مركز تحقيقات بايد به لبه‌هاي علم و فناوري برسد كه رشد كند و ارتقاء پيدا كند) و حدود 84 درصد مشتري بيروني داشته‌اند.

• اما واقعيت اين است كه مشكل همچنان باقي است، و عليرغم اين اعداد و ارقام، مسئله «دوري دانشگاه و صنعت» هنوز يك مشكل مزمن است و حل كردن آن، يك مطالبه رو به افزايش است، و حتي مديران ارشد كشور مدام آن را حل نشده مي‌دانند، با اين حال شما راهكارهاي اجرايي را موفق مي‌دانيد؟
من مي‌خواهم به جد ادعا كنم كه حداقل در اين دو ساله اخير با اين راهكارهايي كه ارائه كرديم بين مجموعه وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و شركت‌ها و سازمان‌هاي وابسته ارتباط بسيار نزديك با دانشگاه‌ها برقرار شده است و دانشگاه‌ها درگير پروژه‌هايي شده‌اند كه ما نياز داريم و فضاي بسيار خوبي ايجاد شده است، يعني الان شايد 7-6 دانشگاه در يك طرح كلان براي امنيت شبكه كار مي‌كنند، تعداد زيادي دانشگاه‌ها در زمينه ماهواره مشغول كار هستند، تعدادي از دانشگاه‌ها در نرم‌افزارهاي تخصصي، فيلترينگ و امثال اينها كار مي‌كنند، حداقل از طريق مركز تحقيقات مخابرات بالغ بر 70 ميليارد تومان در زمينه‌هاي آموزش و پژوهش عقد قرارداد با دانشگاه‌ها شده است. در مورد آموزش هم برنامه‌هايي را شروع كرده‌ايم. طرح دوره‌ها و رشته‌هاي جديد به ويژه hi-tech منتها به دليل وجود اينرسي، توفيق زيادي در اين زمينه پيدا نكرده‌ايم. به هر حال مي‌خواهم بگويم آن شكافي كه شما مي‌گوييد كه شايد هم وجود داشته باشد تلاش ما اين است كه اين شكاف را پر كنيم. الان كمتر دانشگاه صنعتي در زمينه برق و مخابرات است كه يك پروژه يا يك آزمايشگاهي در زمينه ICT نداشته باشد، خوب اين همان مطلبي است كه شما مي‌گوييد و مطالبه مي‌كنيد.

• يك مشكل ديگر اين است كه پروژه‌ها با جزئيات و دقيق‌تر دنبال نمي‌شود، زياد صحبت از قراردادهاي چندميلياردي تحقيقاتي با مراكز مختلف است، اما معمولا ذكري از جزئيات و پيگيري موفقيت يا شكست آن و ... و حتي امكان‌سنجي‌هاي لازم براي آن و ضرورتش نمي‌شود، كه طبعا بي‌اعتمادي بدنبال خواهد داشت، از طرف ديگر در بحث قراردادهايي كه اخيرا در روز ارتباطات امضاء شد، يك انتقادي كه در فضاي رسانه‌اي مطرح شد اين بود كه آيا يك چنين قراردهاي معمولي و متوسطي، آنقدر اهميت دارد كه در حضور رييس جمهور كه سالي يك بار در حوزه ICT قدم مي‌گذارند صورت بگيرد، مقداري اين موضوع را هياهو مي‌دانستند هرچند از قراردادها هم بعدا خبري نمي‌شود و به اتاق سكوت مي‌رود. نمي‌خواهيد اين مشكل در دوره شما حل شود؟
اطلاعات شما در اين زمينه كامل نيست! شما بايد بيشتر با ارقام و آمار كار كنيد. مسئله‌اي كه در حوزه آموزش و پژوهش و دانشگاه‌ها بوده و بنده از مهر 84 انجام داده‌ام، تقريبا همه دانشگاه‌ها مي‌دانند كه بنده باني آن بوده و به شكل‌هاي مختلف آن را گسترش داده‌ام كه دانشگاه‌ها را مورد حمايت قرار دهيم. البته طبيعي است كه در آن جلسه‌اي كه اسم برديد با آن شكل نمي‌شد آمار جزئي از پروژه‌ها را داد، و مثلا پيوست‌هاي آن را ارائه كرد، البته نظر ما اين بود كه به اين شكل عمل نكنيم، بلكه هر دانشگاه به تفكيك سهم پروژه و آزمايشگاه و حمايت از پايان‌نامه‌هاي دكتري و... مشخصي داشته باشد. اما اين طور نيست كه ما فقط يك عدد و رقم كلي گفته باشيم بلكه هدف آن بود كه در مراسم نشان بدهيم كه باب همكاري وسيعي را با دانشگاه ايجاد كرده‌ايم. به هر حال عدد و رقم‌ها و جزييات همه معلوم است.

