راه دشوار براي پذيرش در WTO

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: راه دشوار براي پذيرش در WTO

هدف اين گزارش صرفاً بررسي سازمان جهاني تجارت نيست، هر چند به دلايل كاملاً روشن، اين سازمان در مطالعه نظام تجارت چند جانبه نقش محوري دارد. به طور كلي چهار وظيفه كليدي سازمان جهاني تجارت عبارتند از:

*‌ كاهش تبعيض و افزايش فرصتهاي دسترسي به بازار در تجارت بين‌الملل‌

آزادسازي مستمر تعرفه‌ها از سال 1947 به اين سو و عضويت تقريباً تمامي كشورهاي جهان در سازمان جهاني تجارت بهترين نمونه‌هاي موفقيت‌ نظام (گات‌ ( ‌WTO است. كشورهاي متقاضي عضويت در سازمان جهاني تجارت با الزامات بسيار سختگيرانه‌اي روبرو هستند كه نشان از گسترش قابل توجه موضوعات تحت شمول نظام تجارت چند جانبه دارد. اما همين واقعيت كه از سال 1995 به اين سو علي‌رغم تمامي دشواريها بيست و سه كشور به عضويت اين سازمان درآمده‌اند، مويد آن است كه اين كشورها اين امر را در جهت منافع خود مبي‌بينند.‌

‌*‌ تدوين قواعد تجارت بين‌الملل

عمق و گستره قواعد حاكم بر تجارت سرمايه‌گذاري بين‌المللي طي شصت سال دوره حيات گات و سازمان جهاني تجارت افزايش چشمگيري يافته است. هر چند كشورهاي عضو بعضاً با محتواي اين قواعد موافق نبوده‌‌اند اما هيچ كس منكر ارزش قواعد چند جانبه در تحكيم اعتماد و قابليت پيش‌بيني در تجارت و كمك به كاهش نقش قدرت در تعيين عوايد حاصل از تجارت نيست.‌

‌*‌ ترويج شفافيت در قوانين و مقررات داخلي

نظام گات و سازمان جهاني تجارت از طريق موافقت‌نامه‌هاي مختلف خود با ملزم ساختن اعضا به انتشار مقررات حاكم بر تجارت و اطلاع‌دادن هرگونه تغيير در آنها، به افزايش شفافيت در قوانين و مقررات داخلي مرتبط با تجارت انجاميده است. ساز و كار بررسي سياستهاي تجاري هم نقش مهمي در تضمين شفافيت ايفا مي‌كند.

* حل و فصل اختلافات تجاري‌

تفاهم‌نامه حل و فصل اختلافات سازمان جهاني تجارت قابليت اجراي بي‌سابقه‌اي به موافقت‌نامه‌هاي اين سازمان بخشيده است. نظام حل و فصل اختلافات اين سازمان يكي از موفق‌ترين، و پرمشغله‌ترين سازوكارهاي حل و فصل اختلافات ميان دولتها در تاريخ حقوق بين‌الملل است. تا ماه ژانويه سال 2007، اعضاي سازمان جهاني تجارت بالغ بر 356 شكايت را نزد ركن حل و فصل اختلافات مطرح كرده‌اند.

علي‌رغم تمامي دستاوردهاي سازمان جهاني تجارت، نظام كنوني تجارت چندجانبه تحت هدايت اين سازمان چالشهايي جدي نيز پيش رو دارد. به طور خاص، شواهدي وجود دارد كه درسهاي قرن بيستم خصوصاً در رابطه با اهميت نهادهاي چندجانبه و قواعد، هنجارها و اصول بنيادين آنها ممكن است در قرن بيست و يكم به فراموشي سپرده شوند. اين نظر كه نظام تجارت چندجانبه رو به قهقرا نهاده است، نه تنها از شكست مذاكرات مربوط به دستور كار توسعه‌اي دوحه‌، بلكه همچنين از شواهد ديگري در صحنه اقتصاد جهاني همچون اعتراضات گسترده در حاشيه اجلاسهاي وزيران سازمان جهاني تجارت، نارضايتي هميشگي گروههاي مختلف كشورهاي عضو در صحن اين سازمان و رويكرد فزاينده كشورها به روشهاي ديگر تنظيم روابط تجاري از جمله موافقت‌نامه‌هاي تجارت ترجيحي دوجانبه و منطقه‌اي ناشي شده است. اما اين تحولات همگي بخشي از يك پارادكس عجيب است. براي مثال در حالي كه حمايت اجتماعي - سياسي از آزادسازي تجاري در بسياري از كشورهاي عضو سازمان همكاريهاي اقتصادي و توسعه (OECD) در حال كاهش است، كشورهاي در حال توسعه همچنان به آزادسازي تجاري مي‌پردازند. به علاوه بيشتر آزادسازيهاي تجاري در كشورهاي در حال توسعه به طور يك‌جانبه انجام شده است.

روند تحولات در روابط بين كشورهاي صنعتي و در حال توسعه تنها به تجارت محدود نمي‌شود. افزايش همگراييهاي جهاني علاوه بر تجارت در حوزه‌هاي مالي، فناوري و فرهنگ نيز ديده مي‌شود.

چهارشنبه 16 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]