• با توجه به تاكيدي كه مداوما بر امر آموزش و تحقيقات مي‌شود، يك سؤال ديگر اين است كه معاونت شما در جذب بودجه و اعتبارات پژوهشي موفق بوده يا نه؟
ببينيد بازوي اجراي تحقيقاتي ما مركز تحقيقات مخابرات است و همه ساله هم اعتباراتي براي مركز در نظر گرفته مي‌شود. تا قبل از سال 86 اينطور بوده است كه اعتبارات جاري از طريق شركت مخابرات ايران و اعتبارات پژوهشي از محل دودرصد پژوهشي كه مطابق لايحه وزارت است تامين مي‌شد. سال 86 روال تغيير كرد و قانون تكليف كرد كه شركت‌ها حداقل يك درصد اعتباراتشان را (و مجازا تا 4) صرف پژوهش كنند، لذا ما دو نوع اعتبارات داشتيم يك بخش همين اعتبارات يك تا چهاردرصد (كه البته در سال 87 فقط به همان يك درصد محدود شد) كه در واقع در خود شركت‌ها توزيع شده و ما دستورالعملي براي نحوه هزينه آنها تهيه كرديم، يك بخش ديگر هم اعتبارات پژوهشي متمركز براي مركز تحقيقات است كه در سال 86 حدود 70 ميليارد تومان بود كه عملا 20 ميليارد آن تحويل شد(چون قرار بود از محل سهم اپراتورها مانند ايرانسل و بقيه اخذ شود كه عملي نشد) يعني كمتر از يك‌سوم. در رابطه با اعتبارات توزيع شده يك درصد در اختيار شركت‌ها هم به علت بعضي از بخشنامه‌هاي صادره توسط شركت مخابرات در سال 86 اين اعتبارات پژوهشي كه حدود23 ميليارد بود جذب نشد و استان‌ها عملكرد ضعيفي داشتند.

• مركز تحقيقات مخابرات كه بررسي آن خود بحث مفصلي را مي‌طلبد، در مقام يگانه مركز باسابقه در زمينه تحقيقات عرصه ICT كشورمان كه مي‌تواند در اين حوزه نقشي اساسي داشته باشد، و البته با تبديلش به «پژوهشگاه ملي» نقشش ارتقاء هم پيدا خواهد كرد، به نظر مي‌رسد هنوز نتوانسته در عمل اين جايگاه خود را بيابد، و انتقادات زيادي به آن هست كه در يكي دو سال اخير انتظارات از آن برآورده نشده، وحتي برخي كارشناسان داخل و خارج مركز و بخش خصوصي معتقدند كه دچار ركود شده است.
من موافق نيستم و واقعيت اينطور نيست. بلكه دقيقا عكس اين مسئله است. البته ايراداتي كه ابتدا به مركز تحقيقات بود درست بود، دليلش اين بود كه سازوكار روشني براي واگذاري پروژه‌ها در آن نبود، ما حدود يك سال به تجديد ساختاري مركز تحقيقات پرداختيم و شايد تا اواسط سال 85 فعاليت‌هاي موجود در مركز تحقيقات را بررسي كرده و توانستيم كنترل كنيم و با بررسي كه به كمك آقاي وزير روي پروژه‌ها انجام شد بسياري از پروه‌ها را حذف كرديم. بر اساس سياست‌هاي جديد قرار شد كه پروژه‌ها مشتري‌مدار باشند و شيوه واگذاري هم به نحوي باشد كه حتي‌الامكان كار به بيرون از مركز واگذار شود؛.و طبق آمار هم كاملا موفق بوديم و شركت‌هاي بيروني يك رضايت نسبي از ما دارند و شما مي‌توانيد از آنها سؤال بكنيد. همچنين وقتي مي‌گوييم 76درصد اعتبارات را به بيرون داده‌ايم فكر نكنيد منظور فقط دانشگاه‌هاست، اتفاقا دانشگاه‌ها بيشتر پروژه‌هاي بنيادي را انجام مي‌دهند، اما بيش از 70درصد اعتبارات صرف پروژه‌هايي كاربردي مي‌شود كه توسط همين شركت‌هاي خصوصي انجام مي‌شود.

از ابتداي سال 86 تقريبا ما يك سير صعودي داشتيم، و به لحاظ دستورالعمل‌هايي كه تدوين شد، و با اطلاع‌رساني كه از طريق سايت مركز انجام مي‌شود همه در جريان كار هستند. با اين روال شركت‌ها امكان دارند كه مطلع شوند، و بدنبال آن به شيوه‌هاي مختلف افراد تماس مي‌گيرند. ما فكر مي‌كنيم كه از ابتداي سال 86 با اين روال منظم كه در مركز تحقيقات بنا نهاده شده الان يك رضايت نسبي هست و ما وضعيتمان از لحاظ برون‌سپاري پروژه‌ها در سال 86 نسبت به سال‌هاي ديگر منظم‌تر و با سازوكار مناسب‌تري جريان دارد. الآن رونقي در مركز هست كه به علت حجم كارهاي متعدد و متنوع گاهي كمبود نيرو در مركز مشاهده مي‌شود.

• از فرصتي كه در اختيار خوانندگان ما قرار داديد متشكرم.

نگاهي به سوابق دكتر كمال محامدپور
متولد 1333
دانشيار گروه مخابرات، دانشكده مهندسي برق دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي

سوابق تحصيلي:
كارشناس مهندسي برق- مخابرات از دانشكده مخابرات، 1358 ، تهران، ايران
كارشناس ارشد مهندسي برق- مخابرات دانشگاه تربيت مدرس، 1366 ، تهران، ايران
دكتراي مهندسي برق- مخابرات، دانشگاه منچستر، منچستر، 1375

سوابق اجرايي:
1- مدير كل مخابرات استان(شركت مخابرات ايران)، 1358-1363
2- مدير دفتر كنترل و برنامه‌ريزي آموزشي در دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي، 1366-1370
3- عضو شوراي انتشارات دانشگاه 1370-1366
4- معاون دانشكده مهندسي برق دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي 1371-1369
5- مدير دفتر تحصيلات تكميلي در دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي 1381-1377
6- رئيس دانشكده مهندسي برق، تيرماه 1378- خرداد 1380
7- معاون آموزشي دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي، خرداد 1383 – شهريور 1384
8- معاون وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، (آموزش، تحقيقات و امور بين الملل)، شهريور 1384
پنجشنبه 17 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايتنا]

[مشاهده در: www.itna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 117]